1 Da ni di ni nya-ize yeeji wal'a feeji kaŋ te boŋdaray, ni ma si ni boŋ bare i se. Sikka si ni ga ye ka kand'ey ni nya-izo do koyne.
1Walaalkaa dibigiisa ama laxdiisa oo baxsi ah intaad aragtid waa inaadan ka dhuuman, laakiinse hubaal waa inaad walaalkaa u soo celisaa.
2 Da ni nya-izo ga mooru nin mo, wala da ni man'a bay, kala ni ma kande almano fu ni windo ra. A ma goro noodin ni banda kala waati kaŋ ni nya-izo g'a ceeci, ni mo g'a yeti a se.
2Oo walaalkaagii lahaa hadduusan kuu dhowayn, ama haddaadan isaga aqoon, markaas waa inaad neefka baxsiga ah gurigaaga keentaa oo waa inaad haysaa ilaa uu kuu yimaado walaalkaa oo doondoonaya, oo markaas waa inaad isaga u celisaa.
3 Yaadin no ni ga te d'a farka, yaadin no ni ga te d'a kwaayo, yaadin mo no ni ga te da ni nya-izo hari darante kulu kaŋ daray a se, ni mo ni di a. Fondo si no ni m'a tugu.
3Oo waa inaad sidaas oo kale u gashaa dameerkiisa, iyo dharkiisaba, oo waa inaad sidaas oo kale u gashaa wax alla wixii walaalkaa ka lumay ee aad adigu heshid. Waa inaadan ka dhuuman.
4 Da ni di ni nya-izo farka wala a yeejo fun ka kaŋ fondo boŋ, ni ma si ni boŋ bare i se. Ni ma si jaŋ k'a gaakasinay a m'i tunandi.
4Haddaad aragtid walaalkaa dameerkiisa ama dibigiisa oo jidka ku dhacay, waa inaadan ka dhuuman, laakiinse hubaal waa inaad isaga caawisaa oo la istaajisaa.
5 Wayboro ma si alboro fo jinay daŋ, alboro mo ma si wayboro fo bankaaray daŋ. Zama boro kulu kaŋ ga woodin yaŋ te ya fanta hari no Rabbi ni Irikoyo diyaŋ gaa.
5Naagu waa inayan xidhan waxa nin leeyahay, oo ninna waa inuusan guntan dhar naageed, waayo, ku alla kii waxaa sameeyaa waa u karaahiyo Rabbiga Ilaahaaga ah.
6 Da ni go fondo ra, ni kaa ka gar curo fiti go ni jine, d'a go tuuri fo ra wala a go ganda laabo ra, a gonda curayze yaŋ wala mo gunguri yaŋ a ra, curo nyaŋo mo go ga gum izey wala gungurey boŋ, ni ma si izey da nyaŋo kulu sambu.
6Jidka hortaadaa haddaad ka heshid shimbir buulkeed oo geed ama dhulka ku yaal, oo ay buulka ku jiraan dhal ama ugxan iyo hooyadood oo ku fadhida dhashii ama ugxantii waa inaadan hooyada la qaadan dhasha.
7 Daahir ni ga fay da nyaŋo. Amma a izey wo kay, i yadda ni m'i sambu ni boŋ se. Yaadin no ni ga te ka goro baani, ni ma te aloomar kuuku mo.
7Si kasta ha ahaatee waa inaad hooyada sii daysaa, laakiinse dhasha waad qaadan kartaa, inaad nabdoonaatid oo uu cimrigaagu ku dheeraado.
8 Da ni na fu taji cina, kala ni ma ni fuwo kunga, zama boro fo ma si fun noodin ka kaŋ, a ma kande kuri alhakku ni fuwo gaa.
8Markaad dhisatid guri cusub, saqafkiisa waa inaad derbi ku wareejisaa si aadan reerkaaga dhiig ugu soo jiidin haddii nin halkaas ka soo dhaco.
9 Ni ma si ni reyzin kalo duma nda dumar'ize dumi hinka, zama ni kalo albarka kulu ma si ciya fanta hari, danga wo kaŋ ni duma da reyzin tilamyaŋ nafa kulu mo.
9Beertaada canabka ah waa inaadan ku wada beeran iniino laba cayn oo kala duwan ah, waaba intaasoo ay midhaha oo dhammu quduus kaa noqdaan, kuwaasoo ah iniinihii aad beeratay iyo midhihii beerta canabka ah kaaga baxayba.
