¹At pagkatapos ng mga bagay na ito ay naglakad si Jesus sa Galilea: sapagka't ayaw siyang maglakad sa Judea, dahil sa pinagsisikapan ng mga Judio na siya'y patayin.

¹And after these things Jesus walked in Galilee, for he would not walk in Judaea, because the Jews sought to kill him.

²Malapit na nga ang pista ng mga Judio, ang pista ng mga tabernakulo.

²Now the tabernacles, the feast of the Jews, was near.

³Sinabi nga sa kaniya ng kaniyang mga kapatid, Umalis ka rito, at pumaroon ka sa Judea, upang makita naman ng iyong mga alagad ang mga gawang iyong ginagawa.

³His brethren therefore said to him, Remove hence and go into Judaea, that thy disciples also may see thy works which thou doest;

⁴Sapagka't walang taong gumagawa ng anomang bagay sa lihim, at nagsisikap ihayag ang kaniyang sarili. Kung ginagawa mo ang mga bagay na ito ay pakilala ka sa sanglibutan.

⁴for no one does anything in secret and himself seeks to be [known] in public. If thou doest these things, manifest thyself to the world:

⁵Sapagka't kahit ang kaniyang mga kapatid man ay hindi nagsisisampalataya sa kaniya.

⁵for neither did his brethren believe on him.

⁶Sinabi nga sa kanila ni Jesus, Hindi pa dumarating ang aking panahon; datapuwa't ang inyong panahon ay laging nahahanda.

⁶Jesus therefore says to them, My time is not yet come, but your time is always ready.

⁷Hindi mangyayaring kayo'y kapootan ng sanglibutan; nguni't ako'y kinapopootan, sapagka't siya'y aking pinatototohanang masasama ang kaniyang mga gawa.

⁷The world cannot hate you, but me it hates, because I bear witness concerning it that its works are evil.

⁸Mangagsiahon kayo sa pista: ako'y hindi aahon sa pistang ito; sapagka't hindi pa nagaganap ang aking panahon.

⁸Ye, go ye up to this feast. I go not up to this feast, for *my* time is not yet fulfilled.

⁹At nang masabi sa kanila ang mga bagay na ito, ay nanahan pa siya sa Galilea.

⁹Having said these things to them he abode in Galilee.

¹⁰Datapuwa't nang mangakaahon na ang kaniyang mga kapatid sa pista, saka naman siya umahon, hindi sa hayag, kundi waring sa lihim.

¹⁰But when his brethren had gone up, then he himself also went up to the feast, not openly, but as in secret.

¹¹Hinahanap nga siya ng mga Judio sa pista, at kanilang sinasabi, Saan naroon siya?

¹¹The Jews therefore sought him at the feast, and said, Where is he?

¹²At nagkaroon ng maraming bulongbulungan tungkol sa kaniya ang karamihan: sinasabi ng ilan, Siya'y taong mabuti; sinasabi ng mga iba, Hindi gayon, kundi inililigaw niya ang karamihan.

¹²And there was much murmuring concerning him among the crowds. Some said, He is [a] good [man]; others said, No; but he deceives the crowd.

¹³Gayon man ay walang taong nagsasalita ng hayag tungkol sa kaniya dahil sa takot sa mga Judio.

¹³However, no one spoke openly concerning him on account of [their] fear of the Jews.

¹⁴Datapuwa't nang ang kapistahan nga'y nasa kalagitnaan na ay umahon si Jesus sa templo, at nagturo.

¹⁴But when it was now the middle of the feast, Jesus went up into the temple and taught.

¹⁵Nagsipanggilalas nga ang mga Judio, na nangagsasabi, Paanong nakaaalam ang taong ito ng mga karunungan, gayong hindi naman nagaral kailan man?

¹⁵The Jews therefore wondered, saying, How knows this [man] letters, having never learned?

¹⁶Sinagot nga sila ni Jesus, at sinabi, Ang turo ko ay hindi akin, kundi doon sa nagsugo sa akin.

¹⁶Jesus therefore answered them and said, My doctrine is not mine, but [that] of him that has sent me.

¹⁷Kung ang sinomang tao ay nagiibig gumawa ng kaniyang kalooban, ay makikilala niya ang turo, kung ito'y sa Dios, o kung ako'y nagsasalita na mula sa aking sarili.

¹⁷If any one desire to practise his will, he shall know concerning the doctrine, whether it is of God, or [that] I speak from myself.

¹⁸Ang nagsasalita ng sa ganang kaniyang sarili'y humahanap ng kaniyang sariling kaluwalhatian: datapuwa't ang humahanap ng kaluwalhatian niyaong sa kaniya'y nagsugo, ang gayon ay totoo, at sa kaniya'y walang kalikuan.

