¹At siya'y muling nagpasimulang magturo sa tabi ng dagat. At nagpipisan sa kaniya ang lubhang maraming tao, ano pa't siya'y lumulan sa isang daong, at siya'y naupo sa dagat; at ang buong karamihan ay nasa lupa sa tabi ng dagat.

¹And again he began to teach by the sea side. And there is gathered unto him a very great multitude, so that he entered into a boat, and sat in the sea; and all the multitude were by the sea on the land.

²At sila'y tinuruan niya ng maraming bagay sa mga talinghaga, at sinabi sa kanila sa kaniyang pagtuturo,

²And he taught them many things in parables, and said unto them in his teaching,

³Pakinggan ninyo: Narito, ang manghahasik ay yumaon upang maghasik:

³Hearken: Behold, the sower went forth to sow:

⁴At nangyari, sa kaniyang paghahasik, na ang ilang binhi ay nangahulog sa tabi ng daan, at nagsidating ang mga ibon at kinain ito.

⁴and it came to pass, as he sowed, some [seed] fell by the way side, and the birds came and devoured it.

⁵At ang mga iba'y nangahulog sa batuhan, na doo'y walang maraming lupa; at pagdaka'y sumibol, sapagka't hindi malalim ang lupa:

⁵And other fell on the rocky [ground], where it had not much earth; and straightway it sprang up, because it had no deepness of earth:

⁶At nang sumikat ang araw, ay nangainitan; at dahil sa walang ugat, ay nangatuyo.

⁶and when the sun was risen, it was scorched; and because it had no root, it withered away.

⁷At ang mga iba'y nangahulog sa dawagan, at nagsilaki ang mga dawag, at ininis ang mga pananim, at ito'y hindi nangamunga.

⁷And other fell among the thorns, and the thorns grew up, and choked it, and it yielded no fruit.

⁸At ang mga iba'y nangahulog sa mabuting lupa, at nangamunga, na nagsitaas at nagsilago; at may namunga ng tigtatatlongpu, at tiganim na pu, at tigisang daan.

⁸And others fell into the good ground, and yielded fruit, growing up and increasing; and brought forth, thirtyfold, and sixtyfold, and a hundredfold.

⁹At sinabi niya, Ang may mga pakinig na ipakikinig, ay makinig.

⁹And he said, Who hath ears to hear, let him hear.

¹⁰At nang siya'y magisa na, ang nangasa palibot niya na kasama ang labingdalawa ay nangagtanong sa kaniya tungkol sa mga talinghaga.

¹⁰And when he was alone, they that were about him with the twelve asked of him the parables.

¹¹At sinabi niya sa kanila, Sa inyo ay ipinagkaloob ang makaalam ng hiwaga ng kaharian ng Dios: datapuwa't sa kanilang nangasa labas, ang lahat ng mga bagay ay ginagawa sa pamamagitan ng mga talinghaga:

¹¹And he said unto them, Unto you is given the mystery of the kingdom of God: but unto them that are without, all things are done in parables:

¹²Upang kung magsitingin sila'y mangakakita, at huwag mamalas; at kung mangakinig sila'y mangakarinig, at huwag mangakaunawa; baka sakaling sila'y mangagbalikloob, at patawarin sila.

¹²that seeing they may see, and not perceive; and hearing they may hear, and not understand; lest haply they should turn again, and it should be forgiven them.

¹³At sinabi niya sa kanila, Hindi baga ninyo nalalaman ang talinghagang ito? at paanong malalaman ninyo ang lahat ng mga talinghaga?

¹³And he saith unto them, Know ye not this parable? and how shall ye know all the parables?

¹⁴Ang manghahasik ay naghahasik ng salita.

¹⁴The sower soweth the word.

¹⁵At ang mga ito'y yaong nangasa tabi ng daan, na doon nahahasik ang salita; at nang kanilang mapakinggan, pagdaka'y pinaroroonan ni Satanas, at inaalis ang salita na inihasik sa kanila.

¹⁵And these are they by the way side, where the word is sown; and when they have heard, straightway cometh Satan, and taketh away the word which hath been sown in them.

¹⁶At gayon din naman itong mga nahasik sa batuhan, na, pagkarinig nila ng salita, pagdaka'y nagsisitanggap na may galak;

¹⁶And these in like manner are they that are sown upon the rocky [places], who, when they have heard the word, straightway receive it with joy;

¹⁷At hindi nangaguugat sa kanilang sarili, kundi sangdaling tumatagal; kaya't pagkakaroon ng kapighatian o ng mga paguusig dahil sa salita, pagdaka'y nangatisod sila.

¹⁷and they have no root in themselves, but endure for a while; then, when tribulation or persecution ariseth because of the word, straightway they stumble.

¹⁸At ang mga iba'y yaong nangahasik sa dawagan; ang mga ito'y yaong nangakinig ng salita,

¹⁸And others are they that are sown among the thorns; these are they that have heard the word,

¹⁹At ang mga pagsusumakit na ukol sa sanglibutan, at ang daya ng mga kayamanan, at ang mga pita sa ibang mga bagay na nagsisipasok, ang nagsisiinis sa salita, at ito'y nagiging walang bunga.

¹⁹and the cares of the world, and the deceitfulness of riches, and the lusts of other things entering in, choke the word, and it becometh unfruitful.

²⁰At yaon ang nangahasik sa mabuting lupa; na nangakikinig ng salita, at tinatanggap ito, at namumunga ng tigtatatlongpu, at tigaanim na pu, at tigiisang daan.

²⁰And those are they that were sown upon the good ground; such as hear the word, and accept it, and bear fruit, thirtyfold, and sixtyfold, and a hundredfold.

