1Malapit na nga ang pista ng mga tinapay na walang lebadura, na tinatawag na Paskua.
1And the feast of the unleavened food was coming nigh, that is called Passover,
2At pinagsisikapan ng mga pangulong saserdote at ng mga eskriba kung paanong kanilang maipapapatay siya; sapagka't nangatatakot sila sa bayan.
2and the chief priests and the scribes were seeking how they may take him up, for they were afraid of the people.
3At pumasok si Satanas kay Judas, na tinatawag na Iscariote, na kabilang sa labingdalawa.
3And the Adversary entered into Judas, who is surnamed Iscariot, being of the number of the twelve,
4At siya'y umalis, at nakipagusap sa mga pangulong saserdote at mga punong kawal kung paanong maibibigay niya siya sa kanila.
4and he, having gone away, spake with the chief priests and the magistrates, how he might deliver him up to them,
5At sila'y nangagalak, at pinagkasunduang bigyan siya ng salapi.
5and they rejoiced, and covenanted to give him money,
6At pumayag siya, at humanap ng ukol na panahon upang kaniyang maibigay siya sa kanila, nang hindi kaharap ang karamihan.
6and he agreed, and was seeking a favourable season to deliver him up to them without tumult.
7At dumating ang araw ng mga tinapay na walang lebadura, na noon ay kinakailangang ihain ang paskua.
7And the day of the unleavened food came, in which it was behoving the passover to be sacrificed,
8At sinugo niya si Pedro at si Juan, na sinasabi, Magsihayo kayo at magsipaghanda kayo ng kordero ng paskua para sa atin, upang tayo'y magsikain.
8and he sent Peter and John, saying, `Having gone on, prepare to us the passover, that we may eat;`
9At kanilang sinabi sa kaniya, Saan mo ibig na aming ihanda?
9and they said to him, `Where wilt thou that we might prepare?`
10At kaniyang sinabi sa kanila, Narito, pagpasok ninyo sa bayan, ay masasalubong ninyo ang isang lalake na may dalang isang bangang tubig; sundan ninyo siya hanggang sa bahay na kaniyang papasukan.
10And he said to them, `Lo, in your entering into the city, there shall meet you a man, bearing a pitcher of water, follow him to the house where he doth go in,
11At sasabihin ninyo sa puno ng sangbahayan, Sinasabi ng Guro sa iyo, Saan naroon ang tuluyang aking makakanan ng kordero ng paskua na kasalo ng aking mga alagad?
11and ye shall say to the master of the house, The Teacher saith to thee, Where is the guest-chamber where the passover with my disciples I may eat?
12At ituturo niya sa inyo ang isang malaking silid sa itaas na nagagayakan: doon ninyo ihanda.
12and he shall show you a large upper room furnished, there make ready;`
13At nagsiparoon sila, at nasumpungan ayon sa sinabi niya sa kanila: at inihanda nila ang kordero ng paskua.
13and they, having gone away, found as he hath said to them, and they made ready the passover.
14At nang dumating ang oras, ay naupo siya, at ang mga apostol ay kasalo niya.
14And when the hour come, he reclined (at meat), and the twelve apostles with him,
15At sinabi niya sa kanila, Pinakahahangad kong kanin na kasalo ninyo ang kordero ng paskuang ito bago ako maghirap:
15and he said unto them, `With desire I did desire to eat this passover with you before my suffering,
16Sapagka't sinasabi ko sa inyo, Ito'y hindi ko kakanin, hanggang sa ito'y maganap sa kaharian ng Dios.
16for I say to you, that no more may I eat of it till it may be fulfilled in the reign of God.`
17At siya'y tumanggap ng isang saro, at nang siya'y makapagpasalamat, ay sinabi niya, Kunin ninyo ito, at inyong pagbahabahaginin:
17And having taken a cup, having given thanks, he said, `Take this and divide to yourselves,
18Sapagka't sinasabi ko sa inyo, na hindi na ako iinom mula ngayon ng bunga ng ubas, hanggang sa dumating ang kaharian ng Dios.
18for I say to you that I may not drink of the produce of the vine till the reign of God may come.`
19At siya'y dumampot ng tinapay, at nang siya'y makapagpasalamat, ay kaniyang pinagputolputol, at ibinigay sa kanila, na sinasabi, Ito'y aking katawan, na ibinibigay dahil sa inyo: gawin ninyo ito sa pagaalaala sa akin.
19And having taken bread, having given thanks, he brake and gave to them, saying, `This is my body, that for you is being given, this do ye — to remembrance of me.`
20Gayon din naman ang saro, pagkatapos na makahapon, na sinasabi, Ang sarong ito'y ang bagong tipan sa aking dugo, na nabubuhos nang dahil sa inyo.
