1Ang mga salita ng haring Lemuel; ang sanggunian na itinuro sa kaniya ng kaniyang ina.
1The words of king Lemuel; the oracle which his mother taught him.
2Ano anak ko? at ano, Oh anak ng aking bahay-bata? At ano, Oh anak ng aking mga panata?
2“Oh, my son! Oh, son of my womb! Oh, son of my vows!
3Huwag mong ibigay ang iyong kalakasan sa mga babae, o ang iyo mang mga lakad sa lumilipol ng mga hari.
3Don’t give your strength to women, nor your ways to that which destroys kings.
4Hindi sa mga hari, Oh Lemuel, hindi sa mga hari ang paginom ng alak; ni sa mga pangulo man, na magsabi, saan nandoon ang matapang na alak?
4It is not for kings, Lemuel; it is not for kings to drink wine; nor for princes to say, ‘Where is strong drink?’
5Baka sila'y uminom, at makalimotan ang kautusan, at humamak ng kahatulan sa sinomang nagdadalamhati.
5lest they drink, and forget the law, and pervert the justice due to anyone who is afflicted.
6Bigyan mo ng matapang na inumin siya na handang manaw, at ng alak ang mapanglaw na loob.
6Give strong drink to him who is ready to perish; and wine to the bitter in soul:
7Uminom siya at limutin niya ang kaniyang kahirapan, at huwag nang alalahanin pa ang kaniyang karalitaan.
7Let him drink, and forget his poverty, and remember his misery no more.
8Bukhin mo ang iyong bibig sa pipi, sa bagay ng lahat ng naiwang walang kandili.
8Open your mouth for the mute, in the cause of all who are left desolate.
9Bukhin mo ang iyong bibig, humatol ka ng katuwiran, at mangasiwa ka ng kahatulan sa dukha at mapagkailangan.
9Open your mouth, judge righteously, and serve justice to the poor and needy.”
10Isang mabait na babae sinong makakasumpong? Sapagka't ang kaniyang halaga ay higit na makapupo kay sa mga rubi.
10 Proverbs 31:10-31 form an acrostic, with each verse starting with each letter of the Hebrew alphabet, in order. Who can find a worthy woman? For her price is far above rubies.
11Ang puso ng kaniyang asawa ay tumitiwala sa kaniya, at siya'y hindi kukulangin ng pakinabang.
11The heart of her husband trusts in her. He shall have no lack of gain.
12Gumagawa siya ng mabuti sa kaniya at hindi kasamaan lahat ng mga kaarawan ng kaniyang buhay.
12She does him good, and not harm, all the days of her life.
13Siya'y humahanap ng balahibo ng tupa at lino, at gumagawang kusa ng kaniyang mga kamay.
13She seeks wool and flax, and works eagerly with her hands.
14Siya'y parang mga sasakyang dagat ng kalakal; nagdadala siya ng kaniyang pagkain mula sa malayo.
14She is like the merchant ships. She brings her bread from afar.
15Siya'y bumabangon naman samantalang gabi pa, at nagbibigay ng pagkain sa kaniyang sangbahayan, at ng kanilang gawain sa kaniyang alilang babae.
15She rises also while it is yet night, gives food to her household, and portions for her servant girls.
16Kaniyang minamasdan ang bukid at binibili: sa pamamagitan ng kaniyang kamay ay nagtatanim siya ng ubasan.
16She considers a field, and buys it. With the fruit of her hands, she plants a vineyard.
17Binibigkisan niya ang kaniyang mga balakang ng kalakasan, at nagpapalakas ng kaniyang mga bisig.
17She arms her waist with strength, and makes her arms strong.
18Kaniyang namamalas na ang kaniyang kalakal ay makikinabang: ang kaniyang ilaw ay hindi namamatay sa gabi.
18She perceives that her merchandise is profitable. Her lamp doesn’t go out by night.
19Kaniyang itinangan ang kaniyang mga kamay sa panulid, at ang kaniyang mga kamay ay humahawak ng panghabi.
19She lays her hands to the distaff, and her hands hold the spindle.
20Iginagawad niya ang kaniyang kamay sa dukha: Oo, iniaabot niya ang kaniyang mga kamay sa mapagkailangan.
20She opens her arms to the poor; yes, she extends her hands to the needy.
21Hindi niya ikinatatakot ang kaniyang sangbahayan sa niebe; sapagka't ang boo niyang sangbahayan ay nakapanamit ng mapulang mapula.
21She is not afraid of the snow for her household; for all her household are clothed with scarlet.
22Gumagawa siya sa ganang kaniya ng mga unang may burda; ang kaniyang pananamit ay mainam na kayong lino at ng kayong kulay ube.
22She makes for herself carpets of tapestry. Her clothing is fine linen and purple.
23Ang kaniyang asawa ay kilala sa mga pintuang-bayan, pagka siya'y nauupo sa kasamahan ng mga matanda ng lupain.
23Her husband is respected in the gates, when he sits among the elders of the land.
24Gumagawa siya ng mga kasuutang kayong lino at ipinagbibili; at nagbibigay ng mga pamigkis sa mga mangangalakal.
24She makes linen garments and sells them, and delivers sashes to the merchant.
25Kalakasan at kamahalan ay siyang kaniyang suot. At kaniyang tinatawanan ang panahong darating.
25Strength and dignity are her clothing. She laughs at the time to come.
26Binubuka niya ang kaniyang bibig na may karunungan; at ang kautusan ng kagandahang-loob ay nasa kaniyang dila.
26She opens her mouth with wisdom. Faithful instruction is on her tongue.
27Kaniyang tinitignang mabuti ang mga lakad ng kaniyang sangbahayan, at hindi kumakain ng tinapay ng katamaran.
27She looks well to the ways of her household, and doesn’t eat the bread of idleness.
28Nagsisibangon ang kaniyang mga anak, at tinatawag siyang mapalad; gayon din ang kaniyang asawa, at pinupuri siya niya, na sinasabi:
28Her children rise up and call her blessed. Her husband also praises her:
29Maraming anak na babae ay nagsisigawang may kabaitan, nguni't ikaw, ay humihigit sa kanilang lahat.
29“Many women do noble things, but you excel them all.”
30Ang lingap ay magdaraya, at ang kagandahan ay walang kabuluhan: nguni't ang babae na natatakot sa Panginoon, ay siya'y pupurihin.
30Charm is deceitful, and beauty is vain; but a woman who fears Yahweh, she shall be praised.
31Bigyan ninyo siya ng bunga ng kaniyang mga kamay; at purihin siya ng kaniyang mga gawa sa mga pintuang-bayan.
31Give her of the fruit of her hands! Let her works praise her in the gates!