¹Nguni't sinasabi ko na samantalang ang tagapagmana ay bata, ay walang pagkakaibang anoman sa alipin bagama't siya'y panginoon ng lahat;

¹Now I say, As long as the heir is a child, he differs nothing from a bondman, though he be lord of all;

²Datapuwa't nasa ilalim ng mga tagapagampon at ng mga tagapangasiwa hanggang sa panahong itinakda ng ama.

²but he is under guardians and stewards until the period fixed by the father.

³Gayon din naman tayo, nang tayo'y mga bata pa, tayo'y nasasakop ng pagkaalipin sa ilalim ng mga pasimulang aral ng sanglibutan.

³So we also, when we were children, were held in bondage under the principles of the world;

⁴Datapuwa't nang dumating ang kapanahunan, ay sinugo ng Dios ang kaniyang Anak, na ipinanganak ng isang babae, na ipinanganak sa ilalim ng kautusan,

⁴but when the fulness of the time was come, God sent forth his Son, come of woman, come under law,

⁵Upang matubos niya ang nangasa ilalim ng kautusan, upang matanggap natin ang pagkukupkop sa mga anak.

⁵that he might redeem those under law, that we might receive sonship.

⁶At sapagka't kayo'y mga anak, ay sinugo ng Dios ang Espiritu ng kaniyang Anak sa ating mga puso, na sumisigaw, Abba, Ama.

⁶But because ye are sons, God has sent out the Spirit of his Son into our hearts, crying, Abba, Father.

⁷Ano pa't hindi ka na alipin, kundi anak; at kung anak, ay tagapagmana ka nga sa pamamagitan ng Dios.

⁷So thou art no longer bondman, but son; but if son, heir also through God.

⁸Gayon man nang panahong yaon, sa hindi ninyo pagkakilala sa Dios, kayo'y nasa pagkaalipin ng sa katutubo ay hindi mga dios:

⁸But then indeed, not knowing God, ye were in bondage to those who by nature are not gods;

⁹Datapuwa't ngayon yamang nakikilala na ninyo ang Dios, o ang lalong mabuting sabihin, kayo'y nangakikilala ng Dios, bakit muling nangagbabalik kayo doon sa mahihina at walang bisang mga pasimulang aral, na sa mga yao'y ninanasa ninyong magbalik sa pagkaalipin?

⁹but now, knowing God, but rather being known by God, how do ye turn again to the weak and beggarly principles to which ye desire to be again anew in bondage?

¹⁰Ipinangingilin ninyo ang mga araw, at mga buwan, at mga panahon, at mga taon.

¹⁰Ye observe days and months and times and years.

¹¹Ako'y natatakot tungkol sa inyo, baka sa anomang paraan ay nagpagal ako sa inyo ng walang kabuluhan.

¹¹I am afraid of you, lest indeed I have laboured in vain as to you.

¹²Ipinamamanhik ko sa inyo, mga kapatid, na kayo'y mangagsitulad sa akin, sapagka't ako'y katulad din ninyo. Wala kayong ginawa sa aking anomang kasamaan.

¹²Be as *I* [am], for *I* also [am] as *ye*, brethren, I beseech you: ye have not at all wronged me.

¹³Datapuwa't nalalaman ninyo na dahil sa sakit ng laman, ay ipinangaral ko sa inyo ang evangelio nang pasimula:

¹³But ye know that in weakness of the flesh I announced the glad tidings to you at the first;

¹⁴At yaong sa inyo'y isang tukso sa aking laman ay hindi ninyo inalipusta, ni itinakuwil man; kundi ako'y tinanggap ninyong tulad sa isang anghel ng Dios, tulad kay Cristo Jesus.

¹⁴and my temptation, which [was] in my flesh, ye did not slight nor reject with contempt; but ye received me as an angel of God, as Christ Jesus.

¹⁵Saan nga naroon yaong inyong kapalaran? sapagka't pinatototohanan ko sa inyo, na, kung mangyayari, ay inyong dinukit sana ang inyong mga mata at ibinigay sa akin.

¹⁵What then [was] your blessedness? for I bear you witness that, if possible, plucking out your own eyes ye would have given [them] to me.

¹⁶Kaya nga ako baga'y naging kaaway ninyo, sa pagsasabi ko sa inyo ng katotohanan?

