Zarma

Paite

Proverbs

16

1 Bine saawarey ya boro wane yaŋ no, Amma me tuyaŋo, Rabbi do no a ga fun.
1Lungtang kisakkholna mihinga ahi: himahleh lei dawnna TOUPA akipan ahi.
2 Boro fondey kulu gonda hananyaŋ nga bumbo diyaŋ ra, Amma Rabbi ga biyey neesi.
2Mihing lampi tengteng amah mit ah a sianga: himahleh TOUPAN khate a buk jel hi.
3 Ma ni goyey talfi Rabbi gaa, Ni miile-miiley mo ga tabbat.
3TOUPA kiangah na nasepte kemsak inla, huan na ngaihtuahnate hihkipin a om ding hi.
4 Rabbi na hay kulu taka nga bumbo miila se, Oho, baa boro laaley masiiba zaaro se.
4TOUPAN thil chiteng a tawpna dingin a bawlta: ahi, gilou nangawn gilou ni adingin.
5 Bine ra boŋ beeraykoy kulu ya fanta hari no Rabbi se. Baa i na kambe daŋ care kambe ra, a si ciiti yana bo.
5Mi chih lungtang kisathei TOUPA adingin kihhuai ahi; thei in, gawtlouhin a om kei ding.
6 Suuji nda cimi do no i ga zunubi sasabandiyaŋ te. Rabbi humburkumay do mo borey ga fay da laala.
6Chitna leh thutakin thulimlouhna suksiang ahi: huan TOUPA kihtaknain mite hoihlou akipan apai mang uh.
7 Da boro fonda ga kaan Rabbi se, A ga naŋ baa a ibarey ma baani goray te d'a.
7Mihing lampiten TOUPA a suklungkim chiangin, a melmate nangawn amah toh kilem dingin a bawl hi.
8 Arzaka kayna nda adilitaray a banda bisa duure boobo nda cimi-jaŋay a banda.
8Diktatna toh tawmchik a hoihjaw diklouhna toh summuhna thupi sangin.
9 Boro bine g'a fonda sijiri, Amma Rabbi no g'a cabe taamuyaŋ nangu.
9Mihing lungtangin a lampi a ngaihtuaha: himahleh TOUPAN a kalsuante a bawlsak hi.
10 Irikoy ganayaŋ ciiti dumbuyaŋ go bonkooni me ra, A meyo si hatta mo ciiti gaa.
10Kumpipa muk ah pathian thu a om: a kamin vaihawmnate ah a talek kei ding hi.
11 Zaka nda neesiyaŋ hari cimikoyey ya Rabbi wane yaŋ no. Foola ra tiŋay tondey kulu mo a goy no.
11Bukna dik leh tehna dik TOUPAA ahi uh: ip gikna tengteng a nasep ahi.
12 Fanta hari no koyey se i ma goy laalo te, Zama karga wo, adilitaray boŋ no a ga sinji.
12Kumpipate adingin gilou hih kihhuai ahi: mangtutphah lah diktatnaa hihkip ahi ngala.
13 Me cimikoy ya farhã hari no bonkooney se, I ga ba boro kaŋ ga cimi ci.
13Muk diktatte kumpipate kipahna ahi; huan kuapeuh a dik a it uh.
14 Bonkooni bine tunyaŋ ga hima buuyaŋ diya, Amma boro kaŋ gonda laakal g'a futa kanandi.
14Kumpipa thangpaihna sihna sawltakte bang ahi: himahleh mi pilin a hihlungdam ding hi.
15 Bonkooni moyduma hananyaŋ ra, fundi go no, A gomno mo, danga kokor banda buru kaŋ gonda hari no.
15Kumpipa mel vakna ah hinna a om; huan a deihsakna vuah nanung meipi bang ahi.
16 Laakal duure bisa wura gumo-gumo. Oho, fahamay duure, boro m'a suuban ka bisa nzarfu.
16Pilna muh dangkaeng sangin nak hoihjawk hina e: ahi, theihsiamna muh dangka sanga tel jawk ding ahi.
17 Adilante fondo ga ti i ma fay da laala no. Boro kaŋ na nga fonda haggoy goono ga nga fundo hallasi.
