1Dinle, ey halkım, öğrettiklerimi,Kulak ver ağzımdan çıkan sözlere.
1 Asaf dooni fo no. Ya ay borey, wa hangan ay asariya se, W'araŋ hanga jeeri k'ay me sanney hangan.
2Özdeyişlerle söze başlayacağım,Eski sırları anlatacağım,
2 Ay g'ay meyo feeri nda yaasay, Ay ma waato sanney kaŋ ga sandi yaŋ ci,
3Duyduğumuzu, bildiğimizi,Atalarımızın bize anlattığını.
3 Wo kaŋ yaŋ iri maa, iri g'i bay, Iri kaayey mo ci iri se.
4Torunlarından bunları gizlemeyeceğiz;RABbin övgüye değer işlerini,Gücünü, yaptığı harikalarıGelecek kuşağa duyuracağız.
4 Iri s'i tugu i izey se, Amma iri ga Rabbi sifawey, da Rabbi gaabo, D'a dambara goyey kulu kaŋ a te baaru dede zamana kaŋ ga kaa borey se.
5RAB Yakup soyuna koşullar bildirdi,İsraile yasa koydu.Bunları çocuklarına öğretsinler diyeAtalarımıza buyruk verdi.
5 Zama a na seeda kayandi Yakuba ra, A na asariya daŋ Israyla ra, Wo kaŋ a lordi iri kaayey se, Zama i ma ngey izey bayrandi nd'a.
6Öyle ki, gelecek kuşak, yeni doğacak çocuklar bilsinler,Onlar da kendi çocuklarına anlatsınlar,
6 Hala zamana kaŋ ga kaa din m'i bay, Danga izey kaŋ yaŋ i ga hay nooya, Ngey mo ma tun ka ci ngey izey se,
7Tanrıya güven duysunlar,Tanrının yaptıklarını unutmasınlar,Onun buyruklarını yerine getirsinler;
7 Zama i ma ngey deyaŋ sinji Irikoy gaa, I ma si dinya Irikoy goyey gaa, Amma i ma haggoy d'a lordey.
8Ataları gibi inatçı, başkaldırıcı,Yüreği kararsız,Tanrıya sadakatsiz bir kuşak olmasınlar.
8 I ma si goro ka ciya sanda ngey kaayey cine, Zamana kaŋ boŋ ga sandi, kaŋ ga ture mo, Zamana kaŋ mana nga bina soola, Kaŋ a biya mana kay da naanay Irikoy gaa.
9Oklarla, yaylarla kuşanmış EfrayimoğullarıSavaş günü sırtlarını döndüler.
9 Ifraymu izey, soojeyaŋ no kaŋ gonda birawyaŋ ga jare, Amma i na banda bare wongo hane.
10Tanrının antlaşmasına uymadılar,Onun yasasına göre yaşamayı reddettiler.
10 I mana ngey da Irikoy game ra sappa haggoy, I wangu ka dira a asariya ra.
11Unuttular Onun işlerini,Kendilerine gösterdiği harikaları.
11 I dinya a goyey d'a dambara harey kaŋ a cab'i se,
12Mısırda, Soan bölgesindeTanrı harikalar yapmıştı atalarının önünde.
12 Goyyaŋ kaŋ ga boro di takooko no a te i kaayey jine, Misira laabo ra, da Zowan faro ra mo.
13Denizi yarıp geçirmişti onları,Bir duvar gibi ayakta tutmuştu suları.
13 A na teeku fay, a na haro gaay, A n'a te citila, a naŋ i ma gana ka bisa a ra mo.
14Gündüz bulutla,Gece ateş ışığıyla onlara yol göstermişti.
14 Zaari a n'i candi nda beene buru, cin mo da danji kaari.
15Çölde kayaları yarmış,Sanki dipsiz kaynaklardanOnlara kana kana su içirmişti.
15 A na tondey kortu saajey ra k'i haŋandi, Danga day teeku guusey gaa no.
16Kayadan akarsular fışkırtmış,Suları ırmak gibi akıtmıştı.
16 Tondi ra a na gooruyaŋ candi ka kaa taray, A naŋ harey ma zuru ka dandi sanda isayaŋ cine.
17Ama onlar çölde Yüceler Yücesine başkaldırarakGünah işlemeye devam ettiler.
