1 Farisi* fonda boro fo go no kaŋ maa Nikodimu, Yahudancey jine boro fo no.
1Kulikuwa na kiongozi mmoja Myahudi, wa kikundi cha Mafarisayo, jina lake Nikodemo.
2 Bora din kaa Yesu do cino ra ka ne a se: «Alfa, iri bay kaŋ ni ya alfa no kaŋ fun Irikoy do, zama boro kulu si no kaŋ ga hin ka alaamey wo te kaŋ ni goono ga te da manti Irikoy no go bora banda.»
2Siku moja alimwendea Yesu usiku, akamwambia, "Rabi, tunajua kwamba wewe ni mwalimu uliyetumwa na Mungu, maana hakuna mtu awezaye kufanya ishara unazozifanya Mungu asipokuwa pamoja naye."
3 Yesu tu a se ka ne: «Haciika, haciika, ay ga ci ni se: d'i mana boro hay hayyaŋ taji, a si di Irikoy* koytara.»
3Yesu akamwambia, "Kweli nakwambia, mtu asipozaliwa upya hataweza kuuona ufalme wa Mungu."
4 Nikodimu ci a se ka ne: «Mate no i ga te ka boro kaŋ zeen hay? A ga hin ka ye nga nya gunda ra, i m'a hay koyne?»
4Nikodemo akamwuliza, "Mtu mzima awezaje kuzaliwa tena? Hawezi kuingia tumboni mwa mama yake na kuzaliwa mara ya pili!"
5 Yesu tu ka ne a se: «Haciika, haciika ay ga ci ni se: d'i mana boro hay hari nda Biya _Hanno|_ do, bora si hin ka furo Irikoy koytara ra.
5Yesu akamjibu, "Kweli nakwambia, mtu asipozaliwa kwa maji na Roho, hawezi kamwe kuingia katika ufalme wa Mungu.
6 Haŋ kaŋ i hay gaaham gaa, gaaham no. Haŋ kaŋ i hay Biya* _Hanno|_ do, biya no.
6Mtu huzaliwa kimwili kwa baba na mama, lakini huzaliwa kiroho kwa Roho.
7 Ma si dambara kaŋ ay ci ni se: tilas kal i m'araŋ hay hayyaŋ taji.
7Usistaajabu kwamba nimekwambia kuwa ni lazima kuzaliwa upya.
8 Haw ga faaru ka koy naŋ kaŋ a ga ba. Ni ga maa a yooja, amma ni si bay naŋ kaŋ a fun wala naŋ kaŋ a goono ga koy. Yaadin no boro kulu kaŋ i hay Biya _Hanno|_ do go.»
8Upepo huvuma kuelekea upendako; waisikia sauti yake, lakini hujui unakotoka wala unakokwenda. Ndivyo ilivyo kwa mtu aliyezaliwa kwa Roho."
9 Nikodimu tu a se ka ne: «Mate no woone ga te ka te?»
9Nikodemo akamwuliza, "Mambo haya yanawezekanaje?"
10 Yesu tu a se ka ne: «Nin kaŋ ga ti Israyla* dondonandiko, ni si faham da hayey wo, wala?
10Yesu akamjibu, "Je, wewe ni mwalimu katika Israel na huyajui mambo haya?
11 Haciika, haciika ay ga ci ni se: iri goono ga ci haŋ kaŋ iri ga bay, iri goono ga seeda mo da haŋ kaŋ iri di, amma araŋ mana iri seeda ta.
11Kweli nakwambia, sisi twasema tunayoyajua na kushuhudia tuliyoyaona, lakini ninyi hamkubali ujumbe wetu.
12 D'ay na ndunnya sanni ci araŋ se, araŋ man'a cimandi mo, mate no araŋ ga te ka cimandi d'ay ga beene sanni ci araŋ se?
12Ikiwa nimewaambieni mambo ya kidunia nanyi hamniamini, mtawezaje kuamini nikiwaambieni mambo ya mbinguni?
13 Boro kulu si no kaŋ kaaru ka koy beena ra, kala nga kaŋ zumbu ka fun beena ra, Boro Izo kaŋ go beena ra no.
13Hakuna mtu aliyepata kwenda juu mbinguni isipokuwa Mwana wa Mtu ambaye ameshuka kutoka mbinguni.
14 Sanda mate kaŋ cine Musa na gondo sambu beene ganjo ra, yaadin mo no tilas i ma Boro Izo sambu beene
14"Kama vile Mose alivyomwinua juu nyoka wa shaba kule jangwani, naye Mwana wa Mtu atainuliwa juu vivyo hivyo,
15 zama boro kulu kaŋ g'a cimandi ma du fundi hal abada.
15ili kila anayemwamini awe na uzima wa milele.
16 Zama Irikoy ga ba ndunnya hal a na nga Izo follonka no, zama boro kulu kaŋ g'a cimandi ma si halaci, amma a ma du fundi hal abada.
16Maana Mungu aliupenda ulimwengu hivi hata akamtoa Mwana wake wa pekee, ili kila amwaminiye asipotee, bali awe na uzima wa milele.
17 Zama Irikoy na nga Izo donton ndunnya ra, manti zama a ma ndunnya ciiti bo, amma zama ndunnya ma du faaba a do.
17Maana Mungu hakumtuma Mwanae ulimwenguni ili auhukumu ulimwengu, bali aukomboe ulimwengu.
18 Boro kaŋ g'a cimandi, Irikoy s'a ciiti, amma boro kaŋ man'a cimandi, Irikoy ban k'a ciiti, zama a mana Irikoy Ize follonka cimandi.
18"Anayemwamini Mwana hahukumiwi; asiyemwamini amekwisha hukumiwa kwa sababu hakumwamini Mwana wa pekee wa Mungu.
