¹Lời của A-gu-rơ, con trai Gia-kê, Châm ngôn mà người ấy nói ra cho Y-thi-ên và U-canh.

¹Li âtin aßin quixye laj Agur li ralal laj Jaqué. Laj Agur quiâtinac riqßuineb laj Itiel ut laj Ucal ut quixye chi joßcaßin:

²Quả thật ta là ngu muội hơn ai hết, Ta không có thông sáng bằng một người.

²—Relic chi yâl lâin mâcßaß innaßleb. Incßaß ninnau cßoxlac joß nequeßcßoxlac eb li cuînk.

³Ta không học được sự khôn ngoan, Và chẳng có được sự tri thức của Ðấng Thánh.

³Incßaß xintau li xnînkal naßleb chi moco ninnau lix yâlal chirix li Dios Santo.

⁴Ai đã lên trời, rồi lại xuống? Ai đã góp gió trong lòng tay mình? Ai đã bọc nước trong áo mình? Ai lập các giới hạn của đất? Danh người là chi, và tên con trai người là gì? Nếu người biết, hãy nói đi.

⁴¿Ani li quitakeß toj saß choxa ut quicube cuißchic saß ruchichßochß? ¿Ani li quichapoc re li ikß saß rukß? ¿Ani li quilanoc re li haß saß lix tßicr? ¿Ani li quixakaban re li ruchichßochß saß xnaßaj? Cui nacanau ani aßan, ye cue. ¿Ani xcßabaß ut ani xcßabaß li ralal?

⁵Các lời của Ðức Chúa Trời đều đã thét luyện: Ngài là cái thuẫn đỡ cho người nương cậy nơi Ngài.

⁵Li Kâcuaß nacoloc reheb li nequeßxcßojob xchßôl riqßuin. Chixjunil li naxye li Kâcuaß yâl ut tzßakal re ru.—

⁶Chớ thêm chi vào các lời Ngài. E Ngài quở trách ngươi, và ngươi bị cầm nói dối chăng.

⁶Mâqßue xtzßakob li râtin li Dios xban nak cui tâbânu aßan, li Dios tatxkßus ut tatcanâk joß aj ticßtiß.

⁷Tôi có cầu Chúa hai điều; Xin chớ từ chối trước khi tôi thác:

⁷At Kâcuaß, cuib ajcuiß li naßleb li nintzßâma châcuu. Chaqßue taxak cue nak toj mâjiß nincam.

⁸Xin dan xa khỏi tôi sự lường gạt và lời dối trá; Chớ cho tôi nghèo khổ, hoặc sự giàu sang; Hãy nuôi tôi đủ vật thực cần dùng,

⁸Chinâtenkßa re nak incßaß tinticßtißik. Incßaß tâqßue nabal inbiomal, chi moco tinâcanab saß nebaßil. Caßaj cuiß intzacaêmk re rajlal cutan tâqßue cue.

⁹E khi nó đủ, tôi từ chối Chúa, Mà rằng: Ðức Giê-hô-va là ai? Và lại kẻo e tôi bị nghèo khổ, ăn trộm cắp, Và làm ô danh của Ðức Chúa Trời tôi chăng.

⁹Cui nabal tâqßue cue, mâre tatintzßektâna ut mâre tinye nak incßaß ninnau âcuu. Ut cui incßaß tzßakal li cßaßru cuan cue, mâre tin-elkßak ut tincßut âxutân, at inDios, chan.

¹⁰Chớ phao vu kẻ tôi tớ cho chủ nó, E nó rủa sả ngươi, và ngươi mắc tội chăng.

¹⁰Incßaß tâjit junak li môs chiru lix patrón. Cui tâbânu aßan, mâre tixtzßâma mâusilal saß âbên. Mâre lâat chic tatqßuehekß chixtojbal rix lâ mâc.

¹¹Có một dòng dõi rủa sả cha mình, Cũng không chúc phước cho mẹ mình.

