Zarma

Esperanto

Proverbs

16

1 Bine saawarey ya boro wane yaŋ no, Amma me tuyaŋo, Rabbi do no a ga fun.
1Al la homo apartenas la projektoj de la koro; Sed de la Eternulo venas la vortoj de la lango.
2 Boro fondey kulu gonda hananyaŋ nga bumbo diyaŋ ra, Amma Rabbi ga biyey neesi.
2CXiuj vojoj de la homo estas puraj en liaj okuloj; Sed la Eternulo esploras la spiritojn.
3 Ma ni goyey talfi Rabbi gaa, Ni miile-miiley mo ga tabbat.
3Transdonu al la Eternulo viajn farojn; Tiam viaj entreprenoj staros forte.
4 Rabbi na hay kulu taka nga bumbo miila se, Oho, baa boro laaley masiiba zaaro se.
4CXiu faro de la Eternulo havas sian celon; Ecx malvirtulo estas farita por tago de malbono.
5 Bine ra boŋ beeraykoy kulu ya fanta hari no Rabbi se. Baa i na kambe daŋ care kambe ra, a si ciiti yana bo.
5CXiu malhumilulo estas abomenajxo por la Eternulo; Kaj li certe ne restos ne punita.
6 Suuji nda cimi do no i ga zunubi sasabandiyaŋ te. Rabbi humburkumay do mo borey ga fay da laala.
6Per bono kaj vero pardonigxas peko; Kaj per timo antaux la Eternulo oni evitas malbonon.
7 Da boro fonda ga kaan Rabbi se, A ga naŋ baa a ibarey ma baani goray te d'a.
7Kiam al la Eternulo placxas la vojoj de homo, Li ecx liajn malamikojn pacigas kun li.
8 Arzaka kayna nda adilitaray a banda bisa duure boobo nda cimi-jaŋay a banda.
8Pli bona estas malmulto, sed kun justeco, Ol granda profito, sed maljusta.
9 Boro bine g'a fonda sijiri, Amma Rabbi no g'a cabe taamuyaŋ nangu.
9La koro de homo pripensas sian vojon; Sed la Eternulo direktas lian iradon.
10 Irikoy ganayaŋ ciiti dumbuyaŋ go bonkooni me ra, A meyo si hatta mo ciiti gaa.
10Sorcxo estas sur la lipoj de regxo; Lia busxo ne peku cxe la jugxo.
11 Zaka nda neesiyaŋ hari cimikoyey ya Rabbi wane yaŋ no. Foola ra tiŋay tondey kulu mo a goy no.
11GXusta pesilo kaj gxustaj pesiltasoj estas de la Eternulo; CXiuj pezilsxtonoj en la sako estas Lia faro.
12 Fanta hari no koyey se i ma goy laalo te, Zama karga wo, adilitaray boŋ no a ga sinji.
12Abomenajxo por regxoj estas fari maljustajxon; CXar per justeco staras fortike la trono.
13 Me cimikoy ya farhã hari no bonkooney se, I ga ba boro kaŋ ga cimi ci.
13Al la regxoj placxas lipoj veramaj; Kaj ili amas tiun, kiu parolas la veron.
14 Bonkooni bine tunyaŋ ga hima buuyaŋ diya, Amma boro kaŋ gonda laakal g'a futa kanandi.
14Kolero de regxo estas kuriero de morto; Sed homo sagxa igas gxin pardoni.
15 Bonkooni moyduma hananyaŋ ra, fundi go no, A gomno mo, danga kokor banda buru kaŋ gonda hari no.
15Luma vizagxo de regxo estas vivo; Kaj lia favoro estas kiel nubo kun printempa pluvo.
16 Laakal duure bisa wura gumo-gumo. Oho, fahamay duure, boro m'a suuban ka bisa nzarfu.
16Akiro de sagxeco estas multe pli bona ol oro; Kaj akiro de prudento estas preferinda ol argxento.
17 Adilante fondo ga ti i ma fay da laala no. Boro kaŋ na nga fonda haggoy goono ga nga fundo hallasi.
