1Basi, rafiki, kama unawahukumu wengine, huwezi kamwe kujitetea haidhuru wewe ni nani. Kwa maana, kwa kuwahukumu wengine, unajilaani wewe mwenyewe kwa vile nawe unayafanya mambo yaleyale unayohukumu.
1Busa, ikaw walay ikabalibad, oh tawo, bisan kinsa ka nga nagahukom; kay niana nga nagahukom ka sa isigkatawo, nagahukom ka sa silot sa imong kaugalingon; kay ikaw nga nagahukom, nagabuhat ka sa maong mga butang.
2Tunajua kwamba hukumu ya Mungu kwa wale wanaofanya mambo kama hayo ni hukumu ya haki.
2Ug atong hingbaloan, nga ang pag-hukom sa Dios, nahisubay sa kamatuoran batok sa mga nagabuhat sa maong mga butang.
3Lakini wewe, rafiki, unayewahukumu wale wanaofanya mambo kama hayo bali wewe pia unayafanya, je unadhani utaiepa hukumu ya Mungu?
3Ug, nagadahum ka ba, oh tawo, nga nagahukom sa mga nagabuhat sa ingon nga mga butang, ug nagabuhat sa mao usab, nga makakalagiw ka sa paghukom sa Dios?
4Au labda unaudharau wema wake mkuu, uvumilivu wake na saburi yake, bila kutambua kwamba wema wake huo una shabaha ya kukuongoza upate kutubu?
4Kun nagatamay ka ba sa kadato sa iyang pagkaayo ug sa pagkamainan-tuson ug sa pagkamapailubon, sa walay pagpanghibalo, nga ang pagkamaayo sa Dios magatultul kanimo sa paghinulsol?
5Lakini unao ugumu na ukaidi wa moyo, na hivyo unajilundikia adhabu kwa Siku ile ambayo ghadhabu ya Mungu na hukumu zake za haki vitadhihirishwa.
5Apan tungod sa imong katig-a ug sa imong kasingkasing nga dili mahi-nulsulon, nagatigum ka ug kaligutgut alang sa imong kaugalingon sa adlaw sa kaligutgut ug sa pagpadayag sa mata-rung nga paghukom sa Dios;
6Siku hiyo Mungu atamlipa kila mmoja kufuatana na matendo yake.
6Nga magabayad sa tagsatagsa sumala sa iyang mga buhat.
7Wale wanaozingatia kutenda mema, kutafuta utukufu na heshima ya Mungu na kutokufa, watapata uzima wa milele.
7Kanila nga pinaagi sa pagpailub nga mapadayonon sa maayong mga buhat nagapangita sa himaya, ug sa dungog, ug sa pagkadilimadunoton, ang kinabuhi nga walay katapusan;
8Lakini wale wengine wenye ubinafsi, wenye kukataa mambo ya haki na kufuata uovu, wataangukiwa na ghadhabu na hasira ya Mungu.
8Apan, alang niadtong mga malalison, ug mga dilimasinulondon sa kamatuoran, kondili mga masinulondon sa pagkadilimatarung, mao ang kaligutgut ug kayugot,
9Mateso na maumivu yatampata binadamu yeyote atendaye uovu. Yatawapata Wayahudi kwanza, na watu wa mataifa mengine pia.
9Kagul-anan ug kasub-anan sa tanan nga kalag sa tawo, nga nagabuhat sa dautan, una sa tanan sa Judio, ug unya sa Greciahanon usab.
10Lakini Mungu atawapa utukufu, heshima na amani wale wanaotenda mema; Wayahudi kwanza, na watu wa mataifa mengine pia.
10Apan himaya, ug dungog, ug pakigdait alang sa tagsatagsa ka tawo nga nagabuhat sa maayo, una sa tanan sa Judio ug unya sa Greciahanon usab.
11Maana Mungu hambagui mtu yeyote.
11Kay ang Dios walay gipalabi sa mga tawo.
12Wale wanaotenda dhambi bila kuijua Sheria ya Mose wataangamia ingawaje hawajui Sheria. Na wale wanaotenda dhambi wakiwa wanaijua Sheria watahukumiwa kisheria.
12Kay ang tanan nga nanagpakasala sa walay Kasugoan, mangawala usab sa walay Kasugoan; ug ang tanan nga nanagpakasala ilalum sa Kasugoan, pagahukman sila pinaagi sa Kasugoan;
13Mtu hafanywi kuwa mwadilifu mbele yake Mungu kwa kuisikia Sheria, bali kwa kuitii Sheria.
13Kay dili ang mga nagapatalinghug sa Kasugoan maoy matarung sa atubangan sa Dios; kondili ang mga nagatuman sa Kasugoan maoy pakamatarungon.
14Mathalan: watu wa mataifa mengine hawana Sheria ya Mose; lakini kila wanapotimiza matakwa ya Sheria wakiongozwa na dhamiri zao, wao wenyewe wanakuwa kipimo cha Sheria ingawa hawaijui Sheria.
14(Kay kong ang mga Gentil nga walay Kasugoan, nagabuhat subay sa kinaiya sa mga butang sa Kasugoan, kini sila, sa walay Kasugoan, mga kasugoan sila sa ilang kaugalingon;
15Mwenendo wao unaonyesha kwamba matakwa ya Sheria yameandikwa mioyoni mwao. Dhamiri zao zinashuhudia pia jambo hilo, maana fikira zao mara nyingine huwashtaki, na mara nyingine huwatetea.
