1 Bokk yi, bëgguma ngeen umple li daloon sunu maam ya. Ñoom ñépp niir wa tiimoon na leen, te ñoom ñépp jàll nañu géej.
1以史为鉴
2 Sóobu nañu ca ndoxu géej ga ak ca niir wa, ba bokk noonu ci Musaa.
2都曾经在云里在海里受洗归于摩西。
3 Ñoom ñépp bokk nañoo lekk ñam, wa Yàlla joxe,
3他们都吃了一样的灵粮,
4 naan naan ga mu joxe, ndaxte ñu ngi doon naan ca xeer, wa leen doon gunge, te xeer woowa Kirist la woon.
4都喝了一样的灵水;他们所喝的,是从那随着他们的灵磐石那里来的,这磐石就是基督。
5 Teewul ñi ëpp ci ñoom neexuñu woon Yàlla, ba mu fàddoon leen ca màndiŋ ma.
5但他们大多数的人,都得不到 神的喜悦,因此他们都死在旷野。
6 Mbir yooyu ay misaal lañu, yu nuy artu, ngir benn bëgg-bëgg bu bon bañ noo jiital, na mu leen jiitale woon.
6这些事都是我们的鉴戒,叫我们不要贪恋恶事,像他们那样。
7 Buleen jaamu ay xërëm, ni ko ñenn ñi ci ñoom defe woon. Ndaxte Mbind mi nee na: «Mbooloo mi dafa toog, di lekk ak di naan, ba noppi ñu jóg di mbumbaay.»
7你们也不可拜偶像,像他们有些人那样;正如经上所记:“人民坐下吃喝,起来玩乐。”
8 Bunu njaaloo, ni ko ñenn ñi ci ñoom defe woon, ba tax ñaar-fukki junni ak ñett ci ñoom dee ci benn bés.
8我们也不可淫乱,像他们有些人那样,一天就死了二万三千人。
9 Bunu diiŋat Kirist, ni ko ñenn ñi ci ñoom defe, ba ay jaan màtt leen, ñu dee.
9我们也不可试探主,像他们有些人那样,结果就被蛇咬死了。
10 Buleen xultu, ni ko ñenn ñi ci ñoom defe woon, ba tax malaakam Yàqkat mi rey leen.
10你们也不可发怨言,像他们有些人那样,就被那毁灭者所灭。
11 Mbir yooyu leen daloon misaal la ci nun, te bind nañu ko ngir artu nu, nun ñiy dund ci jamono jii lépp mat.
11这些事发生在他们身上,作为鉴戒,并且记下来,为了要警戒我们这些末世的人。
12 Kon nag kiy naw sa doole, ba yaakaar ne taxaw nga, moytul a daanu ci bàkkaar!
12所以,那自以为站得稳的,应当谨慎,免得跌倒。
13 Benn nattu dabu leen bu wuute ak yi dal nit ñépp. Te sax Yàlla kuy sàmm kóllëre la, te du nangu nattu bi wees seen kàttan, waaye cib nattu, dina leen ubbil bunt bu ngeen man a récce, ba ngeen man koo dékku.
13你们所受的试探,无非是人受得起的; 神是信实的,他必不容许你们受试探过于你们抵受得住的,而且在受试探的时候,必定给你们开一条出路,使你们能忍受得住。
14 Looloo tax, sama soppe yi, nangeen daw xërëm yi.
14不可喝主的杯又喝鬼的杯所以,我所亲爱的,你们要远避拜偶像的事。
15 Maa ngi wax ak yéen ñi am xel. Kon seetleen li ma leen wax.
15我是对明白事理的人说的,我所说的你们要自己判断。
16 Kaas bu yiw, bi tax nuy gërëm Yàlla, ndax du wone sunu booloo ak deretu Kirist? Mburu mi nuy damm, xanaa du dafay wone sunu booloo ak yaramu Kirist?
16我们为福杯祝祷的时候,难道不是共享基督的血吗?我们擘饼的时候,难道不是共享基督的身体吗?
