1 Amma Bonkoono Suleymanu ga ba wayboro yaw boobo kaŋ waana Firawna izo, danga Mowab wayborey, da Amonancey, da Edomancey, da Zidonancey, da Hittancey,
1Solomonin Pharo tanu lou leng nam dang numei tampi Moab te, Ammon te, Edom te, Zidon te, Hitte numeite a ita;
2 dumey kaŋ yaŋ ra Rabbi ne Israyla izey se doŋ: «Araŋ ma si furo i ra, ngey mo ma si furo araŋ game ra, zama daahir i ga araŋ biney bare ka ye ngey toorey ganayaŋ do haray.» Suleymanu naagu mo wayborey din gaa, zama a ga ba r'ey.
2Huai namte tungtang thu TOUPAN Israel suante kiangah, amau kithuahpih kei unla, amau leng honkithuahpih kei uhen: a pathiante uh lamah na lungtang uh lah a pi kawi ngei sin ua, chiin a nagen khin him a: huaite Solomonin itnain a len chinten hi.
3 A gonda wande zangu iyye kaŋ i kulu bonkooni izeyaŋ no, da wahay zangu hinza. A wandey mo n'a bina bare.
3Huchiin ji za sagih, kumpipa tanu a neia, mei za thum toh: huan, a jiten a lungtang a pi kawi sak uh.
4 Zama a ciya, waato kaŋ Suleymanu zeen, a wandey n'a bina bare k'a ye tooru fooyaŋ ganayaŋ banda. A bina mana goro toonante koyne Rabbi a Irikoyo ganayaŋ ra, sanda a baabo Dawda bine cine.
4Huan, hichi a honghi a, Solomon a hong upat nungin, a jiten Pathian dangte lamah a lungtang api kawi sak uh: huchiin a pa David lungtang bang in TOUPA a Pathian lamah a lungtang a honghoih kim ta kei hi.
5 Zama Suleymanu na Astoret, Zidonancey wayboro tooro gana, da Milkom, Amonancey fanta haro mo.
5Solomonin Zidonte pathiannu Astoreth leh Ammonte Pathian kihhuai mahmah Milkom a jui tei ta mawk hi.
6 Suleymanu binde na hari te kaŋ ga laala Rabbi diyaŋ gaa. A mana Rabbi gana nda bine folloŋ sanda mate kaŋ a baabo Dawda te.
6Huan, Solomonin Toupa mitmuhin thil gilou a hihtaa, a pa David bangin Toupa a jui tettet ta kei hi.
7 Gaa no Suleymanu na sududuyaŋ do cina Kemos se, Mowabancey fanta haro, tondo kaŋ ga Urusalima guna din boŋ. A na afo mo cina Molek se, Amonancey fanta haro.
7Huchiin Solomonin Jerusalem china tangah Moabte Pathian kihhuai mahmah Memos ading leh, Ammon suante Pathian kihhuai mahmah Molek ading mun sang a nabawlta hi.
8 Yaadin mo no a te nga mebaraw wandey kulu se, ngey kaŋ yaŋ ga dugu ton, i ga sargayyaŋ wi mo ngey toorey se.
8Huaibang mahin nam dang a jite tengteng a pathiante uh kianga kithoiha gimlim te halsekte adingin leng a bawl sak hi.
9 Rabbi mo te Suleymanu se bine, zama a bina bare ka fay da Rabbi, Israyla Irikoyo ganayaŋ, nga kaŋ bangay a se sorro hinka,
9Huchiin, Toupa Israelte Pathian, a kianga nihvei kilakkhinsa a lungtangin a lehngat san jiakin Toupa tuh Solomon tungah a heh a,
10 hala a n'a lordi mo harey din boŋ ka ne a ma si tooruyaŋ gana. Amma Suleymanu mana haya kaŋ Rabbi na nga lordi nd'a din haggoy.
10Hiai thu, Pathian dangte a jui dimng ahi kei chih thu na pepa: TOUPAN thu a piak lah a pom tuan sam kei.
11 Woodin se no Rabbi ne Suleymanu se: «Za kaŋ ni na woone wo te, ni mana ay sappa nd'ay hin sanney haggoy mo, kaŋ yaŋ ay na ni lordi nd'a, haciika ay ga mayra kom ni gaa k'a no ni tamo se.
11Huaijiakin TOUPAN Solomon kiangah, hichi bangin na omtaa, ka thukhun te leh ka thusehte pom dinga thu ka honpiak lah na pomta ngal keia, gam ka honsut ngeingei dinga, na sikha ka pe ding.