17 Kulu nda yaadin i soobay ka zunubi te a se, I go ga murte Beeray-Beeri-Koyo gaa laabu kogo ra.
18Canlarının çektiği yiyeceği isteyerekİçlerinde Tanrıyı denediler.
18 I na Irikoy si ngey biney ra waato kaŋ i na ham ceeci ngey biniya ra.
19‹‹Tanrı çölde sofra kurabilir mi?›› diyerek,Tanrıya karşı konuştular.
19 Oho, i salaŋ ka gaaba nda Irikoy, I ne: "Day Irikoy gonda hina a ma taabal soola saajo wo ra no?
20‹‹Bak, kayaya vurunca sular fışkırdı,Dereler taştı.Peki, ekmek de verebilir mi,Et sağlayabilir mi halkına?››
20 A go, a na tondo kar hala hari bagu ka fatta, Goorey te yaa ka mun. A gonda hina kaŋ ga buuru mo no, wala? A ga hin ka ham soola ka jisi nga borey se no?"
21RAB bunu duyunca çok öfkelendi,Yakupa ateş püskürdü,Öfkesi tırmandı İsraile karşı;
21 Woodin se no Rabbi maa, a futu mo gumo. Danji di ka gaaba nda Yakuba, Futay mo tun ka gaaba nda Israyla,
22Çünkü Tanrıya inanmıyorlardı,Onun kurtarıcılığına güvenmiyorlardı.
22 Zama i mana Irikoy cimandi, i mana de a faaba gaa mo.
23Yine de RAB buyruk verdi bulutlara,Kapaklarını açtı göklerin;
23 Kulu nda yaadin a na burey lordi beene, A na beene meyey fiti,
24Man yağdırdı onları beslemek için,Göksel tahıl verdi onlara.
24 A na Manna* gusam i se, Sanda beene hari cine, i ma ŋwa. A n'i no beene ntaaso.
25Meleklerinfı ekmeğini yedi her biri,Doyasıya yiyecek gönderdi onlara.
25 Adam-izey na malaykey ŋwaaro ŋwa. A na ŋwaari samba i se kal i kungu.
26Doğu rüzgarını estirdi göklerde,Gücüyle güney rüzgarına yol gösterdi.
26 A daŋ wayna funay haw ma faaru beena ra. Nga hino no a na hawo gaaray d'a dandi kamba haray.
27Toz gibi et yağdırdı başlarına,Deniz kumu kadar kuş;
27 A na ham gusam i se sanda kusa cine, Curayze fatakoy sanda teeku taasi baayaŋ cine no.
28Ordugahlarının ortasına,Konakladıkları yerin çevresine düşürdü.
28 A naŋ i ma soobay ka kaŋ jama gata bindo ra, I nangorayey windanta.
29Yediler, tıka basa doydular,İsteklerini yerine getirdi Tanrı.
29 Borey binde ŋwa kal i kungu gumo, Rabbi na i madde kaa i gaa.
30Ancak onlar isteklerine doymadan,Daha ağızları doluyken,
30 I laamo mana fun -- hamey go i meyey ra jina --
31Tanrının öfkesi parladı üzerlerine.En güçlülerini öldürdü,Yere serdi İsrail yiğitlerini.
31 Kala Irikoy futu i gaa. A na i ra borey kaŋ yaŋ naasu nd'i kulu wi, A na Israyla sahãkooney kar.
32Yine de günah işlemeye devam ettiler,Onun harikalarına inanmadılar.
32 Kulu nda yaadin, i soobay ka zunubi te ka tonton, I mana a dambara goyey mo cimandi.
33Bu yüzden Tanrı onların günlerini boşluk,Yıllarını dehşet içinde bitirdi.
33 Woodin se no a n'i jirbey halaci yaamo, I jiirey mo halaci jirsi boŋ.
34Tanrı onları öldürdükçe Ona yönelmeye,İstekle Onu yeniden aramaya başlıyorlardı.
34 Kaŋ a n'i wi, gaa no i n'a ceeci, I bare ka Irikoy ceeci da anniya.
35Tanrının kayaları olduğunu,Yüce Tanrının kurtarıcıları olduğunu anımsıyorlardı.
35 I fongu kaŋ Irikoy no ga ti ngey tondo, Irikoy Beeray-Beeri-Koyo mo i Fansakwa no.
36Oysa ağızlarıyla Ona yaltaklanıyor,Dilleriyle yalan söylüyorlardı.
