1 Ifraymu bugantey, kaari i boŋbeeray koytaray fuula, D'a darza hanna kaŋ ga hima tuuri boosi kaŋ go ga lakaw, kaŋ go gooru albarkanta ra. Borey kaŋ yaŋ bugu nda duvan gooro nooya!
1AY de la corona de soberbia, de los ebrios de Ephraim, y de la flor caduca de la hermosura de su gloria, que está sobre la cabeza del valle fértil de los aturdidos del vino!
2 A go, Koy Beero gonda hin da gaabi, Danga day hari bambata kaŋ ga kaa da gari, Haw bambata kaŋ ga halacandi, sanda hari bambata kaŋ ga ciya hari-yaa ka bambari, A ga Ifraymu soote-soote kala ganda nda nga kambe.
2He aquí Jehová tiene un fuerte y poderoso: como turbión de granizo y como torbellino trastornador; como ímpetu de recias aguas que inundan, con fuerza derriba á tierra.
3 Ifraymu bugantey boŋbeeray koytaray fuula, Ce g'a taamu-taamu.
3Con los pies será hollada la corona de soberbia de los borrachos de Ephraim;
4 A darza hanna ga hima tuuri boosi kaŋ go ga lakaw, Kaŋ go gooru kaŋ gonda albarka ra. A ga hima jeejay hayyaŋ sintina za kaydiya mana to. Jeeja din, za a gunakwa di a, a go a kambe ra mo, Kal a m'a ŋwa ka ban.
4Y será la flor caduca de la hermosura de su gloria que está sobre la cabeza del valle fértil, como la fruta temprana, la primera del verano, la cual, en viéndola el que la mira, se la traga tan luego como la tiene á mano.
5 Han din hane, Rabbi Kundeykoyo ga ciya koytaray fuula darzante da boŋtobay hanno nga jama kaŋ cindi yaŋ se.
5En aquel día Jehová de los ejércitos será por corona de gloria y diadema de hermosura á las reliquias de su pueblo;
6 A ga ciya mo cimi ciiti biya boro kaŋ goono ga goro ciiti karga boŋ din se. Borey kaŋ goono ga wongu tuti ka ye banda hala birni meyey gaa, a ga ciya i se gaabi.
6Y por espíritu de juicio al que se sentare en juicio, y por fortaleza á los que harán tornar la batalla hasta la puerta.
7 Baa woone yaŋ mo harta duvan se. Baji se mo i tatanji. Za alfagey ka koy annabey, i kulu harta baji sabbay se. Duvan n'i gon, i tatanji baji sabbay se, Kaŋ i goono ga annabitaray te, i goono ga harta. I goono ga diibi-diiba te ciiti dumbuyaŋ ra.
7Mas también éstos erraron con el vino; y con la sidra se entontecieron; el sacerdote y el profeta erraron con la sidra, fueron trastornados del vino, aturdiéronse con la sidra, erraron en la visión, tropezaron en el juicio.
8 Zama yeeri nda kazaamataray go taabaley kulu boŋ ga daaru, Nangu kulu si hanan.
8Porque todas las mesas están llenas de vómito y suciedad, hasta no haber lugar limpio.
9 May binde no a ga dondonandi bayray? May se no a ga sanni feeri, boro ma du ka bay? Zankey kaŋ yaŋ i kaa wa, i n'i kaa fafa gaa no?
9¿A quién se enseñará ciencia, ó á quién se hará entender doctrina? ¿A los quitados de la leche? ¿á los arrancados de los pechos?
10 Zama lordi fo lordi fo boŋ, lordi fo lordi fo boŋ. Farilla fo farilla fo boŋ, farilla fo farilla fo boŋ, Ne kayna, yongo mo kayna.
10Porque mandamiento tras mandamiento, mandato sobre mandato, renglón tras renglón, línea sobre línea, un poquito allí, otro poquito allá:
11 Yaadin gaa mo, Rabbi ga salaŋ dumo wo se da ciine waani, da mebarawey meyey,
11Porque en lengua de tartamudos, y en extraña lengua hablará á este pueblo,
12 Ngey kaŋ yaŋ se a ne: «Fulanzamay neeya, Wa fulanzamay no boro kaŋ farga se.» Woone mo, nga no ga ti fundi baani. Amma kulu nda yaadin, i wangu ka maa.
12A los cuales él dijo: Este es el reposo: dad reposo al cansado; y éste es el refrigerio: mas no quisieron oir.
13 Woodin sabbay se no Rabbi sanno ga ciya i se: Lordi fo lordi fo boŋ, lordi fo lordi fo boŋ. Farilla fo farilla fo boŋ, farilla fo farilla fo boŋ, Ne kayna, yongo mo kayna -- Zama i ma koy ka kaŋ banda-banda ka ceeri, Kumsay m'i di, i ma furo kambe mo.
13La palabra pues de Jehová les será mandamiento tras mandamiento, mandato sobre mandato, renglón tras renglón, línea sobre línea, un poquito allí, otro poquito allá; que vayan y caigan de espaldas, y sean quebrantados, y enlazados, y presos.
14 Woodin sabbay se binde, ya araŋ donda-caray koyey, Araŋ kaŋ goono ga jama kaŋ go Urusalima ra may. Wa maa Rabbi sanno se.
14Por tanto, varones burladores, que estáis enseñoreados sobre este pueblo que está en Jerusalem, oid la palabra de Jehová.