12 Amma ay si woodin te ni jirbey ra bo, ni baaba Dawda sabbay se. Amma ay g'a kom ni izo kambe ra.
12Ahihhangin na pa David jiakin na dam sung telin jaw ka hih tadih kei dinga: himahleh na tapa khuta kipan gam pen ahihleh ka honsut sin hi.
13 Kulu nda yaadin, ay si mayra kulu kom bo, amma ay ga kunda folloŋ no ni izo se ay tamo Dawda sabbay se, da Urusalima kaŋ ay suuban mo se.»
13Gam tengteng bel ka hon sut vek kei dinga; himahleh ka sikha David jiak leh ka tel Jerusalem jiakin nam khat na tapa ka pe ding, a chi a.
14 Rabbi mo na ibare fo tunandi Suleymanu se, kaŋ maa Hadad, Edomance fo kaŋ Edom bonkoono dumey ra no a go.
14Huan, Toupan Edom mi, Hadah Solomon melma dingin a honding khesaktaa: amah bel Edom gama kumpipa suan ahi.
15 Zama waato kaŋ Dawda go Edom, Yowab, a wongu marga jine bora jin ka kaaru zama nga ma buukoy fiji se, kal a na Edom ra alborey kulu wi.
15Huan, hichi ahi a, David Edom gama a om laia, a mi thahte uh vui dinga sepaih heutu Joab a hoh touha, Edom mi pasal ta peuhmah a vathah khit nungin,
16 (Zama Yowab da Israyla kulu goro noodin handu iddu, kal a na Edom ra alborey kulu halaci.)
16(Joab leh Israel mi tengteng kha guk tak Edom gama pasal tengteng a hihlup khit masiah a om uh ahi; )
17 Amma Hadad wo zuru, nga nda nga baabo tam fooyaŋ. I koy Misira. Hadad go zanka kayniyo jina.
17Hadad bel a pa sikhate laka Edom mi khenkhatte toh Aigupta gama hoh dingin a tai ua; Hadad bel naupang nou ahi lai.
18 I tun Midiyan ka kaa Paran. I na noodin boro fooyaŋ sambu ngey banda Paran ra, ka kaa Misira ka di Misira bonkoono Firawna. Nga mo n'a no windi nda ŋwaari, da laabu mo.
18Midian gam akipan a pawt ua, Paran ah a hoh ua: huan, Paran akipanin mite a pi ua, Aigupta gam, Aigupta gam kumpipa Pharo kiang a tung suk ua; aman in a napia, nek ding te a na ngaihtuah saka, gamte leng a na pia a.
19 Hadad binde du gaakuri gumo Firawna do, hal a n'a no nga bumbo wando kayne, Hadad m'a hiiji, danga bonkoono wande Tafanes kayne nooya.
19Hadadin Pharo mit a tung manmaha, huchiin a ji mahmah sanggamnu, kumpinu Tahpenes sanggamnu ji dingin a nei sak hi.
20 Tafanes kayno binde na ize alboro hay a se kaŋ maa Genuba, kaŋ Tafanes n'a kosu nyaŋo gaa Firawna windo ra. Genuba go no mo noodin Firawna windo ra, Firawna izey game ra.
20Huan, Tahpenes sanggamnuin tapa Gebubath a neihsaka, Tapenesin Pharo inah a nawi nek tawpna a bawl saka: huan, Genubath bel Pharo inah Pharo tate lak ah a omta.
21 Waato kaŋ Hadad go Misira laabu, kal a maa Dawda bu ka kani nga kaayey banda. Yowab kaŋ ga ti wongu marga bonkoono, nga mo bu. Kala Hadad ne Firawna se: «Kala ni ma yadda ay se ya koy ay laabu.»
21Huan, Hadadin Aigupta gam akipana David a pute khawng kiang ah a ihmuta chih leh, sepaih heutu Joab leng a sitachih a na jak in, Hadadin Pharo kiangah, ka gam ua ka pai theihna dingin honpawt sak ve, a chi a.
22 Waato din gaa Firawna ne a se: «Day, ifo no ni jaŋ ay do, hala ni ga ba ni ma ye ni laabu?» Nga mo ne: «Manti hay fo no, amma kulu nda yaadin, mate kulu kaŋ no, naŋ day ay ma tun ka koy.»
22Huchiin, Pharoin a kiangah, Ka kianga na omin taksap bang na nei a oi, ngaiin, huchia na gam lam ua pai nawn na tup mai mah? a chi a. Huan, aman, Bangmah a hihleh neilou e: himahleh honpai sak himhim in, a chi a.
