¹Jesus answered and spoke again in parables to them, saying,

¹Ug sa mitubag si Jesus, nagsulti pag-usab kanila sa sambingay nga nagaingon.

² “The Kingdom of Heaven is like a certain king, who made a marriage feast for his son,

²Ang gingharian sa langit sama sa usa ka hari nga nagakombira sa kasal sa iyang anak.

³ and sent out his servants to call those who were invited to the marriage feast, but they would not come.

³Ug gipaadto niya ang iyang mga ulipon aron panawgon nila ang mga dinapit sa kasal. Ug nagdumili sila sa pag-adto.

⁴ Again he sent out other servants, saying, ‘Tell those who are invited, “Behold, I have prepared my dinner. My cattle and my fatlings are killed, and all things are ready. Come to the marriage feast!”’

⁴Gipaadtoan na usab niya sa laing mga ulipon nga nagaingon: Ania karon, naandam ko na ang pagkaon; ang akong mga nati ug mga hayup nga mga gipatambok, nangaihaw, ug ang tanan nahikay na gayud, umari kamo sa kasal.

⁵ But they made light of it, and went their ways, one to his own farm, another to his merchandise,

⁵Apan wala sila magtagad niini ug nanlakat sila: ang usa, sa iyang kaugalingong uma; ang usa, sa iyang patigayon,

⁶ and the rest grabbed his servants, and treated them shamefully, and killed them.

⁶Ug ang uban nanagdakup sa iyang mga ulipon, ug kini gipasipalahan nila ug gipamatay.

⁷ When the king heard that, he was angry, and sent his armies, destroyed those murderers, and burned their city.

⁷Apan ang hari nasuko, ug gipaadtoan niya sa iyang mga sundalo, ug gipalaglag niya kadtong mga mamumuno, ug gipasunog ang lungsod nila.

⁸ “Then he said to his servants, ‘The wedding is ready, but those who were invited weren’t worthy.

⁸Ug nag-ingon sa iyang mga ulipon: Sa pagkamatuod ang kasal nahikay na, apan ang mga dinapit dili mga takus.

⁹ Go therefore to the intersections of the highways, and as many as you may find, invite to the marriage feast.’

⁹Busa pangadto kamo sa mga kinasang-an sa mga dalan, ug ang tanan nga hingkit-an ninyo, dapita ninyo sa kombira sa kasal.

¹⁰ Those servants went out into the highways, and gathered together as many as they found, both bad and good. The wedding was filled with guests.

¹⁰Ug sa nanagpanlakaw kadtong mga ulipon sa mga dalan, ilang gitigum ang tanang mga hingsugatan nila, mga dautan ug mga maayo; ug ang kan-anan sa kasal napuno sa mga dinapit.

¹¹ But when the king came in to see the guests, he saw there a man who didn’t have on wedding clothing,

¹¹Ug sa misulod ang hari sa pagtan-aw sa mga dinapit, hingkit-an niya didto ang usa ka tawo nga wala magsul-ob sa bisti nga alang sa kasal.

¹² and he said to him, ‘Friend, how did you come in here not wearing wedding clothing?’ He was speechless.

¹²Ug siya miingon kaniya: Abyan, nganong misulod ka dinhi nga wala ikaw ing bisti nga alang sa kasal? Ug mihilum siya.

¹³ Then the king said to the servants, ‘Bind him hand and foot, take him away, and throw him into the outer darkness; there is where the weeping and grinding of teeth will be.’

¹³Unya ang hari nag-ingon sa mga sulogoon: Gapusa ninyo siya sa mga tiil ug sa mga kamot, ug isalibay ninyo siya sa kangitngitan sa gawas, didto mahitabo ang paghilak ug ang pagkagut sa mga ngipon,

¹⁴ For many are called, but few chosen.”

¹⁴Kay daghan ang mga gipanawag, apan diriyut da ang mga napili.

¹⁵Then the Pharisees went and took counsel how they might entrap him in his talk.

