1 Almasihu n'iri fansa burcinitaray se. Yaadin gaa araŋ ma kay ka tarsasa. Araŋ ma si ye ka didiji tamtaray ra, k'a calo* daŋ koyne.
1 Kirist a nu daggal sunu buumi njaam, ngir goreel nu. Kon dëgërleen ci seen ngor te bañ a delluwaat ci njaam.
2 Guna ay, Bulos, ay goono ga ci araŋ se: d'araŋ ta i n'araŋ dambangu, Almasihu sinda nafa araŋ se.
2 Dégluleen! Man Pool maa leen koy wax: bu ngeen itteelee xaraf, kon Kirist dootu leen jariñ dara.
3 Oho, koyne ay go ga seeda ka ne boro kulu kaŋ ga dambanguyaŋ ta se: bora din ciya garawkooni a ma hay kulu kaŋ asariya ci te.
3 Te maa ngi dellu di waxaat ne, képp kuy farataal xaraf, fàww nga sàmm lépp lu yoon wi santaane.
4 Araŋ kaŋ ga ba Irikoy m'araŋ adilandi asariya ganayaŋ ra, araŋ fay da Almasihu, araŋ daray gomno gaa no.
4 Yéen ñiy fexee jub fa kanam Yàlla ci kaw sàmm yoon, tàggalikoo ngeen ak Kirist; dëddu ngeen yiwu Yàlla.
5 Zama iri wo, cimbeeri* boŋ no iri goono ga adilitaray kaŋ se iri ga beeje batu Biya _Hanno|_ do.
5 Waaye njub, gi nu Yàlla dencal ëllëg, nu ngi koy séentu ci kaw ngëm ak ci ndimbalu Xelum Yàlla.
6 Zama Almasihu Yesu ra dambanguyaŋ wala dambanguyaŋ-jaŋay si hay kulu hanse, kala cimbeeri kaŋ ga goy baakasinay do.
6 Ndaxte bu nu bokkee ci Kirist Yeesu, xaraf ak bañ a xaraf, dara amu ci solo; li am solo mooy ngëm, giy jëf ci mbëggeel.
7 Waato araŋ goono ga zuru hal a ma boori. May no k'araŋ gaay hal araŋ ma si cimo gana sohõ?
7 Ni ngeen jógtee woon de baax na! Waaw ku leen dog, ba ngeen bañ a déggal dëgg?
8 Boŋ-bareyaŋo wo mana fun Irikoy kaŋ goono g'araŋ ce din do!
8 Li ñu leen xiir jógewul ci Yàlla, mi leen woo.
9 Dalbu kayna ga motta kulu fuurandi.
9 Dees na ne: «Tuuti lawiir day tax tooyalu fariñ bépp funki.»
10 Ay gonda naanay araŋ gaa Rabbi ra kaŋ araŋ si hay fo waani miila. Amma boro kaŋ goono g'araŋ taabandi, bora alhakko ga kaŋ a boŋ, boro kulu kaŋ no.
10 Waaye teewul Boroom bi jox na ma kóolute ci yéen. Biral na ma ne, dingeen bokk ak man xalaat. Léegi nag, kiy nëxal seen xel, ku mu man a doon, Yàlla dina ko mbugal.
11 Amma, ay nya-izey, d'ay goono ga dambanguyaŋ sanni waazu hala ka kaa sohõ, ifo se no i goono g'ay gurzugandi? Zama nda yaadin no, kanjiyaŋ bundo si ciya katiyaŋ hari koyne.
11 Man nag bokk yi, bu ma doon faaydaal xaraf ci sama waare, kon duñu ma fitnaale nii; te it li may yégle ci deewu Kirist ca bant ba dootul naqari kenn.
12 Ay ga ba borey kaŋ yaŋ goono g'araŋ laakal tunandi ma koy ka ngey boŋ manta.
12 Ñi farataal xaraf te di leen dëpp, nañu gën a sore ci seen réer: bu yaboo sax ñu dagg seen ngóora, ba dara du ci des!
13 Amma araŋ wo, nya-izey, Irikoy n'araŋ ce burcinitaray se no. Day wa si naŋ burcinitara din ma bine ibaay* laaley no fondo, amma baakasinay do araŋ ma may care se.
13 Yéen nag bokk yi, Yàlla woo na leen, ngeen nekk i gor. Waaye nag buleen ci sukkandiku, bay topp seen nafsu, waaye dimbaleenteleen ci kaw mbëggeel.
