1 Sanni kaŋ fun Rabbi do ka kaa Irimiya do neeya:
1主からエレミヤに臨んだ言葉は言う、
2 Wa maa sappa woone sanno ka salaŋ nda Yahuda borey, da Urusalima gorokoy mo se.
2「この契約の言葉を聞き、ユダの人々とエルサレムに住む者に告げよ。
3 Ma ne i se: Yaa no Rabbi Israyla Irikoyo ci: Laalante no boro kaŋ mana haggoy da sappa wo sanney
3彼らに言え、イスラエルの神、主はこう仰せられる、この契約の言葉に従わない人は、のろわれる。
4 kaŋ ay n'araŋ kaayey lordi nd'a waato kaŋ ay n'i fattandi Misira laabo ra, guuru dudal beero ra. Ay ne: Wa hangan ka maa ay sanno se, araŋ ma goy mo hay kulu kaŋ ay n'araŋ lordi nd'a boŋ! Yaadin gaa no araŋ ga ciya ay jama, ay mo ya ciya araŋ Irikoyo.
4この契約は、わたしがあなたがたの先祖をエジプトの地、鉄のかまどの中から導き出した時に、彼らに命じたところのものである。すなわち、その時わたしは彼らに言った、わたしの声を聞き、あなたがたに命じるすべてのことを行うならば、あなたがたはわたしの民となり、わたしはあなたがたの神となる。
5 Zama ay ma zeyaŋo kayandi kaŋ ay ze d'a araŋ kaayey se ka ne ay g'i no laabu kaŋ ga wa da yu bambari, sanda mate kaŋ cine a go d'a hala hunkuna. Ay tu mo ka ne: «Amin, ya Rabbi!»
5そして、わたしがあなたがたの先祖に、乳と蜜との流れる地を与えると誓ったことを、なし遂げると。すなわち今日のとおりである」。その時わたしは、「主よ、仰せのとおりです」と答えた。
6 Rabbi mo ne ay se: Ma sanney wo kulu fe Yahuda galley ra, da Urusalima fondey gaa. Ma ne: Wa maa sappa sanni woone, araŋ m'a te mo.
6主はわたしに言われた、「このすべての言葉を、ユダの町々と、エルサレムのちまたに告げ示し、この契約の言葉を聞き、これを行え、と言いなさい。
7 Zama kaseeti beeri no ay salaŋ d'a araŋ kaayey se, hano kaŋ hane ay n'i kaa Misira laabo ra ka kaa hala sohõ. Ay ga soobay ka ci ka yaara i se: Wa hangan ka maa ay sanno se.
7わたしは、あなたがたの先祖をエジプトの地から導き出した時から今日にいたるまで、おごそかに彼らを戒め、絶えず戒めて、わたしの声に聞き従うようにと言った。
8 Amma borey mana maa, i mana hanga jeeri mo, amma i afo kulu soobay ka dira ngey hanga sanday laalayaŋo ra. Woodin se no ay ga sappa woone sanney kulu zumandi i boŋ, sanney kaŋ ay dake i boŋ i ma te, amma i man'i te.
8しかし彼らは従わず、その耳を傾けず、おのおの自分の悪い強情な心に従って歩んだ。それゆえ、わたしはこの契約の言葉をもって彼らを責めた。これはわたしが彼らに行えと命じたが、行わなかったものである」。
9 Rabbi ne ay se koyne: Ay na murteyaŋ me-hawyaŋ gar Yahuda borey ra, da Urusalima gorokoy ra.
9主はまたわたしに言われた、「ユダの人々とエルサレムに住む者のうちに反逆の事がある。
10 Kaayey kaŋ yaŋ wangu ka maa ay sanney, i haamey bare ka ye i zunubey gaa haray, ka de-koy fooyaŋ gana mo zama ngey ma may i se. Israyla dumo da Yahuda dumo na sappa kaŋ ay te in d'i kaayey game ra din tunandi.
10彼らは、わたしの言葉を聞くことを拒んだその先祖たちの罪に立ち返り、またほかの神々に従ってそれに仕えた。イスラエルの家とユダの家とは、わたしがその先祖たちと結んだ契約を破った。
11 Woodin se yaa no Rabbi ci: A go, ay goono ga masiiba candi ka kande i boŋ kaŋ i si du ka yana. I ga hẽ ay gaa, amma ay si hangan i se.
11それゆえ主はこう言われる、見よ、わたしは災を彼らの上に下す。彼らはそれを免れることはできない。彼らがわたしを呼んでも、わたしは聞かない。
12 Waato din gaa Yahuda galley da Urusalima gorokoy ga koy ka hẽ de-koyey gaa kaŋ yaŋ se i na dugu ton, amma ngey mo s'i faaba baa kayna fo i taabi alwaato ra.
12ユダの町々とエルサレムに住む者は、行って、自分たちがそれに香をたいている神々に呼び求めるが、これらは、彼らの災の時にも決して彼らを救うことはできない。
13 Zama ni galley baayaŋo me no ga ti ni de-koyey mo baayaŋey me, nin Yahuda. Urusalima kwaara fondey baayaŋo me mo no araŋ na feema sinji haawi haro wo se, feemey nooya kaŋ i ga dugu ton i ra Baal se.
