¹Những ngày đó, lại có một đoàn dân đông theo Ðức Chúa Jêsus. Vì chúng không có chi ăn, nên Ngài kêu các môn đồ mà phán rằng:

¹In those days the multitude being very great, and not having what they may eat, Jesus having called near his disciples, saith to them,

²Ta thương xót đoàn dân nầy: vì đã ba ngày nay, không rời bỏ ta, và chẳng có chi ăn.

²`I have compassion upon the multitude, because now three days they do continue with me, and they have not what they may eat;

³Nếu ta truyền cho nhịn đói trở về nơi họ ở, dọc đàng chắc sẽ kém sức, vì có mấy người đã đến từ nơi xa.

³and if I shall let them away fasting to their home, they will faint in the way, for certain of them are come from far.`

⁴Môn đồ thưa rằng: Có thể kiếm bánh đâu được trong đồng vắng nầy cho chúng ăn no ư?

⁴And his disciples answered him, `Whence shall any one be able these here to feed with bread in a wilderness?`

⁵Ngài nói: Các ngươi có bao nhiêu bánh? Thưa: Có bảy cái.

⁵And he was questioning them, `How many loaves have ye?` and they said, `Seven.`

⁶Ngài bèn biểu đoàn dân ngồi xuống đất; đoạn lấy bảy cái bánh, tạ ơn, rồi bẻ ra trao cho môn đồ để phân phát cho đoàn dân.

⁶And he commanded the multitude to sit down upon the ground, and having taken the seven loaves, having given thanks, he brake, and was giving to his disciples that they may set before [them]; and they did set before the multitude.

⁷Môn đồ cũng có mấy con cá nhỏ; Ðức Chúa Jêsus tạ ơn rồi, cũng khiến đem phân phát như vậy.

⁷And they had a few small fishes, and having blessed, he said to set them also before [them];

⁸Ai nấy ăn no nê; rồi người ta thâu được bảy giỏ những miếng thừa.

⁸and they did eat and were filled, and they took up that which was over of broken pieces — seven baskets;

⁹Và, những người ăn đó ước chừng bốn ngàn người. Ðức Chúa Jêsus cho chúng về;

⁹and those eating were about four thousand. And he let them away,

¹⁰rồi liền vào thuyền với môn đồ, sang xứ Ða-ma-nu-tha.

¹⁰and immediately having entered into the boat with his disciples, he came to the parts of Dalmanutha,

¹¹Có mấy người Pha-ri-si đến đó, cãi lẽ với Ngài, muốn thử Ngài, thì xin một dấu lạ từ trên trời.

¹¹and the Pharisees came forth, and began to dispute with him, seeking from him a sign from the heaven, tempting him;

¹²Ðức Chúa Jêsus than thở trong lòng mà rằng: Làm sao dòng dõi nầy xin dấu lạ? Quả thật, ta nói cùng các ngươi, họ chẳng được ban cho một dấu lạ nào.

¹²and having sighed deeply in his spirit, he saith, `Why doth this generation seek after a sign? Verily I say to you, no sign shall be given to this generation.`

¹³Ngài bèn bỏ họ, trở vào thuyền mà qua bờ bên kia.

¹³And having left them, having entered again into the boat, he went away to the other side;

¹⁴Vả, môn đồ quên đem bánh theo, trong thuyền chỉ có một cái bánh mà thôi.

¹⁴and they forgot to take loaves, and except one loaf they had nothing with them in the boat,

¹⁵Ngài răn môn đồ rằng: Hãy giữ mình cẩn thận về men người Pha-ri-si, và men đãng Hê-rốt.

¹⁵and he was charging them, saying, `Take heed, beware of the leaven of the Pharisees, and of the leaven of Herod,`

¹⁶Môn-đồ nói cùng nhau rằng: Ấy là vì chúng ta không có bánh.

¹⁶and they were reasoning with one another, saying — `Because we have no loaves.`

¹⁷Nhưng Ðức Chúa Jêsus biết điều đó, thì phán rằng: Sao các ngươi nói cùng nhau rằng đó là tại các ngươi không có bánh? Chớ các ngươi còn chưa nghe, chưa hiểu sao? Các ngươi có lòng cứng cỏi luôn ư?

¹⁷And Jesus having known, saith to them, `Why do ye reason, because ye have no loaves? do ye not yet perceive, nor understand, yet have ye your heart hardened?

¹⁸Các ngươi lại không nhớ hay sao? Có tai mà sao không nghe? Các ngươi lại không nhớ hay sao?

¹⁸Having eyes, do ye not see? and having ears, do ye not hear? and do ye not remember?

¹⁹Khi ta bẻ năm cái bánh cho năm ngàn người, các ngươi thâu được mấy giỏ đầy bánh vụn? Thưa: Mười hai giỏ.

¹⁹When the five loaves I did brake to the five thousand, how many hand-baskets full of broken pieces took ye up?` they say to him, `Twelve.`

²⁰Còn khi ta bẻ bảy cái bánh cho bốn ngàn người, các ngươi thâu được bấy giỏ đầy bánh vụn? Thưa: Bảy giỏ.