20In like manner, also, the cup after the supping, saying, `This cup [is] the new covenant in my blood, that for you is being poured forth.
21Datapuwa't narito, ang kamay ng nagkakanulo sa akin, ay kasalo ko sa dulang.
21`But, lo, the hand of him delivering me up [is] with me on the table,
22Sapagka't ang Anak ng tao nga ay yayaon, ayon sa itinakda: datapuwa't sa aba niyaong taong nagkakanulo sa kaniya!
22and indeed the Son of Man doth go according to what hath been determined; but wo to that man through whom he is being delivered up.`
23At sila'y nagpasimulang nangagtanungan sa isa't isa, kung sino sa kanila ang gagawa ng bagay na ito.
23And they began to reason among themselves, who then of them it may be, who is about to do this thing.
24At nagkaroon naman ng isang pagtatalotalo sa gitna nila, kung sino kaya sa kanila ang ibibilang na pinakadakila.
24And there happened also a strife among them — who of them is accounted to be greater.
25At kaniyang sinabi sa kanila, Ang mga hari ng mga Gentil ay napapanginoon sa kanila; at ang mga may kapamahalaan sa kanila'y tinatawag na mga Tagapagpala.
25And he said to them, `The kings of the nations do exercise lordship over them, and those exercising authority upon them are called benefactors;
26Datapuwa't sa inyo'y hindi gayon: kundi bagkus ang lalong dakila sa inyo ay maging tulad sa lalong bata; at ang nangungulo ay maging gaya ng naglilingkod.
26but ye [are] not so, but he who is greater among you — let him be as the younger; and he who is leading, as he who is ministering;
27Sapagka't alin ang lalong dakila, ang nakaupo baga sa dulang, o ang naglilingkod? hindi baga ang nakaupo sa dulang? datapuwa't ako'y nasa gitna ninyo na gaya niyaong naglilingkod.
27for who is greater? he who is reclining (at meat), or he who is ministering? is it not he who is reclining (at meat)? and I — I am in your midst as he who is ministering.
28Datapuwa't kayo ay yaong nagsipanatili sa akin sa mga pagtukso sa akin;
28`And ye — ye are those who have remained with me in my temptations,
29At kayo'y inihahalal kong isang kaharian, na gaya nga ng pagkahalal sa akin ng aking Ama,
29and I appoint to you, as my Father did appoint to me, a kingdom,
30Upang kayo'y magsikain at magsiinom sa aking dulang sa kaharian ko; at kayo'y magsisiupo sa mga luklukan, na inyong huhukuman ang labingdalawang angkan ni Israel.
30that ye may eat and may drink at my table, in my kingdom, and may sit on thrones, judging the twelve tribes of Israel.`
31Simon, Simon, narito, hiningi ka ni Satanas upang ikaw ay maliglig niyang gaya ng trigo:
31And the Lord said, `Simon, Simon, lo, the Adversary did ask you for himself to sift as the wheat,
32Datapuwa't ikaw ay ipinamanhik ko, na huwag magkulang ang iyong pananampalataya; at ikaw, kung makapagbalik ka nang muli, ay papagtibayin mo ang iyong mga kapatid.
32and I besought for thee, that thy faith may not fail; and thou, when thou didst turn, strengthen thy brethren.`
33At sinabi niya sa kaniya, Panginoon, nakatalaga akong sumama sa iyo sa bilangguan at sa kamatayan.
33And he said to him, `Sir, with thee I am ready both to prison and to death to go;`
34At kaniyang sinabi, Sinasabi ko sa iyo, Pedro, na hindi titilaok ngayon ang manok, hanggang sa ikaila mong makaitlo na ako'y hindi mo nakikilala.
34and he said, `I say to thee, Peter, a cock shall not crow to-day, before thrice thou mayest disown knowing me.`
35At sinabi niya sa kanila, Nang kayo'y suguin ko na walang supot ng salapi, at supot ng pagkain, at mga pangyapak, kinulang baga kayo ng anoman? At kanilang sinabi, Hindi.
35And he said to them, `When I sent you without bag, and scrip, and sandals, did ye lack anything?` and they said, `Nothing.`
36At sinabi niya sa kanila, Nguni't ngayon, ang mayroong supot ng salapi ay dalhin ito, at gayon din ang supot ng pagkain; at ang wala, ay ipagbili niya ang kaniyang balabal, at bumili ng isang tabak.
