¹The proverbs of Solomon. A wise son makes a glad father; but a foolish son brings grief to his mother.

¹Ang mga proverbio ni Salomon. Ang usa ka anak nga manggialamon maoy kalipay sa iyang amahan; Apan ang usa ka anak nga buang-buang maoy kaguol sa iyang inahan.

²Treasures of wickedness profit nothing, but righteousness delivers from death.

²Ang mga bahandi sa kadautan walay kapuslanan; Apan ang pagkamatarung magaluwas gikan sa kamatayon.

³Yahweh will not allow the soul of the righteous to go hungry, but he thrusts away the desire of the wicked.

³Si Jehova dili motugot sa kalag sa tawong matarung nga magutom; Apan ipahilayo niya ang tinguha sa dautan.

⁴He becomes poor who works with a lazy hand, but the hand of the diligent brings wealth.

⁴Mahimong kabus ang magabuhat uban ang usa ka kamot nga tapulan; Apan ang kamot sa makugihon makapahimong adunahan.

⁵He who gathers in summer is a wise son, but he who sleeps during the harvest is a son who causes shame.

⁵Kadtong nagaani panahon sa tinginit maoy usa ka manggialamon nga anak; Apan kadtong nagakatulog sa tingani maoy usa ka anak nga nagapakaulaw.

⁶Blessings are on the head of the righteous, but violence covers the mouth of the wicked.

⁶Ang mga panalangin maoy anaa sa ibabaw sa ulo sa matarung; Apan ang pagpanlupig nagatabon sa baba sa dautan.

⁷The memory of the righteous is blessed, but the name of the wicked will rot.

⁷Ang handumanan sa matarung maoy bulahan; Apan ang ngalan sa dautan madunot.

⁸The wise in heart accept commandments, but a chattering fool will fall.

⁸Ang manggialamon sa kasingkasing magadawat ug mga sugo; Apan ang usa ka buang-buang nga witwitan mahulog sa kagul-anan .

⁹He who walks blamelessly walks surely, but he who perverts his ways will be found out.

⁹Kadtong nagalakat sa pagkamatul-id nagalakat sa kasigurohan; Apan kadtong nagamasukihon sa iyang mga dalan mahibaloan.

¹⁰One winking with the eye causes sorrow, but a chattering fool will fall.

¹⁰Kadtong nagapangilo sa mata nagahatag ug kasubo; Apan ang usa ka buang-buang nga witwitan mahulog sa kagul-anan .

¹¹The mouth of the righteous is a spring of life, but violence covers the mouth of the wicked.

¹¹Ang baba sa matarung maoy usa ka tuburan sa kinabuhi; Apan ang pagpanlupig nagatabon sa baba sa dautan.

¹²Hatred stirs up strife, but love covers all wrongs.

¹²Ang pagdumot nagapapukaw sa mga kasamok; Apan ang gugma nagatabon sa tanang mga kalapasan.

¹³Wisdom is found on the lips of him who has discernment, but a rod is for the back of him who is void of understanding.

¹³Diha sa mga ngabil niadtong adunay panimuot hikaplagan ang kaalam: Apan ang usa ka bunal alang sa likod niadtong walay pagsabut.

¹⁴Wise men lay up knowledge, but the mouth of the foolish is near ruin.

¹⁴Ang mga tawong manggialamon nagatigum ug kahibalo; Apan ang baba sa buang-buang mao ang usa ka pagkalaglag karon.

¹⁵The rich man’s wealth is his strong city. The destruction of the poor is their poverty.

¹⁵Ang bahandi sa tawong adunahan mao ang iyang malig-on nga ciudad; Ang pagkalaglag sa mga kabus mao ang ilang pagkakabus.

¹⁶The labor of the righteous leads to life. The increase of the wicked leads to sin.

¹⁶Ang pagpamoo sa tawong matarung nagapadulong ngadto sa kinabuhi; Ang abut sa tawong dautan, ngadto sa pagpakasala.