¹⁸He that speaks from himself seeks his own glory; but he that seeks the glory of him that has sent him, he is true, and unrighteousness is not in him.

¹⁹Hindi baga ibinigay sa inyo ni Moises ang kautusan, at gayon ma'y wala sa inyong gumaganap ng kautusan? Bakit ninyo pinagsisikapang ako'y patayin?

¹⁹Has not Moses given you the law, and no one of you practises the law? Why do ye seek to kill me?

²⁰Sumagot ang karamihan, Mayroon kang demonio: sino ang nagsisikap na ikaw ay patayin?

²⁰The crowd answered [and said], Thou hast a demon: who seeks to kill thee?

²¹Sumagot si Jesus at sa kanila'y sinabi, Isang gawa ang aking ginawa, at kayong lahat ay nagsipanggilalas dahil doon.

²¹Jesus answered and said to them, I have done one work, and ye all wonder.

²²Ibinigay sa inyo ni Moises ang pagtutuli (hindi sa ito'y kay Moises, kundi sa mga magulang); at tinutuli ninyo sa sabbath ang isang lalake.

²²Therefore Moses gave you circumcision (not that it is of Moses, but of the fathers), and ye circumcise a man on sabbath.

²³Kung tinatanggap ng lalake ang pagtutuli sa sabbath, upang huwag labagin ang kautusan ni Moises; nangagagalit baga kayo sa akin, dahil sa pinagaling kong lubos ang isang tao sa sabbath?

²³If a man receives circumcision on sabbath, that the law of Moses may not be violated, are ye angry with me because I have made a man entirely sound on sabbath?

²⁴Huwag kayong magsihatol ayon sa anyo, kundi magsihatol kayo ng matuwid na paghatol.

²⁴Judge not according to sight, but judge righteous judgment.

²⁵Sinabi nga ng ilang taga Jerusalem, Hindi baga ito ang kanilang pinagsisikapang patayin?

²⁵Some therefore of those of Jerusalem said, Is not this he whom they seek to kill?

²⁶At narito, siya'y hayag na nagsasalita, at walang anomang sinasabi sila sa kaniya. Napagkikilala kayang tunay ng mga pinuno na ito ang Cristo?

²⁶and behold, he speaks openly, and they say nothing to him. Have the rulers then indeed recognised that this is the Christ?

²⁷Gayon man ay nakikilala namin ang taong ito kung taga saan siya: datapuwa't pagparito ng Cristo, sinoma'y walang makakaalam kung taga saan siya.

²⁷But [as to] this [man] we know whence he is. Now [as to] the Christ, when he comes, no one knows whence he is.

²⁸Sumigaw nga si Jesus sa templo, na nagtuturo at sinasabi, Ako'y inyong nakikilala at nalalaman din naman ninyo kung taga saan ako; at hindi ako naparito sa aking sarili, datapuwa't ang nagsugo sa akin ay tunay, na hindi ninyo nakikilala.

²⁸Jesus therefore cried out in the temple, teaching and saying, Ye both know me and ye know whence I am; and I am not come of myself, but he that sent me is true, whom ye do not know.

²⁹Siya'y nakikilala ko; sapagka't ako'y mula sa kaniya, at siya ang nagsugo sa akin.

²⁹I know him, because I am from him, and *he* has sent me.

³⁰Pinagsisikapan nga nilang siya'y hulihin: at walang taong sumunggab sa kaniya, sapagka't hindi pa dumarating ang kaniyang oras.

³⁰They sought therefore to take him; and no one laid his hand upon him, because his hour had not yet come.

³¹Datapuwa't sa karamihan ay marami ang nagsisampalataya sa kaniya; at kanilang sinasabi, Pagparito ng Cristo, ay gagawa pa baga siya ng lalong maraming tanda kay sa mga ginawa ng taong ito?

³¹But many of the crowd believed on him, and said, Will the Christ, when he comes, do more signs than those which this [man] has done?

³²Nangarinig ng mga Fariseo ang bulongbulungan ng karamihan tungkol sa kaniya; at nangagsugo ang mga pangulong saserdote at ang mga Fariseo ng mga punong kawal upang siya'y hulihin.

³²The Pharisees heard the crowd murmuring these things concerning him, and the Pharisees and the chief priests sent officers that they might take him.

³³Sinabi nga ni Jesus, Makikisama pa ako sa inyong sangdaling panahon, at ako'y paroroon sa nagsugo sa akin.

³³Jesus therefore said, Yet a little while I am with you, and I go to him that has sent me.

³⁴Hahanapin ninyo ako, at hindi ako masusumpungan: at kung saan ako naroroon, ay hindi kayo makaparoroon.

³⁴Ye shall seek me and shall not find [me], and where I am ye cannot come.

