1At siya'y muling nagpasimulang magturo sa tabi ng dagat. At nagpipisan sa kaniya ang lubhang maraming tao, ano pa't siya'y lumulan sa isang daong, at siya'y naupo sa dagat; at ang buong karamihan ay nasa lupa sa tabi ng dagat.
1Rala-na hangkani, metudui' wo'o-imi Yesus hi wiwi' rano. Wori' lia tauna morumpu mpotololiki-i. Ngkai kawori' tauna, toe-mi pai' hilou-i mohawi' sakaya to hi lolo ue, mohura-i hi rala-na pai' tauna to wori' mokore hi talinti.
2At sila'y tinuruan niya ng maraming bagay sa mga talinghaga, at sinabi sa kanila sa kaniyang pagtuturo,
2Wori' nyala to natudui' -raka hante lolita rapa'. Hewa tohe'i na'uli' -raka:
3Pakinggan ninyo: Narito, ang manghahasik ay yumaon upang maghasik:
3"Pe'epei! Ria hadua topohawu' hilou mohawu'.
4At nangyari, sa kaniyang paghahasik, na ang ilang binhi ay nangahulog sa tabi ng daan, at nagsidating ang mga ibon at kinain ito.
4Rala mpohawu' -na toe, ria hawua' -na to monawu' hi mata ohea. Rata danci mpotilo' hawua' toe duu' -na oti.
5At ang mga iba'y nangahulog sa batuhan, na doo'y walang maraming lupa; at pagdaka'y sumibol, sapagka't hindi malalim ang lupa:
5Ria wo'o to monawu' hi tana' to watua, hangkedi' -wadi tana' -na. Hinawu' -na toe sohi' lia tuwu', apa' moreni' tana' -na.
6At nang sumikat ang araw, ay nangainitan; at dahil sa walang ugat, ay nangatuyo.
6Kamorani' -na eo, molaju-imi duu' -na bangi, apa' uma monala rali' -na.
7At ang mga iba'y nangahulog sa dawagan, at nagsilaki ang mga dawag, at ininis ang mga pananim, at ito'y hindi nangamunga.
7Ria wo'o to monawu' hi laintongo' rui. Tuwu' rui mpo'upi' hinawu' toe, alaa-na uma-i mowua', mate lau-idi.
8At ang mga iba'y nangahulog sa mabuting lupa, at nangamunga, na nagsitaas at nagsilago; at may namunga ng tigtatatlongpu, at tiganim na pu, at tigisang daan.
8Ria wo'o hawua' to monawu' hi tana' to morudu'. Tuwu' lompe' hawua' toe kakaa-kamaa, alaa-na mowua'. Ria to nte tolu mpulu' ngkani ngkai hinawu' -na, ria to ono mpulu', ria wo'o to ha'atu ngkani ngkai hinawu' -na."
9At sinabi niya, Ang may mga pakinig na ipakikinig, ay makinig.
9Ka'oti-na mpololita lolita rapa' toe, na'uli' -miraka: "Hema-koi to tilingaa, pe'epei lompe'!"
10At nang siya'y magisa na, ang nangasa palibot niya na kasama ang labingdalawa ay nangagtanong sa kaniya tungkol sa mga talinghaga.
10Oti toe, nto'u-na Yesus hadudua-na, ana'guru-na to hampulu' rodua pai' topetuku' -na to ntani' -na tumai mpekune' -i: "Napa-die batua-na lolita rapa' toe-e we'i?"
11At sinabi niya sa kanila, Sa inyo ay ipinagkaloob ang makaalam ng hiwaga ng kaharian ng Dios: datapuwa't sa kanilang nangasa labas, ang lahat ng mga bagay ay ginagawa sa pamamagitan ng mga talinghaga:
11Na'uli' Yesus: "Owi, Alata'ala ko'ia mpopo'incai manusia' beiwa-i mpai' jadi' Magau' hi dunia'. Aga hewa toe lau, napopo'incai-mokoi tudui' toe. Tapi' ane tauna to bela topetuku' -ku, kutudui' -ra hante lolita rapa',
12Upang kung magsitingin sila'y mangakakita, at huwag mamalas; at kung mangakinig sila'y mangakarinig, at huwag mangakaunawa; baka sakaling sila'y mangagbalikloob, at patawarin sila.
