¹Pagka ikaw ay nauupong kumain na kasalo ng isang pangulo, kilanlin mong maigi siya na nasa harap mo;

¹When you sit to eat with a ruler, consider diligently what is before you;

²At maglagay ka ng sundang sa iyong lalamunan, kung ikaw ay taong bigay sa pagkain.

²put a knife to your throat, if you are a man given to appetite.

³Huwag kang mapagnais ng kaniyang mga masarap na pagkain; yamang mga marayang pagkain.

³Don’t be desirous of his dainties, since they are deceitful food.

⁴Huwag kang mainip sa pagyaman; tumigil ka sa iyong sariling karunungan.

⁴Don’t weary yourself to be rich. In your wisdom, show restraint.

⁵Iyo bang itititig ang iyong mga mata sa wala? Sapagka't ang mga kayamanan, ay tunay na nagsisipagpakpak, gaya ng aguila na lumilipad sa dakong langit.

⁵Why do you set your eyes on that which is not? For it certainly sprouts wings like an eagle and flies in the sky.

⁶Huwag mong kanin ang tinapay niya na may masamang mata, ni nasain mo man ang kaniyang mga masarap na pagkain:

⁶Don’t eat the food of him who has a stingy eye, and don’t crave his delicacies:

⁷Sapagka't kung ano ang iniisip niya sa loob niya, ay gayon siya: kumain ka at uminom ka, sabi niya sa iyo; nguni't ang puso niya ay hindi sumasaiyo.

⁷for as he thinks about the cost, so he is. “Eat and drink!” he says to you, but his heart is not with you.

⁸Ang subo na iyong kinain ay iyong isusuka, at iyong iwawala ang iyong mga matamis na salita.

⁸The morsel which you have eaten you shall vomit up, and lose your good words.

⁹Huwag kang magsalita sa pakinig ng mangmang; sapagka't kaniyang hahamakin ang karunungan ng iyong mga salita.

⁹Don’t speak in the ears of a fool, for he will despise the wisdom of your words.

¹⁰Huwag mong baguhin ang dating muhon ng lupa; at huwag mong pasukin ang mga bukid ng ulila:

¹⁰Don’t move the ancient boundary stone. Don’t encroach on the fields of the fatherless:

¹¹Sapagka't ang kanilang Manunubos ay malakas; ipaglalaban niya ang kanilang usap sa iyo.

¹¹for their Defender is strong. He will plead their case against you.

¹²Ihilig mo ang iyong puso sa turo, at ang iyong mga pakinig sa mga salita ng kaalaman.

¹²Apply your heart to instruction, and your ears to the words of knowledge.

¹³Huwag mong ipagkait ang saway sa bata: sapagka't kung iyong hampasin siya ng pamalo, siya'y hindi mamamatay.

¹³Don’t withhold correction from a child. If you punish him with the rod, he will not die.

¹⁴Iyong hahampasin siya ng pamalo, at ililigtas mo ang kaniyang kaluluwa sa Sheol.

¹⁴Punish him with the rod, and save his soul from Sheol Sheol is the place of the dead. .

¹⁵Anak ko, kung ang iyong puso ay magpakapantas, ang puso ko'y matutuwa sa makatuwid baga'y ang akin:

¹⁵My son, if your heart is wise, then my heart will be glad, even mine:

¹⁶Oo, ang aking puso ay magagalak pagka ang iyong mga labi ay nangagsasalita ng matuwid na mga bagay.

¹⁶yes, my heart will rejoice, when your lips speak what is right.

¹⁷Huwag managhili ang iyong puso sa mga makasalanan: kundi lumagay ka sa Panginoon buong araw:

¹⁷Don’t let your heart envy sinners; but rather fear Yahweh all the day long.

¹⁸Sapagka't tunay na may kagantihan; at ang iyong pagasa ay hindi mahihiwalay.

¹⁸Indeed surely there is a future hope, and your hope will not be cut off.

¹⁹Makinig ka, anak ko, at ikaw ay magpakapantas, at patnubayan mo ang iyong puso sa daan.

¹⁹Listen, my son, and be wise, and keep your heart on the right path!

²⁰Huwag kang mapasama sa mga mapaglango; sa mga mayamong mangangain ng karne:

²⁰Don’t be among ones drinking too much wine, or those who gorge themselves on meat:

²¹Sapagka't ang manglalasing at ang mayamo ay darating sa karalitaan: at ang antok ay magbibihis sa tao ng pagkapulubi.

²¹for the drunkard and the glutton shall become poor; and drowsiness clothes them in rags.

²²Dinggin mo ang iyong ama na naging anak ka, at huwag mong hamakin ang iyong ina kung siya'y tumanda.

²²Listen to your father who gave you life, and don’t despise your mother when she is old.

²³Bumili ka ng katotohanan at huwag mong ipagbili: Oo karunungan, at turo, at pag-uunawa.

²³Buy the truth, and don’t sell it. Get wisdom, discipline, and understanding.

²⁴Ang ama ng matuwid ay magagalak na lubos: at siyang nagkaanak ng pantas na anak ay magagalak sa kaniya.

²⁴The father of the righteous has great joy. Whoever fathers a wise child delights in him.

²⁵Mangatuwa ang iyong ama at ang iyong ina, at magalak siyang nanganak sa iyo.

²⁵Let your father and your mother be glad! Let her who bore you rejoice!

²⁶Anak ko, ibigay mo sa akin ang iyong puso, at malugod ang iyong mga mata sa aking mga daan.

²⁶My son, give me your heart; and let your eyes keep in my ways.

²⁷Sapagka't ang isang patutot ay isang malalim na lubak; at ang babaing di kilala ay makipot na lungaw.

²⁷For a prostitute is a deep pit; and a wayward wife is a narrow well.

²⁸Oo, siya'y bumabakay na parang tulisan, at nagdaragdag ng mga magdaraya sa gitna ng mga tao.

²⁸Yes, she lies in wait like a robber, and increases the unfaithful among men.

²⁹Sinong may ay? sinong may kapanglawan? sinong may pakikipagtalo? sinong may daing? sino ang may sugat na walang kadahilanan? sino ang may maningas na mata?

²⁹Who has woe? Who has sorrow? Who has strife? Who has complaints? Who has needless bruises? Who has bloodshot eyes?

³⁰Silang nangaghihintay sa alak; silang nagsisiyaon upang humanap ng pinaghalong alak.

³⁰Those who stay long at the wine; those who go to seek out mixed wine.

³¹Huwag kang tumingin sa alak pagka mapula, pagka nagbibigay ng kaniyang kulay sa saro,

³¹Don’t look at the wine when it is red, when it sparkles in the cup, when it goes down smoothly.

³²Sa huli ay kumakagat ito na parang ahas, at tumutukang parang ulupong.

³²In the end, it bites like a snake, and poisons like a viper.

³³Ang iyong mga mata ay titingin ng mga katuwang bagay, at ang iyong puso ay nagbabadya ng mga magdarayang bagay.

³³Your eyes will see strange things, and your mind will imagine confusing things.

³⁴Oo, ikaw ay magiging parang nahihiga sa gitna ng dagat, o parang nahihiga sa dulo ng isang palo ng sasakyan.

³⁴Yes, you will be as he who lies down in the midst of the sea, or as he who lies on top of the rigging:

³⁵Kanilang pinalo ako, iyong sasalitain, at hindi ako nasaktan; kanilang hinampas ako, at hindi ko naramdaman: kailan gigising ako? aking hahanapin pa uli.

³⁵“They hit me, and I was not hurt! They beat me, and I don’t feel it! When will I wake up? I can do it again. I can find another.”