²¹At sinabi niya sa kanila, Dinadala baga ang ilaw upang ilagay sa ilalim ng takalan, o sa ilalim ng higaan, at hindi baga upang ilagay sa talagang lalagayan ng ilaw?

²¹And he said unto them, Is the lamp brought to be put under the bushel, or under the bed, [and] not to be put on the stand?

²²Sapagka't walang anomang bagay na natatago, kundi upang mahayag; ni nalilihim, kundi yao'y upang mapasa liwanag.

²²For there is nothing hid, save that it should be manifested; neither was [anything] made secret, but that it should come to light.

²³Kung ang sinoman ay may mga pakinig na ipakikinig, ay makinig.

²³If any man hath ears to hear, let him hear.

²⁴At sinabi niya sa kanila, Ingatan ninyo kung ano ang inyong pinakikinggan: sa panukat na inyong isinusukat ay kayo'y susukatin; at higit pa ang sa inyo'y ibibigay.

²⁴And he said unto them, Take heed what ye hear: with what measure ye mete it shall be measured unto you; and more shall be given unto you.

²⁵Sapagka't ang mayroon, ay bibigyan pa; at ang wala, pati ng nasa kaniya ay aalisin pa sa kaniya.

²⁵For he that hath, to him shall be given: and he that hath not, from him shall be taken away even that which he hath.

²⁶At sinabi niya, Ganyan ang kaharian ng Dios, na gaya ng isang taong naghahasik ng binhi sa lupa;

²⁶And he said, So is the kingdom of God, as if a man should cast seed upon the earth;

²⁷At natutulog at nagbabangon sa gabi at araw, at sumisibol at lumalaki ang binhi na di niya nalalaman kung paano.

²⁷and should sleep and rise night and day, and the seed should spring up and grow, he knoweth not how.

²⁸Sa kaniyang sarili ay nagbubunga ang lupa; una-una'y usbong, saka uhay, pagkatapos ay butil na humihitik sa uhay.

²⁸The earth beareth fruit of herself; first the blade, then the ear, then the full grain in the ear.

²⁹Datapuwa't pagka hinog na ang bunga, ay ginagamit agad ang panggapas, sapagka't dumating na ang pagaani.

²⁹But when the fruit is ripe, straightway he putteth forth the sickle, because the harvest is come.

³⁰At kaniyang sinabi, Sa ano natin itutulad ang kaharian ng Dios? o sa anong talinghaga isasaysay natin ito?

³⁰And he said, How shall we liken the kingdom of God? or in what parable shall we set it forth?

³¹Ito'y tulad sa butil ng binhi ng mostasa, na pagkahasik sa lupa, bagama't siyang lalong pinakamaliit sa lahat ng mga binhi na nangasa lupa,

³¹It is like a grain of mustard seed, which, when it is sown upon the earth, though it be less than all the seeds that are upon the earth,

³²Gayon ma'y pagkatanim, ay tumataas, at lumalaki ng higit kay sa lahat ng mga gulay, at nagsasanga ng malalabay; ano pa't ang mga ibon sa langit ay mangakasisilong sa kaniyang lilim.

³²yet when it is sown, groweth up, and becometh greater than all the herbs, and putteth out great branches; so that the birds of the heaven can lodge under the shadow thereof.

³³At sa pamamagitan ng gayong maraming talinghaga ay sinasaysay niya sa kanila ang salita, ayon sa makakaya ng kanilang pakinig;

³³And with many such parables spake he the word unto them, as they were able to hear it;

³⁴At hindi sila kinakausap kundi sa talinghaga: datapuwa't sa kaniyang sariling mga alagad ay bukod na ipinaliliwanag ang lahat ng mga bagay.

³⁴and without a parable spake he not unto them: but privately to his own disciples he expounded all things.

³⁵At nang araw ding yaon, nang gabi na, ay sinabi niya sa kanila, Tumawid tayo sa kabilang ibayo.

³⁵And on that day, when even was come, he saith unto them, Let us go over unto the other side.

³⁶At pagkaiwan sa karamihan, ay kanilang dinala siya sa daong, ayon sa kaniyang kalagayan. At mayroon siyang kasamang ibang mga daong.

³⁶And leaving the multitude, they take him with them, even as he was, in the boat. And other boats were with him.

³⁷At nagbangon ang isang malakas na bagyo, at sinasalpukan ang daong ng mga alon, na ano pa't ang daong ay halos natitigib.

³⁷And there ariseth a great storm of wind, and the waves beat into the boat, insomuch that the boat was now filling.

³⁸At siya'y natutulog sa hulihan sa ibabaw ng kutson; at siya'y ginising nila, at sinabi sa kaniya, Guro, wala bagang anoman sa iyo na mapahamak tayo?

³⁸And he himself was in the stern, asleep on the cushion: and they awake him, and say unto him, Teacher, carest thou not that we perish?

³⁹At gumising siya, at sinaway ang hangin, at sinabi sa dagat, Pumayapa, tumahimik ka. At humimpil ang hangin, at humusay na totoo ang panahon,

³⁹And he awoke, and rebuked the wind, and said unto the sea, Peace, be still. And the wind ceased, and there was a great calm.

⁴⁰At sinabi niya sa kanila, Bakit kayo nangatakot? wala pa baga kayong pananampalataya?

⁴⁰And he said unto them, Why are ye fearful? have ye not yet faith?

⁴¹At sila'y nangatakot na lubha, at sila-sila'y nangagsasabihan, Sino nga ito, na pati ng hangin at ng dagat ay tumatalima sa kaniya?

⁴¹And they feared exceedingly, and said one to another, Who then is this, that even the wind and the sea obey him?