15 Zama araŋ ne: «Iri sappe nda buuyaŋ. Iri nda Alaahara gonda amaana. Da barzu kaŋ ga faara ga bisa, A si kaa iri gaa me! Zama iri na tangari te iri koruyaŋ do, Iri tugu mo halliyaŋ cire.»
15Porque habéis dicho: Concierto tenemos hecho con la muerte, é hicimos acuerdo con la sepultura; cuando pasare el turbión del azote, no llegará á nosotros, pues que hemos puesto nuestra acogida en la mentira, y en la falsedad nos esconderemos:
16 Woodin sabbay se binde, Yaa no Rabbi, Koy Beero ci: «Guna, ay go ga tondi sinji Sihiyona* ra, Tondi suubanante no, tondi darzakoy da daba tabbatante no fuwo se, Boro kaŋ g'a cimandi mo si zinji.
16Por tanto, el Señor Jehová dice así: He aquí que yo fundo en Sión una piedra, piedra de fortaleza, de esquina, de precio, de cimiento estable: el que creyere, no se apresure.
17 Ay ga cimi ciiti ciya neesiyaŋ korfo, Adilitaray mo y'a te deedandiyaŋ hari. Gari ga tangari koruyaŋ nango haabu ka kaa, Hari-yaa mo ga tuguyaŋ nango yoole.
17Y ajustaré el juicio á cordel, y á nivel la justicia; y granizo barrerá la acogida de la mentira, y aguas arrollarán el escondrijo.
18 Araŋ sappa kaŋ araŋ te da buuyaŋ din ga feeri. Araŋ da Alaahara game ra amaana mo ga fun. Waati kaŋ barzo kaŋ ga faara din ga bisa mo, Araŋ ga ciya taamu-taamuyaŋ hari.
18Y será anulado vuestro concierto con la muerte, y vuestro acuerdo con el sepulcro no será firme: cuando pasare el turbión del azote, seréis de él hollados.
19 Waati kaŋ a ga bisa kulu, a g'araŋ di, Zama susubay ka koy susubay no a ga bisa, Cin gaa, zaari gaa, Baaro fahamay sinda hay kulu kala humburkumay.»
19Luego que comenzare á pasar, él os arrebatará; porque de mañana de mañana pasará, de día y de noche; y será que el espanto solamente haga entender lo oído.
20 Zama daaro dunguriya hala boro si hin ka salle a boŋ. Daabiro mo kayna hala boro si hin ka didiji a ra.
20Porque la cama es tan angosta que no basta, y la cubierta estrecha para recoger.
21 Zama Rabbi ga tun sanda mate kaŋ cine a tun Perazim tondo ra. A ga futu ka jijiri sanda mate kaŋ cine a te Jibeyon gooro ra, Zama nga ma nga goyo te se, A goyo kaŋ ga dambarandi. A ma nga muraadey kaŋ ga dambarandi yaŋ tabbatandi.
21Porque Jehová se levantará como en el monte Perasim, como en el valle de Gabaón se enojará; para hacer su obra, su extraña obra, y para hacer su operación, su extraña operación.
22 Sohõ binde, araŋ ma si ciya borey kaŋ ga donda sanno zama araŋ sisirey ma si kankam ka tonton. Zama Rabbi Kundeykoyo do no ay maa kaŋ a na halaciyaŋ kubante waadu ndunnya kulu boŋ.
22Ahora pues, no os burléis, porque no se aprieten más vuestras ataduras: porque consumación y acabamiento sobre toda la tierra he oído del Señor Jehová de los ejércitos.
23 Wa hangan ka maa ay jinda. Wa laakal ye ka maa ay sanno.
23Estad atentos, y oid mi voz; estad atentos, y oid mi dicho.
24 Mate no, waati kulu no alfari ga soobay ka nangu hanse, A ma nga faro guwey feeri ka bagu-bagu dumayaŋ se?
24El que ara para sembrar, ¿arará todo el día; romperá y quebrará los terrones de la tierra?
25 Abada! D'a na faro batama sasabandi, A ga algaru dumi izo say-say, A ma nga lamto duma, A ma alkama say-say ka sasare, da sayir* nga nango ra, Da haamo mo faro casey gaa.
25Después que hubiere igualado su superficie, ¿no derramará la neguilla, sembrará el comino, pondrá el trigo por su orden, y la cebada en su señal, y la avena en su término?
26 Zama a Irikoyo goono g'a dondonandi k'a cabe haŋ kaŋ ga saba.
26Porque su Dios le instruye, y le enseña á juicio.
27 Zama boro si algaru kara nda safayaŋ hari kaŋ ga tin, a si dubi mo bare lamti boŋ. Amma a ga algaru kara nda goobu mariyo, Lamti mo da sari.
27Que la neguilla no se trillará con trillo, ni sobre el comino rodará rueda de carreta; sino que con un palo se sacude la neguilla, y el comino con una vara.
28 Boro ga alkama bagu-bagu no? Abada, manti waati kulu no a ga soobay k'a kara. A farmi torko kanga d'a bariyey cey ga gana alkama boŋ, Amma i s'a fufu.
28El pan se trilla; mas no siempre lo trillará, ni lo comprimirá con la rueda de su carreta, ni lo quebrantará con los dientes de su trillo.
29 Woodin mo Rabbi Kundeykoyo do no a ga fun, Nga kaŋ saawara ga dambarandi. Nga kaŋ beeraykoy mo no laakal ra.
29También esto salió de Jehová de los ejércitos, para hacer maravilloso el consejo y engrandecer la sabiduría.