15Sa paagi nga gipakita nila ang buhat sa Kasugoan, nga nahisulat sa ilang mga kasingkasing, nga ginapamatud-an sa ilang kaisipan sa ingon niana, ug ang ilang mga hunahuna nagasinumbongay ug nagabinalibaray ang usa ug usa kanila),
16Hivyo, kufuatana na hii Habari Njema ninayohubiri, ndivyo itakavyokuwa wakati Mungu atakapohukumu mambo ya siri ya binadamu kwa njia ya Yesu Kristo.
16Sa adlaw nga ang Dios maga-hukom sa mga tinago sa mga tawo, sumala sa akong Maayong Balita, pinaagi kang Jesucristo.
17Na wewe, je? Wewe mwenyewe unajiita Myahudi; unaitumainia Sheria na kujivunia kuwa wa Mungu;
17Apan kong ikaw nagadala sa ngalan sa usa ka Judio, ug nagasalig sa Kasugoan, ug nagahimaya ka sa Dios,
18kwa njia ya Sheria unajua matakwa ya Mungu na unaweza kuchagua jambo jema;
18Ug naila mo ang iyang kabubut-on, ug nauyonan ang mga butang nga halangdon nga natudloan ka gikan sa Kasugoan,
19wewe unajiona kuwa kiongozi wa vipofu na mwanga kwa wale walio gizani;
19Ug nagasalig ka, nga ikaw gayud mao ang magmamando sa mga buta, kahayag sa mga anaa sa kangitngitan,
20unajiona kuwa mkufunzi wa wajinga na mwalimu wa wale wasiokomaa bado. Unayo katika Sheria picha kamili ya elimu na ukweli.
20Magsasaway sa mga buangbuang, magtutudlo sa mga bata, sa nabatonan mo sa Kasugoan ang dagway sa pag-ila ug sa kamatuoran;
21Basi, wewe unawafundisha wengine; kwa nini hujifundishi wewe mwenyewe? Unawahubiria wengine wasiibe, lakini kumbe wewe mwenyewe unaiba.
21Busa, ikaw nga nagatudlo sa lain nga tawo, wala ka ba magtudlo sa imong kaugalingon? Ikaw nga nagawali nga ang tawo dili angay mangawat, nagapangawat ka ba?
22Unasema: "Msizini," na huku wewe unazini; unachukia sanamu za miungu hali wewe unajitajirisha kwa kuiba katika nyumba za miungu.
22Ikaw nga nagaingon nga ang tawo dili angay magpanapaw, nagapanapaw ka ba? Ikaw nga nagadumot sa mga larawan, gikawatan mo ba ang mga templo?
23Kwa kujigamba ati unayo Sheria ya Mungu, je huoni kwamba kwa kuivunja Sheria unamdharau Mungu?
23Ikaw nga nagahimaya diha sa Kasugoan, pinaagi sa imong paglapas sa Kasugoan, nagapakaulaw ka ba sa Dios?
24Kama vile Maandiko Matakatifu yasemavyo: "Watu wa mataifa mengine wamelikufuru jina la Mungu kwa sababu yenu ninyi Wayahudi!"
24Kay ang ngalan sa Dios gipasipalahan sa taliwala sa mga Gentil tungod kaninyo sumala sa nahasulat na.
25Kutahiriwa kwako kutakuwa na maana kama ukiitii Sheria. Lakini kama unaivunja Sheria, basi, ni afadhali ungalibaki bila kutahiriwa.
25Kay ang circuncicion magapulos gayud kong magtutuman ka sa Kasugoan, apan kong ikaw maglalapas sa Kasugoan mahimong dili circuncicion, ang imong circuncicion.
26Kama mtu wa mataifa mengine ambaye hakutahiriwa akitimiza matakwa ya Sheria, hakika atafikiriwa kana kwamba ametahiriwa.
26Busa, kong ang walay circuncicion magabantay sa mga tulomanon sa Kasugoan, dili ba ang iyang pagkawalay-circuncicion, maisip nga circuncicion?
27Watu wa mataifa mengine watakuhukumu wewe Myahudi kama ukiivunja Sheria, ingawaje unayo maandishi ya Sheria na umetahiriwa, hali wao wanaitii Sheria ingawa hawakutahiriwa.
27Ug ang pagkawalay-circuncicion nga sa kinaiya, kong siya magatuman sa Kasugoan, dili ba magahukom kanimo nga, sa may letra ug sa may circuncicion, maglalapas ka man sa Kasugoan?
28Ndiyo kusema, si kila anayeonekana kwa nje kuwa Myahudi ni Myahudi wa kweli, wala mtu hawi Myahudi wa kweli ati kwa kuwa ametahiriwa kimwili.
28Kay dili siya Judio, kong siya Judio sa gawas lamang; bisan ang circuncicion sa unod lamang:
29Myahudi wa kweli ni yule aliye Myahudi kwa ndani, yaani yule ambaye ametahiriwa moyoni. Hili ni jambo la Roho, na si jambo la maandishi ya Sheria. Mtu wa namna hiyo anapata sifa, si kutoka kwa watu, bali kutoka kwa Mungu.
29Kondili Judio siya, kong Judio sa sulod; ug ang circuncicion mao ang sa kasingkasing, diha sa espiritu, dili sa letra: kang kansang pagdayeg dili gikan sa mga tawo, kondili sa Dios.