Zarma

Paite

Proverbs

20

1 Duvan* ya hahaarayko no, Baji mo kosongukoy no. Boro kulu kaŋ bugu nd'ey sinda laakal.
1Uain muhsithat ahia, zu khauh kilaihat ahi; huan kuapeuh huaia paikhial a pil kei hi.
2 Bonkooni humburandiyaŋ wo, Danga muusu beeri daŋ futo dunduyaŋ no, Boro kaŋ n'a futa zukku na nga fundo daŋ kambe.
2Kumpipa kihtakhuaina humpinelkai humham bang ahi: kuapeuh amah hihhehin amah hinna siatna dingin thil a hihkhial hi.
3 Beeray no boro se a ma mooru kuta gaa, Amma saamo kulu ga ba yanje.
3Mihing a dingin kinakna akipan kidangkoih zahtakhuaina ahi: hiamhleh mi hai peuhmahin kinakna a bawl ding hi.
4 Hawfuno wangu ka far kaydiya ra, Woodin se no a ga ŋwaaray heemar, a si du hay kulu mo.
4Mi thadahin phavangin lei a let kei ding; huaijiakin pawltak chiangin a zong dia, bangmah a neikei ding.
5 Boro bine ra saaware ga hima hari guuso, Amma boro kaŋ gonda fahamay g'a candi.
5Mihing lungtang ah thuphagel tui thuk bang ahi; himahleh theihsiamna nei min huai tuh a suah khe ding hi.
6 Boro boobo ga ngey gomney fe, Amma cimi boro, may no ga hin ka du a?
6Mi tampiin amah tunga mi siam mi a tuak ding: himahleh mi ginom kuan a mu ding?
7 Boro adilante kaŋ ga dira nga cimi tooyaŋo ra, A banda a izey mo ga ciya albarkanteyaŋ.
7Mi dik amah muanhuainaa om amah nungin a tate a hampha uhi.
8 Bonkooni kaŋ goono ga goro ciiti karga boŋ ga laala kulu say nda nga moy.
8Kumpipa vaihawmna mangtutphah tunga tuin a mitin gilou tengteng a theh jak hi.
9 May no ka bara nda hina a ma ne: «Ay n'ay bina hanandi, Ay ya hanante no ay zunubey gaa?»
9Kuan, ka lungtang ka hihsianga, ka khelhna akipan ka siangthou, a chi thei dia?
10 Neesiji waani-waani, da zaka waani-waani, I boro hinka kulu fanta hari yaŋ no Rabbi se.
10Bukna chi tuamtuam leh, tehna chi tuamtuam, a nih tuaktuak un TOUPA ading kihhuai ahi.
11 Baa zanka, i g'a bay nga te-goyo do, Hal a goyo hanante no, wala haŋ kaŋ ga saba no.
11Naupang nangawnin a thilhihin amah leh amah a kitheisaka, a nasep a siangthou hia, a dik hia chih.
12 Hanga kaŋ ga maa, da mo kaŋ ga di, Rabbi no k'i boro hinka kulu te.
12Zathei bil leh, muthei mit, TOUPA a nih tuaktuakun a bawl hi.
13 Ma si ba jirbi, zama ni ma si talka. Ma ni moy hay, ni ga kungu nda ŋwaari mo.
13Ihmut it ken, na genthei kha ding hi; na mit hak in, huchiin tanghouin na tai ding hi.
14 Dayko ga ne: «Manti hari hanno no, Manti hari hanno no,» Amma d'a koy, kala fooma kaŋ a ga te.
14A leimiin, Bangmah ahi kei, bangmah ahi kei, a chi: himahleh a pai khit nungin, huaichiangin a kiuangsak hi.
15 Wura nda tondi hiir'ize caadante yaŋ go no, Amma meyo kaŋ ga waani, Danga jinay hanno cine no.
15Dangkaeng a om, rubi suang tampi: himahleh theihsiamna mukte juel suangmantam ahi uh.
16 Boro kaŋ na yaw yadda sambu, m'a kwaayo ta, Boro kaŋ na yawey yaddandi mo, ma tolme ta a gaa.
16A puan mikhual adia mohkhuhna la in; huan amah mikhualte dia mohkhuh na kichiamna dingin len in.
17 Tangari ŋwaari ga kaan boro se, Amma kokor banda a meyo ga to da tond'izeyaŋ.
17Juautheihna tanghou mihing adingin a khuma; himahleh a nungin a kam suanghumin a dim ding hi.
18 Bine sijiriyaŋ kulu, saaware boŋ no a ga tabbat. Ni ma wongu te da laakal saaware mo.
18Thiltup chiteng thuhoihgela hihkip ahi; huan pina pilin nang kidouna na bawl.
19 Mimandakom ga gundey bangandi, Woodin se ma si hangasinay da me-boobo-koy.
19Kuapeuh tangthugen banga pai vialvialin thugukte a kitheisak hi: huaijiakin kuapeuh a mukte zapia hong kithuahpih dah in.
20 Boro kaŋ na nga baaba wala nga nya laali, I g'a fitilla wi kubay bi tik ra.
20Kuapeuh a pa hiam a nu hiam hamsiat, jan khomial penpen ah a khawnvak heklup ahi ding hi.
21 A ga te boro ma du tubu nda cahãyaŋ sintina gaa, Amma a bananta, a si goro nda albarka.
21Kinohtaka gouluah muh tawpna vualjawl ahi kei ding hi.
22 Ma si ne: «Ay ga laala bana.» Ma hangan Rabbi se, nga mo ga ni faaba.
22Gilou ka thuk ding, chi ken: TOUPA ngak in, aman a honhondam ding hi.
23 Neesiji waani-waani ya fanta hari no Rabbi se, Gulinci kilo mo si boori.
23Bukna chi tuamtuam TOUPA adingin kihhuai ahi: huan khaina diklou a hoih kei.
24 Boro ce daarey, Rabbi do no i go, Mate binde no boro ga te ka nga fonda fayanka?
24Mihing painate TOUPA akipan ahi; huchi a hihchiangin bang chiin mihingin a lampi a theisiam dia?
25 Hirrimi no boro se a ma salaŋ da cahãyaŋ ka ne: «Ay n'a fay waani.» Sarti sambuyaŋo banda, gaa a ma sanno neesi.
25Mihing adingin, A siangthou, chih mawkmawk thang ahi, huan a nunga thukan dinga thuchiam.
26 Bonkooni kaŋ gonda laakal ga boro laaley teeni, A ma kande safayaŋ humburu i boŋ.
26Kumpipa pilin migiloute a haiha, a tunguah chilna kangtalaikhe a pai sak hi.
27 Boro biya ya Rabbi fitilla no, A ga a ra haray lokotey kulu bangandi.
27Mihing lungsim TOUPA khawnvak ahi, gilpi sunglam sungnungpenpen a veka zongin.
28 Suuji nda naanay ga bonkoono hallasi, A karga mo ga sinji suuji boŋ.
28Chitna leh thutakin kumpipa a hawia; huan a mangtutphah chitna-a let kip ahi.
29 Arwasey fooma hari wo, i gaabo no, Dottijey darza mo, i hamni kwaara no.
29Tangvalte thupina a hatna uh ahi: huan putekte kilawmna a lutang kang uh ahi.Keh zoua satnain thil hoihlou a singsianga: satnain gilpi sunggil lamte a jel hi.
30 Barzu meyey ga laala hanse, Karyaŋ mo ga to hala gunde ra.
30Keh zoua satnain thil hoihlou a singsianga: satnain gilpi sunggil lamte a jel hi.