13ユダよ、あなたの神々は、あなたの町の数ほど多くなった。またあなたがたはエルサレムのちまたの数ほどの祭壇を恥ずべき者のために立てた。すなわちバアルに香をたくための祭壇である。
14 Ni binde ma si adduwa te dumo wo se, ma si hẽeni wala gaara tunandi i se, zama ay si maa i se waati kaŋ i ga hẽ ay gaa i masiiba alwaato ra.
14それゆえ、この民のために祈ってはならない。また彼らのために泣き、あるいは祈り求めてはならない。彼らがその災の時に、わたしに呼ばわっても、わたしは彼らに聞くことをしないからだ。
15 Ifo no kande ay baakwa ay windo ra, Za kaŋ a na goy laalo boobo te. Sargay hamo kaŋ ga hanan ga du ka ni masiiba kaa ni gaa no? Mate binde gaa no ni ga du ka farhã?
15わが愛する者は、わたしの家で何をするのか。すでにこれは悪事を行った。誓願と犠牲の肉とがあなたに災を免れさせることができるであろうか。それであなたは喜ぶことができるであろうか。
16 Rabbi na ni maa ce ka ne ni se zeytun* nya kaŋ gonda bi, Nyaŋo ga boori, izo mo ga boori. Amma a ga danji tusu a gaa da kosongu bambata, Tuuro kambey mo ceeri-ceeri.
16主はあなたを、かつては『良い実のなる美しい青々としたオリブの木』と呼ばれたが、激しい暴風のとどろきと共に、主はそれに火をかけ、その枝を焼き払われるのである。
17 Zama Rabbi Kundeykoyo, nga kaŋ na ni tilam, a na masiiba ci ni boŋ Israyla kunda da Yahuda kunda laala sabbay se, laala kaŋ i te ngey boŋ se, zama ngey m'ay yanje ceeci, za kaŋ i na dugu ton Baal se.
17あなたを植えた万軍の主は、あなたに向かって災を言い渡された。これはイスラエルの家とユダの家とが悪を行い、バアルに香をたいて、わたしを怒らせたからである」。
18 Rabbi n'ay kabarandi nda woodin, ay n'a bay mo. Waato din gaa, ya Rabbi, ni n'i goyey cab'ay se.
18主が知らせてくださったので、わたしはそれを知った。その時、あなたは彼らの悪しきわざをわたしに示された。
19 Amma ay ga hima sanda feej'ize kaŋ si yanje, kaŋ i go ga kond'a wiyaŋ do. Ay mana bay mo kaŋ wiiza day i na me-hawyaŋ soola te ay boŋ. I ne: «Iri ma tuuro da nga izey kulu halaci. Iri m'a pati ka kaa fundikooney laabo ra, Zama boro kulu ma si ye ka fongu a maa gaa koyne.»
19しかしわたしは、ほふられに行く、おとなしい小羊のようで、彼らがわたしを害しようと、計りごとをめぐらしているのを知らなかった。彼らは言う、「さあ、木とその実を共に滅ぼそう。生ける者の地から彼を絶って、その名を人に忘れさせよう」。
20 Amma nin, ya Rabbi Kundeykoyo, Nin kaŋ ga cimi ciiti te, Borey biney d'i fonguyaŋey neesikwa mo no, Naŋ ya di ni banayaŋo i boŋ, Zama ni do no ay kande ay sabaabo.
20正しいさばきをし、人の心と思いを探られる万軍の主よ、わたしは自分の訴えをあなたにお任せしました。あなたが彼らにあだをかえされるのを見させてください。
21 Woodin sabbay se, yaa no Rabbi ci Anatot alborey boŋ, ngey kaŋ yaŋ goono ga ni fundo ceeci ka ne: «Ni ma si annabitaray te Rabbi maa gaa, zama iri ma si ni wi.»
21それゆえ主はアナトテの人々についてこう言われる、彼らはあなたの命を取ろうと求めて言う、「主の名によって預言してはならない。それをするならば、あなたはわれわれの手にかかって死ぬであろう」。
22 Woodin sabbay se, yaa no Rabbi Kundeykoyo ci: A go, ay ga ba k'i gooji. I sahãkooney, takuba g'i wi. I ize arey da ize wayey mo, haray g'i wi.
22それで万軍の主はこう言われる、「見よ、わたしは彼らを罰する。若い人はつるぎで死に、彼らのむすこ娘は、ききんで死に、だれも残る者はない。わたしがアナトテの人々に災を下し、彼らを罰する年をこさせるからである」。
23 Ay si baa boro folloŋ cindi i ra, zama ay ga masiiba candi ka kande Anatot alborey boŋ, i alhakko jiiro nooya.
23だれも残る者はない。わたしがアナトテの人々に災を下し、彼らを罰する年をこさせるからである」。