17 Ndegam benn mburu rekk a am, kon nun ñépp lu nu baree-bare, menn mbooloo lanu, ndaxte bokk nanu menn mburu mi.
17因为事实上只有一个饼,我们人数虽多,还是一个身体,因为我们都是分享同一个饼。
18 Seetleen ci bànni Israyil. Ñiy lekk sarax si ñu rendi, ndax booloowuñu ak Yàlla ji ñu jagleel saraxalukaay ba? Aaŋkay!
18你们看看以色列人,那些吃祭物的不就是与祭坛有分吗?
19 Li may wax, lu muy tekki? Ndax yàpp wi ñu jagleel xërëm yi dafay dara? walla xërëm yi dañuy dara?
19我说的是什么意思呢?偶像算得什么,还是祭过偶像的食物算得什么?
20 Déedéet! Waaye sarax yi xërëmkat yi di rendi, ay rab lañu ko jagleel; jagleeluñu ko Yàlla. Te man bëgguma, ngeen booloo ak rab yi.
20我是说,教外人所祭的是鬼,不是献给 神;我却不愿意你们与鬼来往。
21 Mënuleen a naan ci kaasu Boroom bi, naan ci kaasu rab yi. Mënuleen a sukk ci reerub Boroom bi, sukk ci reerub rab yi.
21你们不能喝主的杯又喝鬼的杯,你们不能参加主的筵席又参加鬼的筵席。
22 Walla boog ndax danuy jéem a gillil meru Boroom bi? Xanaa noo ko ëpp doole?
22难道我们要激起主的忿怒吗?我们比他更强吗?
23 Dafa am ñu naan: «Lépp lanu sañ.» Waaw, waaye du lépp a baax ci nun. «Lépp lanu sañ,» waaye it lépp du yékkati ngëm.
23凡事都要荣耀 神什么事情都可以作,但不是都有益处。什么事情都可以作,但不是都能造就人。
24 Bu kenn seet njariñam rekk, waaye nay seet njariñul moroomam.
24人不要求自己的好处,却要求别人的好处。
25 Man ngeen a lekk lépp lu ñuy jaay ca ja ba, bañ cee boole ay laaj ngir dalal seen xel.
25肉食市场所卖的一切,你们只管吃,不要为了良心的缘故问什么,
26 Ndaxte Mbind mi nee na: «Àddina ak li ci biiram lépp, Boroom bi moo ko moom.»
26因为地和地上所充满的都是属于主的。
27 Ku xamul Yàlla nag, bu leen wooyee aw ñam këram, te ngeen nangoo dem, lekkleen lépp lu ñu leen dëj, bañ a laajte dara ngir dalal seen xel.
27如果有不信的人邀请你们吃饭,你们也愿意去,凡摆在你们面前的,都可以吃,不要为了良心的缘故问什么。
28 Waaye bu leen kenn nee: «Lii sarax la, bu ñu jagleel xërëm yi,» suurleen ko ndax ki leen ko xamal, ngir xel mu dal.
28但是如果有人告诉你们:“这是献过祭的食物。”那么,为了那告诉你们的人,也为了良心的缘故,就不要吃。
29 Waxuma sa xel yaw, waaye xelu keneen laay wax. Waaye nga ne: «Li ma sañ a def, lu tax nit ku xelam dalul di am dara lu mu ciy wax?
29我说的良心,不是你的,而是他的。为什么我的自由要受别人的良心论断呢?
30 Su ma lekkee dara di ci sant Yàlla, lu tax ñu may wax lu ñaaw, fekk sant naa ci Yàlla.»
30我若存着感恩的心吃了,为什么我因着我所感恩的食物被人毁谤呢?
31 Kon su ngeen di lekk walla ngeen di naan, walla lu ngeen man a def, defleen lépp ngir màggal Yàlla.
31所以,你们或吃喝,或作什么,一切都要为 神的荣耀而行。
32 Buleen def dara lu man a fanq ngëmu Yawut yi walla ñi dul Yawut walla mbooloom Yàlla.
32无论是犹太人,是希腊人,是 神的教会,你们总不可使他们跌倒;
33 Noonu laay def man ci sama bopp: damay wut a neex ñépp ci lépp. Wutuma lu may jariñ, waaye luy jariñ ñu bare laay wut, ngir ñu mucc.
33就好像我所作的一切,都是要使大家喜悦,不是要求自己的好处,而是要求别人的好处,为了要使他们得救。