17La vojo de virtuloj evitas malbonon; Kiu gardas sian vojon, tiu konservas sian animon.
18 Boŋbeeray banda, kala halaciyaŋ, Kaŋyaŋ mo goono ga boŋ jareyaŋ gana.
18Antaux la pereo iras fiereco; Kaj antaux la falo iras malhumileco.
19 Boro ma goro nda lalabu biya talkey banda ga bisa ni ma toonye arzaka fay da boŋbeeraykoy.
19Pli bone estas esti humila kun malricxuloj, Ol dividi akiron kun fieruloj.
20 Boro kaŋ na laakal ye sanni gaa ga du booriyaŋ. Boro kaŋ ga de Rabbi gaa mo ga du a albarka.
20Kiu prudente kondukas aferon, tiu trovos bonon; Kaj kiu fidas la Eternulon, tiu estas felicxa.
21 Bine ra laakalkooni, i ga ne a te boŋ, Sanni kaano mo ga bayray tonton.
21Kiu havas prudentan koron, tiu estas nomata sagxulo; Kaj agrablaj paroloj plivalorigas la instruon.
22 Fahamay ya fundi hari-mo no boro kaŋ gond'a se, Amma saamey goojiyaŋ ga ti saamotaray.
22Sagxo estas fonto de vivo por sia posedanto; Sed la instruo de malsagxuloj estas malsagxeco.
23 Laakalkooni bine g'a meyo dondonandi, A ga bayray tonton a me sanney se mo.
23La koro de sagxulo prudentigas lian busxon, Kaj en lia busxo plivalorigxas la instruo.
24 Sanney kaŋ ga kaan ga hima yu fanta, I ga kaani no fundi se, baani mo biriyey se.
24Agrabla parolo estas fresxa mielo, Dolcxa por la animo kaj saniga por la ostoj.
25 Fondo go no kaŋ go kayante boro diyaŋ gaa, Amma a bananta buuyaŋ fondo no.
25Iufoje vojo sxajnas gxusta al homo, Kaj tamen gxia fino kondukas al la morto.
26 Goy-teeri hara se no a ga goy, Zama a gunda no g'a tuti.
26Kiu laboras, tiu laboras por si mem; CXar lin devigas lia busxo.
27 Boro yaamo ga zamba miila, A meyo ra mo danga danji kaŋ ga ton no.
27Malbona homo kauxzas malbonon; Kaj sur liaj lipoj estas kvazaux brulanta fajro.
28 Boro kaŋ me ga kasu ga kusuuma say-say. Kormotante mo ga coroyaŋ kaa care.
28Malica homo disvastigas malpacon; Kaj kalumnianto disigas amikojn.
29 Toonyante ga nga gorokasin fafagu, A ma naŋ a ma fondo kaŋ si boori gana.
29Rabemulo forlogas sian proksimulon Kaj kondukas lin sur vojo malbona.
30 Boro kaŋ ga nga moy daabu, A g'a te no zama a ma fongu hattayaŋ muraadu. Boro kaŋ ga nga meyo kunsum mo ya laala candiko no.
30Kiu faras signojn per la okuloj, tiu intencas malicon; Kiu faras signojn per la lipoj, tiu plenumas malbonon.
31 Hamni kwaaray ya darza boŋtobay no, D'i n'a gar adilitaray fonda ra.
31Krono de gloro estas la grizeco; Sur la vojo de justeco gxi estas trovata.
32 Boro kaŋ ga suuru nda bine tunay ga bisa hinkoy. Boro kaŋ ga nga biya may ga bisa boro kaŋ na kwaara ŋwa.
32Pacienculo estas pli bona ol fortulo; Kaj kiu regas sian spiriton, tiu estas pli bona ol militakiranto de urbo.
33 I ga kurne catu ce boŋ, Amma a ciito kulu Rabbi do no a go.
33Sur la baskon oni jxetas loton; Sed gxia tuta decido estas de la Eternulo.