Zarma

Indonesian

Proverbs

10

1 Suleymanu yaasay fooyaŋ neeya: Ize laakalkooni ga nga baabo bine kaanandi, Amma ize kaŋ ga saamo, a ga nga nya bine tiŋandi.
1Inilah petuah-petuah Salomo: Anak yang bijaksana adalah kebanggaan ayahnya; anak yang bodoh menyusahkan hati ibunya.
2 Laala arzaka sinda nafa kulu, Amma adilitaray ga boro faaba buuyaŋ gaa.
2Kekayaan yang didapat dengan curang tidak memberi keuntungan; sebaliknya, kejujuran akan menyelamatkan.
3 Rabbi si naŋ adilante fundo ma maa haray bo, Amma a ga boro laalo beeja hibandi.
3TUHAN tak akan membiarkan orang baik kelaparan; tetapi Ia menghalang-halangi orang jahat supaya orang itu tidak memperoleh yang diinginkannya.
4 Boro kaŋ ga goy da hawfunay ga talka, Amma himmante kambe ga arzaka margu.
4Orang malas akan jatuh miskin; orang yang rajin akan menjadi kaya.
5 Bora kaŋ margu-margu kaydiya waate no ga ti ize laakalkooni. Amma boro kaŋ ga jirbi heemar waate, Ize no kaŋ ga haawi candi.
5Orang bijaksana mengumpulkan panen pada musimnya, tapi orang yang tidur saja pada musim panen, mendatangkan malu pada dirinya.
6 Albarka go adilante boŋ, Amma toonye ga boro laalo me daabu.
6Orang baik akan mendapat berkat. Kekejaman tersembunyi di balik kata-kata orang jahat.
7 I ma fongu adilante gaa, woodin ya albarka no, Amma boro laalo maa ga fumbu.
7Kenangan akan orang baik merupakan berkat, tetapi orang jahat segera dilupakan.
8 Bine ra laakalkooni ga lordiyaŋ ta, Amma boro kaŋ meyo gonda saamotaray ga kaŋ.
8Orang yang pandai, suka menerima nasihat; orang yang bicaranya bodoh akan sesat.
9 Boro kaŋ ga dira nda adilitaray, Baani samay no a ga dira. Amma boro kaŋ ga nga fondey siirandi, I ga bay a gaa.
9Orang jujur, hidupnya aman; orang yang menipu akan ketahuan.
10 Mo-karko ga kande bina saray, Amma boro kaŋ meyo gonda saamotaray ga kaŋ.
10Siapa menyembunyikan kebenaran, menimbulkan kesusahan; siapa yang mengeritik dengan terang-terangan, mengusahakan kesejahteraan.
11 Adilante me ga ti fundi hari-mo, Amma toonye ga boro laalo me daabu.
11Tutur kata orang baik membuat hidup bahagia, tetapi di balik kata-kata orang jahat tersembunyi hati yang keji.
12 Konnari ga yanje fisi ka kaa taray, Amma baakasinay ga taali kulu daabu.
12Kebencian menimbulkan pertengkaran; cinta kasih mengampuni semua kesalahan.
13 Fayankakoy me ra i ga laakal gar, Amma boro kaŋ jaŋ fahamay, Barzu go no a banda daaro se.
13Orang yang pikirannya tajam mengucapkan kata-kata bijaksana; orang bodoh perlu didera.
14 Laakalkooney ga bayray margu, Amma saamey me ga maan halaciyaŋ gaa.
14Orang bijaksana menghimpun pengetahuan; jika orang bodoh berbicara, ia memancing kecelakaan.
15 Arzakante duure ga te a se kwaara gaabikooni. Alfukaarey halaciyaŋ ga ti talkatara.
15Kekayaan melindungi si kaya, kemelaratan menghancurkan orang miskin.
16 Adilante goyo go fundi do haray. Boro laalo arzaka mo ga koy zunubi gaa.
