1Atura Pue' to naparata Musa, hewa gambara-wadi. Hi Atura toe, ko'ia ta'incai mpu'u kalompea' to tarata ngkai Kristus. Tahilo kao' -na-wadi, bela lence-na mpu'u. Ntuku' Atura Musa toe, butu-butu mpae-na tauna to doko' mpomohui' Alata'ala mpokeni pepue' -ra to hibalia oa' -wadi, aga uma-ra jadi' monoa' hi poncilo Alata'ala hi kampokeni-ra pepue' toe.
1 Zama asariya kaŋ gonda hari hanney kaŋ ga kaa biya, amma manti cimi-cimi waney no, hal abada a sinda dabari ka borey kaŋ yaŋ ga maan toonandi, sargay dumi follonkey din do kaŋ i ga salle alwaati kulu, jiiri ka kaa jiiri.
2Ane ke rapa' -na tauna to mepue' hewa toe tebohoi' mpu'u-ramo ngkai jeko' -ra, ke rabahakai-mi mpokeni pepue' -ra, apa' ra'inca kate'ampungi-nami jeko' -ra pai' uma-pi rapoinono oa' kamojeko' -ra.
2 Zama nda asariya ga borey toonandi sargayey din do, manti i ga fay d'i salleyaŋ? Zama sududukoy, waati kaŋ i hanan sorro folloŋ, i si ye ka fongu ngey zunubey taaley gaa.
3Ntaa' uma-di hewa toe-e. Ngkai pepue' to rakeni butu-butu mpae-na toe, rakiwoi oa' kamojeko' -ra.
3 Amma sargay fey din ra i ga fongu zunubey jiiri ka kaa jiiri.
4Apa' raa' japi pai' raa' kebe' uma-hawo mpopori jeko'.
4 Zama a si hin ka te yeeji nda hincin kuri ma zunubi kaa.
6Toe-mi pai' karata-na Kristus hi rala dunia', na'uli' mpo'uli' -ki Alata'ala hewa toi: Uma nuperapi' pepue' pai' penyompa, uma nupokonoi pepue' to ratunu ba porewua to rasumale' mpohompo' jeko'. Aga woto-ku moto-mi nuporodo hewa pepue' to nupokono.
5 Woodin sabbay se no, waato kaŋ Almasihu ga ba ka furo ndunnya ra a ne: «Ni si ba sargay da nooyaŋ, amma gaaham no ni soola ay se.
7Toe pai' ku'uli': Oi-ama Alata'ala, tumai-ama mpobabehi konoa-nu, hewa to te'uki' ami' -mi hi rala Buku Tomoroli' to mpotompo'wiwi-a."
6 Sargay summaare kaŋ i ga ton da zunubi se sargay, ni si maa i kaani.
8Lomo' -na na'uli' Kristus hewa toi: Alata'ala uma mperapi' pepue' pai' penyompa, pai' uma napokonoi pepue' to ratunu ba porewua to rasumale' mpohompo' jeko'-- hiaa' hawe'ea pepue' toe we'i lau ratonu ntuku' Atura Pue' to na'uki' Musa.
7 Gaa no ay ne: ‹Ay neeya, ay kaa. (I hantum ay boŋ tira kunkunante ra.) Ya Irikoy, ay kaa zama ay ma ni miila te.› »
9Oti toe, na'uli' wo'o-mi: "Oi-ama Alata'ala, tumai-ama mpobabehi konoa-nu." Ada to ri'ulu uma-pi natuku', mpobabehi konoa Alata'ala-i-damo.
8 A jin ka ne: «ni si ba sargayey da nooyaŋey da sargay summaarey kaŋ yaŋ i ga ton, da zunubi se sargayey, ni si maa i kaani mo» (wo kaŋ i goono ga salle asariya lordey boŋ).
10Yesus Kristus, nababehi mpu'u-mi konoa Alata'ala: woto-na moto-mi napopenyompa hangkani lau-wadi hi Alata'ala. Pai' ngkai pobabehi-na toe, napomoroli' -tamo duu' kahae-hae-na.
