¹Now there was a certain man in Caesarea, Cornelius by name, a centurion of what was called the Italian Regiment,

¹Ug didto sa Cesarea, may usa ka lalake nga ginganlan si Cornelio, capitan sa panon sa sundalo nga ginganlan Italiahanon:

²a devout man, and one who feared God with all his house, who gave gifts for the needy generously to the people, and always prayed to God.

²Maampoon ug mahadlokon sa Dios uban ang tibook niyang panimalay ug naghatag ug daghang mga limos sa katawohan, ug nagaampo sa gihapon sa Dios.

³At about the ninth hour of the day 3:00 PM , he clearly saw in a vision an angel of God coming to him, and saying to him, “Cornelius!”

³Siya nakakita sa panan-awon sa dayag gayud sa may ikasiyam ang takna sa adlaw, sa usa ka manolonda sa Dios nga misulod didto kaniya ug miingon kaniya: Cornelio.

⁴He, fastening his eyes on him, and being frightened, said, “What is it, Lord?” He said to him, “Your prayers and your gifts to the needy have gone up for a memorial before God.

⁴Ug mingtutuk kaniya; ug sa nahadlok siya miingon: Unsa kini, Ginoo? Siya miingon kaniya: Ang imong pag-ampo ug mga paglimos mingsaka aron mahimong handumanan sa atubangan sa Dios.

⁵Now send men to Joppa, and get Simon, who is surnamed Peter.

⁵Ug magsugo ka karon ug mga tawo ngadto sa Joppe ug ipatawag mo si Simon, nga may bansagon nga si Pedro;

⁶He lodges with one Simon, a tanner, whose house is by the seaside. TR adds “This one will tell you what it is necessary for you to do.” ”

⁶Nga nagpuyo siya uban sa usa ka Simon nga magtatabas sa panit, kansang balay anaa sa ubay sa dagat; siya magaasoy kanimo sa kinahanglan mong pagabuhaton.

⁷When the angel who spoke to him had departed, Cornelius called two of his household servants and a devout soldier of those who waited on him continually.

⁷Ug sa pagbulag sa manolonda nga nakigsulti kaniya, mitawag si Cornelio ug duha sa iyang mga sulogoon sa balay ug usa ka maampoon nga sundalo sa mga nagaalagad kaniya kanunay;

⁸Having explained everything to them, he sent them to Joppa.

⁸Ug sa iyang gisuginlan sila sa tanan, gisugo sila ngadto sa Joppe.

⁹Now on the next day as they were on their journey, and got close to the city, Peter went up on the housetop to pray at about noon.

⁹Ug sa sunod nga adlaw, sa nagalakaw sila ug sa nagakahaduol sa lungsod, si Pedro misaka sa azotea sa balay, sa pag-ampo sa haduol sa ika unom ang takna.

¹⁰He became hungry and desired to eat, but while they were preparing, he fell into a trance.

¹⁰Ug mibati siya ug dakung kagutom, ug buot siyang mokaon. Apan samtang nagahikay pa sila, giagaw siya sa usa ka panan-awon;

¹¹He saw heaven opened and a certain container descending to him, like a great sheet let down by four corners on the earth,

¹¹Ug hingkit-an niya ang langit nga naablihan, ug ang usa ka sudlanan nga nagakanaug, sama sa usa ka halapad nga habol hiniktan ang upat ka kanto, nga ginatonton sa yuta:

¹²in which were all kinds of four-footed animals of the earth, wild animals, reptiles, and birds of the sky.

¹²Nga didto ang tanang kamananapan nga upat ang tiil, ug mga nagakamang sa yuta, ug mga kalanggaman sa langit.

¹³A voice came to him, “Rise, Peter, kill and eat!”

¹³Ug miabut kaniya ang usa ka tingog: Tumindog ka, Pedro; mag-ihaw ka ug kumaon.

¹⁴But Peter said, “Not so, Lord; for I have never eaten anything that is common or unclean.”

¹⁴Apan si Pedro miingon: Dili mahimo, Ginoo, kay wala gayud akoy nakaon nga butang nga bastos ug mahugaw.

¹⁵A voice came to him again the second time, “What God has cleansed, you must not call unclean.”

¹⁵Ug miabut pag-usab kaniya ang tingog sa ikaduha: Dili mo paganganlan ug bastos ang mga butang gihinloan sa Dios.

¹⁶This was done three times, and immediately the vessel was received up into heaven.

¹⁶Ug nahitabo kini sa makatolo; ug gilayon ang sudlanan gibayaw pag-usab sa langit.

¹⁷Now while Peter was very perplexed in himself what the vision which he had seen might mean, behold, the men who were sent by Cornelius, having made inquiry for Simon’s house, stood before the gate,

¹⁷Ug si Pedro sa nagaduhaduha sa iyang kaugalingon kong unsay kahulogan sa panan-awon nga iyang hingkit-an, ania karon, ang mga tawo nga gisugo ni Cornelio, sa nakapangutana na sa balay ni Simon nanindog sila sa pultahan.

