1 Medanca Dariyus jiiri sintina ra, ay tun ka kay zama ay m'a sinji se, ay m'a gaabandi mo.
1Huan kei ka hihleh, Mid mi Daria kum khatna kumin, amah hihkip ding leh hihhat dingin ka dinga.
2 Sohõ binde ay ga cimi bangandi ni se. A go, a cindi bonkooni hinza Persiya ra kaŋ ga tun ka kay, itaacanta mo ga bisa i kulu duure. Saaya kaŋ a dawsa nga duura do mo, a ga naŋ borey kulu ma murte Gares mayra gaa.
2Huchiin thutak ka honensak ding hi. Ngaiin, Persia ah kumpipa thum a hong dingkhe lai ding ua; huan a lina pen amaute tengteng sangin nakpi takin a hausa zo ding hi; huchia a hauhna jiaka a honghat mahmah chiangin, Grik dou dingin mi tengteng a tokthou ding hi.
3 Bonkooni hinkoy fo mo ga tun kaŋ ga mayray da koytaray beeri te, a ma te mate kaŋ ga kaan nga se.
3Huan kumpipa hattak a hong ding khe dinga, lalna thupi toha vaihawm ding leh, a deihdana hih ding.
4 D'a du beeray mo, a mayra ga ceeri ka fay beene haw taaca do haray, i s'a fay a banda se bo. Mayra si goro mo nda hina danga waato kaŋ a go a kambe ra cine, zama i g'a mayra dagu, i m'a fay boro fooyaŋ se kaŋ manti a banda.
4Huan a hong din khiak chiangin, a gam a kek dinga, van huih lite lama hawm jak ahi ding; himahleh a suante kiangah hi louin, a vaihawmna a lalna bangin leng ahi sam kei ding hi; a gam lah boh khiaka om ding ahi ngala, hiaite lou midangtea mahmah dingin.
5 Dandi kambe haray bonkoono mo ga te gaabi, amma a bonkooney ra afo ga bis'a gaabi. A g'a koytara ŋwa, a mayra mo ga ciya mayray beeri.
5Huchiin sim lam kumpipa a hat dinga, a lalte khat toh; amah tungah a hat dinga, lalna nei ding; a lalna lalna thupi ahi ding.
6 Jiiri fooyaŋ banda mo i ga ye ka margu. Dandi kambe bonkoono ize way mo ga kaa azawa bonkoono do zama ngey ma saba, amma a si du ka nga kambe gaabo gaay. Albora si kay, a gaabo mo si kay. Waybora mo, i g'a nooyandi, nga nda borey kaŋ yaŋ kand'a, da bora kaŋ n'a hay, da bora kaŋ n'a gaabandi jirbi woodin yaŋ ra.
6Huan kum bangzah hiam nungin, a kizom khawm ding ua; simlam kumpipa tanu mallam kumpipa kiangah kituahna bawl dingina hong pai dia; himahleh piak khiakin a om dia, amah honpite leh, amah suangpa, huai huntea amah hatsakpa leng.
7 Amma waybora kaajey gaa, kambe fo ga fun ka kay a nango ra, nga mo ga kande wongu marga ka furo azawa kambe bonkoono wongu fuwo ra, a ga wongu nd'ey, a ga hin ey mo.
7Ahihhangin a zungte a kipana selnou akipan a munah mi khat a hongding khe dinga; huai tuh sepaih pawl kiangah a hongpai dia; mallam kumpipa kulhpi sung ah a lut dia; amaute douin thil a hih dinga, a vualzou ding hi;
8 A g'i toorey sambu mo ka kond'ey Misira laabu, ngey nd'i sooguyaŋ himandey d'i taasey, nzarfu nda wura hanno waney yaŋ. Woodin banda a ga te jiiri fooyaŋ a ga fay da azawa kambe bonkoono wongo.
8Huchiin a pathiante u leng, a milim sun te utoh. huan a dangka leh dangkaeng tuiumbelsuan hoihte utoh, Aigupta ah aman a salin a la ding hi; huan mallam kumpipa akipan kum bangzah hiam a kidang koih ding hi.