²⁰`And when the seven to the four thousand, how many hand-baskets full of broken pieces took ye up?` and they said, `Seven.`

²¹Ngài phán: Các ngươi còn chưa hiểu sao?

²¹And he said to them, `How do ye not understand?`

²²Kế đó, Ðức Chúa Jêsus và môn đồ đi đến làng Bết-sai-đa. Người ta đem cho Ngài một người mù và cầu xin Ngài rờ đến người.

²²And he cometh to Bethsaida, and they bring to him one blind, and call upon him that he may touch him,

²³Ngài bèn nắm tay người mù, dắt ra ngoài làng, thấm nước miếng trên mắt người, đặt tay trên người, và hỏi, có thấy chi không?

²³and having taken the hand of the blind man, he led him forth without the village, and having spit on his eyes, having put [his] hands on him, he was questioning him if he doth behold anything:

²⁴Người mù ngó lên rồi thưa rằng: Tôi thấy người ta, và nhìn họ giống như cây.

²⁴and he, having looked up, said, `I behold men, as I see trees, walking.`

²⁵Rồi Ðức Chúa Jêsus lại đặt tay trên mắt người; người nhìn xem, được sáng mắt thấy rõ ràng cả thảy.

²⁵Afterwards again he put [his] hands on his eyes, and made him look up, and he was restored, and discerned all things clearly,

²⁶Ðức Chúa Jêsus khiến người về nhà, và truyền rằng: Ðừng trở vào trong làng.

²⁶and he sent him away to his house, saying, `Neither to the village mayest thou go, nor tell [it] to any in the village.`

²⁷Ðức Chúa Jêsus đi khỏi đó với môn đồ mình, đến trong các làng gần thành Sê-sa-rê phi-líp. Dọc đàng, Ngài hỏi môn đồ rằng: Người ta nói ta là ai?

²⁷And Jesus went forth, and his disciples, to the villages of Cesarea Philippi, and in the way he was questioning his disciples, saying to them, `Who do men say me to be?`

²⁸Thưa rằng: Kẻ thì nói là Giăng Báp-tít; người thì nói là Ê-li; kẻ thì nói một trong các đấng tiên tri.

²⁸And they answered, `John the Baptist, and others Elijah, but others one of the prophets.`

²⁹Ngài hỏi: Nhưng các ngươi thì nói ta là ai? Phi -e-rơ thưa rằng: Thầy là Ðấng Christ.

²⁹And he saith to them, `And ye — who do ye say me to be?` and Peter answering saith to him, `Thou art the Christ.`

³⁰Ðức Chúa Jêsus bèn cấm ngặt môn đồ chớ nói sự mình cùng ai hết.

³⁰And he strictly charged them that they may tell no one about it,

³¹Bấy giờ, nước khởi sự dạy môn đồ rằng Con người phải chịu khổ nhiều, phải bị các trưởng lão, các thầy tế lễ cả, và các thầy thông giáo loại ra, phải chịu giết, sau ba ngày phải sống lại.

³¹and began to teach them, that it behoveth the Son of Man to suffer many things, and to be rejected by the elders, and chief priests, and scribes, and to be killed, and after three days to rise again;

³²Ngài nói tỏ tường điều đó với môn đồ. Phi -e-rơ đem Ngài riêng ra, mà căn gián Ngài.

³²and openly he was speaking the word. And Peter having taken him aside, began to rebuke him,

³³Nhưng Ðức Chúa Jêsus xây lại ngó môn đồ, và quở Phi -e-rơ rằng: Hỡi quỉ Sa-tan, hãy lui ra đằng sau ta; vì người chẳng nghĩ đến việc Ðức Chúa Trời, song nghĩ đến việc người ta.

³³and he, having turned, and having looked on his disciples, rebuked Peter, saying, `Get behind me, Adversary, because thou dost not mind the things of God, but the things of men.`

³⁴Ðoạn, Ngài kêu dân chúng và môn đồ, mà phán rằng: Nếu ai muốn theo ta, phải liều mình, vác thập tự giá mình mà theo ta.

³⁴And having called near the multitude, with his disciples, he said to them, `Whoever doth will to come after me — let him disown himself, and take up his cross, and follow me;

³⁵Vì ai muốn cứu sự sống mình thì sẽ mất; còn ai vì cớ ta và đạo Tin Lành mà mất sự sống thì sẽ cứu.

³⁵for whoever may will to save his life shall lose it; and whoever may lose his life for my sake and for the good news` sake, he shall save it;

³⁶Người nào nếu được cả thiên hạ mà mất linh hồn mình, thì có ích gì?

³⁶for what shall it profit a man, if he may gain the whole world, and forfeit his life?

³⁷Hay là có người nào lấy chi mà đổi linh hồn mình ư?

³⁷Or what shall a man give as an exchange for his life?

³⁸Vì giữa dòng dõi gian dâm tội lỗi nầy, hễ ai hổ thẹn về ta và đạo ta, thì Con người sẽ hổ thẹn về kẻ ấy, khi ngự trong sự vinh hiển của Cha Ngài mà đến với các thiên sứ thánh.

³⁸for whoever may be ashamed of me, and of my words, in this adulterous and sinful generation, the Son of Man also shall be ashamed of him, when he may come in the glory of his Father, with the holy messengers.`