¹⁸and called and asked whether Simon, who was surnamed Peter, was lodging there.

¹⁸Ug sila nagasangpit ug nangutana kong si Simon, nga may bansagon nga si Pedro, nagapuyo ba didto.

¹⁹While Peter was pondering the vision, the Spirit said to him, “Behold, three Reading from TR and NU. MT omits “three” men seek you.

¹⁹Ug sa nagapalandong si Pedro, sa panan-awon, miingon kaniya ang Espiritu: Ania karon, tolo ka tawo nagapangita kanimo;

²⁰But arise, get down, and go with them, doubting nothing; for I have sent them.”

²⁰Busa tumindog ka, manaug ug umoban ka kanila sa walay pagduhaduha, kay gisugo ko sila.

²¹Peter went down to the men, and said, “Behold, I am he whom you seek. Why have you come?”

²¹Unya mikanaug si Pedro ngadto sa mga tawo, ug nag-ingon: Ania karon, ako ang inyong gipangita. Unsay hinungdan nga ania kamo?

²²They said, “Cornelius, a centurion, a righteous man and one who fears God, and well spoken of by all the nation of the Jews, was directed by a holy angel to invite you to his house, and to listen to what you say.”

²²Ug sila nanag-ingon: Si Cornelio, ang centurion, tawo nga matarung ug mahadlokon sa Dios, ug maayo ug kadungganan sa tibook nga nasud sa mga Judio, gipasidan-an siya sa Dios, pinaagi sa usa ka balaang manolonda, sa pagpakuha kanimo ngadto sa iyang balay, ug pagpatalinghug sa mga pulong gikan kanimo.

²³So he called them in and lodged them. On the next day Peter arose and went out with them, and some of the brothers from Joppa accompanied him.

²³Unya sila gipasulod niya, ug gipapuyo niya. Ug sa pagkaugma mibangon siya, ug miuban kanila, kinuyogan sa ubang mga igsoon sa Joppe.

²⁴On the next day they entered into Caesarea. Cornelius was waiting for them, having called together his relatives and his near friends.

²⁴Ug sa sunod nga adlaw misulod sila sa Cesarea; ug si Cornelio nagapa-abut kanila, sa gipatawag niya mga kaubanan ug sandurot nga mga abyan.

²⁵When it happened that Peter entered, Cornelius met him, fell down at his feet, and worshiped him.

²⁵Ug sa paghitabo nga misulod si Pedro misugat si Cornelio sa pagdawat kaniya; ug mihapa siya sa iyang tiilan, ug misimba kaniya.

²⁶But Peter raised him up, saying, “Stand up! I myself am also a man.”

²⁶Apan gipatindog siya ni Pedro, nga nagaingon: Tumindog ka; ako gayud tawo man usab.

²⁷As he talked with him, he went in and found many gathered together.

²⁷Ug siya sa nakigsulti kaniya, misulod siya, ug hingkit-an niya ang daghan nga nanagtigum;

²⁸He said to them, “You yourselves know how it is an unlawful thing for a man who is a Jew to join himself or come to one of another nation, but God has shown me that I shouldn’t call any man unholy or unclean.

²⁸Ug siya miingon kanila: Nanghibalo gayud kamo nga dili angay sa usa ka Judio ang pagpakigsandurot, kun pagpaduol sa usa ka dumuloong; apan ang Dios nagpahayag kanako, nga walay kinsang tawo nga paganganlan ko nga bastos kun mahugaw.

²⁹Therefore also I came without complaint when I was sent for. I ask therefore, why did you send for me?”

²⁹Tungod usab niini mianhi ako, sa walay pagbatok, sa pagtawag mo kanako. Busa nagapangutana ako sa unsang hinungdan nga gipaanhi ako ninyo.

³⁰Cornelius said, “Four days ago, I was fasting until this hour, and at the ninth hour, 3:00 P. M. I prayed in my house, and behold, a man stood before me in bright clothing,

³⁰Ug si Cornelio miingon: May upat na ka adlaw, nga nagapuasa ako hangtud niining taknaa: ug sa takna nga ikasiyam nagaampo ako sa akong balay, ug ania karon, usa ka lalake nga may bisti nga masilaw mitungha sa akong atubangan.

³¹and said, ‘Cornelius, your prayer is heard, and your gifts to the needy are remembered in the sight of God.

³¹Ug miingon: Cornelio, gipatalinghugan na ang imong pag-ampo, ug ginahinumduman sa atubangan sa Dios ang imong pagpanlimos.

³²Send therefore to Joppa, and summon Simon, who is surnamed Peter. He lodges in the house of Simon a tanner, by the seaside. When he comes, he will speak to you.’

³²Busa, magpasugo ka sa Joppe, ug pagapaanhion mo si Simon, nga may bansagon nga si Pedro, nga nagapuyo sa balay ni Simon nga magtatabas sa panit, nga anaa sa baybayon.