9 Azawa kambe bonkoono mo ga kaa dandi kambe bonkoono mayra hirro me, amma a ga ye nga kwaara.
9Huan simlam kumpipa gamah a hong pai dia, himahleh amah gam lamah a kik ding hi.
10 A izey mo ga wongu soola ka wongu kunda margu. Ngey mo ga jina ŋwa ka sarre ka gana, i ga ye ka kaa ka margu kala dandi kambe bonkoono wongu fuwo ra.
10Huchiin a tapaten a dou ding ua; sepaih thupi tampi a kaikhawm ding ua; huaite a hongkuan ding ua, a dimlet dingua, a pai suak ding uh; huan a kik ding ua, a dou ding ua, amah kulh tan pha hialin.
11 Dandi kambe bonkoono mo ga tun da futay, a ga fatta ka kaa ka wongu nda azawa kambe bonkoono. Nga mo ga kunda bambata margu, amma i g'a kunda nooyandi dandi kambe bonkoono se.
11Huchiin simlam kumpipa a heh mahmah dinga, a hongkuan khe dia amah a kidou pih dia, mallam kumpipa mahmah toh; huchiin mipi atama tam a hon tungkhe dia, mipi a khuta piakin a om ding hi.
12 I ga kunda din di mo. Dandi kambe bonkoono ga te boŋbeeri, a ga boro zambar boobo zeeri, amma a si te zaama.
12Huan mipi pimangin a om ding ua, a lungtang sansakin a om ding hi; huchiin sang sawm tampi a puk sak dinga, himahleh a vualzou kei ding hi.
13 Azawa kambe bonkoono ga ye ka kaa, a ga kunda margu kaŋ ga beeri nda ijina. Daahir a ga kaa jiiri fooyaŋ banda nda wongu marga bambata nda wongu jinay boobo.
13Huan mallam kumpipa a hongkik dia, ama sanga thupi jaw mipi a hontung khe dia; hunte tawpin a hong kuan dia, kumte mahmah, sepaihte hon thupi leh van tampi toh.
14 Jirbey din ra mo boro boobo ga tun ka gaaba nda dandi kambe bonkoono. Ni borey ra komko fooyaŋ ga tun ka kay i ma bangando tabbatandi se, amma i ga kati ka kaŋ.
14Huan huai hunte ah simlam kumpipa douin mi tampi a ding khe ding uh; na mite laka hiamgam tate leng mengmuhna hihkip dingin a hongki domkang ding uh; himahleh a puk ding uh.
15 Azawa kambe bonkoono binde ga laabu gusam margu, a ga kwaara kaŋ gonda cinari beero ŋwa. Dandi kambe wongu marga mo si hin ka kay, baa a wongaari suubanantey mo, kayyaŋ gaabi fo mana cindi i se baa kayna.
15Huchibangin mallam kumpipa a hong dia, mualvum a bawldia, khopi hoihtaka um a lading; huan simlam banten a nang kei ding ua, a mi telten leng; nanna dingin hatna himhim leng a om sam kei ding.
16 Amma nga kaŋ kande wongo a gaa ga te haŋ kaŋ nga ga ba. Boro si no mo kaŋ ga hin ka kay a se. Nga mo ga kay laabu darzakoyo din boŋ, a kamba ra mo gonda halaciyaŋ.
16Himahleh amah dou dia hongpaipan amah deihlam bangin a hih dinga, a ma ah kuamah a ding kei ding; gam thupi ah a ding dinga, huan a khut ah siatna a om ding hi.
17 A ga te anniya ka kaa da nga mayra gaabi kulu ka amaana hanno sasabandi nda dandi kambe bonkoono. A g'a tabbatandi mo. A ga nga ize wayo hiijandi zama i ma mayra halaci se, amma a dabaro si kay, a sinda nafa a se mo.
17Huan a gam pumpi hatna toh hongpai dingin a tum chiltel dia, mi diktatte amah hihse dingin, numeite tanunu a kiangah a pe ding; himahleh a ding kei dia, amaha ding a phattuamna ahi sam kei ding hi.
18 Woodin banda a ga nga moyduma bare teeko me laabey do haray, a g'iboobo ŋwa, amma wongaari fo ga naŋ wowo kaŋ a ne nga ga candi ka kande a boŋ ma ye ka kaŋ a boŋ.
