1 Waato kaŋ Yesu na sanney din ci, a fatta, nga nda nga talibey. I na Kidron gooro daŋandi ka koy naŋ kaŋ kali fo go. A furo a ra, nga nda nga talibey.
1COMO Jesús hubo dicho estas cosas, salióse con sus discípulos tras el arroyo de Cedrón, donde estaba un huerto, en el cual entró Jesús y sus discípulos.
2 Yahuta binde kaŋ goono ga koy k'a nooyandi ga nango din bay, zama alwaati kulu Yesu nda nga talibey ga margu noodin.
2Y también Judas, el que le entregaba, sabía aquel lugar; porque muchas veces Jesús se juntaba allí con sus discípulos.
3 Yahuta binde kande _Romance|_ sooje jama nda doogariyaŋ kaŋ yaŋ fun alfaga beerey da Farisi fonda borey do. A kand'ey noodin da fitillayaŋ da yulbeyaŋ da wongu jinayyaŋ.
3Judas pues tomando una compañía, y ministros de los pontífices y de los Fariseos, vino allí con linternas y antorchas, y con armas.
4 Yesu binde ga bay hay kulu kaŋ goono ga kaa nga gaa. A fatta ka ne i se: «May no araŋ goono ga ceeci?»
4Empero Jesús, sabiendo todas las cosas que habían de venir sobre él, salió delante, y díjoles: ¿A quién buscáis?
5 I tu a se ka ne: «Yesu, Nazara bora.» Yesu ne i se: «Ay no ga ti NGA.» (Yahuta mo, kaŋ goono g'a nooyandi go ga kay i banda.)
5Respondiéronle: A Jesús Nazareno. Díceles Jesús; Yo soy (Y estaba también con ellos Judas, el que le entregaba.)
6 Waato kaŋ Yesu ne i se: «Ay no ga ti NGA,» i ye da banda ka kaŋ ganda.
6Y como les dijo, Yo soy, volvieron atrás, y cayeron en tierra.
7 A ye k'i hã ka ne: «May no araŋ goono ga ceeci?» I ne a se: «Yesu, Nazara bora.»
7Volvióles, pues, á preguntar: ¿A quién buscáis? Y ellos dijeron: A Jesús Nazareno.
8 Yesu tu i se ka ne: «Ay jin ka ci araŋ se ka ne ay no ga ti NGA. D'ay no araŋ go ga ceeci, wa fay da borey wo, i ma ngey koyyaŋ te.»
8Respondió Jesús: Os he dicho que yo soy: pues si á mi buscáis, dejad ir á éstos.
9 (Zama sanno ma to kaŋ a ci ka ne: «Borey kaŋ yaŋ ni n'ay no ra, baa afo mana daray ay se.»)
9Para que se cumpliese la palabra que había dicho: De los que me diste, ninguno de ellos perdí.
10 Siman Bitros kaŋ gonda takuba mo n'a foobu ka alfaga beero bannya fo zafa k'a kambe ŋwaari hanga kaa. Bannya din maa ga ti Malkus.
10Entonces Simón Pedro, que tenía espada, sacóla, é hirió al siervo del pontífice, y le cortó la oreja derecha. Y el siervo se llamaba Malco.
11 Yesu ne Bitros se: «Ma takuba ye nga nyaŋo ra! Manti a ga hima ay ma gaasiya kaŋ ay Baaba n'ay no haŋ bo?»
11Jesús entonces dijo á Pedro: Mete tu espada en la vaina: el vaso que el Padre me ha dado, ¿no lo tengo de beber?
12 _Romance|_ sooje jama da wongu nya da Yahudancey doogarey na Yesu di ka haw.
12Entonces la compañía y el tribuno, y los ministros de los Judíos, prendieron á Jesús y le ataron,
13 I kond'a Hanana do jina, zama nga no ga ti Kayafa, kaŋ ga ti alfaga beero jiiro din ra, wane anzura.
13Y lleváronle primeramente á Anás; porque era suegro de Caifás, el cual era pontífice de aquel año.
14 Kayafa ga ti bora kaŋ saaware nda Yahudancey ka ne a gonda nafa boro folloŋ ma bu jama se.
14Y era Caifás el que había dado el consejo á los Judíos, que era necesario que un hombre muriese por el pueblo.