16Kalau berbuat baik, upahnya ialah hidup bahagia; kalau berbuat dosa, akibatnya lebih banyak dosa.
17 Boro kaŋ laakal da yaamaryaŋ, Fundi fonda ra no a go, Amma boro kaŋ na kaseetiyaŋ furu, a daray.
17Siapa mengindahkan teguran akan hidup sejahtera, siapa enggan mengakui kesalahan berada dalam bahaya.
18 Boro kaŋ na konnari tugu gonda tangari, Boro kaŋ ga kormoto ci ya saamo no.
18Orang yang menyembunyikan kebencian adalah penipu. Orang yang menyebarkan fitnah adalah dungu.
19 Sanni boobo ra i si jaŋ hattayaŋ, Amma boro kaŋ hin nga me, laakal goy no a goono ga te.
19Makin banyak bicara, makin banyak kemungkinan berdosa; orang yang dapat mengendalikan lidahnya adalah bijaksana.
20 Adilante deene wo danga nzarfu suubanante no, Boro laalo bine gonda nafa kayna.
20Perkataan orang yang baik bagaikan perak asli; buah pikiran orang yang jahat tidak berarti.
21 Adilante me ga boro boobo kuru, Amma borey kaŋ yaŋ sinda carmay ga bu fahamay-jaŋey se.
21Perkataan orang yang baik, merupakan berkat bagi banyak orang; kebodohan orang bodoh membunuh dirinya sendiri.
22 Rabbi albarka ga kande arzaka, A s'a margu nda bine saray mo.
22Karena berkat TUHAN sajalah orang menjadi kaya; kerja keras tak dapat menambah harta.
23 Saamo do, laala teeyaŋ wo danga foori hari no. Yaadin no laakal go boro kaŋ gonda fahamay se.
23Orang bodoh senang berbuat salah; orang bijaksana gemar mencari hikmat.
24 Haya kaŋ boro laalo ga humburu, Nga no ga kaa a gaa. Amma adilante muraadu ga feeri.
24Orang tulus mendapat apa yang diinginkannya; orang jahat mendapat apa yang paling ditakutinya.
25 Waati kaŋ hari haw bambata ga bisa, Boro laalo ga te ka si, Amma adilante tiksa ga duumi.
25Jika topan melanda, lenyaplah orang jahat; tetapi orang jujur tetap teguh selamanya.
26 Danga hari mooro hinjey gaa, Danga dullu moy ra, Yaadin no hawfuno go boro kaŋ n'a donton se.
26Jangan menyuruh orang malas, ia hanya menjengkelkan saja, seperti cuka melinukan gigi atau asap memedihkan mata.
27 Rabbi humburkumay ga aloomar kuukandi, Amma boro laaley jiirey ga dunguriya.
27Hormatilah TUHAN, maka engkau akan hidup lama; orang jahat mati sebelum waktunya.
28 Adilante beeje ga ciya bine farhã, Amma boro laaley jine fonnayyaŋ ga halaci.
28Harapan orang baik menjadikan dia bahagia; harapan orang jahat kosong belaka.
29 Rabbi fonda ya wongu fu gaabikooni no adilante se, Amma halaciyaŋ no goy laalo teeko se.
29TUHAN melindungi orang jujur, tetapi membinasakan orang yang berbuat jahat.
30 I si adilante ganandi hal abada, Amma boro laaley si goro laabo ra.
30Orang tulus akan hidup aman sejahtera; orang jahat tidak akan tinggal di tanah pusaka.
31 Adilante me go ga laakal kaa taray, Amma i ga sanni-siiro-koy deene dumbu.
31Orang tulus menuturkan kata-kata bijaksana; orang jahat akan dibungkamkan mulutnya.
32 Adilante me ga bay haŋ kaŋ gonda maayaŋ kaano, Amma boro laalo me ga sanni siiro yaŋ salaŋ.
32Kata-kata orang tulus menyenangkan hati; kata-kata orang jahat selalu menyakiti.