1Ang mga paghahanda ng puso ay ukol sa tao: nguni't ang sagot ng dila ay mula sa Panginoon.
1DEL hombre son las disposiciones del corazón: Mas de Jehová la respuesta de la lengua.
2Ang lahat ng mga lakad ng tao ay malinis sa harap ng kaniyang sariling mga mata: nguni't tinitimbang ng Panginoon ang mga diwa.
2Todos los caminos del hombre son limpios en su opinión: Mas Jehová pesa los espíritus.
3Iukol mo sa Panginoon ang iyong mga gawa, at ang iyong mga panukala ay matatatag.
3Encomienda á Jehová tus obras, Y tus pensamientos serán afirmados.
4Ginawa ng Panginoon ang bawa't bagay na ukol sa kaniyang sariling wakas: Oo, pati ng masama na ukol sa kaarawan ng kasamaan.
4Todas las cosas ha hecho Jehová por sí mismo, Y aun al impío para el día malo.
5Bawa't palalo sa puso ay kasuklamsuklam sa Panginoon: bagaman maghawakan sa kamay ay walang pagsalang parurusahan.
5Abominación es á Jehová todo altivo de corazón: Aunque esté mano sobre mano, no será reputado inocente.
6Sa pamamagitan ng kaawaan at katotohanan ay nalilinis ang kasamaan: at sa pamamagitan ng pagkatakot sa Panginoon ay humihiwalay ang mga tao sa kasamaan.
6Con misericordia y verdad se corrige el pecado: Y con el temor de Jehová se apartan del mal los hombres.
7Pagka ang mga lakad ng tao ay nakapagpapalugod sa Panginoon, kaniyang tinitiwasay sa kaniya pati ng kaniyang mga kaaway.
7Cuando los caminos del hombre son agradables á Jehová, Aun á sus enemigos pacificará con él.
8Maigi ang kaunti na may katuwiran kay sa malalaking pakinabang na walang kaganapan.
8Mejor es lo poco con justicia, Que la muchedumbre de frutos sin derecho.
9Ang puso ng tao ay kumakatha ng kaniyang lakad: nguni't ang Panginoon ang nagtutuwid ng kaniyang mga hakbang.
9El corazón del hombre piensa su camino: Mas Jehová endereza sus pasos.
10Banal na hatol ay nasa mga labi ng hari: at kaniyang bibig ay hindi sasalangsang sa kahatulan.
10Adivinación está en los labios del rey: En juicio no prevaricará su boca.
11Ang ganap na timbangan at panimbang ay sa Panginoon: lahat ng timbang na supot ay kaniyang gawa.
11Peso y balanzas justas son de Jehová: Obra suya son todas las pesas de la bolsa.
12Kasuklamsuklam sa mga hari na gumawa ng kasamaan: sapagka't ang luklukan ay natatatag sa pamamagitan ng katuwiran.
12Abominación es á los reyes hacer impiedad: Porque con justicia será afirmado el trono.
13Mga matuwid na labi ay kaluguran ng mga hari; at kanilang iniibig ang nagsasalita ng matuwid.
13Los labios justos son el contentamiento de los reyes; Y aman al que habla lo recto.
14Ang poot ng hari ay gaya ng mga sugo ng kamatayan: nguni't papayapain ng pantas.
14La ira del rey es mensajero de muerte: Mas el hombre sabio la evitará.
15Nasa liwanag ng mukha ng hari ang buhay; at ang kaniyang lingap ay parang alapaap ng huling ulan.
15En la alegría del rostro del rey está la vida; Y su benevolencia es como nube de lluvia tardía.
16Pagkaigi nga na magtamo ng karunungan kay sa ginto! Oo, magtamo ng kaunawaan ay maigi kay sa pumili ng pilak.
16Mejor es adquirir sabiduría que oro preciado; Y adquirir inteligencia vale más que la plata.
