1Öyleyse Yahudinin ne üstünlüğü var? Sünnetin yararı nedir?
1 Ifo binde ga ti Yahudance nafa? Wala ifo ga ti dambanguyaŋ nafa?
2Her yönden çoktur. İlk olarak, Tanrının sözleri Yahudilere emanet edilmiştir.
2 To! Iboobo no kambu kulu gaa. Sintina day, Irikoy na nga Sanno talfi i gaa.
3Peki, kimi Yahudiler güvenilmez çıkmışsa ne olur? Onların güvenilmezliği Tanrının güvenilirliğini ortadan kaldırır mı?
3 Ifo no? Baa da afooyaŋ jaŋ cimbeeri*, i cimbeeri-jaŋa ga Irikoy naanayo ye yaamo no?
4Kesinlikle hayır! Herkes yalancı olsa bile, Tanrının doğruyu söylediği bilinmelidir. Yazılmış olduğu gibi: ‹‹Öyle ki, sözlerinde doğru çıkasın Ve yargılandığında davayı kazanasın.››
4 Abada! Irikoy ma ciya cimikoy, boro kulu mo tangarikom, mate kaŋ i n'a hantum ka ne: «Zama ni ma bara nda cimi ni sanney ra, Ni ma te zaama mo waati kaŋ ni goono ga ciiti dumbu.»
5Ama bizim haksızlığımız Tanrının adil olduğunu ortaya çıkarıyorsa, ne diyelim? İnsanların diliyle konuşuyorum: Gazapla cezalandıran Tanrı haksız mı?
5 Amma d'iri adilitaray-jaŋa ga Irikoy adilitara cabe, ifo no iri ga ne? Irikoy kaŋ ga kande futay sinda cimi no? Abada! (Ay go ga hãayaŋo wo te sanda mate kaŋ Adam-ize ga hã).
6Kesinlikle hayır! Öyle olsa Tanrı dünyayı nasıl yargılayacak?
6 Da yaadin no, doŋ mate no Irikoy ga te ka ndunnya ciiti?
7Ama Tanrının her zaman doğruyu söylediği benim yalanımla yüceliği için daha açık şekilde ortaya çıkmışsa, ben niçin yine bir günahkâr olarak yargılanıyorum?
7 Zama nd'ay tangaro ga naŋ Irikoy cimo ma baa ka tonton a darza se, ifo se no a ga ye k'ay ciiti zunubikooni ciitiyaŋ?
8Bazılarının bizi kötüleyerek, söylediğimizi ileri sürdüğü gibi niçin, ‹‹Kötülük yapalım da bundan iyilik çıksın›› demeyelim? Böylelerinin yargılanması yerindedir.
8 Ifo se mo no iri si ne: «Iri ma goy laaloyaŋ te hala ihanno ma te.» (sanda mate kaŋ boro fooyaŋ n'iri alaasiray ka ne iri go ga ci yaadin). Borey din ciiti ka zeeriyaŋ ga saba.
9Şimdi ne diyelim? Biz Yahudiler öteki uluslardan üstün müyüz? Elbette değiliz. İster Yahudi ister Grek olsun, daha önce herkesi günahın denetiminde olmakla suçladık.
9 Yaadin gaa, mate no? Iri bis'ey no? Abada! Baa kayna! Zama iri jin ka Yahudancey da dumi cindey kulu kalima ka ne i go zunubi dabaro ra.
10Yazılmış olduğu gibi: ‹‹Doğru kimse yok, tek kişi bile yok.
10 Mate kaŋ i n'a hantum ka ne: «Adilante si no, baa afo.
11Anlayan kimse yok, Tanrıyı arayan yok.
11 Boro kulu si no kaŋ ga faham, boro kaŋ ga Irikoy ceeci si no.
12Hepsi saptı, Tümü yararsız oldu. İyilik eden yok, tek kişi bile!››
12 I kulu kamba, i ciya yaamo care banda. Goy hanno teeko si no, baa afolloŋ si no.»
13‹‹Ağızları açık birer mezardır. Dilleriyle aldatırlar.›› ‹‹Engerek zehiri var dudaklarının altında.››
13 «I karrey ya saaray feeranteyaŋ no, I na hiila te da ngey deenayzey.» «Gazama naaji no go i me-kuurey ra,»
14‹‹Ağızları lanet ve acı sözle doludur.››
14 «I meyey to da laaliyaŋ da forti mo.»
15‹‹Ayakları kan dökmeye seğirtir.
15 «I cey ga waasu boro wiyaŋ gaa.
16Yıkım ve dert var yollarında.
16 Halaciyaŋ da masiiba no go i fondey boŋ.
17Esenlik yolunu da bilmezler.››
17 I mana laakal kanay fonda bay mo.»
18‹‹Tanrı korkusu yoktur onlarda.››
18 «Irikoy humburkumay si i jine.»
