1Jadi' ompi' -ompi', kuperapi' bona niwai' -a-kuwo loga mpo'une' woto-ku moto kampa' hampai'. Apa' hewa to mengkatiwojo-a tohe'i-e, aga kuperapi' bona mosabara-koi ulu mpo'epe lolita-ku.
1 D'ay ga du, araŋ ma suuru ay se hal ay ma saamotaray kayna te! Oho, araŋ goono ga suuru ay se mo.
2Moroe-a tohe'i-e mpokaroe pangkeni tetura ria to doko' mpo'ago-koi ngkai aku'. Aga roe-ku tohe'i, roe to ntuku' konoa Alata'ala. Apa' aku' -mi to lomo' -na mpotudui' -koi mepangala' hi Kristus-e. Konoa-ku, bona tida-koi mepangala' hi Kristus. Koi' ma'ala rarapai' -ki toronaa to mokamae' hante hadua kabilasa. Kamae' -ni toe, Kristus.
2 Ay go ga canse araŋ gaa da Irikoy cansa dumo. Zama ay n'araŋ suuban kurnye folloŋ se kaŋ ga ti Almasihu, ay ma konda araŋ a do danga wandiyo hanno.
3Aga koro' -a toi-e, nee-neo' mpai' ria to mpobagiu-koi alaa-na uma-koi tida mepangala' hi Kristus hante karoli' -roli' nono-ni. Hewa Hawa owi nasori ule hante lolita-na to mo'olu, wae wo'o ria to doko' mposori-koi mpotuku' tudui' to mosisala hante pepangala' -ni hi Kristus.
3 Amma ay ga humburu hal a ma si ciya, mate kaŋ cine gondo na Hawa halli nda nga carma, yaadin cine no araŋ laakaley ma bare ka fun cimo da hananyaŋ gaa kaŋ araŋ gonda Almasihu ra.
4Rata tauna hi retu to mpotudui' -koi mpotuku' Yesus, tapi' tudui' -ra uma hibalia hante napa to kitudui' -kokoi. Aga nau' wae, mosabara lau-dakoi mpo'epe tudui' -ra! Goe' lau-dakoi mpotarima inoha' to mosisala hante Inoha' Tomoroli' to mpolia' nitarima-mi! Goe' lau-dakoi mpotarima kareba to mosisala hante Kareba Lompe' to mpolia' nipangala' -mi!
4 Zama nda boro fo kaa kaŋ go ga Yesu waani fo waazu te, kaŋ manti iri wano, wala nd'araŋ go ga biya waani fo ta, kaŋ araŋ man'a ta doŋ, wala Baaru Hanno waani fo, kaŋ araŋ mana yadda nd'a doŋ, ikulu araŋ go mo ga suuru nd'ey hal a ma boori!
5Jadi', bangku' suro to mpomobohe hanga' -ra moto tetura ria nipe'epei lolita-ra, kusarumaka bate mosabara wo'o-koi mpe'epei lolita-ku toi, apa' uma-a tepatu'ai ngkai hira'.
5 Amma ay go ga lasaabu ay mana gaze baa kayna «diyey kaŋ ga bisa ikulu» din gaa.
6Apa' nau' uma rahi ku'incai mololita, aga bela-a tauna to wojo-e'. Ku'inca tudui' to makono. Ni'epe pai' nihilo moto-mi toe hi butu nyala gau' -kai dohe-ni.
6 Zama baa d'ay si waani sanni, kulu nda yaadin ay mana jaŋ bayray. Oho, iri na woodin cabe araŋ se fondo kulu ra nda hay kulu ra.
7Nto'u kampokeni-ku Kareba Lompe' hi koi' wengi, uma-koi kupomperapii' gaji' -ku nau' ba hangkedi'. Kupakadingki' tuwu' -ku, mobago-a hante pale-ku moto, bona koi' ompi' tehore ngkai jeko'. Ha kuposala' ompi', uma-a mperapi' gaji' -kue?
7 Wala ay na taali te araŋ se no kaŋ ay n'ay boŋ kaynandi hal ay m'araŋ beerandi, zama ay na Irikoy Baaru Hanna waazu araŋ se nooyante?
