1 Rabbi sanno kaa ay do koyne ka ne:
1¶ I puta mai ano te kupu a Ihowa ki ahau, i mea,
2 Boro izo, ma annabitaray te ka gaaba nda Israyla annabey kaŋ goono ga annabitaray te. Borey kaŋ yaŋ goono ga annabitaray te ngey boŋ ibaay ganayaŋ ra, ma ci i se ka ne: Wa maa Rabbi sanno.
2E te tama a te tangata, poropititia he he mo nga poropiti o Iharaira e poropiti nei, mea atu hoki ki te hunga no o ratou ngakau ta ratou e poropiti nei, Whakarongo ki te kupu a Ihowa.
3 Rabbi, Koy Beero ne: Kaari ngey! annabi saamey kaŋ goono ga ngey boŋ biya hinne gana, i mana di hay kulu mo!
3Ko te kupu tenei a te ariki, a Ihowa; Aue, te mate mo nga poropiti wairangi, e whai nei i o ratou wairua ake, a kihai i kite i tetahi mea!
4 Ya Israyla, ni annabey te sanda saaji fimbo ra zoŋoyaŋ cine.
4I rite tonu ou poropiti, e Iharaira, ki nga pokiha i nga wahi koraha.
5 Araŋ mana kaaru cinari kortimey ra, araŋ mana wongu cinaro cina mo Israyla borey gaakasinay sabbay se, hal i ma du ka kay wongu waate, ay wo, Rabbi zaaro ra.
5Kihai koutou i haere ki nga wahi pakaru, kihai ano i hanga i te taiepa mo te whare o Iharaira, hei turanga i te taturanga i te ra o Ihowa.
6 Tangari no i di, da tangari gunayaŋ, ngey kaŋ yaŋ ga ne: «Yaa no Rabbi ci!» Ay mana i donton mo. I naŋ borey ma laakal dake mo ka ho hala sanno ga tabbat.
6He kitenga teka, he tuaahu horihori ta ratou e ki ra, E ai ta Ihowa; ehara ratou i a Ihowa i unga: a kua meinga e ratou te tangata kia tumanako, tera e mana te kupu.
7 Manti bangandi yaamo no araŋ di bo? Manti mo tangari gunayaŋ no araŋ te, kaŋ araŋ ne: «Rabbi no ka ci»? baa kaŋ ay mana salaŋ.
7He teka ianei he kitenga teka ta koutou kitenga, he horihori te tuaahu i korero ai koutou, i ki ai, E ki ana a Ihowa; a kihai nei ahau i korero?
8 Woodin sabbay se, yaa no Rabbi, Koy Beero ci: Za kaŋ araŋ na sanni yaamo te, araŋ di tangari mo, a go, ay ga gaaba nd'araŋ. Yaadin no Rabbi, Koy Beero ci.
8Mo reira ko te kupu tenei a te Ariki, a Ihowa, Kua korero na koutou i te teka, kua kite i te horihori, mo reira he hoariri tenei ahau mo koutou, e ai ta te Ariki, ta Ihowa.
9 Ay ga gaaba nda annabey kaŋ ga di bangandi yaamey, kaŋ goono ga gunayaŋ te da tangari. I si furo ay borey faada ra, ay si i hantum Israyla dumo lasaabu tira ra, i si furo mo Israyla laabo ra. Woodin gaa no araŋ ga bay kaŋ ay no ga ti Rabbi, Koy Beero.
9Ka pa ano toku ringa ki nga poropiti he horihori nei ta ratou kitenga, ki nga tohunga tuaahu teka; e kore ratou e noho ki te runanga o taku iwi, e kore e tuhituhia ki te tuhituhinga o te whare o Iharaira, e kore ano e tae ki te whenua o Iharaira; a ka mohio koutou ko te Ariki ahau, ko Ihowa.
10 Sabaabo ga ti zama i n'ay borey halli. I goono ga ne: «Baani samay!» A binde, baani samay si no. Waati kaŋ boro fo na cinari te mo, a go, kal i m'a yonu nda kwaarandiyaŋ hari kaŋ i mana hanse.