9 Waato din gaa a ne koyne: «Ay neeya, ay kaa zama ay ma ni miila te.» A binde na sintina kaa zama a ma ihinkanta daŋ.
11Hawe'ea imam agama Yahudi, butu-butu eo-nara mokore mpokamu bago-ra, pai' wori' ngkani-ra mpotonu pepue' to hibalia oa' -wadi-- hiaa' pepue' -ra toe uma oa' -wadi mpopori jeko'.
10 Miila din boŋ no iri hanan Yesu Almasihu gaahamo salleyaŋo do, kaŋ a te sorro folloŋ lok! hal abada se.
12Tapi' Kristus-hana, hangkani lau-i-wadi mpotonu woto-na rapatehi mpohompo' jeko' manusia', pai' pobabehi-na toe uma-pi mingki' rahulii' duu' kahae-hae-na. Ka'oti-na mpotonu pepue' -na, mohura-imi hi mali ngka'ana Alata'ala, apa' hudu-miki bago-na.
11 Alfaga kulu ga kay zaari kulu ka saajaw goy te. I ga sargay dumi follonkey din filla waati kulu, kaŋ yaŋ si hin ka zunubi kaa hal abada.
13Wae lau Kristus mpopea tempo-na Alata'ala mpopengkoru hawe'ea bali' -na hi Hi'a.
12 Amma alfaga woone kaŋ ti Almasihu, waato kaŋ a na duumi sargay follonka salle zunubey se, kal a goro Irikoy kambe ŋwaaro gaa.
14Jadi', ngkai kamate-na to hangkani lau-wadi toe, napomoroli' -tamo ngkai jeko' -ta pai' napomonoa' -ta hi poncilo Alata'ala, uma-pi ria kakuraa' -ta, duu' kahae-hae-na.
13 Za alwaato din a goono ga batu hal Irikoy m'a ibarey te a ce taamey se furkange.
15Jadi', uma-pi mingki' ria pepue' ntani' -na mpohompo' jeko' -ta. Hono' -mi Yesus. Pai' tudui' tohe'e narohoi wo'o-hawo Inoha' Tomoroli'. Hi rala Buku Tomoroli', na'uli' -taka hewa toi:
14 Zama sargay folloŋ do no a na borey ciya toonanteyaŋ hal abada, ngey kaŋ yaŋ _Biya Hanno|_ goono ga hanandi.
16"Tohe'i mpai' Pojanci to kubabehi hante hira' hi eo-eo to tumai. Hawa' -ku kutu'u hi rala nono-ra, pai' ku'uki' hi rala pekiri-ra." Hewa toe-mi ponguli' Pue'.
15 Biya Hanna mo goono ga seeda iri se, zama waato kaŋ a ne:
17"Jeko' -ra pai' sala' -ra tungkai' kulipo' -mi."
16 «Woone ga ti alkawlo kaŋ ay ga sambu i se jirbey din banda, yaa no Rabbi ci: Ay g'ay lordey daŋ i biney ra, ay g'i hantum mo i laakaley ra.» Waato din gaa no a ne:
18Jadi', ane ntoa' te'ampungi-mi jeko' pai' sala' -tae, uma-pi mingki' ria pepue' ntani' -na mpohompo' jeko' -e.
17 «I zunubey d'i taaley mo, ay si ye ka fongu i gaa koyne baa kayna!»
19Ompi' -ompi'! Ane Imam Bohe mesua' hi rala Kamar to meliu tena Karoli' -na, kana mpokeni raa' porewua-i. Wae wo'o kita': ngkai raa' kamate-na Yesus, uma-tapa me'eka' mpomohui' Alata'ala, daho' -tamo mponyanyo-i.
18 Sohõ, naŋ kaŋ woodin yaŋ yaafa go, sargay kulu si cindi kaŋ i ga te zunubey se koyne.
20Ma'ala-ta mponyanyo-i, apa' mpotara ohea to bo'u-tamo. Ohea toe, ohea to natate-taka Yesus, to ngkeni-ta hi katuwua' to lompe'. Hi rala tomi pepuea' to Yahudi owi, kain porini-olo' mpolawa' ohea ntodea mesua' hi rala Kamar to meliu tena Karoli' -na. Tapi' kita', uma-pi ria to mpolawa' ohea-ta mpomohui' Alata'ala, apa' Yesus-mi mpobea-taka ohea mpomohui' -i, apa' napewai' -mi woto-na rapatehi.