18Hiai khitin tuikulh lam a nga dia, tampi a la ding hi; himahleh lalin a misimmoh na a tawp sak ding; ahi, huai bangah, a misimmohna a mah tungah a kibung sak ding hi.
19 Alwaato din a ga nga moyduma bare ka ye nga laabo wongu fuwey do haray, amma a ga kati ka kaŋ ka daray.
19Huai hun chiangin amah gam kulhpi lam a ngata dia; himahleh a kisui dia a puk dia, muhin a omta kei ding.
20 Gaa no boro fo ga tun ka kaa a kayyaŋ nango ra, nga mo ga jangal taako fo donton koytaray darzanta ra, amma hala jirbi kayna fooyaŋ nga mo ga halaci, manti futay ra, manti mo wongu ra.
20Huai hun chiangin a mun ah mi khat a hongding khe dia, aman leiman khonpa gam thupina a pal suak sak dia; himahleh ni tamlou sungin hihsiatin a om dia, hehna ah hilouin, kidounaah leng hisam louin.
21 A nango ra mo afo ga tun, boro kaŋ i ga dond'a no, kaŋ i s'a no koytaray bo, amma a ga kaa baani waate ra, a ga du koytaray me-kaanay ra.
21Huan a mun ah mi zahpihhuai khat a hongding khe dia, gam zahtakna a piaklouhna pa uh; himahleh bit laiin a hongpai dinga, maitangphatnain gam tuh a mu ding hi.
22 Wongu kundey ga say-say a jine ka ceeri-ceeri danga mate kaŋ hari-yaa ga kwaara ŋwa, ngey nda sappe jine bora mo.
22Huan sepaih honte a maah taih mangin a om ding ua, a kek gawp ding uh; ahi, thukhun lalpa leng.
23 Waato kaŋ i na amaana te d'a mo, woodin banda a ga hiila te, zama a ga kaaru ka te gaabi no, da jama kayna gaakasinay.
23Huchiin amah toh pankhawmna kibawl nungin lepchiahtakin thil a hih dinga; a hongkuan tou dia, nam neu chik toh, honghat ding lah ahi ngala.
24 Laakal kanay ra mo a ga kaŋ kwaara fooyaŋ boŋ kaŋ ga bisa cindey albarka laabo ra. A ga goy te kaŋ a kaayey mana te, baa a kaay-kaayey, a ga arzaka nda wongu albarka da nooru say-say i game ra. Oho, jirbi kaynayaŋ se a ga zamba miila ka gaaba nda wongu fuwey.
24Bit hunin bial sunga mun thaupenpente tungah a hongkuan dia; a piputen a hih louh uh a honhilh dia, a piputen leng a hih louh uh; a lak uah samat ding leh gallak te a theh jak dia, vante; ahi, kulh muanhuaite dou dingin a thusawmte a sawm ding hi. ahihhangin hun khat sung kia.
25 A ga nga hina nda nga bine-gaabi tunandi ka wongu da dandi kambe bonkoono ka kond'a gaa wongu kunda bambata. Dandi kambe bonkoono mo ga daaga sinji ka wongu ka kande kunda kaŋ ga beeri gumo nda cimi, kaŋ gonda hina mo. Amma a si kay bo, zama i ga zamba hirrimi te a se no.
25Huan sepaih thupi toh simlam kumpipa dou dingin a thilhihtheihna leh a hanna a tok thou dinga; huchiin simlam kumpipan sepaih a thupi a thupi leh hatin kidounaah a dou ding; himahleh a ding kei dia, amah siatna thusawm sawm ding uh a hih jiakin.
26 Haciika borey kaŋ yaŋ n'a ŋwaaro ŋwa, ngey no g'a halaci. A wongu marga mo ga say, boro boobo ga kaŋ ka bu.
26A hi, a an neten amah a hihmang ding ua, a sepaihte phiat mangin a om ding uh; huchiin tampi thahsa in a puk ding uh.
27 Bonkooni hinka din se binde, i biney ga zamba miila, i ga soobay ka tangari ci taabal folloŋ boŋ, amma a si te nafa fo, zama kulu nda yaadin bananta ga sintin alwaati jisanta ra.