23 Irikoy na yanjekaari fo mo tunandi Suleymanu se, Rezon Eliyada ize no, nga kaŋ zuru nga koyo Hadad-Ezer se, kaŋ ga ti Zoba bonkoono.
23Huan, Pathianin a melma dingin Eliad tapa Rrzon, a pu Hadadezer, Zob kumpipa kianga kipana tai mangsa a honding sak nawna:
24 Nga mo na boro fooyaŋ margu nga do ka ciya wurrandi izeyaŋ jine boro. Waato kaŋ Dawda na Zoba borey wi, woodin banda hal i koy Damaskos ka goro noodin, i may Damaskos ra.
24Davidin Zob khuaa mite a thahlai in aman a kiangah mite a kaikhawma, sepaihheutu dingin a napanga: huan, Damaska khuaah a hoh ua, huaiah a om ua, Damaska khuaah kumpipain a tuta.
25 A ciya Israyla gaabakasina Suleymanu zamano kulu ra, ka waana hasaraw kaŋ Hadad te, a na Israyla fanta mo. A goono ga Suriya laabo may.
25Hadad hihgentheihna behlapin Solomon dam sung teng, Israelte melma ahi gige hima: Israelte a ho mahmaha, Suria gam tungah vai a hawm hi.
26 Yerobowam, Nebat ize, Ifraymu boro fo, Zereda kwaara boro no, Suleymanu tam, kaŋ a nya maa Zeruwa, wayboro kaŋ kurnye bu no, boro woodin mo murte bonkoono gaa.
26Huan, Nebat tapa Jeroboam, Zered khuaa Ephraim mi Solomon sikha mahin, (a nu min bel Zerui ahi a, meithai a hi), huai miin leng kumpipa tungah a khut a lik sama.
27 Haŋ kaŋ naŋ a murte bonkoono gaa neeya: Suleymanu na Millo cina, ka nga baabo Dawda kwaara windante cinaro guuso fansi ka hanse.
27Kumpipa tunga a khut a honlikna san hichi bang ahi: Solomonin Milo a bawla, a pa David khua a siatna lailai a bawl hoih a.
28 Yerobowam wo mo, sooje beeri no. Suleymanu na laakal daŋ ka faham da arwaso din, a gonda kookari, kal a na Yusufu kunda kulu doole goyo daŋ a kambe ra.
28Huai Jeroboam bel mi hat hangsan ahi: huchiin, Solomonin huai tangval bel mi thanuam tak hia a theih jiakin Joseph inkote nasep tengteng tungah heutu dingin a bawla.
29 A ciya mo alwaato din, saaya kaŋ cine Yerobowam fatta Urusalima ra, annabi Ahiya Silo bora n'a gar fonda gaa. Ahiya binde gonda kwaay taji nga gaa. I boro hinka mo go fari fo ra ngey hinne.
29Huan, Huai laiin hichi ahi a, Jeroboam Jerusalem khua akipana a pawt khiak laiin Silo mi jawlnei Ahijain lampi ah a namu a; Ahijain puan thak a silh a; amau gel kiain gamlakah a om khawm uh.
30 Ahiya binde na kwaay tajo kaŋ go nga jinda gaa din di k'a tooru. A n'a fay iway cindi hinka.
30Huan, Ahijain a puan thak silh a laa, nen sawm leh nen nihin a botkekta.
31 A ne Yerobowam se: «Ni ma sambu ni boŋ se kanandi way, zama haŋ kaŋ Rabbi, Israyla Irikoyo ci neeya: ‹Guna, ay ga koytara tooru ka kaa Suleymanu kambe ra, ay ma kunda way no ni se.
31Jeroboam kiangah, Nen sawm lain: Toupa, Israelte Pathianin hichiin a chi a ahi: Ngaiin, gam Solomon ka sut dinga, nam sawm nang ka honpe ding:
32 Amma nga din ga kunda fa gaay, ay tamo Dawda sabbay se da Urusalima mo se, kwaara kaŋ ay suuban Israyla kundey kulu ra.
32(Ahihhangin ka sikha David jiak leh, Israel nam tengteng laka ka tel khopi, Jerusalem jiakin nam khat jaw nei na ve: )
33 Za kaŋ i n'ay furu, i sombu ka sududu Astoret se, Zidonancey wayboro tooro, da Mowab tooro Kemos se, da Amon izey tooro Milkom se. I mana dira ay fondey ra mo zama ngey ma goyey kaŋ ga saba ay diyaŋ gaa te, i man'ay hin sanney d'ay farilley haggoy mo, sanda mate kaŋ a baabo Dawda te.