³⁵Ang mga Judio nga'y nangagsangusapan, Saan paroroon ang taong ito na hindi natin siya masusumpungan? siya kaya'y paroroon sa nagsisipangalat sa gitna ng mga Griego, at magtuturo sa mga Griego?

³⁵The Jews therefore said to one another, Where is he about to go that we shall not find him? Is he about to go to the dispersion among the Greeks, and teach the Greeks?

³⁶Ano ang salitang ito na kaniyang sinabi, Hahanapin ninyo ako, at hindi ninyo ako masusumpungan; at kung saan ako naroroon, ay hindi kayo makaparoroon?

³⁶What word is this which he said, Ye shall seek me and shall not find [me]; and where I am ye cannot come?

³⁷Nang huling araw nga, na dakilang araw ng kapistahan, si Jesus ay tumayo at sumigaw, na nagsasabi, Kung ang sinomang tao'y nauuhaw, ay pumarito siya sa akin, at uminom.

³⁷In the last, the great day of the feast, Jesus stood and cried saying, If any one thirst, let him come to me and drink.

³⁸Ang sumasampalataya sa akin, gaya ng sinasabi ng kasulatan, ay mula sa loob niya ay aagos ang mga ilog ng tubig na buhay.

³⁸He that believes on me, as the scripture has said, out of his belly shall flow rivers of living water.

³⁹(Nguni't ito'y sinalita niya tungkol sa Espiritu, na tatanggapin ng mga magsisisampalataya sa kaniya: sapagka't hindi pa ipinagkakaloob ang Espiritu; sapagka't si Jesus ay hindi pa niluluwalhati.)

³⁹But this he said concerning the Spirit, which they that believed on him were about to receive; for [the] Spirit was not yet, because Jesus had not yet been glorified.

⁴⁰Ang ilan nga sa karamihan, nang marinig ang mga salitang ito, ay nangagsabi, Tunay na ito ang propeta.

⁴⁰[Some] out of the crowd therefore, having heard this word, said, This is truly the prophet.

⁴¹Sinasabi ng mga iba, Ito nga ang Cristo. Datapuwa't sinasabi ng ilan, Ano, sa Galilea baga manggagaling ang Cristo?

⁴¹Others said, This is the Christ. Others said, Does then the Christ come out of Galilee?

⁴²Hindi baga sinabi ng kasulatan na ang Cristo ay manggagaling sa lahi ni David, at mula sa Bet-lehem, ang nayong kinaroonan ni David?

⁴²Has not the scripture said that the Christ comes of the seed of David, and from the village of Bethlehem, where David was?

⁴³Kaya nangyaring nagkaroon ng pagkakabahabahagi sa karamihan dahil sa kaniya.

⁴³There was a division therefore in the crowd on account of him.

⁴⁴At ibig ng ilan sa kanila na siya'y hulihin; datapuwa't walang taong sumunggab sa kaniya.

⁴⁴But some of them desired to take him, but no one laid hands upon him.

⁴⁵Nagsidating nga ang mga punong kawal sa mga pangulong saserdote at sa mga Fariseo; at sinabi nila sa kanila, Bakit hindi ninyo siya dinala?

⁴⁵The officers therefore came to the chief priests and Pharisees, and they said to them, Why have ye not brought him?

⁴⁶Nagsisagot ang mga punong kawal, Kailan ma'y walang taong nagsalita ng gayon.

⁴⁶The officers answered, Never man spoke thus, as this man [speaks].

⁴⁷Sinagot nga sila ng mga Fariseo, Kayo baga naman ay nangailigaw rin?

⁴⁷The Pharisees therefore answered them, Are ye also deceived?

⁴⁸Sumampalataya baga sa kaniya ang sinoman sa mga pinuno, o ang sinoman sa mga Fariseo?

⁴⁸Has any one of the rulers believed on him, or of the Pharisees?

⁴⁹Datapuwa't ang karamihang ito na hindi nakaaalam ng kautusan ay sinumpa.

⁴⁹But this crowd, which does not know the law, are accursed.

⁵⁰Sinabi sa kanila ni Nicodemo (yaong pumaroon kay Jesus nang una, na isa sa kanila),

⁵⁰Nicodemus says to them (being one of themselves),

⁵¹Hinahatulan baga ng ating kautusan ang isang tao, malibang siya muna'y dinggin at talastasin kung ano ang kaniyang ginagawa?

⁵¹Does our law judge a man before it have first heard from himself, and know what he does?

⁵²Sila'y nagsisagot at sinabi sa kaniya, Ikaw baga'y taga Galilea rin? Siyasatin mo, at tingnan mo na sa Galilea ay walang lumitaw na propeta.

⁵²They answered and said to him, Art thou also of Galilee? Search and look, that no prophet arises out of Galilee.

⁵³Ang bawa't tao'y umuwi sa kanikaniyang sariling bahay:

⁵³And every one went to his home.