12bona madupa' -mi lolita Buku Tomoroli' to mpo'uli': `Pe'epe moto-ra, aga uma oa' ra'incai batua-na. Pehilo moto-ra, aga hewa to uma oa' monoto rahiloi. Jadi', uma oa' -ra nculii' hi Alata'ala, pai' jeko' -ra uma te'ampungi.'"
13At sinabi niya sa kanila, Hindi baga ninyo nalalaman ang talinghagang ito? at paanong malalaman ninyo ang lahat ng mga talinghaga?
13Oti toe, Yesus mpo'uli' -raka: "Ane uma ni'incai batua lolita rapa' toe we'i, beiwa kani'inca-na batua lolita rapa' to ntani' -na?
14Ang manghahasik ay naghahasik ng salita.
14Topohawu', hira' -mi tauna to mpoparata Lolita Alata'ala.
15At ang mga ito'y yaong nangasa tabi ng daan, na doon nahahasik ang salita; at nang kanilang mapakinggan, pagdaka'y pinaroroonan ni Satanas, at inaalis ang salita na inihasik sa kanila.
15Ria tauna to ma'ala rarapai' -ki hawua' to monawu' hi mata ohea. Ra'epe moto Lolita Alata'ala, aga Magau' Anudaa' mpohilingai' nono-ra, alaa-na uma-pi rapoinono lolita toe.
16At gayon din naman itong mga nahasik sa batuhan, na, pagkarinig nila ng salita, pagdaka'y nagsisitanggap na may galak;
16"Ria wo'o tauna to ma'ala rarapai' -ki hawua' to monawu' hi tana' to watua. Kara'epe-na Lolita Alata'ala, ncaliu goe' nono-ra.
17At hindi nangaguugat sa kanilang sarili, kundi sangdaling tumatagal; kaya't pagkakaroon ng kapighatian o ng mga paguusig dahil sa salita, pagdaka'y nangatisod sila.
17Aga uma morali' mpu'u Lolita Alata'ala hi rala nono-ra, toe pai' uma-ra ntaha mahae. Ane rabalinai' -ra ba rapakasusa' sabana pepangala' -ra hi Lolita Alata'ala, kamo'ungkere' -rami.
18At ang mga iba'y yaong nangahasik sa dawagan; ang mga ito'y yaong nangakinig ng salita,
18"Ria wo'o tauna to rarapai' -ki hawua' to monawu' hi olo' rui. Ra'epe moto Lolita Alata'ala,
19At ang mga pagsusumakit na ukol sa sanglibutan, at ang daya ng mga kayamanan, at ang mga pita sa ibang mga bagay na nagsisipasok, ang nagsisiinis sa salita, at ito'y nagiging walang bunga.
19aga sese' -ra ntora mpenonoi katuwu' -ra hi rala dunia' toi, doko' -ra mporumpu rewa dunia' -wadi, pai' wori' nyala kahinaa hi rala nono-ra. Hawe'ea toe mposesei' -ra, alaa-na uma ria po'ohaa' Lolita Alata'ala hi rala nono-ra, pai' uma ria kalaua-na lolita toe hi katuwu' -ra.
20At yaon ang nangahasik sa mabuting lupa; na nangakikinig ng salita, at tinatanggap ito, at namumunga ng tigtatatlongpu, at tigaanim na pu, at tigiisang daan.
20"Ria wo'o tauna to rarapai' -ki hawua' to monawu' hi tana' to morudu'. Mpo'epe-ra Lolita Alata'ala, kaliliu ratarima. Hi tauna toe-ramo Lolita Alata'ala mowua' mpu'u. Ria to mowua' hangkedi', ria to mowua' wori', ria to mowua' wori' lia."