15 Siman Bitros da talibi fo goono ga Yesu gana. Talibo din mo, alfaga beero g'a bay. A furo Yesu banda alfaga beero faada ra.
15Y seguía á Jesús Simón Pedro, y otro discípulo. Y aquel discípulo era conocido del pontífice, y entró con Jesús al atrio del pontífice;
16 Amma Bitros goono ga kay taray windo me gaa. Talibi fa din kaŋ alfaga beero ga bay fatta ka salaŋ wandiya kaŋ goono ga windi meyo batu se zama nga ma furo nda Bitros windo ra.
16Mas Pedro estaba fuera á la puerta. Y salió aquel discípulo que era conocido del pontífice, y habló á la portera, y metió dentro á Pedro.
17 Wandiya mo kaŋ ga windi meyo batu ne Bitros se: «Manti ni mo go bora din talibey ra?» Bitros ne: «Manti ay no!»
17Entonces la criada portera dijo á Pedro: ¿No eres tú también de los discípulos de este hombre? Dice él: No soy.
18 Bannyey da doogarey goono ga kay noodin. I jin ka danji funsu nda danji bi, zama hargu go no. I goono ga caan. Bitros mo go i banda, a goono ga kay noodin ka caan.
18Y estaban en pie los siervos y los ministros que habían allegado las ascuas; porque hacía frío, y calentábanse: y estaba también con ellos Pedro en pie, calentándose.
19 Alfaga beero na Yesu hã a talibey da a dondonandiyaŋo sanni.
19Y el pontífice preguntó á Jesús acerca de sus discípulos y de su doctrina.
20 Yesu tu a se ka ne: «Taray kwaaray no ay salaŋ ndunnya se. Diina marga fuwey da Irikoy windo ra, naŋ kaŋ Yahudancey kulu ga margu no, ay ga dondonandi alwaati kulu. Ay mana sanni kulu ci tuguyaŋ ra.
20Jesús le respondió: Yo manifiestamente he hablado al mundo: yo siempre he enseñado en la sinagoga y en el templo, donde se juntan todos los Judíos, y nada he hablado en oculto.
21 Ifo se no ni g'ay hã? Ma borey hã kaŋ yaŋ maa haŋ kaŋ ay ci i se. Guna, borey din ga bay haŋ kaŋ ay ci.»
21¿Qué me preguntas á mí? Pregunta á los que han oído, qué les haya yo hablado: he aquí, ésos saben lo que yo he dicho.
22 Waato kaŋ a na sanney din ci, doogarey kaŋ goono ga kay noodin ra afo na Yesu saŋ ka ne: «Ya-cine no ni ga tu alfaga beero se d'a?»
22Y como él hubo dicho esto, uno de los criados que estaba allí, dió una bofetada á Jesús, diciendo: ¿Así respondes al pontífice?
23 Yesu tu a se ka ne: «D'ay na sanni laalo salaŋ, kala ni m'a seeda, amma nda ihanno no, ifo se no ni g'ay kar?»
23Respondióle Jesús: Si he hablado mal, da testimonio del mal: y si bien, ¿por qué me hieres?
24 Gaa no Hanana na Yesu donton hawante alfaga beero Kayafa do.
24Y Anás le había enviado atado á Caifás pontífice.
25 Siman Bitros mo goono ga kay ka caan. I binde ne a se: «Ni mo ni go a talibey ra no?» A ze ka ne: «Manti ay no!»
25Estaba pues Pedro en pie calentándose. Y dijéronle: ¿No eres tú de sus discípulos? El negó, y dijo: No soy.
26 Alfaga beero bannya fo kaŋ ga ti bora kaŋ Bitros n'a hanga kaa nya-ize ne a se: «Manti ay di nin kalo ra a banda?»
26Uno de los siervos del pontífice, pariente de aquél á quien Pedro había cortado la oreja, le dice: ¿No te vi yo en el huerto con él?
27 Bitros ye ka ze koyne. Sahãadin-sahãadin gorongaari fo ca.
27Y negó Pedro otra vez: y luego el gallo cantó.
28 I dira nda Yesu Kayafa do ka kond'a dabarikoono faada ra za nda hinay. Ngey bumbey mana furo faada ra, zama ngey ma si ziibi, hala ngey ma du ka Paska* hawro ŋwa.