36Then said he to them, `But, now, he who is having a bag, let him take [it] up, and in like manner also a scrip; and he who is not having, let him sell his garment, and buy a sword,
37Sapagka't sinasabi ko sa inyo, na kinakailangang matupad sa akin itong nasusulat, At ibinilang siya sa mga suwail: sapagka't ang nauukol sa akin ay may katuparan.
37for I say to you, that yet this that hath been written it behoveth to be fulfilled in me: And with lawless ones he was reckoned, for also the things concerning me have an end.`
38At sinabi nila, Panginoon, narito ang dalawang tabak. At sinabi niya sa kanila, Sukat na.
38And they said, `Sir, lo, here [are] two swords;` and he said to them, `It is sufficient.`
39At siya'y lumabas, at pumaroon, ayon sa kaniyang kaugalian, sa bundok ng mga Olivo; at nagsisunod naman sa kaniya ang mga alagad.
39And having gone forth, he went on, according to custom, to the mount of the Olives, and his disciples also followed him,
40At nang siya'y dumating sa dakong yaon, ay sinabi niya sa kanila, Magsipanalangin kayo nang huwag kayong magsipasok sa tukso.
40and having come to the place, he said to them, `Pray ye not to enter into temptation.`
41At siya'y humiwalay sa kanila na may agwat na isang itsang bato; at siya'y nanikluhod at nanalangin,
41And he was withdrawn from them, as it were a stone`s cast, and having fallen on the knees he was praying,
42Na sinasabi, Ama, kung ibig mo, ilayo mo sa akin ang sarong ito: gayon ma'y huwag mangyari ang aking kalooban, kundi ang iyo.
42saying, `Father, if Thou be counselling to make this cup pass from me —; but, not my will, but Thine be done.` —
43At napakita sa kaniya ang isang anghel na mula sa langit, na nagpalakas sa kaniya.
43And there appeared to him a messenger from heaven strengthening him;
44At nang siya'y nanglulumo ay nanalangin siya ng lalong maningas; at ang kaniyang pawis ay naging gaya ng malalaking patak ng dugo na nagsisitulo sa lupa.
44and having been in agony, he was more earnestly praying, and his sweat became, as it were, great drops of blood falling upon the ground.
45At nang magtindig siya sa kaniyang pananalangin, ay lumapit siya sa mga alagad, at naratnan silang nangatutulog dahil sa hapis,
45And having risen up from the prayer, having come unto the disciples, he found them sleeping from the sorrow,
46At sinabi sa kanila, Bakit kayo nangatutulog? mangagbangon kayo at magsipanalangin, upang huwag kayong magsipasok sa tukso.
46and he said to them, `Why do ye sleep? having risen, pray that ye may not enter into temptation.`
47Samantalang nagsasalita pa siya, narito, ang isang karamihan, at siyang tinatawag na Judas, na isa sa labingdalawa, ay nangunguna sa kanila; at siya'y lumapit kay Jesus upang ito'y hagkan.
47And while he is speaking, lo, a multitude, and he who is called Judas, one of the twelve, was coming before them, and he came nigh to Jesus to kiss him,
48Datapuwa't sinabi ni Jesus sa kaniya, Judas, sa isang halik baga ay ipinagkakanulo mo ang Anak ng tao?
48and Jesus said to him, `Judas, with a kiss the Son of Man dost thou deliver up?`
49At nang makita ng mga kasama niya ang mangyayari, ay kanilang sinabi, Panginoon, magsisipanaga baga kami ng tabak?
49And those about him, having seen what was about to be, said to him, `Sir, shall we smite with a sword?`
50At tinaga ng isa sa kanila ang alipin ng dakilang saserdote, at tinigpas ang kanang tainga niya.
50And a certain one of them smote the servant of the chief priest, and took off his right ear,
51Datapuwa't sumagot si Jesus, na nagsabi, Pabayaan ninyo sila hanggang dito. At hinipo niya ang tainga ng alipin, at ito'y pinagaling.
51and Jesus answering said, `Suffer ye thus far,` and having touched his ear, he healed him.
52At sinabi ni Jesus sa mga pangulong saserdote, at sa mga punong kawal sa templo, at sa mga matanda, na nagsidating laban sa kaniya, Kayo'y nagsilabas, na tila laban sa isang tulisan, na may mga tabak at mga panghampas?
52And Jesus said to those having come upon him — chief priests, and magistrates of the temple, and elders — `As upon a robber have ye come forth, with swords and sticks?
53Nang ako'y kasama ninyo sa templo araw-araw, ay hindi ninyo iniunat ang inyong mga kamay laban sa akin; datapuwa't ito ang inyong oras, at ang kapangyarihan ng kadiliman.