21At sinabi niya sa kanila, Dinadala baga ang ilaw upang ilagay sa ilalim ng takalan, o sa ilalim ng higaan, at hindi baga upang ilagay sa talagang lalagayan ng ilaw?
21Na'uli' wo'o-mi Yesus: "Ha ria-ta to mpokeni palita hi rala tomi pai' tapopoi' hante kura ba tatu'u hi une' poturua? Tantu uma-hawo ria. Palita bate ratu'u hi pontu'ua-na bona nahinii hobo'.
22Sapagka't walang anomang bagay na natatago, kundi upang mahayag; ni nalilihim, kundi yao'y upang mapasa liwanag.
22Apa' hawe'ea to tewuni kana rapopehuwu, pai' hawe'ea to kalerua kana jadi' kahiloa.
23Kung ang sinoman ay may mga pakinig na ipakikinig, ay makinig.
23Hema-koi to tilingaa, pe'epei lompe'!"
24At sinabi niya sa kanila, Ingatan ninyo kung ano ang inyong pinakikinggan: sa panukat na inyong isinusukat ay kayo'y susukatin; at higit pa ang sa inyo'y ibibigay.
24Na'uli' tena Yesus: "Penotohi mpu'u-koi napa to ni'epe tohe'i-e. Apa' kawoo-woria' Lolita Alata'ala to nibagi-ki doo, kawoo-woria' wo'o to nanotohi-kokoi Alata'ala-- ba melabi tena-pi ngkai ree.
25Sapagka't ang mayroon, ay bibigyan pa; at ang wala, pati ng nasa kaniya ay aalisin pa sa kaniya.
25Tauna to mpotarima Lolita Alata'ala, ranotohi nono-ra bona kawoo-woria' to ra'inca. Aga tauna to uma dota mpotarima Lolita Alata'ala, nau' ria hangkedi' to ra'inca, ra'alai' lau-ra."
26At sinabi niya, Ganyan ang kaharian ng Dios, na gaya ng isang taong naghahasik ng binhi sa lupa;
26Na'uli' Yesus: "Ane Alata'ala jadi' Magau' hi dunia', kajadi' -na hewa lolita rapa' tohe'i: Hadua tauna mpotujai' bonea-na.
27At natutulog at nagbabangon sa gabi at araw, at sumisibol at lumalaki ang binhi na di niya nalalaman kung paano.
27Hi bengi-na turu-i, hi eo-na memata-i. Kahae-na toe, tinuja' -na tuwu' kaboo-bohea. Aga beiwa tinuja' -na tuwu' pai' jadi' bohe, uma-hawo na'incai.
28Sa kaniyang sarili ay nagbubunga ang lupa; una-una'y usbong, saka uhay, pagkatapos ay butil na humihitik sa uhay.
28Ngkai tana' moto-hawo pehupaa' wua' -na. Lomo' -na rau-na pai' kaho-na to mehupa', ngkai ree huwu-mi, duu' -na mo'ihi.
29Datapuwa't pagka hinog na ang bunga, ay ginagamit agad ang panggapas, sapagka't dumating na ang pagaani.
29Kataha' -na pae, hilou-imi pue' -na ngkeni are' nasoe-ki, apa' tempo-nami mepae."
30At kaniyang sinabi, Sa ano natin itutulad ang kaharian ng Dios? o sa anong talinghaga isasaysay natin ito?
30Na'uli' Yesus: "Ane Alata'ala jadi' Magau' hi dunia', beiwa kajadi' -na? Kajadi' -nale hewa lolita rapa' tohe'i:
31Ito'y tulad sa butil ng binhi ng mostasa, na pagkahasik sa lupa, bagama't siyang lalong pinakamaliit sa lahat ng mga binhi na nangasa lupa,
31Ria tauna to mpohawu' unto' hawi hi tana'.