8Bula-ku hi ngata-ni wengi, to Kristen to hi ngata ntani' -na lau-di to mpakatui-a doi. Ma'ala-mi ta'uli' hira' to morugi, bona ma'ala-a mobago mpokeni Kareba Lompe' hi koi'.
8 Ay na Almasihu marga fooyaŋ kom, ka banandi ta i gaa ka du k'araŋ saajaw.
9Hangkani ria kakuraa' -ku nto'u toe, aga uma-a merapi' hi koi'. Apa' rata-ra ompi' to ngkai tana' Makedonia mpokeni doi to mpohonoi' kakuraa' -ku. Kujagai lompe' bona uma-a mperapii' -koi nto'u toe, bona neo' mpakasusa' -koi. Pai' bate hewa toe oa' mpai' pobabehi-ku, uma kupomperapii' -koi.
9 Waato kaŋ ay go araŋ do, kaŋ ay go jaŋay ra mo, ay mana jaraw dake boro kulu boŋ. Waato kaŋ nya-izey kaa ka fun Masidoniya, ngey no ka jaŋay kulu kaa ay gaa. Hay kulu ra ay haggoy d'ay boŋ zama ay ma si tiŋay dake araŋ boŋ. Yaadin mo no ay ga soobay ka te.
10Mololita-a hi rehe'i hi rala hanga' Kristus. Hewa kamakono-na to na'uli' Kristus, wae wo'o napa to ku'uli' hi rehe'i bate makono. Bohe nono-ku apa' uma-a mperapi' gaji' hi koi' ba hi hema-hema to hi retu lou hi tana' Akhaya. Kabohe nono-ku toi bate uma kubalii'.
10 Ay ga woone ci da Almasihu cimo kaŋ go ay ra: Akaya ra boro kulu s'ay ganji ay ma fooma nda woodin.
11Napa pai' mololita hewa toe-a? Ha ni'uli' -koina uma-a mpoka'ahi' -koi ompi'? Alata'ala moto mpo'inca kama'ahi' -ku.
11 Ifo se? Zama ay si ba araŋ no? To, Irikoy ga bay!
12Jadi', napa to kubabehi toi, bate uma kubahakai. Bate uma-a merapi' gaji' hi koi', apa' pangkeni to molangko nono-ra tetura lou ntora mperapi' gaji' -ra pai' ntora mpo'une' woto-ra moto. Aga aku', oja' -a-kuna, bona neo' mpai' ra'uli' pobago-ra hira' hibalia hante pobago-kai kai'.
12 Amma haya kaŋ ay te, nga no ay ga soobay ka te, hal ay ma kobay kulu kaa borey kaŋ yaŋ goono ga daama ceeci ngey ma ngey boŋ sifa ka ne ngey go ga goy sanda iri cine.
13Tauna to hewa tetura lou, suro to boa'. Mobago-ra hi laintongo' -ni, ntani' hewa suro Kristus mpu'u-ra, ntaa' topebagiu-radi!
13 Zama borey din dumi ya diya tangarikomyaŋ no, goy-teeriyaŋ no kaŋ ga zamba te, ka ngey boŋ ciya Almasihu diyayaŋ.
14Aga uma wo'o takehelei kehi-ra toe, apa' Magau' Anudaa' wo'o-hawo mengkatibali' hewa mala'eka to ngkeni kabajaa.
14 Woodin binde, manti dambara hari no, zama Saytan* bumbo ga nga boŋ ciya annura malayka* cine.
15Jadi' uma wo'o-hawo tapokakonce ane topobago-na Magau' Anudaa' mpowunii' gau' -ra to dada'a, ntani' hewa topobago to mpotuku' konoa Alata'ala. Aga ka'omea-na mpai', bate mporata-ra hiwili to hintotoa hante gau' -ra.
15 Yaadin gaa manti hay fo no d'a goy-teerey mo ga ngey boŋ ciya adilitaray waazukoyaŋ. I alwaati bananta ra i ga du ngey goyey banando.