10 Ni ma si fari goy te da yeeji nda farka calu folloŋ gaa.
10Waa inaadan beer ku jeexin dibi iyo dameer wada jira.
11 Ni ma si bankaaray daŋ kaŋ i te da silli dumi-dumi, danga feeji hamni nda lin* silli margante nooya.
11Waa inaadan guntan dhar isku darsan oo laga sameeyey dhogor idaad iyo geed linen la yidhaahdo oo isku jira.
12 Ni ma jarse jinde daŋ ni taafa kaŋ ni ga daabu nd'a boŋ taaca gaa.
12Oo dharka aad guntato afartiisa darafba waa inaad faraq u yeeshaa.
13 Da alboro na wande hiiji, a margu nd'a, a ye ka konn'a koyne,
13Oo haddii nin naag guursado oo uu u tago, dabadeedna uu necbaado,
14 a na haawi hari ci a gaa k'a wow, k'a maa sara, danga a ma ne: «Ay na wayboro wo hiiji, amma waati kaŋ ay koy a do, ay kaa ka gar wiiza, a sinda wandiyotaray seeda.»
14oo uu waxyaalo ceeb ah ka sheego ee uu magac ceeb ah u soo jiido isagoo leh, Naagtan waan guursaday oo markaan u soo dhowaaday kama aanan helin calaamadihii bikradnimada,
15 Kala waybora baabo d'a nyaŋo m'a wandiyotaray seeda kaa taray ka kond'ey kwaara arkusey do faada meyo gaa.
15markaas gabadha aabbaheed iyo hooyadeed ha soo qaadeen calaamadihii bikradnimada gabadhooda, oo odayaasha magaalada ha ugu keeneen iridda magaalada,
16 Baabo ma ne arkusey se: «Ay n'ay izo wo hiijandi alboro wo se, amma a konn'a,
16oo markaas gabadha aabbaheed odayaasha ha ku yidhaahdo, Anigu gabadhayda ayaan ninkan siiyey inuu guursado, oo imminkana wuu neceb yahay,
17 ka haawa a gaa ka ne nga mana ay izo gar wandiyo. Amma ay izo wandiyotaray seeda neeya.» Kal i ma zaara daaru kwaara arkusey jine.
17oo bal eega, wuxuu ka soo sheegay waxyaalo ceeb ah, oo wuxuu yidhi, Gabadhaada kama aanan helin calaamadihii bikradnimada, iyadoo calaamadihii bikradnimadeedu ay kuwan yihiin. Oo iyana dharka ha ku kala bixiyeen odayaasha magaalada hortooda.
18 Kwaara din arkusey mo ga albora din di k'a gooji.
18Oo markaas odayaasha magaaladaasu waa inay ninka qabtaan oo ay edbiyaan,
19 I g'a jukke mo da nzarfu sekel* zangu fo k'i no wandiya din baabo se, zama a na Israyla wandiyo maa sara. Waybora mo ga goro a wande. I si yadda albora m'a fay kal a fundo me.
19oo weliba waa inay ku ganaaxaan boqol sheqel oo lacag ah oo ay siiyaan gabadha aabbaheed, maxaa yeelay, isagu magac ceeb ah buu u soo jiiday bikrad reer binu Israa'iil ah. Iyana naagtiisii ha ahaato, oo isna cimrigiisa oo dhan waa inuusan furin.
20 Amma da haya kaŋ a ci din cimi no, kaŋ i mana di wandiyotaray seeda waybora do,
20Laakiinse haddii waxyaalahaasu run yihiin oo gabadha laga waayo calaamadihii bikradnimada,
21 kal i ma kand'a baabo windo meyo gaa. A kwaara alborey kulu m'a catu-catu nda tondiyaŋ k'a wi, zama a na haawi goy laalo te Israyla ra. Zama a te waykuuru nga baabo windo ra. Woodin teeyaŋ gaa no araŋ ga laala kaa d'a araŋ game ra.
21markaas gabadha dibadda ha u soo bixiyeen oo ha keeneen guriga aabbaheed iriddiisa, oo dadka magaaladaas jooga oo dhammu iyada ha dhagxiyeen si ay u dhimato, maxaa yeelay, iyadu nacasnimo bay ku dhex samaysay reer binu Israa'iil oo waxay ku dhillowday gurigii aabbaheed, oo sidaas waa inaad sharka dhexdiinna uga saartaan.