19 Ciito mo neeya: annura kaa ndunnya ra, amma borey ga ba kuba ka bisa annura, zama i goyey ga laala.
19Na hukumu yenyewe ndiyo hii: Mwanga umekuja ulimwenguni lakini watu wakapenda giza kuliko mwanga, kwani matendo yao ni maovu.
20 Zama boro kulu kaŋ ga goy laalo te goono ga konna annura no. A si kaa annura do, zama a goyey ma si bangay.
20Kila mtu atendaye maovu anauchukia mwanga, wala haji kwenye mwanga, maana hapendi matendo yake maovu yamulikwe.
21 Amma boro kaŋ ga cimi goy te ga kaa annura do, zama a goyey ma bangay kaŋ Irikoy ra no a n'i te.»
21Lakini mwenye kuuzingatia ukweli huja kwenye mwanga, ili matendo yake yaonekane yametendwa kwa kumtii Mungu."
22 Woodin banda Yesu kaa Yahudiya laabo ra, nga nda nga talibey. Noodin a goro, nga nd'ey ka baptisma te.
22Baada ya hayo, Yesu alifika mkoani Yudea pamoja na wanafunzi wake. Alikaa huko pamoja nao kwa muda, akibatiza watu.
23 Yohanna mo goono ga baptisma te Enon gooro ra, kaŋ ga maan Salim kwaara, zama hari boobo go noodin. Borey goono ga kaa, a goono ga baptisma te i se.
23Yohane pia alikuwa akibatiza watu huko Ainoni, karibu na Salemu, maana huko kulikuwa na maji mengi. Watu walimwendea, naye akawabatiza.
24 Zama i mana Yohanna daŋ kasu jina.
24(Wakati huo Yohane alikuwa bado hajafungwa gerezani.)
25 Kakaw mo tun Yohanna talibey da Yahudance fo game ra, diina ra hananyaŋ boŋ.
25Ubishi ulitokea kati ya baadhi ya wanafunzi wa Yohane na Myahudi mmoja kuhusu desturi za kutawadha.
26 I kaa Yohanna do ka ne a se: «Alfa, bora kaŋ go ni banda Urdun ya-haray jabo gaa kaŋ boŋ ni seeda, guna, bora din goono ga baptisma te, borey kulu goono ga koy a do mo.»
26Basi, wanafunzi hao wakamwendea Yohane na kumwambia, "Mwalimu, yule mtu aliyekuwa pamoja nawe ng'ambo ya Yordani na ambaye wewe ulimshuhudia, sasa naye anabatiza, na watu wote wanamwendea."
27 Yohanna tu ka ne: «Boro kulu si hin ka du hay kulu, kala nd'i n'a no nd'a a ma fun a se beena ra.
27Yohane akawaambia, "Mtu hawezi kuwa na kitu asipopewa na Mungu.
28 Araŋ bumbey ga te ay se seeda kaŋ ay ne ay wo manti Almasihu no, amma Irikoy n'ay donton a jine.
28Nanyi wenyewe mwaweza kushuhudia kuwa nilisema: Mimi siye Kristo, lakini nimetumwa ili nimtangulie!
29 Bora kaŋ gonda wayhiijo no ga ti arhiijo, amma arhiijo cora kaŋ goono ga kay ka hangan a se ga farhã gumo-gumo arhiijo jinda sabbay se. Ay farhã wo to mo.
29Bibiarusi ni wake bwanaarusi, lakini rafiki yake bwana arusi, anayesimama na kusikiliza, hufurahi sana anapomsikia bwana arusi akisema. Ndivyo furaha yangu ilivyokamilishwa.
30 Bora din, tilas kal a ma tonton, amma ay wo, tilas kal ay ma zabu.
30Ni lazima yeye azidi kuwa maarufu, na mimi nipungue.
31 Bora kaŋ fun beene bisa hay kulu. Bora kaŋ fun ndunnya gaa, ndunnya wane no, ndunnya wano boŋ mo no a ga salaŋ. Bora kaŋ kaa ka fun beena ra bisa hay kulu.
31"Anayekuja kutoka juu ni mkuu kuliko wote; atokaye duniani ni wa dunia, na huongea mambo ya kidunia. Lakini anayekuja kutoka mbinguni ni mkuu kuliko wote.
32 Haŋ kaŋ a di da haŋ kaŋ a maa, woodin yaŋ no a goono ga seeda, amma boro kulu si yadda nd'a seeda.
32Yeye husema yale aliyoyaona na kuyasikia, lakini hakuna mtu anayekubali ujumbe wake.
33 Boro kaŋ n'a seeda ta, bora din tabbatandi kaŋ Irikoy ya cimikoy no.
33Lakini mtu yeyote anayekubali ujumbe wake anathibitisha kwamba Mungu ni kweli.
34 Zama bora kaŋ Irikoy donton, Irikoy sanno no a ga ci, zama Irikoy si ga Biya _Hanno|_ no a se da neesiyaŋ.
34Yule aliyetumwa na Mungu husema maneno ya Mungu, maana Mungu humjalia mtu huyo Roho wake bila kipimo.
35 Baabo ga ba Izo, a na hay kulu daŋ a kamba ra mo.
35Baba anampenda Mwana na amemkabidhi vitu vyote.
36 Boro kaŋ ga Izo cimandi gonda fundi hal abada, amma boro kaŋ si Izo gana si du fundi, amma Irikoy futa go ga goro a boŋ.»
36Anayemwamini Mwana anao uzima wa milele; asiyemtii Mwana hatakuwa na uzima wa milele, bali ghadhabu ya Mungu hubaki juu yake."