28Y llevaron á Jesús de Caifás al pretorio: y era por la mañana: y ellos no entraron en el pretorio por no ser contaminados, sino que comiesen la pascua.
29 Bilatos mo fatta ka koy i do ka ne i se: «Kalima woofo dumi no araŋ kande boro wo boŋ?»
29Entonces salió Pilato á ellos fuera, y dijo: ¿Qué acusación traéis contra este hombre?
30 I tu a se ka ne: «Da boro wo manti boro laalo no, doŋ iri si kand'a ni do.»
30Respondieron y dijéronle: Si éste no fuera malhechor, no te le habríamos entregado.
31 Bilatos binde ne i se: «Wa konda araŋ bumbey k'a ciiti araŋ ciito boŋ.» Yahudancey ne a se: «Iri sinda fondo iri ma boro wi.»
31Díceles entonces Pilato: Tomadle vosotros, y juzgadle según vuestra ley. Y los Judíos le dijeron: A nosotros no es lícito matar á nadie:
32 (Zama sanno kaŋ Yesu ci ma to, kaŋ a cabe buuyaŋ kaŋ dumi no nga ga ba ka bu.)
32Para que se cumpliese el dicho de Jesús, que había dicho, dando á entender de qué muerte había de morir.
33 Bilatos binde ye ka furo faada ra ka Yesu ce ka ne a se: «Ni ya Yahudancey bonkoono no?»
33Así que, Pilato volvió á entrar en el pretorio, y llamó á Jesús, y díjole: ¿Eres tú el Rey de los Judíos?
34 Yesu tu a se ka ne: «Nin no ka woodin ci ni boŋ se, wala boro fooyaŋ no k'a ci ni se ay boŋ?»
34Respondióle Jesús: ¿Dices tú esto de ti mismo, ó te lo han dicho otros de mí?
35 Bilatos tu a se ka ne: «Ay ya Yahudance no? Ni jama da alfaga beerey no ka ni nooyandi ay se. Ifo no ni te?»
35Pilato respondió: ¿Soy yo Judío? Tu gente, y los pontífices, te han entregado á mí: ¿qué has hecho?
36 Yesu tu ka ne: «Ay koytara manti ndunnya wo wane no. D'ay koytara ya ndunnya wo wane no, doŋ ay doogarey ga wongu, hal ay ma si furo Yahudancey kambe ra. Amma sohõ ay koytara manti ganda koytara wane.»
36Respondió Jesús: Mi reino no es de este mundo: si de este mundo fuera mi reino, mis servidores pelearían para que yo no fuera entregado á los Judíos: ahora, pues, mi reino no es de aquí.
37 Bilatos binde ne a se: «Yaadin gaa, ni wo bonkooni no?» Yesu tu ka ne: «Mate kaŋ ni ci no, ay ya bonkooni no. Woodin sabbay se no i n'ay hay, woodin sabbay se mo no ay kaa ndunnya ra, zama ay ma cimo seeda. Boro kulu kaŋ ga ti cimo wane ga maa ay jinde.»
37Díjole entonces Pilato: ¿Luego rey eres tu? Respondió Jesús: Tu dices que yo soy rey. Yo para esto he nacido, y para esto he venido al mundo, para dar testimonio á la verdad. Todo aquél que es de la verdad, oye mi voz.
38 Bilatos ne a se: «Ifo no ga ti cimi?» Waato kaŋ Bilatos na woodin ci, a ye ka fatta ka koy Yahudancey do ka ne i se: «Ay mana di taali hari kulu a gaa.
38Dícele Pilato: ¿Qué cosa es verdad? Y como hubo dicho esto, salió otra vez á los Judíos, y díceles: Yo no hallo en él ningún crimen.
39 Amma araŋ gonda alaada fo kaŋ ga ti ay ma boro folloŋ taŋ araŋ se Paska* alwaato ra. Araŋ ga ba ay ma Yahudancey bonkoono taŋ araŋ se no?»
39Empero vosotros tenéis costumbre, que os suelte uno en la Pascua: ¿queréis, pues, que os suelte al Rey de los Judíos?
40 I binde ye ka kuuwa ka ne: «Manti boro wo, amma Barabbas!» Barabbas wo mo zay no.
40Entonces todos dieron voces otra vez, diciendo: No á éste, sino á Barrabás. Y Barrabás era ladrón.