¹Don’t be envious of evil men; neither desire to be with them:

¹Huwag kang mananaghili sa mga masamang tao, ni magnasa ka man na masama sa kanila:

²for their hearts plot violence, and their lips talk about mischief.

²Sapagka't ang kanilang puso ay nagaaral ng pagpighati, at ang kanilang mga labi ay nagsasalita ng kalikuan.

³Through wisdom a house is built; by understanding it is established;

³Sa karunungan ay natatayo ang bahay; at sa pamamagitan ng unawa ay natatatag.

⁴by knowledge the rooms are filled with all rare and beautiful treasure.

⁴At sa pamamagitan ng kaalaman ay napupuno ang mga silid, ng lahat na mahalaga at maligayang mga kayamanan.

⁵A wise man has great power; and a knowledgeable man increases strength;

⁵Ang pantas na tao ay malakas; Oo, ang taong maalam ay lumalago ang kapangyarihan.

⁶for by wise guidance you wage your war; and victory is in many advisors.

⁶Sapagka't sa pamamagitan ng pantas na pamamatnubay ay makikipagdigma ka: at sa karamihan ng mga tagapayo ay may kaligtasan.

⁷Wisdom is too high for a fool: he doesn’t open his mouth in the gate.

⁷Karunungan ay totoong mataas sa ganang mangmang: hindi niya ibinubuka ang kaniyang bibig sa pintuang-bayan.

⁸One who plots to do evil will be called a schemer.

⁸Siyang kumakatha ng paggawa ng kasamaan, tatawagin siya ng mga tao na masamang tao.

⁹The schemes of folly are sin. The mocker is detested by men.

⁹Ang pagiisip ng kamangmangan ay kasalanan: at ang mangduduwahagi ay karumaldumal sa mga tao.

¹⁰If you falter in the time of trouble, your strength is small.

¹⁰Kung ikaw ay manglupaypay sa kaarawan ng kasakunaan, ang iyong kalakasan ay munti.

¹¹Rescue those who are being led away to death! Indeed, hold back those who are staggering to the slaughter!

¹¹Iligtas mo silang nangadala sa kamatayan, at ang mga handang papatayin, ay tingnan mo na iyong ibalik.

¹²If you say, “Behold, we didn’t know this”; doesn’t he who weighs the hearts consider it? He who keeps your soul, doesn’t he know it? Shall he not render to every man according to his work?

¹²Kung iyong sinasabi, narito, hindi kami nakakaalam nito: hindi ba niya binubulay na tumitimbang ng mga puso? At siyang nagiingat ng iyong kaluluwa, hindi ba niya nalalaman? At hindi ba niya gagantihin ang bawa't tao ayon sa gawa niya?

¹³My son, eat honey, for it is good; the droppings of the honeycomb, which are sweet to your taste:

¹³Anak ko, kumain ka ng pulot, sapagka't mabuti; at ng pulot-pukyutan na matamis sa iyong lasa:

¹⁴so you shall know wisdom to be to your soul; if you have found it, then there will be a reward, your hope will not be cut off.

¹⁴Sa gayo'y matututo ka ng karunungan na malalagay sa iyong kaluluwa: kung iyong nasumpungan ito, sa gayo'y magkakaroon ka nga ng kagantihan, at ang iyong pagasa ay hindi mahihiwalay.

¹⁵Don’t lay in wait, wicked man, against the habitation of the righteous. Don’t destroy his resting place:

¹⁵Huwag kang bumakay, Oh masamang tao, sa tahanan ng matuwid; huwag mong sirain ang kaniyang dakong pahingahan:

¹⁶for a righteous man falls seven times, and rises up again; but the wicked are overthrown by calamity.

¹⁶Sapagka't ang matuwid ay nabubuwal na makapito, at bumabangon uli: nguni't ang masama ay nabubuwal sa kasakunaan.