¹¹Cuanqueb cristian nequeßxtzßektâna xyucuaßeb ut incßaß nequeßxqßue xlokßal lix naßeb.

¹²Có một dòng dõi tư tưởng mình thánh sạch, Song chưa được rửa sạch nhơ bởn mình.

¹²Cuanqueb li nequeßxcßoxla nak tzßakal re ru lix yußameb, abanan toj mâjiß cuybil sachbil lix mâqueb.

¹³Có một dòng dõi bộ mặt kiêu hãnh thay, Mí mắt giương cao dường nào!

¹³Cuanqueb li nequeßxnimobresi ribeb ut nequeßxkßetkßeti ribeb chiruheb li ras rîtzßin.

¹⁴Có một dòng dõi nanh tợ gươm, Hàm răng như dao, Ðặng cắn xé những người khó khăn khỏi đất, Và những kẻ nghèo khổ khỏi loài người.

¹⁴Cuanqueb li nequeßrahobtesin reheb li nebaß saß ruchichßochß toj retal nequeßxmakß chiruheb li cßaßru cuan reheb.

¹⁵Con đỉa có hai con gái, nói rằng: Hãy cho! hãy cho! Có ba sự chẳng hề no đủ, Và bốn điều chẳng nói rằng: Thôi, đủ!

¹⁵Cuanqueb cristian caßaj cuiß xtzßâmanquil cßaßru reheb nequeßcuulac chiruheb. Chanchaneb li xul li natzßubuc quicß. Cuanqueb oxib li incßaß natzßakloc re li joß qßuial nequeßxcßul. Ut cuan jun chic mâ jaruj naxcßojob xchßôl riqßuin li joß qßuial naxcßul.

¹⁶Tức là âm phủ, người đờn bà son sẻ, Ðất không no đủ nước, Và lửa mà chẳng hề nói: Ðủ rồi!

¹⁶Li oxibeb, aßaneb aßin: li muklebâl, ut li ixk li incßaß nequeßqßuiresin, ut li chaki chßochß li târaj tßakresîc. Ut li xcâ li incßaß naxcßojob xchßôl riqßuin li joß qßuial naxcßul, aßan li xam.

¹⁷Con mắt nhạo báng cha mình, Khinh sự vâng lời đối với mẹ mình, Các con quạ của trũng sẽ móc mắt ấy, Và các chim ưng con sẽ ăn nó đi.

¹⁷Li ani tixhob lix yucuaß ut li ani tixtzßektâna lix naßleb li tâqßuehekß xban lix naß, aß ta eb li soßsol cheßisînk lix nakß ruheb ut teßxtiu lix tibeleb.

¹⁸Có ba việc lấy làm diệu kỳ cho ta, Và bốn điều mà ta chẳng biết được:

¹⁸Cuan câhib chi naßleb nasach inchßôl xcßoxlanquil ut incßaß nintau ru.

¹⁹Là đường chim ưng bay trên trời; Lối con rắn bò trên hòn đá; Lằn tàu chạy giữa biển, Và đường người nam giao hợp với người nữ.

¹⁹Incßaß nintau ru chanru nak narupupic li cßuch chiru choxa, chi moco nintau ru chanru nak naxquelo rib li cßantiß chiru li pec, chi moco nintau ru chanru nak nequeßbêc li nînki jucub chiru li palau. Ut incßaß nintau ru cßaßut nak naxic xchßôl junak cuînk chirix junak ixk.

²⁰Tánh nết người kỵ nữ cũng vậy: Nàng ăn, rồi nàng lau miệng, Và nói rằng: Tôi có phạm tội ác đâu.

²⁰Li ixk li naxmux ru xsumlajic nacuaßac ut naxchßaj saß li re ut naxye nak moco mâc ta li naxbânu.

