¹Yamang marami ang nagpilit mag-ayos ng isang kasaysayan noong mga bagay na naganap sa gitna natin,

¹Seeing that many did take in hand to set in order a narration of the matters that have been fully assured among us,

²Alinsunod sa ipinatalos sa atin nilang buhat sa pasimula ay mga saksing nangakakakita at mga ministro ng salita,

²as they did deliver to us, who from the beginning became eye-witnesses, and officers of the Word, —

³Ay minagaling ko naman, pagkasiyasat na lubos ng pangyayari ng lahat ng mga bagay mula nang una, na isulat sa iyong sunodsunod, kagalanggalang na Teofilo;

³it seemed good also to me, having followed from the first after all things exactly, to write to thee in order, most noble Theophilus,

⁴Upang mapagkilala mo ang katunayan tungkol sa mga bagay na itinuro sa iyo.

⁴that thou mayest know the certainty of the things wherein thou wast instructed.

⁵Nagkaroon nang mga araw ni Herodes, hari sa Judea, ng isang saserdoteng ang ngala'y Zacarias, sa pulutong ni Abias: at ang naging asawa niya ay isa sa mga anak na babae ni Aaron, at ang kaniyang ngala'y Elisabet.

⁵There was in the days of Herod, the king of Judea, a certain priest, by name Zacharias, of the course of Abijah, and his wife of the daughters of Aaron, and her name Elisabeth;

⁶At sila'y kapuwa matuwid sa harap ng Dios, na nagsisilakad na walang kapintasan sa lahat ng mga utos at mga palatuntunan ng Panginoon.

⁶and they were both righteous before God, going on in all the commands and righteousnesses of the Lord blameless,

⁷At wala silang anak, sapagka't baog si Elisabet, at sila'y kapuwa may pataw ng maraming taon.

⁷and they had no child, because that Elisabeth was barren, and both were advanced in their days.

⁸Nangyari nga, na samantalang ginaganap niya ang pagkasaserdote sa harapan ng Dios ayon sa kapanahunan ng kaniyang pulutong,

⁸And it came to pass, in his acting as priest, in the order of his course before God,

⁹Alinsunod sa kaugalian ng tungkuling pagkasaserdote, ay naging palad niya ang pumasok sa templo ng Panginoon at magsunog ng kamangyan.

⁹according to the custom of the priesthood, his lot was to make perfume, having gone into the sanctuary of the Lord,

¹⁰At ang buong karamihan ng mga tao ay nagsisipanalangin sa labas sa oras ng kamangyan.

¹⁰and all the multitude of the people were praying without, at the hour of the perfume.

¹¹At napakita sa kaniya ang isang anghel ng Panginoon, na nakatayo sa dakong kanan ng dambana ng kamangyan.

¹¹And there appeared to him a messenger of the Lord standing on the right side of the altar of the perfume,

¹²At nagulumihanan si Zacarias, pagkakita niya sa kaniya, at dinatnan siya ng takot.

¹²and Zacharias, having seen, was troubled, and fear fell on him;

¹³Datapuwa't sinabi sa kaniya ng anghel, Huwag kang matakot, Zacarias: sapagka't dininig ang daing mo, at ang asawa mong si Elisabet ay manganganak sa iyo ng isang anak na lalake, at tatawagin mong Juan ang kaniyang pangalan.

¹³and the messenger said unto him, `Fear not, Zacharias, for thy supplication was heard, and thy wife Elisabeth shall bear a son to thee, and thou shalt call his name John,

¹⁴At magkakaroon ka ng ligaya at galak; at marami ang maliligaya sa pagkapanganak sa kaniya.

¹⁴and there shall be joy to thee, and gladness, and many at his birth shall joy,

¹⁵Sapagka't siya'y magiging dakila sa paningin ng Panginoon, at siya'y hindi iinom ng alak ni matapang na inumin; at siya'y mapupuspos ng Espiritu Santo, mula pa sa tiyan ng kaniyang ina.

¹⁵for he shall be great before the Lord, and wine and strong drink he may not drink, and of the Holy Spirit he shall be full, even from his mother`s womb;

¹⁶At marami sa mga anak ni Israel, ay papagbabaliking-loob niya sa Panginoon na kanilang Dios.