¹⁷Don’t rejoice when your enemy falls. Don’t let your heart be glad when he is overthrown;

¹⁷Huwag kang magalak pagka ang iyong kaaway ay nabubuwal, at huwag matuwa ang iyong puso pagka siya'y nabubuwal:

¹⁸lest Yahweh see it, and it displease him, and he turn away his wrath from him.

¹⁸Baka makita ng Panginoon, at ipagdamdam ng loob siya, at kaniyang ihiwalay ang poot niya sa kaniya.

¹⁹Don’t fret yourself because of evildoers; neither be envious of the wicked:

¹⁹Huwag kang mabalisa dahil sa mga manggagawa ng masama; ni maging mapanaghiliin ka man sa masama:

²⁰for there will be no reward to the evil man; and the lamp of the wicked shall be snuffed out.

²⁰Sapagka't hindi magkakaroon ng kagantihan sa masamang tao; ang ilawan ng masama ay papatayin.

²¹My son, fear Yahweh and the king. Don’t join those who are rebellious:

²¹Anak ko, matakot ka sa Panginoon at sa hari: at huwag kang makisalamuha sa kanila na mapagbago:

²²for their calamity will rise suddenly; the destruction from them both—who knows?

²²Sapagka't ang kanilang kasakunaan ay darating na bigla; at sinong nakakaalam ng kasiraan nila kapuwa?

²³These also are sayings of the wise. To show partiality in judgment is not good.

²³Ang mga ito man ay sabi rin ng pantas. Magkaroon ng pagtangi ng mga pagkatao sa kahatulan, ay hindi mabuti.

²⁴He who says to the wicked, “You are righteous”; peoples shall curse him, and nations shall abhor him—

²⁴Siyang nagsasabi sa masama, Ikaw ay matuwid; susumpain siya ng mga bayan, kayayamutan siya ng mga bansa:

²⁵but it will go well with those who convict the guilty, and a rich blessing will come on them.

²⁵Nguni't silang nagsisisaway sa kaniya ay magkakaroon ng kaluguran, at ang mabuting pagpapala ay darating sa kanila.

²⁶An honest answer is like a kiss on the lips.

²⁶Siya'y humahalik sa mga labi niyaong nagbibigay ng matuwid na sagot.

²⁷Prepare your work outside, and get your fields ready. Afterwards, build your house.

²⁷Ihanda mo ang iyong gawa sa labas, at ihanda mo sa iyo sa parang; at pagkatapos ay itayo mo ang iyong bahay.

²⁸Don’t be a witness against your neighbor without cause. Don’t deceive with your lips.

²⁸Huwag kang sumaksi laban sa iyong kapuwa ng walang kadahilanan; at huwag kang magdaya ng iyong mga labi.

²⁹Don’t say, “I will do to him as he has done to me; I will render to the man according to his work.”

²⁹Huwag mong sabihin, gagawin kong gayon sa kaniya na gaya ng ginawa niya sa akin: aking ibibigay sa tao ang ayon sa kaniyang gawa.

³⁰I went by the field of the sluggard, by the vineyard of the man void of understanding;

³⁰Ako'y nagdaan sa tabi ng bukid ng tamad, at sa tabi ng ubasan ng taong salat sa unawa;

³¹Behold, it was all grown over with thorns. Its surface was covered with nettles, and its stone wall was broken down.

³¹At, narito, tinubuang lahat ng mga tinik, ang ibabaw niyaon ay natakpan ng mga dawag, at ang bakod na bato ay nabagsak.

³²Then I saw, and considered well. I saw, and received instruction:

³²Ako nga'y tumingin, at aking binulay na mabuti: aking nakita, at tumanggap ako ng turo.

³³a little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep;

³³Kaunti pang tulog, kaunti pang idlip, kaunti pang paghahalukipkip ng mga kamay upang matulog:

³⁴so your poverty will come as a robber, and your want as an armed man.

³⁴Gayon darating ang iyong karalitaan na parang magnanakaw; at ang iyong kasalatan na parang nasasandatahang tao.