36 Kulu nda yaadin i na me-kaanay te a se, I taari a se mo da ngey deeney.
37Ona yürekten bağlı değillerdi,Antlaşmasına sadık kalmadılar.
37 Zama i biney mana sinji a do haray, I mana goro ka ciya naanaykoyyaŋ a sappa ra mo.
38Yine de Tanrı sevecendi,Suçlarını bağışlıyor, onları yok etmiyordu;Çok kez öfkesini tuttu,Bütün gazabını göstermedi.
38 Amma nga din, zama a go toonante da bakaraw, A se no a n'i taaley yaafa i se, A man'i halaci. Oho, sorro boobo a futa ga bare, A si nga dukuro kulu funsu.
39Onların yalnızca insan olduğunu anımsadı,Geçip giden, dönmeyen bir rüzgar gibi.
39 A fongu kaŋ ngey wo gaahamyaŋ hinne day no, Haw kaŋ ga bisa, kaŋ si ye ka kaa koyne.
40Çölde kaç kez Ona başkaldırdılar,Issız yerlerde Onu gücendirdiler!
40 Sorro marge no i murte a gaa saajo ra, I n'a bine sara taasi beero ra.
41Defalarca denediler Tanrıyı,İncittiler İsrailin Kutsalını.
41 Sorro boobo mo i bare, i na Irikoy si, I na yanje ceeci Israyla wane Hananyankoyo gaa.
42Anımsamadılar Onun güçlü elini,Kendilerini düşmandan kurtardığı günü,
42 I mana fongu a kambe gaabo, Wala mo zaaro kaŋ a n'i fansa ka kaa i yanjekaarey kambe ra.
43Mısırda gösterdiği belirtileri,Soan bölgesinde yaptığı şaşılası işleri.
43 Mate kaŋ cine a na nga alaamey te Misira ra, Da nga dambara goyey kaŋ a te Zowan faro ra.
44Mısırın kanallarını kana çevirdi,Sularını içemediler.
44 A na Misira isey bare ka te kuri, I goorey mo, kala i si hin ka haŋ i gaa.
45Gönderdiği at sinekleri yedi halkı,Gönderdiği kurbağalar yok etti ülkeyi.
45 A na hamni zugulayaŋ donton i gaa, kaŋ yaŋ n'i ŋwa, Balancawyaŋ* mo n'i halaci.
46Ekinlerini tırtıllara,Emeklerinin ürününü çekirgelere verdi.
46 A na i fari albarka nooyandi do izey se, I taabi goyey mo, a n'i nooyandi doy se.
47Asmalarını doluyla,Yabanıl incir ağaçlarını iri dolu taneleriyle yok etti.
47 A na i reyzin* tiksey halaci nda gari, I durmi nyaŋey mo, leema n'i hasara.
48Büyükbaş hayvanlarını kırgına,Küçükbaş hayvanlarını yıldırıma teslim etti.
48 A na i almaney nooyandi gari se, I alman kurey mo, beene maliyaŋ n'i ton ka wi.
49Üzerlerine kızgın öfkesini,Gazap, hışım, belaVe bir alay kötülük meleği gönderdi.
49 A na nga futay korna gusam i boŋ, Dukuri nda futay da taabi, Hasaraw malaykey kunda nooya.
50Yol verdi öfkesine,Canlarını ölümden esirgemedi,Onları salgın hastalığın pençesine düşürdü.
50 A na fondo hanse nga futa se, A man'i fundey suuban ka faaba buuyaŋ gaa, Amma a n'i fundey nooyandi balaaw se.
51Mısırda bütün ilk doğanları,Hamın çadırlarında bütün ilk çocukları vurdu.
51 A na hay-jiney kulu kar Misira ra, Kaŋ ga ti i gaabi sintina Ham banda kuuru fuwey ra.
52Kendi halkını davar gibi götürdü,Çölde onları bir sürü gibi güttü.
52 Amma a na nga borey kaa taray sanda feejiyaŋ cine, A na jina candi i se saajo ra sanda alman kuru.
53Onlara güvenlik içinde yol gösterdi, korkmadılar;Düşmanlarınıysa deniz yuttu.
53 A na fondo candi i se baani samay, hal i mana humburu, Amma teeko n'i ibarey gon.
54Böylece onları kendi kutsal topraklarının sınırına,Sağ elinin kazandığı dağlık bölgeye getirdi.
