Turkish

Zarma

Proverbs

28

1Kötü kişi kendisini kovalayan olmasa bile kaçar,Doğrularsa genç aslan gibi yüreklidir.
1 Boro laaley ga zuru baa boro kulu si g'i gaaray, Amma adilante gonda bine-gaabi danga muusu beeri daŋ futo.
2Ayaklanan ülke çok başlı olur,Ama akıllı, bilgili kişi düzeni sağlar.
2 Laabu taali sabbay se no bonkooney ga baa a ra, Amma boro kaŋ gonda fahamay nda bayray do a ga te aloomar.
3Yoksulu ezen yoksul,Ürünü harap eden sağanak yağmur gibidir.
3 Boro kaŋ gonda jaŋay kaŋ ga alfukaarey toonye, A ga hima beene hari kaŋ ga kaa nda haw nga banda, kaŋ si ŋwaari naŋ.
4Yasayı terk eden kötüyü över,Yerine getirense kötüye karşı çıkar.
4 Borey kaŋ yaŋ fay da asariya* haggoyyaŋ ga boro laaley saabu, Amma asariya haggoykoy ga gaaba nd'ey.
5Kötüler adaletten anlamaz,RABbe yönelenlerse her yönüyle anlar.
5 Boro laaley mana faham nda cimi ciiti bo, Amma Rabbi ceecikoy ga faham da hay kulu.
6Dürüst bir yoksul olmak,Yolsuzlukla zengin olmaktan yeğdir.
6 Talka kaŋ goono ga dira nga cimo ra ga bisa siirante, baa a ciya arzakante.
7Kutsal Yasayı yerine getiren çocuk akıllıdır,Oburlarla arkadaşlık edense babasını utandırır.
7 Boro kulu kaŋ ga asariya haggoy te ize kaŋ gonda fayanka, Amma boro kaŋ ga hangasinay da laakal-zaaray ŋwaarikoyey ga nga baaba haawandi.
8Faiz ve tefecilikle malına mal katan kişi,Bunu yoksullara acıyan için biriktirir.
8 Boro kaŋ na nga arzaka yulwandi riiba nda hari do goono g'a margu alfukaarey bakarawkoy se.
9Yasaya kulağını tıkayanınDuası da iğrençtir.
9 Boro kaŋ na nga hanga kaa asariya maayaŋ gaa, Baa a adduwa ya fanta hari no.
10Dürüst kişileri kötü yola saptıranKendi kazdığı çukura düşer.İyiliği, özü sözü bir olanlar miras alacak.
10 Boro kaŋ na adilante daŋ a ma fondo laalo gana, Nga bumbo ga kaŋ nga guuso ra, Amma boro timmante ga gomni tubu.
11Zengin kendini bilge sanır,Ama akıllı yoksul onun içini okur.
11 Arzakante gonda laakal nga boŋ diyaŋ gaa, Amma talka kaŋ gonda fahamay g'a gundey kaa taray.
12Doğruların zaferi coşkuyla kutlanır,Ama kötüler egemen olunca insan kaçacak yer arar.
12 Waati kaŋ adilantey ga du zaama, Darza boobo go no. Amma waati kaŋ boro laaley kaaru, borey ga tugu.
13Günahlarını gizleyen başarılı olmaz,İtiraf edip bırakansa merhamet bulur.
13 Boro kaŋ na nga taaley tugu si te albarka, Amma boro kulu kaŋ n'i ci ka fay d'ey mo ga du suuji.
14Günahtan çekinen ne mutludur!İnatçılık edense belaya düşer.
14 Farhãkoy no boro kaŋ ga humburu _Irikoy|_ waati kulu, Amma boro kaŋ na nga bina sandandi ga kaŋ masiiba ra.
15Yoksul halkı yöneten kötü kişiKükreyen aslan, saldırgan ayı gibidir.
15 Danga muusu beeri kaŋ ga dundu, Danga ganji urs* kaŋ goono ga koli, Yaadin cine no mayraykoy laalo ga hima talkey kaŋ sinda gaabi boŋ.
16Gaddar önderin aklı kıttır;Haksız kazançtan nefret edense uzun ömürlü olur.
16 Laabukoy kayna kaŋ sinda fahamay, Nga wo toonyante beeri no, Amma boro kaŋ wangu zamba riiba ga nga jirbey kuukandi.
17Adam öldürmekten vicdan azabı çeken, mezara dek kaçacaktır;Kimse ona yardım etmesin.
17 Boro kaŋ ga to da boro fo kuri alhakku, A ga zuru kala nga fundi me, Day boro kulu ma s'a konzo.
18Alnı ak yaşayan kurtulur,Yolsuzluk yapan ansızın yıkıma uğrar.
18 Boro kaŋ ga dira nda adilitaray, i g'a faaba, Amma boro kaŋ ga hanga sanday te siiriyaŋ fonda ra ga kaŋ me folloŋ.
19Toprağını işleyenin ekmeği bol olur,Hayal peşinde koşansa yoksulluğa doyar.
19 Boro kaŋ ga nga laabo far ga du ŋwaari da yulwa, Amma boro kaŋ na boro yaamey gana, Talkataray ga wasa a se.
20Güvenilir kişi bolluğa erer,Zengin olmaya can atansa beladan kurtulamaz.
20 Boro naanaykoy ga to da albarka, Amma boro kaŋ cahã arzaka duure se si jaŋ ciiti.
21Hatır gözetmek iyi değildir,Çünkü insan bir lokma ekmek için bile suç işler.
21 A si boori i ma baar'a-baar'a te. A si boori mo boro ma asariya daaru zama nga ma du ŋwaari kayna se.
22Cimri servet peşinde koşar,Yoksulluğa uğrayacağını düşünmez.
22 Boro kaŋ gonda miila laalo ga cahã ka arzaka gana, A mana bay mo kaŋ jaŋay ga kaa nga gaa.
23Başkasını azarlayan sonundaPohpohlayandan daha çok beğeni kazanır.
23 Boro kaŋ deeni boro gaa, Kokor banda a ga du gaakuri ka bisa boro kaŋ na me-kaanay te da nga deene.
24Annesini ya da babasını soymayı günah saymayan,Haydutla birdir.
24 Boro kaŋ na nga baabo wala nga nya kom, A ma ne mo, «Woodin manti taali no» -- Bora din ya halacikoy hangasin no.
25Açgözlü kavga çıkarır,RABbe güvenense bolluk içinde yaşar.
25 Boŋ jareko ga yanje tunandi, Amma boro kaŋ ga nga deyaŋo sinji Rabbi gaa ga te maani.
26Kendine güvenen akılsızdır,Bilgece davranan güvenlikte olur.
26 Boro kaŋ jeeri nga bina gaa ya saamo no, Amma boro kaŋ ga taamu laakal gaa, i g'a faaba.
27Yoksula verenin eksiği olmaz,Yoksulu görmezden gelense bir sürü lanete uğrar.
27 Boro kaŋ ga no alfukaaru se, a si jaŋ bo, Amma boro kaŋ ga nga moy ganandi ga di laaliyaŋ boobo.
28Kötüler egemen olunca insan kaçacak yer arar,Ama kötüler yok olunca doğrular çoğalır.
28 Waati kaŋ boro laaley ga kaaru, jama ga tugu, Amma waati kaŋ i ga halaci, adilantey ga tonton.