17Mi tang lamlian hoihlou akipana pai mang ahi: kuapeuh a lampi kemin a kha a hawi hi.
18 Boŋbeeray banda, kala halaciyaŋ, Kaŋyaŋ mo goono ga boŋ jareyaŋ gana.
18Kisaktheihna siatna maah a paia, huan lungsim kiuangsak pukna maah.
19 Boro ma goro nda lalabu biya talkey banda ga bisa ni ma toonye arzaka fay da boŋbeeraykoy.
19Gentheite toh lungsim niamkiaka om a hoihjaw, kisathei toh gallak hawm sangin.
20 Boro kaŋ na laakal ye sanni gaa ga du booriyaŋ. Boro kaŋ ga de Rabbi gaa mo ga du a albarka.
20Kuapeuh thu limsakin hoih a mu ding: huan kuapeuh TOUPA a muang, aman nuam a sa hi.
21 Bine ra laakalkooni, i ga ne a te boŋ, Sanni kaano mo ga bayray tonton.
21Lungtang pil pilvang a chi ding uh; huan muk khumna in sinsiamna a pungsak hi.
22 Fahamay ya fundi hari-mo no boro kaŋ gond'a se, Amma saamey goojiyaŋ ga ti saamotaray.
22Theihsiamna huai neia dingin hinna luikhuk ahi: himahleh mi haite bawlhoihna a haina uh ahi.
23 Laakalkooni bine g'a meyo dondonandi, A ga bayray tonton a me sanney se mo.
23Mi pil lungtangin a kam a hilha, huan a muk ah sinsiamna a behlap hi.
24 Sanney kaŋ ga kaan ga hima yu fanta, I ga kaani no fundi se, baani mo biriyey se.
24Thu kipahhuai khuaizu-khak bang ahi, khaa dia khum, guhte adia damna.
25 Fondo go no kaŋ go kayante boro diyaŋ gaa, Amma a bananta buuyaŋ fondo no.
25Mihing adia dika kilawm lampi a om, himahleh huai tawpna sihna lampite ahi.
26 Goy-teeri hara se no a ga goy, Zama a gunda no g'a tuti.
26Semgim mi gilkialnain amaha dingin a semgima: a kamin lah huai amah akipan a lunggulh ngala.
27 Boro yaamo ga zamba miila, A meyo ra mo danga danji kaŋ ga ton no.
27Mi thulimlouin siatna a ngaihtuah: huan a muk ah mei sa bang a om hi.
28 Boro kaŋ me ga kasu ga kusuuma say-say. Kormotante mo ga coroyaŋ kaa care.
28Mi kiuangsakin kinakna a theh jaka: huan huauhatmiin lawm bulte a khen jak hi.
29 Toonyante ga nga gorokasin fafagu, A ma naŋ a ma fondo kaŋ si boori gana.
29Hiamgam min a inveng a khema, a hoihlou lam lampi ah a pi.
30 Boro kaŋ ga nga moy daabu, A g'a te no zama a ma fongu hattayaŋ muraadu. Boro kaŋ ga nga meyo kunsum mo ya laala candiko no.
30Kuapeuh a mit si, thil hoihloua ngaih ding ahi; kuapeuh a muk chihin hoihlou a hontunsak nak hi.
31 Hamni kwaaray ya darza boŋtobay no, D'i n'a gar adilitaray fonda ra.
31Lutang kang thupina manglukhu ahi, diktatna lampi ah muhin a om hi.
32 Boro kaŋ ga suuru nda bine tunay ga bisa hinkoy. Boro kaŋ ga nga biya may ga bisa boro kaŋ na kwaara ŋwa.
32Kuapeuh hehhak mihat sangin a hoihjaw; huan kuapeuh a lungsim thuzoh khopi lasangin.Angsungah ai a kisana; himahleh huaia hihpaisuakna jaw TOUPA akipan ahi.
33 I ga kurne catu ce boŋ, Amma a ciito kulu Rabbi do no a go.
33Angsungah ai a kisana; himahleh huaia hihpaisuakna jaw TOUPA akipan ahi.