¹⁶and many of the sons of Israel he shall turn to the Lord their God,

¹⁷At siya'y lalakad sa unahan ng kaniyang mukha na may espiritu at kapangyarihan ni Elias, upang papagbaliking-loob ang mga puso ng mga ama sa mga anak, at ang mga suwail ay magsilakad sa karunungan ng mga matuwid, upang ipaglaan ang Panginoon ng isang bayang nahahanda.

¹⁷and he shall go before Him, in the spirit and power of Elijah, to turn hearts of fathers unto children, and disobedient ones to the wisdom of righteous ones, to make ready for the Lord, a people prepared.`

¹⁸At sinabi ni Zacarias sa anghel, Sa ano malalaman ko ito? sapagka't ako'y matanda na, at ang aking asawa ay may pataw ng maraming taon.

¹⁸And Zacharias said unto the messenger, `Whereby shall I know this? for I am aged, and my wife is advanced in her days?`

¹⁹At pagsagot ng anghel ay sinabi sa kaniya, Ako'y si Gabriel, na nananayo sa harapan ng Dios; at ako'y sinugo upang makipagusap sa iyo, at magdala sa iyo nitong mabubuting balita.

¹⁹And the messenger answering said to him, `I am Gabriel, who have been standing near before God, and I was sent to speak unto thee, and to proclaim these good news to thee,

²⁰At narito, mapipipi ka at hindi ka makapangungusap, hanggang sa araw na mangyari ang mga bagay na ito, sapagka't hindi ka sumampalataya sa aking mga salita, na magaganap sa kanilang kapanahunan.

²⁰and lo, thou shalt be silent, and not able to speak, till the day that these things shall come to pass, because thou didst not believe my words, that shall be fulfilled in their season.`

²¹At hinihintay ng bayan si Zacarias, at nanganggigilalas sila sa kaniyang pagluluwat sa loob ng templo.

²¹And the people were waiting for Zacharias, and wondering at his tarrying in the sanctuary,

²²At nang lumabas siya, ay hindi siya makapagsalita sa kanila: at hininagap nila na siya'y nakakita ng isang pangitain sa templo: at siya'y nagpatuloy ng pakikipagusap sa kanila, sa pamamagitan ng mga hudyat, at nanatiling pipi.

²²and having come out, he was not able to speak to them, and they perceived that a vision he had seen in the sanctuary, and he was beckoning to them, and did remain dumb.

²³At nangyari, na nang maganap na ang mga araw ng kaniyang paglilingkod, siya'y umuwi sa kaniyang bahay.

²³And it came to pass, when the days of his service were fulfilled, he went away to his house,

²⁴At pagkatapos ng mga araw na ito ay naglihi ang kaniyang asawang si Elisabet; at siya'y lumigpit ng limang buwan, na nagsasabi,

²⁴and after those days, his wife Elisabeth conceived, and hid herself five months, saying —

²⁵Ganito ang ginawa ng Panginoon sa akin sa mga araw nang ako'y tingnan niya, upang alisin ang aking pagkaduwahagi sa gitna ng mga tao.

²⁵`Thus hath the Lord done to me, in days in which He looked upon [me], to take away my reproach among men.`

²⁶Nang ikaanim na buwan nga'y sinugo ng Dios ang anghel Gabriel sa isang bayan ng Galilea, ngala'y Nazaret,

²⁶And in the sixth month was the messenger Gabriel sent by God, to a city of Galilee, the name of which [is] Nazareth,

²⁷Sa isang dalagang magaasawa sa isang lalake, na ang kaniyang ngala'y Jose, sa angkan ni David; at Maria ang pangalan ng dalaga.

²⁷to a virgin, betrothed to a man, whose name [is] Joseph, of the house of David, and the name of the virgin [is] Mary.

²⁸At pumasok siya sa kinaroroonan niya, at sinabi, Magalak ka, ikaw na totoong pinakamamahal, ang Panginoon ay sumasa iyo.

²⁸And the messenger having come in unto her, said, `Hail, favoured one, the Lord [is] with thee; blessed [art] thou among women;`

²⁹Datapuwa't siya'y totoong nagulumihanan sa sabing ito, at iniisip sa kaniyang sarili kung anong bati kaya ito.