27Huan hiai kumpipate gel a hih uleh, a lungtang uh gilou hih ding ahi a, dohkan khatah juaute a gen ding uhi; himahleh a lohching kei dia; tawpna lah hun sehsaa tung ding ahi lai ngala.
28 A ga ye nga laabu nda arzaka boobo, a bina mo ga gaaba nda sappa hananta, a ga te mate kaŋ ga kaan nga se, a ga ye nga laabu mo.
28Huai hun chiangin van thupi toh a gam lamah a kik nawn dia; huchiin a lungtangin thukhun siangthou a dou ding; a utut a hih dinga, amah gam ngeiah a kik nawn ding.
29 Alwaati kaŋ i waadu ra a ga ye ka kaa dandi kambe haray, amma kokor banda si te danga ijina cine bo.
29Hun sehsa ah a kik nawn dia, simlam ah a hongpai dia; himahleh hunmasaa bang hun nanung ah ahi kei ding hi.
30 Zama Cittim hiyey no ga kande a gaa wongu. Woodin se no a ga te bine saray ka ye banda. Kaŋ a ye, a ga dukur da sappa hananta. A ga te mate kaŋ ga kaan nga se hal a ma ye ka laakal da boro fooyaŋ kaŋ yaŋ bare ka fay da sappa hananta ganayaŋ.
30Amah dou dia Kittim loingte hong pai ding a hih jiakin; huaijiakin a dah dinga, a kik nawn dia; thukhun siangthou tungah thangpaihna a nei dinga, a utut a hih ding hi; a hong nawn ngeingei dia, thukhun siangthou mangngilhte a lim sak ding hi.
31 A wongu kunda mo ga tun ka nangu hananta kazaamandi, kaŋ ga ti wongu fuwo, i ma sargay kaŋ i ga ton kaŋ si fappe din gaay, i ga fanta hari laala sinji kaŋ ga kazaamandi.
31Amah lamah sepaihte apang ding ua, mun siangthoupen a buahsak ding ua, kulhpi mahmah; halmang thillate gige a la mang ding ua hun hihgawp dingin kihhuai a tungkhe ding uhi.
32 Boro woodin yaŋ kaŋ ga goy laalo te ka gaaba nda sappa, a g'i halaci me kaanay do. Amma borey kaŋ ga ngey Irikoyo bay, i ga goy da bine-gaabi.
32Huan thukhun kalah giloutaka hih huchibangte aman mai tangphatnatein a hekkawi dia; himahleh mi a Pathian uh theite bel a hat ding ua, thilhih minthangpente a hih ding uhi.
33 Ngey mo kaŋ gonda fahamay borey ra, i ga boro boobo dondonandi. Kulu nda yaadin, i ga kaŋ takuba nda danji balaaw, da tamtaray da wongu ra hala jirbi boobo.
33Huchiin mite laka pilten tampi a thuhilh ding ua; himahleh, ni tampi, namsau leh meikuang, saltanna leh lohin a puk ding uhi.
34 Saaya kaŋ i kaŋ mo, i ga du gaakasinay kayniyo, amma boro boobo no ga boŋ margu nd'ey da munaficitaray.
34Huan a puk chiang un, panpihna tawma panpih ahi ding uh; himahleh maitangphatnate toh mi tampiin amau a kizoppih ding uh.
35 Fahamantey ra mo, afooyaŋ ga kaŋ zama i m'i hanse k'i hanandi, i ma ciya ikwaarayyaŋ hala jirbey bananta, amma alwaati jisanta mana to jina.
35A lak ua pilte a puk ding ua, amaute bawlhoih ding leh, siangthou sak ding leh, amaute ngou sak dingin, tawp hun tan pha hialin; hun sehsaa ding a hih lai jiakin.
36 Bonkoono din ga goy nga miila boŋ, a ga nga boŋ sifa, a ga nga boŋ beerandi mo irikoytaray kulu boŋ, a ga ruubu kaŋ ga dambarandi ci ka gaaba nda de-koyey Irikoyo. A ga te zaama mo hala waati kaŋ Irikoy futa ga to, zama haya kaŋ a waadu ga te.