10¶ Mo ratou, ae ra, mo ratou i whakapohehe i taku iwi, i mea, Ka mau te rongo; i te mea kahore he maunga rongo; na ko tetahi kei te hanga i te pakitara, a ko ratou hei pani ki te paru kihai i konatunatua.
11 Ma ne boro kaŋ goono ga yonu nda karmaari kaŋ i mana hanse yaŋ se: «Cinaro ga kaŋ, beene hari ga kaa kaŋ ga kande hari-yaa*.» Araŋ binde, ya gari bambatey, araŋ ga kaŋ. Beene hirriyaŋ haw no ga cinaro kortu.
11Mea atu ki nga kaipani o te paru kihai i konatunatua, tera e hinga; ka puta te ua, he waipuke; ka taka iho ano koutou, e nga nganga o te whatu; ka wahia ano hoki e te hau, e te paroro.
12 Wiiza, waati kaŋ cinaro kaŋ, manti i ga ne araŋ se: «Man gaa karmaaro kaŋ araŋ n'a yonu nd'a?»
12Nana, ka hinga te pakitara, kahore ranei he ki ki a koutou, kei hea te paninga i pania ra e koutou?
13 Woodin se binde, yaa no Rabbi, Koy Beero ci: Ay g'a kortu day no da haw gaabikooni ay futay korna ra. Beene hirriyaŋ hari ga te kaŋ gonda hari-yaa, ay futa ra, gari bambata yaŋ mo ga te ay futay korna ra, zama i m'a halaci se.
13Mo reira ko te kupu tenei a te Ariki, a Ihowa; Ina, ka wahia e ahau ki te hau, ki te paroro, i toku weriweri; ka puta ano te ua, te waipuke, i toku riri, me nga nganga ano o te whatu i toku weriweri, hei whakapoto rawa.
14 Yaadin cine no ay ga cinaro kaŋ araŋ yonu nda karmaari kaŋ i mana hanse din zeeri nd'a, y'a bagu kal a ma kaŋ ganda, k'a daba kaa taray. A ga kaŋ, araŋ mo ga halaci a ra. Yaadin cine gaa no araŋ ga bay kaŋ ay no ga ti Rabbi.
14Ka paparu pera i ahau te pakitara i pania ra e koutou ki te paru kihai i konatunatua, pa tonu iho ki te whenua, ka whakakitea ano ona turanga; a ka hinga, ka poto ano koutou ki waenganui o taua pakitara; a ka mohio koutou ko Ihowa ahau.
15 Yaadin cine no ay g'ay futa toonandi nd'a cinaro, da borey kaŋ n'a yonu nda karmaari kaŋ i mana hanse mo boŋ. Ay ga ne araŋ se mo: Cinari woone si no, nga nda borey kaŋ yaŋ n'a yonu kulu.
15Ka whakapaua peratia e ahau toku weriweri ki te pakitara, ki te hunga ano nana i pani ki te paru kihai i konatunatua; ka mea hoki ahau ki a koutou, kua kore te pakitara, kua kore ano te hunga nana i pani;
16 Annabey kaŋ goono ga annabitaray te Urusalima boŋ nooya. I goono ga di baani bangandi a se, baa kaŋ baani si no. Yaadin no Rabbi, Koy Beero ci.
16Ara nga poropiti o Iharaira mo Hiruharama nei ta ratou e poropiti ai, e kite nei i te kitenga mona, i te rongo mau, i te mea kahore he rongo mau, e ai ta te Ariki, ta Ihowa.
17 Ni binde, boro izo, ma ni moyduma sinji, a ma gaaba nda ni jama ize wayey, ngey kaŋ yaŋ ga annabitaray te ngey boŋ ibaay ganayaŋ ra. Ma annabitaray te ka gaaba nd'ey,
17¶ Na ko koe, e te tama a te tangata, anga atu tou mata ki nga tamahine a tou iwi e poropiti nei, he mea no o ratou ngakau ake; poropititia ano he he mo ratou,
18 ka ne: Yaa no Rabbi, Koy Beero ci: Kaari wayborey kaŋ ga tirayzeyaŋ te ka haw borey kulu kambe dabey gaa. I goono ga bangumyaŋ te, kuuyaŋ kulu cine wane, zama ngey ma boro kulu boŋ daabu, zama i ma borey hirri ka di mo. Mate no, araŋ g'ay borey hirri ka di, araŋ ma fundiyaŋ faaba araŋ bumbey se, wala?
