¹Hỡi con, nếu con có bảo lãnh cho kẻ lân cận mình, Nếu con giao tay mình vì người ngoại,

¹My son, if you have become collateral for your neighbor, if you have struck your hands in pledge for a stranger;

²Thì con đã bị lời miệng mình trói buộc, Mắc phải lời của miệng con.

²You are trapped by the words of your mouth. You are ensnared with the words of your mouth.

³Hỡi con, bởi vì con đã sa vào tay kẻ lân cận con, Hỡi làm điều nầy và giải cứu mình con: Hãy đi hạ mình xuống, nài xin người lân cận con;

³Do this now, my son, and deliver yourself, since you have come into the hand of your neighbor. Go, humble yourself. Press your plea with your neighbor.

⁴Chớ để cho hai mắt con ngủ, Hoặc mí mắt con chợp lại;

⁴Give no sleep to your eyes, nor slumber to your eyelids.

⁵Hỡi giải cứu mình khỏi người như con hoàng dương thoát khỏi tay thợ săn, Như con chim thoát khỏi tay kẻ đánh rập.

⁵Free yourself, like a gazelle from the hand of the hunter, like a bird from the snare of the fowler.

⁶Hỡi kẻ biếng nhác, hãy đi đến loài kiến; Khá xem xét cách ăn ở nó mà học khôn ngoan.

⁶Go to the ant, you sluggard. Consider her ways, and be wise;

⁷Tuy nó không có hoặc quan tướng, Hay quan cai đốc, hay là quan trấn,

⁸Thì nó cũng biết sắm sửa lương phạn mình trong lúc mùa hè, Và thâu trử vật thực nó trong khi mùa gặt.

⁸provides her bread in the summer, and gathers her food in the harvest.

⁹Hỡi kẻ biếng nhác, ngươi sẽ nằm cho đến chừng nào? Bao giờ ngươi sẽ ngủ thức dậy?

⁹How long will you sleep, sluggard? When will you arise out of your sleep?

¹⁰Ngủ một chút, chợp mắt một chút, Khoanh tay nằm một chút,

¹⁰A little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep:

¹¹Thì sự nghèo khổ của ngươi sẽ đến như kẻ đi rảo, Và sự thiếu thốn của ngươi tới như người cầm binh khí.

¹¹so your poverty will come as a robber, and your scarcity as an armed man.

¹²Người nào đi đừng có miệng giả dối, Là một kẻ vô loại, một người gian ác;

¹²A worthless person, a man of iniquity, is he who walks with a perverse mouth;

¹³Hắn liếc con mắt, dùng chơn mình bày ý, Và lấy ngón tay mình ra dấu;

¹³who winks with his eyes, who signals with his feet, who motions with his fingers;

¹⁴Trong lòng hắn vẫn có sự gian tà; Nó toan mưu ác luôn luôn, Và gieo sự tranh cạnh.

¹⁴in whose heart is perverseness, who devises evil continually, who always sows discord.

¹⁵Bới cớ ấy, tai họa sẽ xảy đến nó thình lình; Bỗng chúc nó bị bại hoại, không phương thế chữa được.

¹⁵Therefore his calamity will come suddenly. He will be broken suddenly, and that without remedy.

¹⁶Có sáu điều Ðức Giê-hô-va ghét, Và bảy điều Ngài lấy làm gớm ghiếc:

¹⁶There are six things which Yahweh hates; yes, seven which are an abomination to him:

¹⁷Con mắt kiêu ngạo, lưỡi dối trá, Tay làm đổ huyết vô tội

¹⁷haughty eyes, a lying tongue, hands that shed innocent blood;

¹⁸Lòng toan những mưu ác, Chơn vội vàng chạy đến sự dữ,

¹⁸a heart that devises wicked schemes, feet that are swift in running to mischief,

¹⁹Kẻ làm chứng gian và nói điều dối, Cùng kẻ gieo sự tranh cạnh trong vòng anh em.

¹⁹a false witness who utters lies, and he who sows discord among brothers.

²⁰Hỡi con, hãy giữ lời răn bảo của cha, Chớ lìa bỏ các phép tắc của mẹ con.

²⁰My son, keep your father’s commandment, and don’t forsake your mother’s teaching.

²¹Khá ghi tạc nó nơi lòng con luôn luôn, Và đeo nó nơi cổ con.

²¹Bind them continually on your heart. Tie them around your neck.

²²Khi con đi, các lời đó sẽ dẫn dắt con; Lúc con ngủ, nó gìn giữ con; Và khi con thúc đẩy, thì nó sẽ trò chuyện với con.

²²When you walk, it will lead you. When you sleep, it will watch over you. When you awake, it will talk with you.

²³Vì điều răn là một cái đèn, luật pháp là ánh sáng, Và sự quở trách khuyên dạy là con đường sự sống,

²³For the commandment is a lamp, and the law is light. Reproofs of instruction are the way of life,

²⁴Ðặng giữ con khỏi người đờn bà ác nghiệp, Và khỏi lưỡi dua nịnh của dâm phụ.

²⁴to keep you from the immoral woman, from the flattery of the wayward wife’s tongue.

²⁵Lòng con chớ tham muốn sắc nó, Ðừng để mình mắc phải mí mắt nó.

²⁵Don’t lust after her beauty in your heart, neither let her captivate you with her eyelids.

²⁶Vì tại kỵ nữ có người nông nổi chỉ còn một miếng bánh mà thôi; Người dâm phụ vẫn lừa sẵn linh hồn quí báu.

²⁶For a prostitute reduces you to a piece of bread. The adulteress hunts for your precious life.

²⁷Há có người nào để lửa trong lòng mình, Mà áo người lại chẳng bị cháy sao?

²⁷Can a man scoop fire into his lap, and his clothes not be burned?

²⁸Há có ai đi trên than lửa hực, Mà chơn mình lại chẳng bị phồng chăng?

²⁸Or can one walk on hot coals, and his feet not be scorched?

²⁹Kẻ nào đi tới cùng vợ người lân cận mình cũng vậy; Phàm ai đụng đến nàng ắt chẳng được khỏi bị phạt.

²⁹So is he who goes in to his neighbor’s wife. Whoever touches her will not be unpunished.

³⁰Người ta chẳng khinh dị kẻ trộm, Nếu nó ăn cắp đặng phỉ lòng mình khi đói khát;

³⁰Men don’t despise a thief, if he steals to satisfy himself when he is hungry:

³¹Hễ nó bị bắt, chắc phải thường bồi gấp bảy lần; Nó sẽ nộp hết tài sản của nhà nó.

³¹but if he is found, he shall restore seven times. He shall give all the wealth of his house.

³²Kẻ nào phạm tội ngoại tình với người đờn bà, tất vô tâm vô trí: Ai làm như vậy, khiến cho linh hồn mình bị hư mất.

³²He who commits adultery with a woman is void of understanding. He who does it destroys his own soul.

³³Người ấy sẽ bị thương tích và khinh bỉ, Sự sỉ nhục người sẽ chẳng bôi mất đi;

³³He will get wounds and dishonor. His reproach will not be wiped away.

³⁴Vì sự ghen ghét là điều giận dữ của người nam, Trong ngày báo thù, người không dung thứ;

³⁴For jealousy arouses the fury of the husband. He won’t spare in the day of vengeance.

³⁵Người sẽ chẳng nhận giá đền tội nào hết, Mặc dầu con gia tăng của lễ, người cũng không đặng phỉ ý đâu.

³⁵He won’t regard any ransom, neither will he rest content, though you give many gifts.