1Anak ko, huwag mong kalimutan ang aking kautusan; kundi ingatan ng iyong puso ang aking mga utos:
1Filho meu, não te esqueças da minha instrução, e o teu coração guarde os meus mandamentos;
2Sapagka't karamihan ng mga araw, at mga taon ng buhay, at kapayapaan, ay madadagdag sa iyo.
2porque eles te darão longura de dias, e anos de vida e paz.
3Huwag kang pabayaan ng kaawaan at katotohanan: itali mo sa palibot ng iyong leeg; ikintal mo sa iyong puso:
3Não se afastem de ti a benignidade e a fidelidade; ata-as ao teu pescoço, escreve-as na tábua do teu coração;
4Sa gayo'y makakasumpong ka ng lingap at mabuting kaunawaan, sa paningin ng Dios at ng tao.
4assim acharás favor e bom entendimento � vista de Deus e dos homens.
5Tumiwala ka sa Panginoon ng buong puso mo, at huwag kang manalig sa iyong sariling kaunawaan:
5Confia no Senhor de todo o teu coração, e não te estribes no teu próprio entendimento.
6Kilalanin mo siya sa lahat ng iyong mga lakad, at kaniyang ituturo ang iyong mga landas.
6Reconhece-o em todos os teus caminhos, e ele endireitará as tuas veredas.
7Huwag kang magpakapantas sa iyong sariling mga mata; matakot ka sa Panginoon, at humiwalay ka sa kasamaan:
7Não sejas sábio a teus próprios olhos; teme ao Senhor e aparta-te do mal.
8Magiging kagalingan sa iyong pusod, at utak sa iyong mga buto.
8Isso será saúde para a tua carne; e refrigério para os teus ossos.
9Parangalin mo ang Panginoon ng iyong tinatangkilik, at ng mga unang bunga ng lahat mong ani:
9Honra ao Senhor com os teus bens, e com as primícias de toda a tua renda;
10Sa gayo'y mapupuno ang iyong mga kamalig ng sagana, at ang iyong mga alilisan ay aapawan ng bagong alak.
10assim se encherão de fartura os teus celeiros, e trasbordarão de mosto os teus lagares.
11Anak ko, huwag mong hamakin ang parusa ng Panginoon; ni mayamot man sa kaniyang saway:
11Filho meu, não rejeites a disciplina do Senhor, nem te enojes da sua repreensão;
12Sapagka't sinasaway ng Panginoon ang kaniyang iniibig: gaya ng ama sa anak na kaniyang kinaluluguran.
12porque o Senhor repreende aquele a quem ama, assim como o pai ao filho a quem quer bem.
13Mapalad ang tao na nakakasumpong ng karunungan, at ang tao na nagtatamo ng kaunawaan.
13Feliz é o homem que acha sabedoria, e o homem que adquire entendimento;
14Sapagka't ang kalakal niya ay maigi kay sa kalakal na pilak, at ang pakinabang niyaon kay sa dalisay na ginto.
14pois melhor é o lucro que ela dá do que o lucro da prata, e a sua renda do que o ouro.
15Mahalaga nga kay sa mga rubi; at wala sa mga bagay na mananasa mo sa maihahalintulad sa kaniya,
15Mais preciosa é do que as jóias, e nada do que possas desejar é comparável a ela.
16Karamihan ng mga araw ay nasa kanang kamay niya, sa kaniyang kaliwang kamay ay mga kayamanan at karangalan.
16Longura de dias há na sua mão direita; na sua esquerda riquezas e honra.
17Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kaligayahan, at lahat niyang mga landas ay kapayapaan.
17Os seus caminhos são caminhos de delícias, e todas as suas veredas são paz.
18Siya ay punong kahoy ng buhay sa mga nanghahawak sa kaniya: at mapalad ang bawa't isa na nangamamalagi sa kaniya.
18É árvore da vida para os que dela lançam mão, e bem-aventurado é todo aquele que a retém.
19Nilikha ng Panginoon ang lupa sa pamamagitan ng karunungan; itinatag niya ang langit sa pamamagitan ng kaunawaan.
19O Senhor pela sabedoria fundou a terra; pelo entendimento estabeleceu o céu.
20Sa kaniyang kaalaman ay nabahagi ang mga kalaliman, at ang mga alapaap ay nagsipatak ng hamog.
20Pelo seu conhecimento se fendem os abismos, e as nuvens destilam o orvalho.
21Anak ko, huwag silang mangahiwalay sa iyong mga mata; ingatan mo ang magaling na karunungan at ang kabaitan;
21Filho meu, não se apartem estas coisas dos teus olhos: guarda a verdadeira sabedoria e o bom siso;
22Sa gayo'y magiging buhay sila sa iyong kaluluwa, at biyaya sa iyong leeg.
22assim serão elas vida para a tua alma, e adorno para o teu pescoço.
23Kung magkagayo'y lalakad ka ng iyong lakad na tiwasay, at ang iyong paa ay hindi matitisod.
23Então andarás seguro pelo teu caminho, e não tropeçará o teu pé.
24Pagka ikaw ay nahihiga, hindi ka matatakot: Oo, ikaw ay mahihiga at ang iyong tulog ay magiging mahimbing.
24Quando te deitares, não temerás; sim, tu te deitarás e o teu sono será suave.
25Huwag kang matakot ng biglang pagkatakot, ni sa pagkabuwal man ng masama, pagka dumarating:
25Não temas o pavor repentino, nem a assolação dos ímpios quando vier.
26Sapagka't ang Panginoon ay magiging iyong pagtitiwala, at iingatan ang iyong paa sa pagkahuli.
26Porque o Senhor será a tua confiança, e guardará os teus pés de serem presos.
27Huwag mong ikait ang mabuti sa kinauukulan, pagka nasa kapangyarihan ng iyong kamay na ito'y gawin.
27Não negues o bem a quem de direito, estando no teu poder fazê-lo.
28Huwag mong sabihin sa iyong kapuwa, Yumaon ka, at bumalik uli, at bukas ay magbibigay ako; pagka ikaw ay mayroon.
28Não digas ao teu próximo: Vai, e volta, amanhã to darei; tendo-o tu contigo.
29Huwag kang kumatha ng kasamaan laban sa iyong kapuwa, na palibhasa't tumatahang tiwasay sa siping mo.
29Não maquines o mal contra o teu próximo, que habita contigo confiadamente.
30Huwag kang makipagusapin sa kanino man ng walang kadahilanan, kung hindi siya gumawa ng kasamaan sa iyo.
30Não contendas com um homem, sem motivo, não te havendo ele feito o mal.
31Huwag kang managhili sa taong marahas, at huwag kang pumili ng anoman sa kaniyang mga lakad.
31Não tenhas inveja do homem violento, nem escolhas nenhum de seus caminhos.
32Sapagka't ang suwail ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't ang kaniyang payo ay kasama ng matuwid.
32Porque o perverso é abominação para o Senhor, mas com os retos está o seu segredo.
33Ang sumpa ng Panginoon ay nasa bahay ng masama; nguni't pinagpapala niya ang tahanan ng matuwid.
33A maldição do Senhor habita na casa do ímpio, mas ele abençoa a habitação dos justos.
34Tunay na kaniyang dinuduwahagi ang mga mangduduwahagi, nguni't binibigyan niya ng biyaya ang mababa.
34Ele escarnece dos escarnecedores, mas dá graça aos humildes.
35Ang pantas ay magmamana ng kaluwalhatian; nguni't kahihiyan ay magiging ganti sa mga mangmang.
35Os sábios herdarão honra, mas a exaltação dos loucos se converte em ignomínia.