16Jadi', hewa to ku'uli' we'i, nau' hewa to mengkatiwojo-a toi-e, palogai-a-kuwo ulu mpo'une' woto-ku hampai'. Neo' ba ni'uli' towojo mpu'u-a, aga ane ria mpu'u-koi to mpo'uli' wojo-a, pelele' -ama mpo'une' woto-ku kampa' hampai'.
16 Ay ga ne koyne: boro kulu ma si miila hal ay ya saamo no, amma d'araŋ ga miila ay wo yaadin no, kulu w'ay ta danga saamo, hal ay mo ma fooma kayna.
17Kututura hawe'ea to ku'une' -ki woto-ku. Aga bela Pue' to mpohubui-a mololita hewa toi. Mololita-a hewa towojo, mpo'une' woto-ku moto toi-e.
17 Haŋ kaŋ ay ga ba ka ne, ay si g'a ci danga Rabbi do no a fun, amma danga saamotaray ra, danga boŋzaaray haro kaŋ ra ay ga hin ka fooma.
18Gati wori' -di to mpo'une' woto-ra moto pai' mpotutura pobago to rababehi hante karohoa-ra moto-e, wae wo'o-kuwo aku', mpo'une' -a woto-ku.
18 Za kaŋ boro boobo go ga fooma nda ndunnya lasaabey, ay mo ga fooma nda woodin yaŋ.
19Apa' hiloa-nale, nipokagoe' moto tauna to wojo, apa' ni'uli' pante-ko-koina!
19 Zama araŋ kaŋ ga ti laakalkooney, araŋ go ga suuru nda borey kaŋ si caram da bine folloŋ.
20Ane ria pangkeni to mpobatua-koi, nitarima moto-ra. Ane ria to mpobagiu-koi pai' mpe'ihii-koi, ane ria to mpomolangko nono-ra pai' -ra mpohopo' -koi, nipengkatarii lau-di-koina.
20 Da boro fo ga konda araŋ tamtaray ra, da boro fo g'araŋ ŋwa, da boro fo g'araŋ di, da boro fo ga nga boŋ beerandi, da boro fo g'araŋ moyduma saŋ -- kulu nda yaadin araŋ ga suuru nda bora!
21Ha ni'uli' -koina kana me'ea' -a, apa' uma-kai daho' mpotuku' gau' -ra tetura-e? Tapi' ane daho' -ra mpo'une' woto-ra moto, mengkadaho' wo'o-a-kuwo mpo'une' woto-ku. (Kiwoi-e', mololita hewa towojo-a toi-e.)
21 Haawi g'ay di ay ma ci kaŋ iri wo cabe danga iri ya londibuunoyaŋ no. Amma da boro fo ga yadda ka fooma nda hay fo (ay go ga salaŋ sanda saamo cine) ay mo ga fooma nd'a.
22Ra'uli' pangkeni tetura lou, to Yahudi-ra, ra'uli' muli Israel pai' muli Abraham-ra. Wae wo'o-kuwo aku'! To Yahudi-a, muli Israel pai' muli Abraham wo'o-a-kuwo.
22 Ngey wo Ibraniyanceyaŋ no? To, ay mo yaadin no. Ngey wo Israyla boroyaŋ no? Ay mo yaadin no. Ngey wo Ibrahim bandayaŋ no? Ay mo yaadin no.
23Ra'uli' -rana, topobago Kristus-ra. Hangkedia' -nami aku', meliu tena-a ngkai hira'! (Mololita-a tohe'i-e, hewa to uma-apa monoto.) Meliu pobago-ku ngkai pobago-ra hira'. Wori' ngkani-a ratarungku', meliu ngkai hira'! Raweba' mperegea-a, meliu ngkai hira'! Wori' ngkani-a neo' mate.
23 Ngey wo Almasihu goy-teeriyaŋ no? (ay go ga salaŋ sanda saamo cine), sanku fa binde ay! Taabi goy boobo ra ay ga bis'ey, da sorro boobo kasu ra koyyaŋ, da karyaŋ boobo ra, da sorro boobo bu-jase gaa tooyaŋ ra mo.