²⁹and she, having seen, was troubled at his word, and was reasoning of what kind this salutation may be.

³⁰At sinabi sa kaniya ng anghel, Huwag kang matakot, Maria: sapagka't nakasumpong ka ng biyaya sa Dios.

³⁰And the messenger said to her, `Fear not, Mary, for thou hast found favour with God;

³¹At narito, maglilihi ka sa iyong tiyan, at manganganak ka ng isang lalake, at tatawagin mo ang kaniyang pangalang JESUS.

³¹and lo, thou shalt conceive in the womb, and shalt bring forth a son, and call his name Jesus;

³²Siya'y magiging dakila, at tatawaging Anak ng Kataastaasan: at sa kaniya'y ibibigay ng Panginoong Dios ang luklukan ni David na kaniyang ama:

³²he shall be great, and Son of the Highest he shall be called, and the Lord God shall give him the throne of David his father,

³³At siya'y maghahari sa angkan ni Jacob magpakailan man; at hindi magkakawakas ang kaniyang kaharian.

³³and he shall reign over the house of Jacob to the ages; and of his reign there shall be no end.`

³⁴At sinabi ni Maria sa anghel, Paanong mangyayari ito, sa ako'y hindi nakakakilala ng lalake?

³⁴And Mary said unto the messenger, `How shall this be, seeing a husband I do not know?`

³⁵At sumagot ang anghel, at sinabi sa kaniya, Bababa sa iyo ang Espiritu Santo, at lililiman ka ng kapangyarihan ng Kataastaasan: kaya naman ang banal na bagay na ipanganganak ay tatawaging Anak ng Dios.

³⁵And the messenger answering said to her, `The Holy Spirit shall come upon thee, and the power of the Highest shall overshadow thee, therefore also the holy-begotten thing shall be called Son of God;

³⁶At narito, si Elisabet na iyong kamaganak, ay naglihi rin naman ng isang anak na lalake sa kaniyang katandaan; at ito ang ikaanim na buwan niya, na dati'y tinatawag na baog.

³⁶and lo, Elisabeth, thy kinswoman, she also hath conceived a son in her old age, and this is the sixth month to her who was called barren;

³⁷Sapagka't walang salitang mula sa Dios na di may kapangyarihan.

³⁷because nothing shall be impossible with God.`

³⁸At sinabi ni Maria, Narito, ang alipin ng Panginoon; mangyari sa akin ang ayon sa iyong salita. At iniwan siya ng anghel.

³⁸And Mary said, `Lo, the maid-servant of the Lord; let it be to me according to thy saying,` and the messenger went away from her.

³⁹At nang mga araw na ito'y nagtindig si Maria, at nagmadaling napasa lupaing maburol, sa isang bayan ng Juda;

³⁹And Mary having arisen in those days, went to the hill-country, with haste, to a city of Judea,

⁴⁰At pumasok sa bahay ni Zacarias at bumati kay Elisabet.

⁴⁰and entered into the house of Zacharias, and saluted Elisabeth.

⁴¹At nangyari, pagkarinig ni Elisabet ng bati ni Maria, ay lumukso ang sanggol sa kaniyang tiyan; at napuspos si Elisabet ng Espiritu Santo;

⁴¹And it came to pass, when Elisabeth heard the salutation of Mary, the babe did leap in her womb; and Elisabeth was filled with the Holy Spirit,

⁴²At sumigaw siya ng malakas na tinig, at sinabi, Pinagpala ka sa mga babae, at pinagpala ang bunga ng iyong tiyan.

⁴²and spake out with a loud voice, and said, `Blessed [art] thou among women, and blessed [is] the fruit of thy womb;

⁴³At ano't nangyari sa akin, na ang ina ng aking Panginoon ay pumarito sa akin?

⁴³and whence [is] this to me, that the mother of my Lord might come unto me?

⁴⁴Sapagka't ganito, pagdating sa aking mga pakinig ng tinig ng iyong bati, lumukso sa tuwa ang sanggol sa aking tiyan.

⁴⁴for, lo, when the voice of thy salutation came to my ears, leap in gladness did the babe in my womb;

⁴⁵At mapalad ang babaing sumampalataya; sapagka't matutupad ang mga bagay na sa kaniya'y sinabi ng Panginoon.