¹⁵Unya namahawa ang mga Fariseo, ug nanagsabutsabut sila sa ilang kaugalingon kong unsaon pagbitik kaniya sa iyang pagpanulti.

¹⁶They sent their disciples to him, along with the Herodians, saying, “Teacher, we know that you are honest, and teach the way of God in truth, no matter whom you teach, for you aren’t partial to anyone.

¹⁶Tungod niini ilang gipaadtoan siya sa ilang mga tinon-an kauban sa mga Herodianhon sa pag-ingon: Magtutudlo, hingbaloan namo nga ikaw maminatud-on, ug nga ginatudlo mo sa matuod ang dalan sa Dios, sa walay pagtagad kang bisan kinsa, kay wala mo pagatan-awa ang pamayhon sa mga tawo.

¹⁷Tell us therefore, what do you think? Is it lawful to pay taxes to Caesar, or not?”

¹⁷Busa isuiti kanamo: Unsay imong hunahuna, uyon ba sa balaod ang paghatag sa buhis kang Cesar, kun dili?

¹⁸But Jesus perceived their wickedness, and said, “Why do you test me, you hypocrites?

¹⁸Apan naila ni Jesus ang ilang pagkadautan, ug nag-ingon: Nganong ginatintal ako ninyo, mga salingkapaw?

¹⁹ Show me the tax money.” They brought to him a denarius.

¹⁹Ipakita kanako ang salapi sa buhis. Ug ilang gidad-an siya sa usa ka denario.

²⁰He asked them, “Whose is this image and inscription?”

²⁰Unya Siya nag-ingon kanila: Kang kinsa kini nga dagway ug kining nahasulat?

²¹They said to him, “Caesar’s.” Then he said to them, “Give therefore to Caesar the things that are Caesar’s, and to God the things that are God’s.”

²¹Sila nagaingon kaniya: Kang Cesar. Unya siya miingon kanila: Nan, magbayad kamo kang Cesar sa iya ni Cesar, ug sa Dios, sa iya sa Dios.

²²When they heard it, they marveled, and left him, and went away.

²²Ug sa hingdunggan nila kini, nanghibulong sila, ug ilang gibiyaan siya ug namahawa.

²³On that day Sadducees (those who say that there is no resurrection) came to him. They asked him,

²³Niadto gihapon nga adlawa miduol kaniya ang mga Saduceo, sila nga nanag-ingon nga walay pagkabanhaw, ug nanagpangutana kaniya,

²⁴saying, “Teacher, Moses said, ‘If a man dies, having no children, his brother shall marry his wife, and raise up seed for his brother.’

²⁴Nga nanag-ingon: Magtutudlo, si Moises nag-ingon: Kong usa ka tawo mamatay nga walay mga anak, ang iyang igsoon makapakasal sa asawa niya, ug magbangon sa kaliwat sa iyang igsoon.

²⁵Now there were with us seven brothers. The first married and died, and having no seed left his wife to his brother.

²⁵Nan, dinhi sa taliwala namo may pito ka managsoon nga lalake; ug ang nahauna nakapangasawa, ug namatay; ug kay wala siyay liwat, gibilin ang iyang asawa sa iyang igsoon.

²⁶In the same way, the second also, and the third, to the seventh.

²⁶Sa ingon usab nga pagkaagi ang ikaduha ug ang ikatolo, hangtud sa ikapito.

²⁷After them all, the woman died.

²⁷Ug sa human kanilang tanan, namatay usab ang babaye.

²⁸In the resurrection therefore, whose wife will she be of the seven? For they all had her.”

²⁸Busa, sa pagkabanhaw, kinsa sa pito ang makaasawa kaniya? Kay ang tanan nangasawa kaniya.

²⁹But Jesus answered them, “You are mistaken, not knowing the Scriptures, nor the power of God.

²⁹Apan sa mitubag si Jesus, nag-ingon kanila: Nangasayup kamo, kay wala ninyo hibaloi ang mga Kasulatan, bisan ang gahum sa Dios.