53while daily I was with you in the temple, ye did stretch forth no hands against me; but this is your hour and the power of the darkness.`
54At kanilang dinakip siya, at dinala siya, at ipinasok siya sa bahay ng pangulong saserdote. Datapuwa't sa malayo'y sumusunod si Pedro.
54And having taken him, they led and brought him to the house of the chief priest. And Peter was following afar off,
55At nang makapagpadikit nga sila ng apoy sa gitna ng looban, at mangakaupong magkakasama, si Pedro ay nakiumpok sa gitna nila.
55and they having kindled a fire in the midst of the court, and having sat down together, Peter was sitting in the midst of them,
56At isang alilang babae, na nakakakita sa kaniya samantalang siya'y nakaupo sa liwanag ng apoy, ay tinitigan siya, at sinabi, Ang taong ito ay kasama rin niya.
56and a certain maid having seen him sitting at the light, and having earnestly looked at him, she said, `And this one was with him!`
57Datapuwa't siya'y nagkaila, na nagsasabi, Babae, hindi ko siya nakikilala.
57and he disowned him, saying, `Woman, I have not known him.`
58At pagkaraan ng isang sangdali ay nakita siya ng iba, at sinabi, Ikaw man ay isa sa kanila. Datapuwa't sinabi ni Pedro, Lalake, ako'y hindi.
58And after a little, another having seen him, said, `And thou art of them!` and Peter said, `Man, I am not.`
59At nang makaraan ang may isang oras, ay pinatotohanan ng iba pa, na nagsasabi, Sa katotohanan, ang taong ito'y kasama rin niya; sapagka't siya'y Galileo.
59And one hour, as it were, having intervened, a certain other was confidently affirming, saying, `Of a truth this one also was with him, for he is also a Galilean;`
60Datapuwa't sinabi ni Pedro, Lalake, hindi ko nalalaman ang sinasabi mo. At pagdaka, samantalang siya'y nagsasalita pa, ay tumilaok ang manok.
60and Peter said, `Man, I have not known what thou sayest;` and presently, while he is speaking, a cock crew.
61At lumingon ang Panginoon, at tinitigan si Pedro. At naalaala ni Pedro ang salita ng Panginoon, kung paanong sinabi niya sa kaniya, Bago tumilaok ang manok ngayon, ay ikakaila mo akong makaitlo.
61And the Lord having turned did look on Peter, and Peter remembered the word of the Lord, how he said to him — `Before a cock shall crow, thou mayest disown me thrice;`
62At siya'y lumabas, at nanangis ng kapaitpaitan.
62and Peter having gone without, wept bitterly.
63At nililibak si Jesus, at siya'y sinasaktan ng mga taong nangagbabantay.
63And the men who were holding Jesus were mocking him, beating [him];
64At siya'y piniringan nila, at tinatanong siya, na sinasabi, Hulaan mo; sino ang sa iyo'y humampas?
64and having blindfolded him, they were striking him on the face, and were questioning him, saying, `Prophesy who he is who smote thee?`
65At sinabi nila ang ibang maraming bagay laban sa kaniya, na siya'y inaalimura.
65and many other things, speaking evilly, they spake in regard to him.
66At nang araw na, ay nagkatipon ang kapulungan ng matatanda sa bayan, ang mga pangulong saserdote, at gayon din ang mga eskriba, at dinala siya sa kanilang Sanedrin, na sinasabi,
66And when it became day there was gathered together the eldership of the people, chief priests also, and scribes, and they led him up to their own sanhedrim,
67Kung ikaw ang Cristo, ay sabihin mo sa amin. Datapuwa't sinabi niya sa kanila, Kung sabihin ko sa inyo, ay hindi ninyo ako paniniwalaan:
67saying, `If thou be the Christ, tell us.` And he said to them, `If I may tell you, ye will not believe;
68At kung kayo'y aking tanungin, ay hindi kayo magsisisagot.
68and if I also question [you], ye will not answer me or send me away;
69Datapuwa't magmula ngayon ang Anak ng tao ay mauupo sa kanan ng kapangyarihan ng Dios.
69henceforth, there shall be the Son of Man sitting on the right hand of the power of God.`
70At sinabi nilang lahat, Kung gayo'y ikaw baga ang Anak ng Dios? At sinabi niya sa kanila, Kayo ang nangagsasabi na ako nga.
70And they all said, `Thou, then, art the Son of God?` and he said unto them, `Ye say [it], because I am;`
71At sinabi nila, Ano pa ang kailangan natin ng patotoo? sapagka't tayo rin ang nangakarinig sa kaniyang sariling bibig.
71and they said, `What need yet have we of testimony? for we ourselves did hear [it] from his mouth.`