¹⁶So I have become your enemy in speaking the truth to you?

¹⁷May nangagmamalasakit sa inyo sa hindi mabuting akala; subali't, ang ibig nila ay ihiwalay kayo, upang ipagmalasakit ninyo sila.

¹⁷They are not rightly zealous after you, but desire to shut you out [from us], that ye may be zealous after them.

¹⁸Datapuwa't mabuti ang ipagmalasakit sa mabuting bagay sa lahat ng panahon, at hindi lamang samantalang ako'y kaharap ninyo.

¹⁸But [it is] right to be zealous at all times in what is right, and not only when I am present with you --

¹⁹Maliliit kong mga anak, na muli kong ipinagdaramdam sa panganganak hanggang si Cristo ay mabadha sa inyo.

¹⁹my children, of whom I again travail in birth until Christ shall have been formed in you:

²⁰Datapuwa't, ibig kong makaharap ninyo ako ngayon, at baguhin ang aking tinig; sapagka't ako'y nagaalinlangan tungkol sa inyo.

²⁰and I should wish to be present with you now, and change my voice, for I am perplexed as to you.

²¹Sabihin ninyo sa akin, kayong nagsisipagnasang mapasa ilalim ng kautusan, hindi baga ninyo naririnig ang kautusan?

²¹Tell me, ye who are desirous of being under law, do ye not listen to the law?

²²Sapagka't nasusulat, na si Abraham ay nagkaroon ng dalawang anak, ang isa'y sa aliping babae, at ang isa'y sa babaing malaya.

²²For it is written that Abraham had two sons; one of the maid servant, and one of the free woman.

²³Gayon man ang anak sa alipin ay ipinanganak ayon sa laman; nguni't ang anak sa babaing malaya ay sa pamamagitan ng pangako.

²³But he [that was] of the maid servant was born according to flesh, and he [that was] of the free woman through the promise.

²⁴Ang mga bagay na ito'y may lamang talinghaga: sapagka't ang mga babaing ito'y dalawang tipan; ang isa'y mula sa bundok ng Sinai, na nanganganak ng mga anak sa pagkaalipin, na ito'y si Agar.

²⁴Which things have an allegorical sense; for these are two covenants: one from mount Sinai, gendering to bondage, which is Hagar.

²⁵Ang Agar ngang ito ay bundok ng Sinai sa Arabia, at ito'y katulad ng Jerusalem ngayon: sapagka't ito'y nasa pagkaalipin kasama ng kaniyang mga anak.

²⁵For Hagar is mount Sinai in Arabia, and corresponds to Jerusalem which [is] now, for she is in bondage with her children;

²⁶Nguni't ang Jerusalem na nasa itaas ay malaya, na siyang ina natin.

²⁶but the Jerusalem above is free, which is our mother.

²⁷Sapagka't nasusulat, Magsaya ka, Oh baog na hindi nanganganak; Magbiglang umawit at humiyaw ka, ikaw na hindi nagdaramdam sa panganganak: Sapagka't higit pa ang mga anak ng pinabayaan kay sa mga anak ng may asawa.

²⁷For it is written, Rejoice, thou barren that bearest not; break out and cry, thou that travailest not; because the children of the desolate are more numerous than [those] of her that has a husband.

²⁸At tayo, mga kapatid, tulad ni Isaac, ay mga anak sa pangako.

²⁸But *ye*, brethren, after the pattern of Isaac, are children of promise.

²⁹Datapuwa't kung papaanong yaong ipinanganak ayon sa laman ay nagusig sa ipinanganak ayon sa espiritu, ay gayon din naman ngayon.

²⁹But as then he that was born according to flesh persecuted him [that was born] according to Spirit, so also [it is] now.

³⁰Gayon man ano ang sinasabi ng kasulatan? Palayasin ang aliping babae at ang kaniyang anak: sapagka't hindi magmamana ang anak ng babaing alipin na kasama ng anak ng babaing malaya.

³⁰But what says the scripture? Cast out the maid servant and her son; for the son of the maid servant shall not inherit with the son of the free woman.

³¹Kaya nga, mga kapatid, hindi tayo mga anak ng babaing alipin, kundi ng babaing malaya.

³¹So then, brethren, we are not maid servant's children, but [children] of the free woman.