19Kutsal Yasada söylenenlerin her ağız kapansın, bütün dünya Tanrıya hesap versin diye Yasanın yönetimi altındakilere söylendiğini biliyoruz.
19 A binde, iri ga bay kaŋ hay kulu kaŋ asariya ga ci, a g'a ci borey kaŋ yaŋ go asariya fonda ra se. Zama boro kulu me ma daabu, ndunnya kulu mo ma ye Irikoy ciito cire.
20Bu nedenle Yasanın gereklerini yapmakla hiç kimse Tanrı katında aklanmayacaktır. Çünkü Yasa sayesinde günahın bilincine varılır.
20 Zama Irikoy si boro kulu guna adilante nga jine zama bora na asariya gana se, za kaŋ asariya no naŋ boro na zunubi bay.
21Ama şimdi Yasadan bağımsız olarak Tanrının insanı nasıl aklayacağı açıklandı. Yasa ve peygamberler buna tanıklık ediyor.
21 Amma sohõ, adilitaray kaŋ fun Irikoy do bangay, kaŋ manti nda asariya. Tawretu* nda Annabey* Tirey na woodin seeda.
22Tanrı insanları İsa Mesihe olan imanlarıyla aklar. Bunu, iman eden herkes için yapar. Hiç ayrım yoktur.
22 Nga ga ti adilitaray kaŋ ga fun Irikoy do _kaŋ boro ga du|_ Yesu Almasihu ra cimbeeri do. _A go|_ boro kulu se kaŋ g'a cimandi. Zama baar'a-baar'a si no.
23Çünkü herkes günah işledi ve Tanrının yüceliğinden yoksun kaldı.
23 Zama boro kulu na zunubi te, i gaze mo Irikoy darza gaa.
24İnsanlar İsa Mesihte olan kurtuluşla, Tanrının lütfuyla, karşılıksız olarak aklanırlar.
24 Nga gomno do no Irikoy n'i ciya adilante _nga jine|_, nooyaŋ boŋ, fansa do kaŋ go Almasihu Yesu ra.
25Tanrı Mesihi, kanıyla günahları bağışlatan ve imanla benimsenen kurban olarak sundu. Böylece adaletini gösterdi. Çünkü sabredip daha önce işlenmiş günahları cezasız bıraktı. Bunu, adil kalmak ve İsaya iman edeni aklamak için şimdiki zamanda kendi adaletini göstermek amacıyla yaptı.
25 Nga no Irikoy bangandi sasabandiyaŋ sargay* a kuro do borey se kaŋ g'a cimandi. Irikoy na woodin te ka nga adilitara bangandi zama a man'i ciiti nda ngey doŋ zunubey nga jalla ra.
27Öyleyse neyle övünebiliriz? Hiçbir şeyle! Hangi ilkeye dayanarak? Yasayı yerine getirme ilkesine mi? Hayır, iman ilkesine.
26 Amma sohõ, zamana wo ra, a na nga adilitara cabe, kaŋ nga ya adilitaraykoy no, a ga boro kaŋ ga Yesu cimandi ciya adilante _nga jine|_ mo.
28Çünkü insanın, Yasanın gereklerini yaparak değil, iman ederek aklandığı kanısındayız.
27 Man fooma haro binde? I n'a kaa! Asariya woofo boŋ? Te-goy wane no? Abada! Amma cimbeeri asariya boŋ no.
29Yoksa Tanrı yalnız Yahudilerin Tanrısı mı? Öteki ulusların da Tanrısı değil mi? Elbet öteki ulusların da Tanrısıdır.
28 Zama iri ga lasaabu kaŋ Irikoy ga boro ciya adilante _nga jine|_ zama bora cimandi, kaŋ manti nda asariya te-goyey.
30Çünkü sünnetlileri imanları sayesinde, sünnetsizleri de aynı imanla aklayacak olan Tanrı tektir.
29 Wala Irikoy ya Yahudancey hinne wane no? E! Manti dumi cindey wane mo no? Oho, sikka si, dumi cindey wane mo no,
31Öyleyse biz iman aracılığıyla Kutsal Yasa'yı geçersiz mi kılıyoruz? Hayır, tam tersine, Yasa'yı doğruluyoruz.
30 za kaŋ Irikoy ya afolloŋ no. A ga dambangantey ciya adilante _nga jine|_ zama i cimandi. A ga borey kaŋ manti dambanganteyaŋ mo ciya adilante _nga jine|_ zama i cimandi.
31 Yaadin gaa iri ga asariya ciya yaamo cimbeeri do no? Abada! Amma iri goono ga asariya tabbatandi no.