1 Ay mo, kaŋ ga ti kas'ize Rabbi se, ay g'araŋ yaamar araŋ ma diraw te kaŋ ga saba nda ceeyaŋo kaŋ i n'araŋ ce d'a.
1Basi, mimi niliye mfungwa kwa kuwa namtumikia Bwana, nawasihi muishi maisha yanayostahili wito mlioitiwa.
2 Araŋ ma dira boŋ kaynandiyaŋ kulu ra, da lalabu kulu, da suuru kulu dumi mo. Araŋ ma hin care suuru baakasinay ra.
2Muwe daima wanyenyekevu, wapole na wenye saburi; vumilianeni ninyi kwa ninyi kwa mapendo.
3 Araŋ ma kookari ka goro afolloŋ bine ra, goray folloŋ ra kaŋ Biya _Hanno|_ goono ga no, laakal kanay ra kaŋ g'araŋ haw care gaa.
3Fanyeni bidii ya kuhifadhi umoja uletwao na Roho kwa kuzingatia amani iliyo kati yenu.
4 Gaaham folloŋ go no, da Biya folloŋ, mate kaŋ cine, waato kaŋ Irikoy n'araŋ ce, a n'araŋ ce beeje folloŋ ra.
4Kuna mwili mmoja na Roho mmoja, kama vile tumaini mliloitiwa na Mungu ni moja.
5 Rabbi folloŋ no go no, da cimi fondo folloŋ, da baptisma folloŋ mo.
5Kuna Bwana mmoja, imani moja na ubatizo mmoja;
6 Irikoy folloŋ no go no kaŋ ga ti ikulu Baabo, kaŋ go ikulu boŋ, a go ikulu game ra, a go ikulu ra mo.
6kuna Mungu mmoja na Baba wa wote, ambaye yuko juu ya wote, afanya kazi katika yote na yuko katika yote.
7 Amma iri kulu se i na gomni no Almasihu nooyaŋ neesijo boŋ.
7Kila mmoja wetu amepewa neema kadiri ya kipimo alichojaliwa na Kristo.
8 Woodin sabbay se a ne: «Waato kaŋ a ziji beene, a na tamtaray izey ku ka kond'ey, a na nooyaŋey no borey se mo.»
8Kama yasemavyo Maandiko: "Alipopaa mbinguni juu kabisa, alichukua mateka; aliwapa watu zawadi."
9 Sanno din kaŋ ne: «a ziji beene,» -- ifo no a ga ne? A ga ne a jin ka zumbu ganda nangu guusey ra.
9Basi, inaposemwa: "alipaa juu," ina maana gani? Maana yake ni kwamba, kwanza alishuka mpaka chini kabisa duniani.
10 Nga kaŋ zumbu mo ga ti nga kaŋ ziji ka koy hala ya-haray beeney kulu boŋ, zama nga ma hay kulu toonandi.
10Basi, huyo aliyeshuka hapa duniani, ndiye aliyepaa juu ya mbingu zote apate kuujaza ulimwengu.
11 A no afooyaŋ se i ma ciya diyayaŋ*, afooyaŋ mo annabiyaŋ*, afooyaŋ mo Baaru Hanno waazukoyaŋ, afooyaŋ mo kurukoyaŋ kaŋ ga dondonandi.
11Ndiye aliyewapa watu zawadi: wengine aliwajalia wawe mitume, wengine manabii, wengine wawe waeneza Habari Njema, wengine wachungaji na walimu.
12 A na woodin te hanantey toonandiyaŋ sabbay se, hal i ma saajaw goy te, hal Almasihu gaahamo ma du ka koy da jina.
12Alifanya hivyo apate kuwatayarisha watu wote wa Mungu kwa ajili ya kazi ya huduma ya Kikristo ili kuujenga mwili wa Kristo,
13 A ga ba iri kulu ma du ka ciya afolloŋ cimi fonda ra da Irikoy Izo bayray ra mo, hal iri ma koy to albeeri toonanteyaŋ, ka to Almasihu alhaalo toonandiyaŋ deedando gaa.
13na hivyo sote tuufikie umoja wa imani na kumjua Mwana wa Mungu; tuwe watu waliokomaa na kuufikia utimilifu wake Kristo mwenyewe.
14 Yaadin gaa no iri si bara zankayaŋ koyne, hala dondonandiyaŋ waani fo m'iri sambu ka kond'iri ne-haray da ya-haray danga teeku bondayyaŋ cine. A ma kond'iri mo danga mate kaŋ cine haw kaŋ ga faaru ga te. Dondonandiyaŋo wo si fun kala borey kaŋ ga waani carmay da halliyaŋ do.
14Basi, hatutakuwa tena kama watoto, tukitupwa na kupeperushwa huko na huko kwa kila upepo wa mafundisho wanayozua watu wadanganyifu, ili wawapotoshe wengine kwa hila.
15 Amma baakasinay ra cimi sanno ciyaŋ se no, iri ga beeri hay kulu ra Almasihu ra, nga kaŋ ga ti boŋo.
15Ila, sisi tukisema ukweli kwa moyo wa mapendo tutakua zidi katika kila jambo kulingana na Kristo ambaye ndiye kichwa;
16 A do no gaahamo kulu ga margu care gaa ka haw care gaa dabey kulu do, kaŋ yaŋ go soolante ngey goyo sabbay se. Yaadin no, hala dabey kulu ga ngey goyey te, gaahamo kulu ga beeri ka nga boŋ cina baakasinay ra.