²¹Có ba vật làm cho trái đất rúng động, Và bốn điều, nó chẳng chịu nổi được:

²¹Cuan câhib pây ru li cristian li incßaß useb xnaßleb li nequeßqßuehoc chßaßajquil saß li tenamit. Aßaneb aßin:

²²Là tôi tớ khi được tức vị vua; Kẻ ngu muội khi được no nê đồ ăn;

²²Li xbên, aßan jun li lokßbil môs li na-oc chokß rey; li xcab, aßan li mâcßaß xnaßleb li nanumcuaßac;

²³Người đờn bà đáng ghét khi lấy chồng, Và con đòi khi kế nghiệp bà chủ mình.

²³li rox, aßan li ixk li xicß na-ileß, li naxtau xbêlom; ut li xcâ, aßan jun li môs ixk li nacana chokß rêkaj li ixakilbej.

²⁴Có bốn vật nhỏ mọn trên trái đất, Song vốn rất khôn ngoan:

²⁴Cuanqueb câhib pây ru li xul saß ruchichßochß kßaxal coqßueb. Abanan kßaxal cuan xnaßlebeb chiruheb li jun chßol chic.

²⁵Con kiến dầu là loại yếu hèn, Lo sắm sẵn vật thực mình trong mùa hạ;

²⁵Eb li sânc mâcßaßeb xmetzßêu. Abanan nequeßxcßûla lix tzacaêmkeb saß sakßehil re nak tâcuânk xtzacaêmkeb saß habalkße.

²⁶Con thỏ rừng dầu là loại không sức lực, Ðóng cư sở mình trong hòn đá;

²⁶Joßcan eb ajcuiß li imul mâcßaßeb xmetzßêu. Abanan nequeßxnau xcolbal ribeb. Joßcan nak nequeßxyîb xsoc saß xyânk li pec.

²⁷Loài cào cào dầu không có vua chúa, Bay ra có từng đám;

²⁷Eb laj sâcß mâ ani nacßamoc be chiruheb. Abanan ac chi chßûtal cuanqueb nak nequeßbêc.

²⁸Con thằn lằn mà người ta lấy tay bắt được, Vẫn ở trong đền vua.

²⁸Eb li x-am naru nacachap riqßuin âcuukß. Ut naru ajcuiß nequeßcuan saß rochoch eb li rey.

²⁹Có ba vật điệu đi tốt đẹp, Và bốn vật nước bước xem sang trọng:

²⁹Cuan oxib pây ruheb li xul li chßinaßus rilbal nak nequeßbêc. Ut li xcâ nabêc chi châbil.

³⁰Sư tử, mạnh hơn hết trong các loài vật, Chẳng lui lại trước mặt loài nào cả;

³⁰Lix bên, aßan li cakcoj li kßaxal cau rib saß xyânkeb li xul. Ut mâ ani naxxucua ru.

³¹Con ngựa hăng thắng tử tế, con dê đực, Và vua không ai đối địch được.

³¹Li xcab, aßan li tzoß xul li kßaxal kßetkßet, ut li rox, aßan li chibât. Ut li xcâ, aßan li rey li naxcßameb xbeheb lix soldados chi pletic.

³²Nếu người có làm ngu dại mà tự cao kiêu ngạo, Và nếu người có ác tưởng, hãy đặt tay che miệng mình.

³²Xban nak mâcßaß ânaßleb, xanimobresi âcuib ut xat-oc chixcßûbanquil ru li incßaß us. Cßoxla chi us cßaßru tâbânu.Relic chi yâl, cui tâjuyle xsaß li leche, tâsukßîk mantequilla. Ut cui tâtochß saß âcuußuj chi cau, tâêlk xquiqßuel. Joßcan ajcuiß cui ani tâchikß xjoskßil, plêt texrakekß cuiß.

³³Vì ép sữa làm ra mỡ sữa, Và đánh đập lỗ mũi bèn làm cho phun máu; Cũng vậy trêu chọn giận sanh ra điều tranh cạnh.

³³Relic chi yâl, cui tâjuyle xsaß li leche, tâsukßîk mantequilla. Ut cui tâtochß saß âcuußuj chi cau, tâêlk xquiqßuel. Joßcan ajcuiß cui ani tâchikß xjoskßil, plêt texrakekß cuiß.