36Huan kumpipan a deihlam bangin a hih dia; a kilian sak dinga, pathian chiteng tungah a kikoih lian dia, pathiante Pathian demin thil lamdangte a gen ding hi; thangpaihna a pichinmatan a loh ching ding; tup chintensa lah hih ding ahi ngala.
37 A baa si nda nga baabo de-koyey wala wayboro beeja, a baa si mo nda Irikoy wala de-koy kulu, zama a ga nga boŋ beerandi no ikulu boŋ.
37A pipute pathiante lah a zahtak kei dia, numeite lunggulh leng, pathian himhim leng a zahtak kei ding; mi tengteng tunga amah kilian sak ding ahi ngala.
38 Amma a koytara ra a ga nangu hanantey kaŋ gonda gaabi de-koyo beerandi, hal a ma de-koy fo beerandi koyne kaŋ a kaayey mana bay. A g'a beerandi nda wura nda nzarfu nda tondi caadanteyaŋ da hari kaano yaŋ.
38Himahleh a mun ah kulhte pathian a zahtak dia; pathian a pipute a theih louh na aman dangkaeng leh, dangka leh, suang mantamte leh, thil nuamtein a zahtak ding hi.
39 Yaadin no a ga te wongu fuwey kaŋ gonda gaabi ka bisa ra, de-koy yawo din gaakasina do. Boro kaŋ n'a gana mo ga beeray tonton a se, a ga naŋ i ma boro boobo may, a ga laabo fay riiba se.
39Huan pathian lamdang panpihnain kulh muanhuaipen pente a sual dinga; kuapeuh amah hihna pom thupinain a pung ding; tampi tunga vaihawm dingin a bawl dia, man neiin gam tuh a hawm ding hi.
40 Jirbey bananta ra mo dandi kambe bonkoono ga gurjay d'a. Azawa kambe bonkoono mo ga tun a se da gaabi danga alma haw, da wongu torkoyaŋ a banda nda bari-kariyaŋ da hi boobo. A ga furo laabey ra ka gana ka bisa ka bambari.
40Huan tawpna hun chiangin sim lam kumpipan amah a kidou pih ding; huan mallam kumpipa amah dou dingin pingpei bangin, kangtalaite toh, sakol tung tuangmite toh, long tampi toh a hong ding; huchiin gamte ah a lut dia, a dimlet dia a pai suak ding hi.
41 A ga furo mo laabu darzakoyo din ra. Boro boobo mo ga halaci, amma woone yaŋ ga faaba a kambe ra: Edom da Mowab da Amon izey gaabikooney do haray.
41Gam thupi leng a lut dinga, huchiin gam tampi zohin a om ding hi; himahleh hiaite a khuta kipan suahtaksakin a om ding hi, Edom leh Moab leh Ammon tate hausapa.
42 A ga nga kambe salle mo laabey boŋ, Misira laabo mo si yana.
42Gamt tungah leng a khut a zan dinga; huan Aigupta gam a suakta kei ding hi.
43 Amma a ga du hina wura jinay da nzarfu wane boŋ, da Misira laabu jinay caadantey kulu. Libiyaŋcey da Etiyopiyancey mo g'a banda gana.
43Himahleh dangkaeng leh dangka goute tung leh, Aigupta thil manphate tengteng tungah thilhihtheihna a nei dia; huan Libia mite leh Ethiopia mite a kalsuanna ah a om ding uhi.
44 Amma wayna funay da azawa kambe haray baaru g'a laakal tunandi. A ga fatta mo da futay bambata zama nga ma boro boobo halaci, a m'i kar ka say-say.
44Himahleh suahlam akipan leh mallam akipana tanchinten amah a hihbuai dia; thangpaihna thupi mi tampi suse ding leh hih mang dingin a kuan khe ding.Huan thupi leh mual siangthou thupi kikalah a inpi puaninte a kai dinga, hiamhleh a tawpna a hongtung dia, kuamahin amah a panpih kei ding uh.
45 A ga nga faada tanda sinji teeko nda tondi hanante darzakoyo game ra. Kulu nda yaadin a ga ban, boro kulu s'a gaa mo.
45Huan thupi leh mual siangthou thupi kikalah a inpi puaninte a kai dinga, hiamhleh a tawpna a hongtung dia, kuamahin amah a panpih kei ding uh.