16chini ya uongozi wake, viungo vyote vya mwili hushikamana pamoja, na mwili wote hutegemezwa kwa msaada wa viungo vyake. Basi, kila kiungo kikitekeleza kazi yake ipasavyo, mwili wote hukua na kujijenga katika upendo.
17 Woodin se no ay goono ga woone ci, ay goono ga seeda mo Rabbi ra: araŋ ma si ye ka dira sanda mate kaŋ dumi* cindey ga dira ngey miila yaamey ra.
17Basi, kwa jina la Bwana, nawaonyeni: msiishi tena kama watu wasiomjua Mungu, ambao fikira zao zimekuwa upuuzi mtupu,
18 I laakaley go kubay ra. I sinda baa mo fundo kaŋ Irikoy ga no ra, saamotara kaŋ go i ra din sabbay se, d'i bine sandandiyaŋo mo sabbay se.
18na akili zao zimo gizani. Wako mbali na uzima wa Mungu, kwa sababu ya upumbavu ulio ndani yao na ukaidi wao.
19 I si maa haawi koyne. I na ngey boŋ daŋ furkutaray fondey ra, zama ngey ma ziibi goy dumi kulu te da anniya.
19Wamepotoka na hawana aibu, wamejitosa katika ufisadi; hufanya kwa pupa kila aina ya mambo ya aibu.
20 Amma manti yaadin no araŋ na Almasihu dondon d'a.
20Lakini ninyi hamkujifunza hivyo juu ya Kristo.
21 Daahir no araŋ maa a se, borey mo n'araŋ dondonandi, mate kaŋ cimi go Yesu ra.
21Ni dhahiri kwamba mlisikia barabara habari zake, na mkiwa wafuasi wake mkafundishwa ukweli ulivyo katika Yesu.
22 I n'araŋ dondonandi araŋ ma doŋ goray zeena kaa araŋ biney ra, sanda boro* zeena nooya. Boro zeena din goono ga halaci nga ibaay laaley kaŋ ga fafagu do.
22Basi, acheni mwenendo wenu wa awali, yaani ule utu wenu wa kale uliokuwa unaangamizwa kwa tamaa zake danganyifu.
23 Araŋ bine miiley ma ciya itajiyaŋ.
23Jirekebisheni upya rohoni na katika fikira zenu.
24 Araŋ ma boro* tajo mo faka kaŋ Irikoy taka nga alhaalo boŋ. A n'a taka adilitaray da hananyaŋ kaŋ cimi ganayaŋ ga no ra.
24Vaeni hali mpya ya utu ambayo imeumbwa kwa mfano wa Mungu na ambayo hujionyesha katika maisha ya kweli ya uadilifu na utakatifu.
25 Woodin sabbay se araŋ ma tangari teeyaŋ naŋ. Boro kulu ma cimi ci nga gorokasino se. Zama iri kulu gaaham folloŋ no, iri ya care gaaham jareyaŋ mo no.
25Kwa hiyo, acheni uongo. Kila mmoja anapaswa kumwambia mwenzake ukweli, maana kila mmoja wetu ni kiungo cha mwili wa Kristo.
26 D'araŋ bine tun, araŋ ma si zunubi te, wa si naŋ wayna ma kaŋ k'araŋ futa gar.
26Kama mkikasirika, msikubali hasira yenu iwafanye mtende dhambi, na wala msikae na hasira kutwa nzima.
27 Araŋ ma si daama no Iblisi se mo.
27Msimpe Ibilisi nafasi.
28 Boro kaŋ ga zay doŋ ma si ye ka zay koyne. Amma a ma goy da nga kambey zama a ma nga boŋ laami bana nd'a, hal a ma du ka boro kaŋ sinda mo no.
28Aliyekuwa akiiba, asiibe tena, bali na aanze kufanya kazi njema kwa mikono yake, apate kuwa na kitu cha kumsaidia mtu aliye maskini.
29 Sanni ziibo ma si fun araŋ meyey ra, kala day sanni kaŋ ga boori, kaŋ ga boro gaabandi, mate kaŋ cine bora ga laami nd'a, zama a ma gomni no borey kaŋ yaŋ goono ga maa se.
29Maneno mabaya hata yasisikike kamwe miongoni mwenu; kila mara maneno yenu yawe ya kufaa na ambayo hujenga na kuwasaidia wengine, ili yawaneemeshe wasikilizaji wenu.
30 Wa si Irikoy Biya* Hanna bine sara, nga kaŋ ra Irikoy n'araŋ kawaatimandi ka koy hala fansayaŋ zaaro gaa.
30Msimhuzunishe Roho Mtakatifu wa Mungu maana Roho huyo ni alama ya Mungu kwenu kwamba ninyi ni watu wake, na thibitisho kwamba siku itakuja ambapo Mungu atawakomboeni.
31 Wa bine fortay, da futay, da bine tunay, da kosongu, da alaasiray kaa araŋ game ra, ngey nda laala kulu dumi.
31Basi, achaneni na uhasama, chuki, hasira, kelele, matusi! Achaneni na kila uovu!
32 Araŋ ma dogonay da bakaraw cabe care se. Wa care yaafa, mate kaŋ cine Irikoy mo n'araŋ yaafa Almasihu ra.
32Muwe na moyo mwema na wenye kuhurumiana; kila mmoja na amsamehe mwenzake kama naye Mungu alivyowasamehe ninyi kwa njia ya Kristo.