17Ang maluwang na lansangan ng matuwid ay humiwalay sa kasamaan: siyang nagiingat ng kaniyang lakad ay nagiingat ng kaniyang kaluluwa.
17El camino de los rectos es apartarse del mal: Su alma guarda el que guarda su camino.
18Ang kapalaluan ay nagpapauna sa kapahamakan, at ang mapagmataas na diwa ay sa pagkabuwal.
18Antes del quebrantamiento es la soberbia; Y antes de la caída la altivez de espíritu.
19Maigi ang magkaroon ng mapagpakumbabang loob na kasama ng dukha, kay sa bumahagi ng samsam na kasama ng palalo.
19Mejor es humillar el espíritu con los humildes, Que partir despojos con los soberbios.
20Siyang nagiingat sa salita ay makakasumpong ng mabuti: at ang nananalig sa Panginoon ay mapalad.
20El entendido en la palabra, hallará el bien: Y el que confía en Jehová, él es bienaventurado.
21Ang pantas sa puso ay tatawaging mabait: at ang katamisan sa mga labi ay nagdaragdag ng katututuhan.
21El sabio de corazón es llamado entendido: Y la dulzura de labios aumentará la doctrina.
22Ang kaunawaan ay bukal ng buhay sa nagtatamo: nguni't ang saway ng mga mangmang ay siyang kanilang kamangmangan.
22Manantial de vida es el entendimiento al que lo posee: Mas la erudición de los necios es necedad.
23Ang puso ng pantas ay nagtuturo sa kaniyang bibig, at nagdaragdag ng katututuhan sa kaniyang mga labi.
23El corazón del sabio hace prudente su boca; Y con sus labios aumenta la doctrina.
24Mga maligayang salita ay parang pulot-pukyutan, matamis sa kaluluwa at kagalingan sa mga buto.
24Panal de miel son los dichos suaves. Suavidad al alma y medicina á los huesos.
25May daan na tila matuwid sa tao, nguni't ang dulo niyaon ay mga daan ng kamatayan.
25Hay camino que parece derecho al hombre, Mas su salida son caminos de muerte.
26Ang gana ng pagkain ng manggagawang tao ay nakagagaling sa kaniya; sapagka't kinasasabikan ng kaniyang bibig.
26El alma del que trabaja, trabaja para sí; Porque su boca le constriñe.
27Ang walang kabuluhang tao ay kumakatha ng kahirapan: at sa kaniyang mga labi ay may masilakbong apoy.
27El hombre perverso cava el mal; Y en sus labios hay como llama de fuego.
28Ang magdarayang tao ay nagkakalat ng pagtatalo: at ang mapaghatid-dumapit ay naghihiwalay ng magkakaibigang matalik.
28El hombre perverso levanta contienda; Y el chismoso aparta los mejores amigos.
29Ang taong marahas ay dumadaya sa kaniyang kapuwa, at pinapatnubayan niya siya sa daang hindi mabuti.
29El hombre malo lisonjea á su prójimo, Y le hace andar por el camino no bueno:
30Ikinikindat ang kaniyang mga mata, upang kumatha ng mga magdarayang bagay: siyang nangangagat labi ay nagpapangyari sa kasamaan.
30Cierra sus ojos para pensar perversidades; Mueve sus labios, efectúa el mal.
31Ang ulong may uban ay putong ng kaluwalhatian, masusumpungan sa daan ng katuwiran.
31Corona de honra es la vejez, Que se hallará en el camino de justicia.
32Siyang makupad sa pagkagalit ay maigi kay sa makapangyarihan; at siyang nagpupuno sa kaniyang diwa ay maigi kay sa sumasakop ng isang bayan.
32Mejor es el que tarde se aira que el fuerte; Y el que se enseñorea de su espíritu, que el que toma una ciudad.
33Ginagawa ang pagsasapalaran sa kandungan; nguni't ang buong pasiya niyaon ay sa Panginoon.
33La suerte se echa en el seno: Mas de Jehová es el juicio de ella.