³⁰ For in the resurrection they neither marry, nor are given in marriage, but are like God’s angels in heaven.

³⁰Kay sa pagkabanhaw dili sila makapangasawa, bisan makapamana, kondili ingon sila sa mga manolonda sa langit.

³¹ But concerning the resurrection of the dead, haven’t you read that which was spoken to you by God, saying,

³¹Apan, nahatungod sa pagkabanhaw sa mga minatay, wala ba ninyo hibasahi ang gisulti sa Dios kaninyo nga nagaingon:

³² ‘I am the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob?’ Exodus 3:6 God is not the God of the dead, but of the living.”

³²Ako mao ang Dios ni Abraham, ug ang Dios ni Isaac; ug ang Dios ni Jacob? Ang Dios dili mao ang Dios sa mga minatay, kondili sa mga buhi.

³³When the multitudes heard it, they were astonished at his teaching.

³³Ug sa hindunggan kini sa katawohan, nanghitingala sila sa iyang pagtolon-an.

³⁴But the Pharisees, when they heard that he had silenced the Sadducees, gathered themselves together.

³⁴Apan sa pagkadungog sa mga Fariseo nga napahilum niya ang mga Saduceo, nanagtigum sila pagtingub.

³⁵One of them, a lawyer, asked him a question, testing him.

³⁵Ug usa kanila nga batid sa balaod, nangutana sa usa ka pangutana sa pagtintal kaniya:

³⁶“Teacher, which is the greatest commandment in the law?”

³⁶Magtutudlo, unsa ang dakung sugo sa Kasugoan?

³⁷Jesus said to him, “‘You shall love the Lord your God with all your heart, with all your soul, and with all your mind.’ Deuteronomy 6:5

³⁷Si Jesus miingon kaniya: Higug-maon mo ang Ginoo nga imong Dios, sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag, ug sa bug-os mong hunahuna.

³⁸ This is the first and great commandment.

³⁸Kini mao ang nahauna ug dakung sugo.

³⁹ A second likewise is this, ‘You shall love your neighbor as yourself.’ Leviticus 19:18

³⁹Ug ang ikaduha sama niini: Higugmaon mo ang imong isigkatawo ingon sa imong kaugalingon.

⁴⁰ The whole law and the prophets depend on these two commandments.”

⁴⁰Dinhi niining duha ka sugo nagagikan ang tanan nga Kasugoan, ug ang mga Manalagna.

⁴¹Now while the Pharisees were gathered together, Jesus asked them a question,

⁴¹Ug samtang nanagkatigum pa ang mga Fariseo, gipangutana sila ni Jesus sa usa ka pangutana,

⁴²saying, “What do you think of the Christ? Whose son is he?” They said to him, “Of David.”

⁴²Nga nagaingon: Unsay hunahuna ninyo nahatungod kang Cristo? Kang kinsa siya nga anak? Sila nagaingon kaniya: Anak ni David.

⁴³He said to them, “How then does David in the Spirit call him Lord, saying,

⁴³Siya nagaingon kanila: Nan, ngano man si David sa pagsulti sa Espiritu nagangalan kaniya nga Ginoo, nga nagaingon:

⁴⁴ ‘The Lord said to my Lord, sit on my right hand, until I make your enemies a footstool for your feet?’ Psalm 110:1

⁴⁴ang Ginoo nag-ingon sa akong Ginoo: Lumingkod ka sa akong too, hangtud nga ikabutang ko ang imong mgakaaway sa ilalum sa imong mga tiil?

⁴⁵ “If then David calls him Lord, how is he his son?”

⁴⁵Kong si David nagangalan kaniya nga Ginoo, sa unsang pagkaagi nga maanak siya ni David?

⁴⁶No one was able to answer him a word, neither did any man dare ask him any more questions from that day forth.

⁴⁶Ug walay bisan kinsa nga nakahimo sa pagtubag kaniya ug usa ka pulong; ug walay bisan kinsa usab nga nangahas sukad niadtong adlawa sa pagpangutana kaniya ug uban pang mga pangutana.