19 Yaadin gaa, nya-izey, iri gonda naanay kaŋ ga naŋ iri ma furo Nangu Hanna ra Yesu kuro do,
21Yesus toe-imi to jadi' Imam Bohe to mpohawai' ihi' tomi Alata'ala-- batua-na, kita' toi-mi lau.
20 fondo tajo kaŋ gonda fundi kaŋ a feeri iri se boŋ. Fonda din boŋ no iri ga furo kosaray taafa kaŋ ga ti a gaahamo jine.
22Nono-ta napomoroli' hante raa' -na bona ta'inca ka'uma-napi ria kasalaa' -ta. Woto-ta naniu' hante ue tanda kanabohoi' -ta. Toe pai' ku'apui nono-ni ompi', mai-tamo mpomohui' Alata'ala hante nono mpu'u pai' hante pepangala' to uma-pi morara'.
21 Iri gonda mo alfaga bambata Irikoy windo boŋ.
23Neo' tabahakai ncarumaka Yesus, tapangaku' kahi'a-na Pue' -ta, apa' Alata'ala mpopadupa' oa' janci-na hi kita'.
22 Yaadin gaa, kal iri ma maan nda bine cimikoy, da cimbeeri daahirante, da bine kaŋ nyun ka hanan ka fay da bine lasaabu laalo kulu, da gaahamyaŋ kaŋ i nyumay da hari hanno.
24Kana momepe'ili' -ta pai' mome'apui ngkanono-ta bona mpoka'ahi' doo-ta pai' mpobabehi po'ingku to lompe'.
23 Iri ma iri beeja seeda di da gaabi, zama Irikoy kaŋ na alkawlo sambu ya naanaykoy no.
25Neo' tabahakai mogampara hangkaa-ngkania, hewa to rababehi tauna hantongo'. Kana tida-ta morumpu pai' momerohoi ngkanono, peliu-liu-nami hi tempo toi, apa' ta'inca moto neo' rata-imi Pue'.
24 Iri ma laakal daŋ care gaa ka care tuti baakasinay da goy hanno gaa.
26Neo' nibahaka pepangala' -ni ompi'. Apa' ane mpolia' ta'epe pai' ta'inca-mi kareba to makono to ngkai Pue' -e, pai' oti toe tatungkai' moto mposapuaka-i, uma-pi-hana ria pepue' ntani' -na to ma'ala mpohompo' jeko' -ta.
25 Iri ma si fay d'iri margey, danga mate kaŋ cine a te boro fooyaŋ se doonay. Amma iri ma care yaamar, sanku fa sohõ kaŋ araŋ go ga di zaaro din go ga maan.
27Ane hewa toe kehi-ta, bate me'eka' -ta mpopea tempo-na Alata'ala mpohurai kara-kara-ta, me'eka' -ta mpoka'eka' pehuku' -na to hewa apu to wewo'-- apa' gaga pehuku' -na mpohuku' tauna to mpo'ewa-i.
26 Zama nd'iri go ga zunubi te da ganda-gaabay, waati kaŋ iri ban ka du cimo bayra, sargay kulu si no koyne zunubi se,
28Tauna to uma mposaile' Atura Musa owi, ane ria-mi rodua ba tolu tauna to mposabii' kamakono-na mpu'u-i masala', uma ria ampungia-na, bate rahuku' mate-i.
27 kala ciiti batuyaŋ humburkumay ra da danji konno mo kaŋ ga yanjekaarey ŋwa batuyaŋ.
29Ane hewa toe-mi huku' tauna to uma mposaile' Atura Musa, peliu-liu-nami mpai' tauna to mpobahaka pepangala' -ra hi Yesus. Tauna toera, hewa to mpopongko lau-mi Ana' Alata'ala. Ra'uli' -rana, uma ria kalaua-na raa' Yesus to mporohoi Pojanci Alata'ala pai' to mpomoroli' -ra. Mporuge' lau-ramo Inoha' Tomoroli' to nawai' -taka Alata'ala ngkai kabula rala-na. Tantu meliu kagaga pehuku' -na Alata'ala hi tauna to hewa toe kehi-ra.
28 Boro kulu kaŋ na Musa asariya* taamu, i g'a wi bakaraw si, seeda hinka wala ihinza sanni boŋ.
30Jadi', neo' mpu'u tabahaka pepangala' -ta ompi', apa' ta'inca moto-mi Lolita Pue' to mpo'uli': Aku' to mpehawai, Aku' to mpohuku'." Pue' mpohurai kara-kara ntodea-na."