54 A kand'ey nga laabu hananta hirro me gaa, Ka koy tondo kaŋ a kambe ŋwaaro day za doŋ din do.
55Önlerinden ulusları kovdu,Mülk olarak topraklarınıİsrail oymakları arasında bölüştürdü.Halkını konutlarına yerleştirdi.
55 A na dumi cindey gaaray i jine. Neesiyaŋ boŋ no a na laabo fay-fay i se tubu, A naŋ Israyla kundey ma goro i windey ra.
56Ama onlar yüce Tanrıyı denediler,Ona başkaldırdılar,Koşullarına uymadılar.
56 Kulu nda yaadin i na Beeray-Beeri-Koyo Irikoy si, I murte a gaa, i man'a seedey haggoy mo.
57Döneklik edip ataları gibi ihanet ettiler,Güvenilmez bir yay gibi bozuk çıktılar.
57 Amma i bare ka amaana ŋwaari te sanda mate kaŋ cine i kaayey te, I siiri ka kamba sanda biraw laalo.
58Puta taptıkları yerlerle Onu kızdırdılar,Putlarıyla Onu kıskandırdılar.
58 Zama i n'a zokoti nda ngey tudey boŋ sududuyaŋ nangey, I naŋ canse m'a di da ngey jabuyaŋ toorey.
59Tanrı bunları duyunca çok öfkelendi,İsraili büsbütün reddetti.
59 Waato kaŋ Irikoy maa, a futu, a na Israyla fanta gumo,
60İnsanlar arasında kurduğu çadırı,Şilodaki konutunu terk etti.
60 Hal a na nangora kaŋ go Silo furu, Kaŋ ga ti hukumo kaŋ a sinji borey game ra.
61Kudretini tutsaklığa,Görkemini düşman eline teslim etti. Antlaşma Sandığını kastetmektedir.
61 A na jama gaabo nooyandi tamtaray se, A darza mo yanjekaaro kambe ra.
62Halkını kılıç önüne sürdü,Öfkesini kendi halkından çıkardı.
62 A na nga borey nooyandi mo takuba se, A futu mo nga wane jama se.
63Gençlerini ateş yuttu,Kızlarına düğün türküsü söylenmez oldu.
63 Danji n'i sahãkooney ŋwa, I wandiyey mo mana du hiijay doono.
64Kâhinleri kılıç altında öldü,Dul kadınları ağlayamadı.
64 Takuba n'i alfagey* zeeri, I wayborey kaŋ kurnyey bu mo mana bu seew te.
65O zaman Rab uykudan uyanır gibi,Şarabın rehavetinden ayılan bir yiğit gibi oldu.
65 Gaa no Koy Beero mo hay sanda boro kaŋ tun jirbi gaa, Sanda gaabikooni kaŋ goono ga kuuwa duvan* haŋyaŋ se.
66Düşmanlarını püskürttü,Onları sonsuz utanca boğdu.
66 A na nga yanjekaarey kar i ma ye banda, A naŋ i ma di foyray hal abada.
67Tanrı Yusuf soyunu reddetti,Efrayim oymağını seçmedi;
67 A wangu Yusufu kuuru fuwo mo, A mana Ifraymu kunda suuban,
68Ancak Yahuda oymağını,Sevdiği Siyon Dağını seçti.
68 Amma a na Yahuda kunda suuban, Kaŋ ga ti Sihiyona tondo kaŋ a ga ba.
69Tapınağını doruklar gibi,Sonsuzluk için kurduğu yeryüzü gibi yaptı.
69 A na nga Nangu Hananta cina mo sanda tondi kuukuyaŋ, Sanda ndunnya cine kaŋ a sinji hal abada.
70Kulu Davutu seçti,Onu koyun ağılından aldı.
70 A na nga tamo Dawda suuban, A n'a sambu feeji kaliyaŋ ra,
71Halkı Yakupu, kendi halkı İsraili gütmek için,Onu yavru kuzuların ardından getirdi.
71 Feejey kaŋ ga naanandi ganayaŋ do no a n'a sambu ka kande, Zama a ma Rabbi jama Yakuba kuru, Kaŋ ga ti nga wane dumo Israyla.
72Böylece Davut onlara dürüstçe çobanlık etti,Becerikli elleriyle onlara yol gösterdi.
72 Dawda n'i kuru mo nga bine cimi toonante boŋ, A n'i candi nda nga kamba gonitara.