18Mea atu, Ko te kupu tenei a te Ariki, a Ihowa; Aue, te mate mo nga wahine e tuitui urunga ana ki nga tuke katoa; e hanga arai ana mo nga mahunga o te roa, o te poto, hei whai wairua! Ka whai ranei koutou i nga wairua o taku iwi? ka whakaora rane i i etahi hei wairua ma koutou?
19 Araŋ n'ay hibandi ka kaa ay borey game ra nooya, zama araŋ kambey ma to da sayir*, da buuru patarmiyaŋ. Araŋ go ga miila araŋ ma borey kaŋ mana hima nda buuyaŋ wi, araŋ ma fundi fooyaŋ kaŋ mana hima i ma funa din faaba mo. Tangari do araŋ goono g'a te ay borey kaŋ ga tangari saal se.
19Kua whakapokea ahau e koutou i waenga i taku iwi hei utu mo nga kutanga parei, mo nga kongakonga taro, hei whakamate i nga wairua e kore e tika kia whakamatea, hei whakaora i nga wairua e kore e tika kia ora, i a koutou ka korero teka na ki taku iwi e whakarongo nei ki a koutou korero teka.
20 Woodin sabbay se, yaa no Rabbi, Koy Beero ci: A go, ay ga gaaba nd'araŋ tirayzey, kaŋ araŋ goono ga te zama araŋ m'ay borey hirri danga curayzeyaŋ cine. Ay g'i hamay mo koyne ka kaa araŋ kambey ra. Ay ma fundey taŋ, fundey kaŋ araŋ goono ga hirri danga curayzeyaŋ cine.
20Mo reira ko te kupu tenei a te Ariki, a Ihowa; Nana, e he ana ahau ki o koutou urunga i whaia ai nga wairua e koutou i reira, i meinga ai kia rere, ka haea atu ano e ahau i o koutou ringa; ka tukua ano e ahau nga wairua kia haere, a koutou wairu a e whai na, e mea na kia rere.
21 Araŋ bangumey mo, ay g'i yabu ka kaa, y'ay borey faaba araŋ kambe ra. I si ye ka ciya hirriyaŋ hari araŋ kambe ra koyne. Woodin gaa no araŋ ga bay kaŋ ay no ga ti Rabbi.
21Ka haea atu ano e ahau o koutou arai, ka whakaorangia hoki taku iwi i roto i o koutou ringa; e kore ano e waiho i o koutou ringa hei whainga atu; a ka mohio koutou ko Ihowa ahau.
22 Araŋ na adilantey biney sara nda tangari, borey kaŋ yaŋ ay wo mana i biney sara. Araŋ na boro laalo kambe gaabandi, hal a si bare ka fay da nga laalayaŋo, a ma nga fundo faaba mo.
22No te mea kua whakapouritia e koutou ki te kupu teka te ngakau o te tangata tika, kihai nei i whakapouritia e ahau; a whakaungia ana nga ringa o te tangata kino, i kore ai e tahuri mai i tona ara kino, kia ora ai:
23 Woodin sabbay se no araŋ wo, wayborey, araŋ si ye ka di tangari bangandi koyne. Araŋ si ye ka gunayaŋ te koyne. Ay g'ay borey faaba araŋ kambey ra. Woodin gaa no araŋ ga bay kaŋ ay no ga ti Rabbi.
23Mo reira e kore koutou e kite i te horihori a muri ake nei, i nga tikanga ranei ki nga tuaahu: a ka whakaorangia hoki e ahau taku iwi i roto i o koutou ringa; a ka mohio koutou ko Ihowa ahau.