33Amau honpai san ua, Zidonte pathiannu Astoreth te, Moabte Pathian Kesmos te, Ammonte suante pathian Milkom te a biak jiak un leh ka mitmuha thil hoih hih ding leh ka sehte leh ka vaihawmte pom dinga a pa David banga ka lampite a zuih louh jiak un.
34 Amma ay si mayra kulu ta a kambe ra bo, day ay g'a koytara tabbatandi a jirbey kulu ra, ay tamo Dawda sabbay se, nga kaŋ ay suuban, zama a n'ay lordey d'ay hin sanney gana.
34Gam pumpi jaw ka sut kei ding; ahihhangin ka thupiakte leh ka thusehte pompa, ka tel, ka sikha David jiakin a dam sungin kumpipain ka omsak lai ding:
35 Amma ay ga mayra ta Suleymanu izo kambe ra, k'a no ni se, sanda kunda way nooya.
35Himahleh gam jaw a tapa ka sut dinga, nang ka honpe sin hi, nam sawmte.
36 A izo mo, ay g'a no kunda fo zama ay tamo Dawda ma goro nda fitilla duumi ay jine Urusalima ra, kwaara kaŋ ay suuban ay boŋ se, y'ay maa daŋ a ra.
36Huan, ka sikha Davidin ka min omsak nadinga ka tel khopi Jerusalem ah ka maa khawnvak a neih gige theihna dingin nam khat bel a tapa ka pe ding.
37 Ay ga ni daŋ mo ni ma mayray te hay kulu boŋ kaŋ ni bina ga muraadu, ka ciya bonkooni Israyla boŋ.
37Nang ka hon sep dinga, na ut utin vai na haawm dinga, Israelte kumpipa in na om ding.
38 A ga ciya mo, da ni ga hanga jeeri hari kulu gaa kaŋ ay na ni lordi nd'a, k'ay fondey gana, ni ma haŋ kaŋ yaŋ ga saba te ay diyaŋ gaa, ni m'ay hin sanney nd'ay lordey haggoy mo, sanda mate kaŋ cine ay tamo Dawda te, kal ay mo ay ma goro ni banda. Ay ma kunda tabbatante sinji ni se, sanda mate kaŋ cine ay sinji Dawda se, ay ma Israyla mo no ni se.
38Huan, hichi ahi dinga, thu ka honpiak peuhmah na poma ka lampite na zuiha, ka sikha David banga ka sehte leh ka thupiakte jui dinga ka mitmuha thil hoih na hih leh na kiangah ka om jel ding, David adia ka dinkip sak bangin inkuan kip ka hondinkhiak sak dinga, Israelte ka honpe ding hi.
39 Woodin se binde ay ga Dawda banda kaynandi, amma manti hal abada bo.› »
39Huaijiakin David suan jaw ka hihgim sin hi, Ahihhangin khantawnin jaw ahi kei ding, a chi hi, chiin.
40 Woodin se no Suleymanu ceeci nga ma Yerobowam wi, amma Yerobowam tun ka zuru ka koy Misira hala Misira bonkoono Sisak do. A goro noodin mo kala Suleymanu buuyaŋ.
40Huchiin Solomonin Jeroboam thath atuma, himahleh Jeriboam a dinga, Aigupta gamah, Aigupta gam kumpipa Sisak kiangah a taia, Solomon sih matan Aigupta gamah a omta hi.
41 Suleymanu goy cindey binde, da hay kulu kaŋ a te, d'a laakalo, manti i n'i hantum Suleymanu goyey tira ra bo?
41Solomon tanchin dangte leh, a thilhih tengteng leh a pilna te Solomon thilhih gelhna bu ah atuang ka hia?
42 Jirbey kaŋ yaŋ Suleymanu na mayray te Israyla kulu boŋ Urusalima ra, jiiri waytaaci no.
42Solomonin Israel tengteng tunga Jerusalem khuaa vai a hawma sung kum sawmli ahi.Huchiin Solomon a pute kiangah a ihmua, a pa David khopi ah a vui uh; huan, a tapa Rehoboam a sikin a honglal ta hi.
43 Suleymanu kani nga kaayey banda. I n'a fiji nga baabo Dawda kwaara ra. A izo Rehobowam te bonkooni a nango ra.
43Huchiin Solomon a pute kiangah a ihmua, a pa David khopi ah a vui uh; huan, a tapa Rehoboam a sikin a honglal ta hi.