¹⁷He is in the way of life who heeds correction, but he who forsakes reproof leads others astray.

¹⁷Anaa sa dalan sa kinabuhi kadtong mamati sa pagbadlong; Apan kadtong nagasalikway sa pagbadlong anaa sa kasaypanan.

¹⁸He who hides hatred has lying lips. He who utters a slander is a fool.

¹⁸Kadtong nagatago sa pagdumot adunay bakakon nga mga ngabil; Ug kadtong nagapamulong us usa ka butang-butang maoy usa ka buang.

¹⁹In the multitude of words there is no lack of disobedience, but he who restrains his lips does wisely.

¹⁹Diha sa daghang mga pulong dili mawad-an sa kalapasan; Apan kadtong nagapugong sa iyang mga ngabil nagabuhat sa manggialamon gayud.

²⁰The tongue of the righteous is like choice silver. The heart of the wicked is of little worth.

²⁰Ang dila sa tawong matarung ingon sa piniling salapi: Ang kasingkasing sa tawong dautan diyutay ra ug bili.

²¹The lips of the righteous feed many, but the foolish die for lack of understanding.

²¹Ang mga ngabil sa matarung magapakaon ug daghan; Apan ang buang-buang mamatay tungod sa pagkakulang ug salabutan,

²²Yahweh’s blessing brings wealth, and he adds no trouble to it.

²²Ang panalangin ni Jehova, nagapadato kini; Ug siya wala magadugang ug kasubo niana.

²³It is a fool’s pleasure to do wickedness, but wisdom is a man of understanding’s pleasure.

²³Maoy usa ka lingaw-lingaw sa usa ka buang ang pagbuhat ug kadautan; Ug maingon niini ang kaalam alang sa usa ka tawo nga masinabuton,

²⁴What the wicked fear, will overtake them, but the desire of the righteous will be granted.

²⁴Ang kahadlok sa tawong dautan, kini modangat sa ibabaw niya; Ug ang tinguha sa tawong matarung igatugot man.

²⁵When the whirlwind passes, the wicked is no more; but the righteous stand firm forever.

²⁵Sa paglabay sa alimpulos ang dautan mahanaw; Apan ang matarung maoy usa ka patukoranan nga walay katapusan.

²⁶As vinegar to the teeth, and as smoke to the eyes, so is the sluggard to those who send him.

²⁶Maingon sa suka nga alang sa mga ngipon, ug sa aso nga alang sa mga mata, Mao man usab ang tapulan alang niadtong nagasugo kaniya.

²⁷The fear of Yahweh prolongs days, but the years of the wicked shall be shortened.

²⁷Ang pagkahadlok kang Jehova nagapalugway sa mga adlaw; Apan ang mga tuig sa dautan pagahamub-on.

²⁸The prospect of the righteous is joy, but the hope of the wicked will perish.

²⁸Ang paglaum sa matarung mao ang kalipay; Apan ang gipaabut niadtong dautan mawagtang.

²⁹The way of Yahweh is a stronghold to the upright, but it is a destruction to the workers of iniquity.

²⁹Ang dalan ni Jehova maoy usa ka malig-ong salipdanan sa tawong matul-id; Apan kini maoy usa ka pagkalaglag sa mga mamumuhat sa kasal-anan.

³⁰The righteous will never be removed, but the wicked will not dwell in the land.

³⁰Ang matarung dili gayud matarug; Apan ang dautan dili magadayon sa yuta.

³¹The mouth of the righteous brings forth wisdom, but the perverse tongue will be cut off.

³¹Ang baba sa matarung magabunga ug kaalam; Apan ang dila nga masukihon pagaputlon.

³²The lips of the righteous know what is acceptable, but the mouth of the wicked is perverse.

³²Ang mga ngabil sa matarung mahibalo sa angay nga pagadawaton; Apan ang baba sa dautan nagapamulong sa pagkamasukihon.