14 Zama asariya kulu toonandiyaŋ go sanni follonko boŋ, kaŋ ga ti: «Ni ma ba ni gorokasin danga ni boŋ cine.»
14 Ndaxte yoon wépp, ndigal lii a ko tënk: «Nanga bëgg sa moroom, ni nga bëgge sa bopp.»
15 Amma d'araŋ ga care nama ka care ŋwa, wa haggoy araŋ ma si care halaci.
15 Waaye moytuleen! Bu ngeen dee màttante ak a lekkante, dingeen yàqante.
16 Amma ay ga woone ci: araŋ ma dira Biya _Hanna|_ ra, gaa no araŋ si bine ibaay laaley toonandi.
16 Li ma leen di wax mooy lii: dundleen ci Xelum Yàlla, kon dungeen topp seen nafsu.
17 Zama bine ibaay laaley ga gaaba nda Biya _Hanno|_. Biya _Hanno|_ mo ga gaaba da bine ibaay laaley. I goono ga gaaba nda care, hala hay kulu kaŋ araŋ ga ba araŋ ma te, manti nga no araŋ ga te.
17 Ndaxte sunu nafsu am na ay bëgg-bëgg yu mengoowul ak yu Xelum Yàlla. Te Xelum Yàlla itam am na ay bëgg-bëgg yu mengoowul ak yu sunu nafsu. Ñoom ñaar dañoo juuyoo ci bépp fànn, ba tax lépp lu ngeen bëggoon a def, dungeen ko man.
18 Amma da Biya _Hanno|_ goono g'araŋ candi, kulu araŋ si asariya dabaro cire.
18 Waaye bu ngeen toppee Xelum Yàlla, nekkatuleen ci kilifteefu yoon wi.
19 Bine ibaay laaley goyey binde, taray kwaaray no i go. Ngey ga ti: zina, da ziibi, da furkutaray,
19 Kuy topp sa nafsu, nii ngay jëfe: njaaloo, xalaat yu bon, def i ñaawteef ak say cér,
20 da tooru ganayaŋ, da ziimataray, da ibaretaray, da kusuuma, da canse, da futay, da kakaw, da fay-ka-ye-waani-waaniyaŋ, da wurdi waani-waani,
20 xërëm, luxus, noonoo ak xuloo, ñeetaane, xadar, diiroo mbagg, féewaloo ak xaajaloo,
21 da biniyay, da baji haŋ-ka-buguyaŋ, da annasuwa, da hayey din dumey. Woone yaŋ boŋ no ay ga kaseeti araŋ gaa, sanda mate kaŋ cine ay jin ka ci araŋ se ka ne: borey kaŋ goono ga hayey din te si Irikoy koytara tubu.
21 kiñaan, màndite ak xawaare ak yeneen yu ni mel. Léegi nag maa ngi leen di artu, ni ma ko defe woon: ñiy jëfe noonu duñu am cér ci nguuru Yàlla.
22 Amma wo kaŋ Biya _Hanno|_ ga hay ga ti: baakasinay, da farhã, da laakal kanay, da suuru kuuku, da dogonay, da booriyaŋ, da naanay,
22 Waaye li Xelu Yàlla mi di meññ mooy: mbëggeel, mbég, jàmm, muñ, laabiir, mbaax, kóllëre,
23 da lalabu, da boŋ hiniyaŋ. Asariya kulu si no kaŋ ga hayey din ganji.
23 lewetaay ak maandute. Yoon wi terewul yu ni mel.
24 Borey kaŋ ga ti Almasihu waney mo na Adam-ize daa laaley kanji, d'i bine beeje laaley, d'i bine ibaay laaley.
24 Léegi ñi bokk nag ci Yeesu Kirist, daaj nañu seen nafsu ca bant ba, wacc ko fa, moom ak ay xemmemam ak ay bëgg-bëggam.
25 Da Biya _Hanno|_ do no iri goono ga funa, yaadin gaa iri ma dira Biya _Hanno|_ ra.
25 Gannaaw nag nu ngi dund léegi ci Xelum Yàlla, kon nanu ko topp.
26 Iri ma si ciya foomanteyaŋ, ka care futandi, ka canse care gaa.
26 Bu nu tiitaru di dëkkante, di iñaanante.