⁴⁵and happy [is] she who did believe, for there shall be a completion to the things spoken to her from the Lord.`

⁴⁶At sinabi ni Maria, Dinadakila ng aking kaluluwa ang Panginoon,

⁴⁶And Mary said, `My soul doth magnify the Lord,

⁴⁷At nagalak ang aking espiritu sa Dios na aking Tagapagligtas.

⁴⁷And my spirit was glad on God my Saviour,

⁴⁸Sapagka't nilingap niya ang kababaan ng kaniyang alipin. Sapagka't, narito, mula ngayon ay tatawagin akong mapalad ng lahat ng maghahalihaliling lahi.

⁴⁸Because He looked on the lowliness of His maid-servant, For, lo, henceforth call me happy shall all the generations,

⁴⁹Sapagka't ginawan ako ng Makapangyarihan ng mga dakilang bagay; At banal ang kaniyang pangalan.

⁴⁹For He who is mighty did to me great things, And holy [is] His name,

⁵⁰At ang kaniyang awa ay sa mga lahi't lahi. Sa nangatatakot sa kaniya.

⁵⁰And His kindness [is] to generations of generations, To those fearing Him,

⁵¹Siya'y nagpakita ng lakas ng kaniyang bisig; Isinambulat niya ang mga palalo sa paggunamgunam ng kanilang puso.

⁵¹He did powerfully with His arm, He scattered abroad the proud in the thought of their heart,

⁵²Ibinaba niya ang mga prinsipe sa mga luklukan nila, At itinaas ang mga may mababang kalagayan.

⁵²He brought down the mighty from thrones, And He exalted the lowly,

⁵³Binusog niya ang nangagugutom ng mabubuting bagay; At pinaalis niya ang mayayaman, na walang anoman.

⁵³The hungry He did fill with good, And the rich He sent away empty,

⁵⁴Tumulong siya sa Israel na kaniyang alipin, Upang maalaala niya ang awa

⁵⁴He received again Israel His servant, To remember kindness,

⁵⁵(Gaya ng sinabi niya sa ating mga magulang) Kay Abraham at sa kaniyang binhi magpakailan man.

⁵⁵As He spake unto our fathers, To Abraham and to his seed — to the age.`

⁵⁶At si Maria ay natirang kasama niya na may tatlong buwan, at umuwi sa kaniyang bahay.

⁵⁶And Mary remained with her about three months, and turned back to her house.

⁵⁷Naganap nga kay Elisabet ang panahon ng panganganak; at siya'y nanganak ng isang lalake.

⁵⁷And to Elisabeth was the time fulfilled for her bringing forth, and she bare a son,

⁵⁸At nabalitaan ng kaniyang mga kapitbahay at mga kamaganak, na dinakila ng Panginoon ang kaniyang awa sa kaniya; at sila'y nangakigalak sa kaniya.

⁵⁸and the neighbours and her kindred heard that the Lord was making His kindness great with her, and they were rejoicing with her.

⁵⁹At nangyari, na nang ikawalong araw ay nagsiparoon sila upang tuliin ang sanggol; at siya'y tatawagin sana nila na Zacarias, ayon sa pangalan ng kaniyang ama.

⁵⁹And it came to pass, on the eighth day, they came to circumcise the child, and they were calling him by the name of his father, Zacharias,

⁶⁰At sumagot ang kaniyang ina at nagsabi, Hindi gayon; kundi ang itatawag sa kaniya'y Juan.

⁶⁰and his mother answering said, `No, but he shall be called John.`

⁶¹At sinabi nila sa kaniya, Wala sa iyong kamaganak na tinatawag sa pangalang ito.

⁶¹And they said unto her — `There is none among thy kindred who is called by this name,`

⁶²At hinudyatan nila ang kaniyang ama, kung ano ang ibig niyang itawag.

⁶²and they were making signs to his father, what he would wish him to be called,

⁶³At humingi siya ng isang sulatan at sumulat, na sinasabi, Ang kaniyang pangalan ay Juan. At nagsipanggilalas silang lahat.