22 D'i na alboro fo di, a go ga kani nda wayboro fo kaŋ gonda kurnye, kal i boro hinka kulu ma bu, albora kaŋ kani nd'a, da waybora din bumbo. Yaadin teeyaŋ gaa no ni ga laala kaa d'a Israyla ra.
22Oo haddii la helo nin la jiifa naag nin kale qabo, markaas labadooduba waa inay dhintaan, ninkii naagta la jiifsaday iyo naagtaba, oo sidaas waa inaad sharka reer binu Israa'iil dhexdooda uga saartaan.
23 Da wandiyo fo go no kaŋ boro fo goono g'a arwasay, alboro fo mo m'a gar kwaara, a kani nd'a mo,
23Oo haddii nin magaalada dhexdeeda ka helo gabadh bikrad ah oo nin kale u doonan, oo uu iyada la jiifsado,
24 kal araŋ m'i boro hinka kulu candi ka koy kwaara din meyo gaa. Araŋ m'i catu-catu nda tondiyaŋ k'i wi -- wandiya din zama a go kwaara ra amma a mana kuuwa, albora mo zama a na boro fo wande kaynandi. Woodin teeyaŋ gaa no araŋ ga laala kaa d'a araŋ game ra.
24markaas labadoodaba waa inaad soo bixisaan oo keentaan magaaladaas iriddeeda, oo waa inaad dhagxisaan si ay u dhintaan, maxaa yeelay, gabadhu magaaladay joogtay, mana ay qaylin, ninkuna ceeb buu ku hoosaysiiyey tii deriskiisa u doonanayd, oo sidaas waa inaad sharka dhexdiinna uga saartaan.
25 Amma da albora na wandiya kaŋ gonda arwasu gar saaji ra, a n'a tilasandi ka kom, kala albora kaŋ n'a kom din, nga hinne ma bu.
25Laakiinse haddii nin duurka ka helo gabadh nin u doonan, oo uu ninku gabadhaas xoogo oo la jiifsado, markaas ninka iyada la jiifsaday keliyahu waa inuu dhintaa,
26 Amma ni ma si hay kulu te wandiya se, zama a mana taali te kaŋ to buuyaŋ. A ga saba nda waati kaŋ boro fo ga tun nga gorokasin gaa k'a wi, yaadin cine no sanni woodin mo bara.
26laakiinse gabadha waxba ha yeelin, maxaa yeelay, gabadha dembi dhimasho istaahilaa kuma jiro, waayo, xaalkanu wuxuu la mid yahay markii nin deriskiisa ku kaco oo dilo,
27 Zama albora din n'a gar saajo ra no, wandiya mo kuuwa, amma boro kulu si no kaŋ g'a faaba.
27waayo, iyada wuxuu ka helay duurka, oo gabadha ninka u doonanuna way qaylisay oo cid iyada badbaadisana la ma arag.
28 Da alboro fo di wandiyo fo kaŋ mana te arwasu, a n'a di ka kani nd'a, hala mo i n'i gar,
28Haddii nin helo gabadh bikrad ah oo aan ninna u doonanayn, oo intuu qabsado uu iyada la jiifsado, oo markaas iyaga la helo,
29 kulu albora kaŋ kani nd'a din ma wandiya baabo no nzarfu sekel waygu hiijay nooru. Waybora ga ciya a wande mo, zama a n'a kaynandi. I si yadda a m'a fay mo kal a fundo me.
29markaas ninkii gabadha la jiifsaday waa inuu gabadha aabbaheed siiyaa konton sheqel oo lacag ah. Iyana naagtiisa ha ahaato, maxaa yeelay, isagu ceeb buu ku hoosaysiiyey, oo isna waa inuusan furin cimrigiisa oo dhan.Ninna waa inuusan qaadan naagtii aabbihiis, oo waa inuusan aabbihiis marada ka bannayn.
30 Alboro kulu ma si nga baabo wande hiiji, a ma si kani nd'a mo zama a baabo wane no.
30Ninna waa inuusan qaadan naagtii aabbihiis, oo waa inuusan aabbihiis marada ka bannayn.