³³Therefore I sent to you at once, and it was good of you to come. Now therefore we are all here present in the sight of God to hear all things that have been commanded you by God.”

³³Busa, gilayon gipasugoan ko ikaw; ug maayo ang imong gibuhat nga mianhi ka. Busa karon ania kaming tanan sa atubangan sa Dios sa pagpatalinghug sa tanang mga butang nga gisugo sa Dios kanimo.

³⁴Peter opened his mouth and said, “Truly I perceive that God doesn’t show favoritism;

³⁴Unya mibungat si Pedro sa iyang baba, ug miingon: Sa pagkamatuod, naila ko nga ang Dios walay pinalabi sa mga tawo;

³⁵but in every nation he who fears him and works righteousness is acceptable to him.

³⁵Kondili nga sa tagsatagsa ka nasud nahamut-an niya kadtong mahadlok kaniya, ug magabuhat sa pagkamatarung.

³⁶The word which he sent to the children of Israel, preaching good news of peace by Jesus Christ—he is Lord of all—

³⁶Ang pulong nga gipadala niya sa mga anak sa Israel, sa pagmantala sa Maayong Balita sa pakigdait tungod kang Jesucristo (mao siya ang Ginoo sa tanan);

³⁷you yourselves know what happened, which was proclaimed throughout all Judea, beginning from Galilee, after the baptism which John preached;

³⁷Hingbaloan ninyo ang pulong nga nasangyaw sa tibook nga Judea nga nagasugod sa Galilea, sa tapus ang pagbautismo nga gimantala ni Juan;

³⁸even Jesus of Nazareth, how God anointed him with the Holy Spirit and with power, who went about doing good and healing all who were oppressed by the devil, for God was with him.

³⁸Mahatungod kang Jesus nga Nazaretnon kong giunsa ang pagdihog sa Dios kaniya sa Espiritu Santo ug sa gahum; nga milakaw sa pagbuhat ug mga kaayohan, ug nagaayo sa tanang mga gisakit sa yawa; kay ang Dios nag-uban kaniya.

³⁹We are witnesses of everything he did both in the country of the Jews, and in Jerusalem; whom they also TR omits “also” killed, hanging him on a tree.

³⁹Ug kami mga saksi sa tanang mga butang nga gibuhat niya sa yuta sa mga Judio, ug sa Jerusalem; siya gipatay usab nila, nga ginabitay sa usa ka kahoy.

⁴⁰God raised him up the third day, and gave him to be revealed,

⁴⁰Siya gibanhaw sa Dios sa ikatolo ka adlaw, ug gitugutan siya nga magpakita:

⁴¹not to all the people, but to witnesses who were chosen before by God, to us, who ate and drank with him after he rose from the dead.

⁴¹Dili sa tibook nga katawohan, kondili sa mga saksi nga gipili sa Dios kaniadto, bisan kanamo nga nanagpangaon ug nanagpanginum uban kaniya, sa tapus ang iyang pagkabanhaw gikan sa mga minatay.

⁴²He commanded us to preach to the people and to testify that this is he who is appointed by God as the Judge of the living and the dead.

⁴²Ug iyang gisugo kami, nga magwali sa katawohan, ug pagapamatud-an namo nga siya mao ang gitudlo sa Dios, nga maghuhukom sa mga buhi ug sa mga minatay.

⁴³All the prophets testify about him, that through his name everyone who believes in him will receive remission of sins.”

⁴³Siya gipamatud-an sa tanang mga manalagna, nga pinaagi sa iyang ngalan ang tanang motoo kaniya, makadawat sa pasaylo sa mga sala.

⁴⁴While Peter was still speaking these words, the Holy Spirit fell on all those who heard the word.

⁴⁴Sa nagasulti pa si Pedro niining mga pulonga, mikunsad ang Espiritu Santo sa ibabaw sa tanang mga nagapatalinghug sa pulong.

⁴⁵They of the circumcision who believed were amazed, as many as came with Peter, because the gift of the Holy Spirit was also poured out on the Gentiles.

⁴⁵Ug nanghiugnok ang mga matinoohon sa circuncicion nga nag-uban kang Pedro, nga ang hiyas sa Espiritu Santo gipadahili usab sa mga Gentil.

⁴⁶For they heard them speaking in other languages and magnifying God. Then Peter answered,

⁴⁶Kay ginapatalinghugan nila nga sila nanagsulti ug mga sinultihan ug nagadayeg sa Dios.

⁴⁷“Can any man forbid the water, that these who have received the Holy Spirit as well as we should not be baptized?”

⁴⁷Unya mitubag si Pedro: Aduna bay tawong arang makagpugong sa tubig aron dili pagabautismohan kini sila nga mga nakadawat usab sa Espiritu Santo sama kanamo?

⁴⁸He commanded them to be baptized in the name of Jesus Christ. Then they asked him to stay some days.

⁴⁸Ug nagsugo siya nga pagabautismohan sila sa ngalan ni Jesucristo. Unya sila naghangyo nga magpabilin siya ug pila ka adlaw.