⁶³and having asked for a tablet, he wrote, saying, `John is his name;` and they did all wonder;

⁶⁴At pagdaka'y nabuka ang kaniyang bibig, at ang kaniyang dila'y nakalag, at siya'y nagsalita, na pinupuri ang Dios.

⁶⁴and his mouth was opened presently, and his tongue, and he was speaking, praising God.

⁶⁵At sinidlan ng takot ang lahat ng nagsisipanahan sa palibot nila; at nabansag ang lahat ng mga bagay na ito sa lahat ng lupaing maburol ng Judea.

⁶⁵And fear came upon all those dwelling around them, and in all the hill-country of Judea were all these sayings spoken of,

⁶⁶At lahat ng mga nangakarinig nito ay pawang iningatan sa kanilang puso, na sinasabi, Magiging ano nga kaya ang batang ito? Sapagka't ang kamay ng Panginoon ay sumasa kaniya.

⁶⁶and all who heard did lay them up in their hearts, saying, `What then shall this child be?` and the hand of the Lord was with him.

⁶⁷At si Zacarias na kaniyang ama ay napuspos ng Espiritu Santo, at nanghula, na nagsasabi,

⁶⁷And Zacharias his father was filled with the Holy Spirit, and did prophesy, saying,

⁶⁸Purihin ang Panginoon, ang Dios ng Israel; Sapagka't kaniyang dinalaw at tinubos ang kaniyang bayan,

⁶⁸`Blessed [is] the Lord, the God of Israel, Because He did look upon, And wrought redemption for His people,

⁶⁹At nagtaas sa atin ng isang sungay ng kaligtasan Sa bahay ni David na kaniyang alipin

⁶⁹And did raise an horn of salvation to us, In the house of David His servant,

⁷⁰(Gaya ng sinabi niya sa pamamagitan ng kaniyang mga banal na propeta na nagsilitaw buhat nang unang panahon),

⁷⁰As He spake by the mouth of His holy prophets, Which have been from the age;

⁷¹Kaligtasang mula sa ating mga kaaway, at sa kamay ng lahat ng nangapopoot sa atin;

⁷¹Salvation from our enemies, And out of the hand of all hating us,

⁷²Upang magkaawang-gawa sa ating mga magulang, At alalahanin ang kaniyang banal na tipan;

⁷²To do kindness with our fathers, And to be mindful of His holy covenant,

⁷³Ang sumpa na isinumpa niya kay Abraham na ating ama,

⁷³An oath that He sware to Abraham our father,

⁷⁴Na ipagkaloob sa atin na yamang nangaligtas sa kamay ng ating mga kaaway, Ay paglingkuran natin siya ng walang takot,

⁷⁴To give to us, without fear, Out of the hand of our enemies having been delivered,

⁷⁵Sa kabanalan at katuwiran sa harapan niya, lahat ng ating mga araw.

⁷⁵To serve Him, in holiness and righteousness Before Him, all the days of our life.

⁷⁶Oo at ikaw, sanggol, tatawagin kang propeta ng kataastaasan; Sapagka't magpapauna ka sa unahan ng mukha ng Panginoon, upang ihanda ang kaniyang mga daan;

⁷⁶And thou, child, Prophet of the Highest Shalt thou be called; For thou shalt go before the face of the Lord, To prepare His ways.

⁷⁷Upang maipakilala ang kaligtasan sa kaniyang bayan, Sa pagkapatawad ng kanilang mga kasalanan,

⁷⁷To give knowledge of salvation to His people In remission of their sins,

⁷⁸Dahil sa magiliw na habag ng aming Dios, Ang pagbubukang liwayway buhat sa kaitaasan ay dadalaw sa atin,

⁷⁸Through the tender mercies of our God, In which the rising from on high did look upon us,

⁷⁹Upang liwanagan ang nangakalugmok sa kadiliman at sa lilim ng kamatayan; Upang itumpak ang ating mga paa sa daan ng kapayapaan.

⁷⁹To give light to those sitting in darkness and death-shade, To guide our feet to a way of peace.`

⁸⁰At lumaki ang sanggol, at lumakas sa espiritu, at nasa mga ilang hanggang sa araw ng kaniyang pagpapakita sa Israel.

⁸⁰And the child grew, and was strengthened in spirit, and he was in the deserts till the day of his shewing unto Israel.