29 Araŋ diyaŋ gaa, ciiti beeri laalo fo dumi no i ga hima ka dake boro kaŋ na Irikoy Izo taamu nga cey cire boŋ, kaŋ na alkawlo kuro kaŋ i n'a hanandi nd'a himandi yaamo, ka donda gomni Biya _Hanna|_ mo?
31Uma mowo kame'eka' -ta, ane hewa toe mpu'u sala' -ta, pai' -ta nahuku' Alata'ala to Tuwu'.
30 Zama iri g'a bay, nga kaŋ ne: «Banayaŋ ya ay wane no. Ay no ga bana.» A ne mo: «Rabbi ga nga jama ciiti.»
32Kiwoi-koi ompi' tempo kamporata-ni kabajaa-na. Nto'u toe, wori' kaparia mporumpa' -koi sabana petuku' -ni hi Pue'. Aga nau' wae, uma-koi ngkala'ura, bate tida oa' -koi mpotuku' -i.
31 Humburkumay hari no boro ma kaŋ Irikoy Fundikoono kambe ra.
33Ria-koi to raruge' pai' rabalinai' hi mata ntodea, ria wo'o-koi to mpotulungi doo-ni to rabalinai', duu' -na koi' lau wo'o-mi to rakahurui.
32 Amma araŋ ma fongu nda doŋ jirbey, kaŋ araŋ fahamay duyaŋo banda araŋ hin suuru taabi gurjay bambata ra.
34Towe wo'o nono-ni mpenonoi tauna to ratarungku' sabana petuku' -ra hi Pue' Yesus. Kararampaki-na rewa-ni, uma nitapari, goe' moto-koi, apa' ni'inca karia-na timamahia-ni to meliu kalompe' -na pai' to tida duu' kahae-hae-na.
33 Kambu fa araŋ ciya gomdo hari hawayaŋ do da kankami do. Kambu fa mo araŋ ciya hangasinyaŋ borey se kaŋ go yaadin.
35Nto'u toe ompi', moroho mpu'u pepangala' -ni hi Pue'. Jadi', pepangala' -ni to moroho toe neo' -hawo nibahaka, apa' ane tida-koi mepangala', bohe mpai' hiwili-na.
34 Zama araŋ bakar borey kaŋ yaŋ go kasu ra se. Araŋ yadda nda bine kaani mo i m'araŋ arzakey hamay, zama araŋ ga bay kaŋ araŋ gonda arzaka kaŋ ga bis'ey kaŋ ga duumi mo.
36Kana tida-koi mepangala' nau' ba napa-napa to jadi', tuku' ncuu-mi konoa Alata'ala, duu' -ni mporata to najanci-kokoi.
35 Woodin sabbay se, wa si araŋ naanayo furu, zama araŋ ga bay kaŋ a gonda alhakku bambata.
37Uma-pi mahae, madupa' Lolita Alata'ala to mpo'uli': Bate tumai-ile to tumai-e, uma-ipi mahae rata, uma-i leba' ntalu'aa'.
36 Araŋ ga hima ka hin suuru, hala waati kaŋ araŋ na Irikoy miila te araŋ ma du alkawlo toonandiyaŋo.
38Tauna to monoa' hi poncilo-ku, mporata-ra katuwua' to lompe' ngkai pepangala' -ra. Aga ane ria to ngkala'ura, uma-ra kupokonoi."
37 Zama -- «A cindi kayniyaw fo hala nga kaŋ ga kaa ma kaa, a si gay mo.
39Kita' tohe'i ompi', bela-ta tauna to ngkala'ura pai' to rahuku'. Kita' toi tauna to mepangala' pai' to mporata katuwua' to lompe'.
38 Amma ay bora, kaŋ ciya adilante* _Irikoy jine|_, cimbeeri ra no a ga funa . D'a ye da banda mo, ay fundo si maa a kaani.»
39 Amma iri wo manti borey kaŋ dumi ga ye da banda ka to halaciyaŋ gaa no. Day iri ya boroyaŋ no kaŋ gonda cimbeeri kaŋ ga fundi faaba.