24Lima ngkani-ama rahuku' to Yahudi: raweba' -a tolu mpulu' sio mela.
24 Sorro gu Yahudancey* n'ay barzu hala barzu me waytaaci afo si.
25Tolu ngkani-a rahuku' to Roma: raweba' -a hante lua'. Hangkani wo'o-a radulu tauna rapana' -a hante watu doko' mpatehi-a. Tolu ngkani kapal to kuhawi' matala hi rala tahi'. Hangkani-a nangko hi lolo tahi' hamengia ha'eoa.
25 Sorro hinza i n'ay kar da goobu. Sorro fo i n'ay catu nda tondiyaŋ. Sorro hinza hi mun d'ay. Cin fo da zaari fo ay go teeku boŋ ga dandi.
26Rala pomakoa' -ku wori' ngkani-a mporata silaka. Ria ue mowo'. Ria toperampaki. Rabalinai' to Yahudi-a. Rabalinai' -a to bela-ra to Yahudi. Mporata-a silaka hi rala ngata. Mporata-a silaka hi mali ngata. Mporata-a silaka hi lolo tahi'. Mporata-a silaka ngkai tauna to mpo'uli' ompi' hampepangalaa' -ku moto-ra, ntaa' bela-di!
26 Ay go diraw ra sorro marge, ay go isa saaru ra, da zayey saaru, d'ay dumi saaru, da dumi* cindey saaru, da kwaara ra saaru, da saajo ra saaru, da teeku saaru, da nya-ize tangarikomey saaru ra.
27Hi rala pobago to kupobago-ki Pue', mobago huduwuku-ku pai' mobago hudu pakulea' -ku. Wori' ngkani uma-a tepoleta', uma-a teponginu, uma-a tepongkoni'. Wori' ngkani-a mo'oro', molengi' pai' uma hono' pohea-ku.
27 Ay go goy da taabi ra, da hanna ka mo ganji jirbi yaŋ sorro boobo, da haray, da jaw, da mehawyaŋ sorro boobo, da hargu nda bankaaray banji.
28Ntani' -na ngkai hawe'ea toe, motomo wo'o kinolo-ku butu eo-na, mpopekiri to Kristen hi butu ngata.
28 Kaŋ waana woodin yaŋ, hay fo go no kaŋ go g'ay kankam zaari kulu: Almasihu margey kulu sakulla no.
29Ane ria ompi' hampepangalaa' -ku to susa' apa' lente pepangala' -ra, susa' wo'o-kuwo nono-ku. Ane ria to monawu' hi rala jeko', peda' wo'o-kuwo nono-ku.
29 May no ka jaŋ gaabi kaŋ ay mo mana jaŋ? May no i ga daŋ a ma taali te, kaŋ ay bina mana sara?
30Ane kana mpo'une' -a woto-ku, ku'une' woto-ku mpotutura hawe'ea kalentea-ku.
30 D'a tilas ay ma fooma, kal ay ma fooma nda hayey kaŋ ga ti ay gaabi-jaŋa waney.
31Hawe'ea to ku'uli' -e we'i, makono omea, uma-a boa'. Alata'ala Tuama-na Pue' Yesus sabi' -ku! Une' -imi duu' kahae-hae-na!
31 Rabbi Yesu Irikoyo, kaŋ ga ti a Baabo mo, nga kaŋ ga ti hal abada albarkakoyo, a ga bay ay si ga taari!
32Nto'u-ku hi ngata Damsyik, gubernur to hi une' Raja Aretas doko' mpopatehi-a. Nahubui tantara-na mpojaga wobo' ngata bona ma'ala-a rahoko'.
32 Damaskos dabarikoono kaŋ ga ti Bonkooni Aretas koy fo, a na Damaskos kwaara batu hal nga m'ay di.
33Aga doo-ku mpotulungi-a. Ra'ulu-a hi rala karanci ntara hameha' wulou' wala, pai' -a tebahaka.
33 Kala birno finetar fo ra no i n'ay zumandi cilla ra, hal ay du ka yana a kambe ra.