¹A good name is better than fine perfume; and the day of death better than the day of one’s birth.

¹ نام نیک از عطر گرانبها بهتر است و روز مرگ از روز تولّد.

²It is better to go to the house of mourning than to go to the house of feasting: for that is the end of all men, and the living should take this to heart.

² رفتن به خانهٔ عزا بهتر از رفتن جشن به است. همه باید این را بدانیم که مرگ در انتظار ماست.

³Sorrow is better than laughter; for by the sadness of the face the heart is made good.

³ اندوه بهتر از خنده است، زیرا غم آینهٔ دل را صفا می‌دهد.

⁴The heart of the wise is in the house of mourning; but the heart of fools is in the house of mirth.

⁴ شخص دانا دربارهٔ مرگ می‌اندیشد، ولی مرد احمق در پی عیش و نوش است.

⁵It is better to hear the rebuke of the wise, than for a man to hear the song of fools.

⁵ شنیدن انتقاد از شخص دانا بهتر از شنیدن تعریف از احمقان است.

⁶For as the crackling of thorns under a pot, so is the laughter of the fool. This also is vanity.

⁶ خندهٔ احمقان مانند صدای تَرَق‌تَرَق خار در آتشِ زیر دیگ بی‌معنی است.

⁷Surely extortion makes the wise man foolish; and a bribe destroys the understanding.

⁷ ظلم مرد حکیم را احمق می‌گرداند و رشوه دل را فاسد می‌سازد.

⁸Better is the end of a thing than its beginning. The patient in spirit is better than the proud in spirit.

⁸ انتهای کار از شروع آن بهتر است و صبر و شکیبایی از غرور نیکوتر می‌باشد.

⁹Don’t be hasty in your spirit to be angry, for anger rests in the bosom of fools.

⁹ زود خشمگین نشوید، زیرا کسی‌که زود خشمگین می‌شود احمق است.

¹⁰Don’t say, “Why were the former days better than these?” For you do not ask wisely about this.

¹⁰ هیچ‌گاه نپرسید: «چرا دوران گذشته بهتر از حالا بود؟» زیرا این‌گونه سؤال عاقلانه نیست.

¹¹Wisdom is as good as an inheritance. Yes, it is more excellent for those who see the sun.

¹¹ حکمت زیادتر از ارث ارزش دارد و هرکسی در این دنیا باید از حکمت برخودار باشد.

¹²For wisdom is a defense, even as money is a defense; but the excellency of knowledge is that wisdom preserves the life of him who has it.

¹² حکمت و ثروت پناهگاهی برای انسان هستند، ولی برتری حکمت این است که به انسان زندگی می‌بخشد.

¹³Consider the work of God, for who can make that straight, which he has made crooked?

¹³ کارهای خدا را ببینید، چه کسی می‌تواند آنچه را که او کج ساخته است راست نماید؟

¹⁴In the day of prosperity be joyful, and in the day of adversity consider; yes, God has made the one side by side with the other, to the end that man should not find out anything after him.

¹⁴ در وقت خوشبختی خوش باشید و هنگام سختی به یاد آورید که خوبی و بدی از جانب خداست و شما نمی‌دانید که بعد از آن چه اتّفاقی رخ خواهد داد.

¹⁵All this have I seen in my days of vanity: there is a righteous man who perishes in his righteousness, and there is a wicked man who lives long in his evildoing.

¹⁵ در این زندگیِ بیهودهٔ خود بسیار چیزها دیده‌ام. یک شخص نیک در جوانی می‌میرد، امّا یک فرد شریر با وجود بدیهایش سالهای درازی زندگی می‌کند.

¹⁶Don’t be overly righteous, neither make yourself overly wise. Why should you destroy yourself?

¹⁶ پس بیش از حد نیک و با حکمت نباشید، مبادا خود را نابود کنید.

¹⁷Don’t be too wicked, neither be foolish. Why should you die before your time?

¹⁷ بسیار شریر و احمق هم نباشید، مبادا مرگتان زود فرا رسد.

¹⁸It is good that you should take hold of this. Yes, also from that don’t withdraw your hand; for he who fears God will come forth from them all.

¹⁸ در هیچ‌کدام آنها افراط نکنید. اگر خدا را تکریم نمایید در هر حال موفّق خواهید شد.

¹⁹Wisdom is a strength to the wise man more than ten rulers who are in a city.

¹⁹ حکمت، انسان را از ده فرمانده که در یک شهر زندگی می‌کنند، تواناتر می‌سازد.

²⁰Surely there is not a righteous man on earth, who does good and doesn’t sin.

²⁰ در دنیا هیچ‌کسی نیست که کاملاً نیک‌کردار باشد و گناه نکند.

²¹Also don’t take heed to all words that are spoken, lest you hear your servant curse you;

²¹ همهٔ حرفهایی را که می‌شنوی به دل نگیر، حتّی وقتی می‌شنوی که خدمتکارت به تو ناسزا می‌گوید.

²²for often your own heart knows that you yourself have likewise cursed others.

²² خودتان می‌دانید که شما هم بارها به دیگران ناسزا گفته‌اید.

²³All this have I proved in wisdom. I said, “I will be wise”; but it was far from me.

²³ من با حکمت خود تمام اینها را آزمودم و سعی کردم که دانا باشم، امّا به جایی نرسیدم.

²⁴That which is, is far off and exceedingly deep. Who can find it out?

²⁴ مفهوم زندگی را کسی نمی‌داند، زیرا خیلی عمیق و بالاتر از عقل ماست.

²⁵I turned around, and my heart sought to know and to search out, and to seek wisdom and the scheme of things, and to know that wickedness is stupidity, and that foolishness is madness.

²⁵ پس وقت خود را صرف مطالعه و تحقیق نمودم و تصمیم گرفتم که حکمت را بیاموزم تا جواب سؤالات خود را پیدا کنم و برایم ثابت شد که شرارت و حماقت کار مردم احمق و دیوانه است.

²⁶I find more bitter than death the woman whose heart is snares and traps, whose hands are chains. Whoever pleases God shall escape from her; but the sinner will be ensnared by her.

²⁶ فهمیدم که زن حیله‌گر از مرگ تلخ‌تر است، عشق او همچون دام و تله و بازوانش مانند کمند است. کسی‌که خدا از او راضی باشد می‌تواند از دام او نجات یابد، امّا شخص گناهکار گرفتارش می‌شود.

²⁷“Behold, I have found this,” says the Preacher, “one to another, to find out the scheme;

²⁷ حکیم می‌گوید: وقتی به دنبال حقیقت بودم به تدریج پی بردم که پاسخی وجود ندارد. اما دریافتم که در میان هزار مرد می‌توان یک مرد محترم پیدا کرد ولی در میان هزار زن یک زن قابل احترام هم وجود ندارد. پس به این نتیجه رسیدم که خدا انسان را نیک و درستکار آفرید، امّا او خود را به مسائل پیچیده گرفتار کرده است.

²⁸which my soul still seeks; but I have not found. One man among a thousand have I found; but I have not found a woman among all those.

²⁸ پس به این نتیجه رسیدم که خدا انسان را نیک و درستکار آفرید، امّا او خود را به مسائل پیچیده گرفتار کرده است.

²⁹Behold, this only have I found: that God made man upright; but they search for many schemes.”