32Gayon ma'y pagkatanim, ay tumataas, at lumalaki ng higit kay sa lahat ng mga gulay, at nagsasanga ng malalabay; ano pa't ang mga ibon sa langit ay mangakasisilong sa kaniyang lilim.
32Unto' toe monete' lia, meliu kakedi' -na ngkai hawe'ea unto' to ria hi dunia'. Aga ane rahawu' -i-damo pai' -i tuwu', meliu kabohe-na ngkai ngkojo to ntani' -na. Ra'a-na mopanga molanga, duu' -na rapopetai danci pai' rapengkamoui."
33At sa pamamagitan ng gayong maraming talinghaga ay sinasaysay niya sa kanila ang salita, ayon sa makakaya ng kanilang pakinig;
33Wae-mi Yesus mpoparata Lolita Alata'ala hi ntodea hante wori' nyala lolita rapa', ntuku' pakulea' -ra mpopaha.
34At hindi sila kinakausap kundi sa talinghaga: datapuwa't sa kaniyang sariling mga alagad ay bukod na ipinaliliwanag ang lahat ng mga bagay.
34Uma ria to natudui' -raka ane uma hante lolita rapa'. Aga ane Hi'a-damo pai' ana'guru-na, nanotohi-miraka omea.
35At nang araw ding yaon, nang gabi na, ay sinabi niya sa kanila, Tumawid tayo sa kabilang ibayo.
35Ncimonou' toe wo'o, Yesus mpo'uli' -raka ana'guru-na: "Hilou-tamo hi dipo rano."
36At pagkaiwan sa karamihan, ay kanilang dinala siya sa daong, ayon sa kaniyang kalagayan. At mayroon siyang kasamang ibang mga daong.
36Jadi', apa' hi rala sakaya ami' -imi Yesus, pe'ongko' -rami mpalahii ntodea to hi wiwi' rano. Ria wo'o sakaya ntani' -na hi ree to mpotuku' -ra.
37At nagbangon ang isang malakas na bagyo, at sinasalpukan ang daong ng mga alon, na ano pa't ang daong ay halos natitigib.
37Ko'ia mahae, rata-mi ngolu' bohe. Ntepu'u-mi balumpa mporumpa' sakaya-ra, alaa-na neo' ponu' -mi sakaya-ra hante ue.
38At siya'y natutulog sa hulihan sa ibabaw ng kutson; at siya'y ginising nila, at sinabi sa kaniya, Guro, wala bagang anoman sa iyo na mapahamak tayo?
38Yesus leta' moto-i molunai hi wuntu sakaya. Kahilou-rami ana'guru-na mpolike-i, ra'uli' -ki: "Guru! Napa-di pai' nupelele' moto-ta neo' matala-tamoe?"
39At gumising siya, at sinaway ang hangin, at sinabi sa dagat, Pumayapa, tumahimik ka. At humimpil ang hangin, at humusay na totoo ang panahon,
39Pemata-nami Yesus pai' -i mpotagi ngolu' pai' balumpa, na'uli': "Mento'o-ko ngolu'! Rodo-moko balumpa!" Mento'o mpu'u-mi-hawo ngolu', pai' muu-mule' molino nculii' -mi rano.
40At sinabi niya sa kanila, Bakit kayo nangatakot? wala pa baga kayong pananampalataya?
40Na'uli' -mi Yesus mpo'uli' -raka: "Napa pai' me'eka' rahi-koie? Ha uma ria pepangala' -nie?"
41At sila'y nangatakot na lubha, at sila-sila'y nangagsasabihan, Sino nga ito, na pati ng hangin at ng dagat ay tumatalima sa kaniya?
41Me'eka' lia-ramo ana'guru-na, pai' momepololitai-ramo, ra'uli': "Hema mpu'u-idi-hana tau toii-e? Ngolu' pai' rano molino-di-hana ntuku' hawa' -na!"