Wolof: New Testament

Kekchi

Luke

20

1 Benn bés Yeesu doon jàngal nit ña ca kër Yàlla ga, di leen yégal xebaar bu baax bi. Saraxalekat yu mag ya ak xutbakat ya ak njiit ya ñëw ne ko:
1Sa' jun li cutan li Jesús yô chixch'olobanquil xyâlal li colba-ib chiruheb li tenamit li cuanqueb sa' li templo, nak que'cuulac riq'uineb li xbênil laj tij ut eb laj tz'îb rochbeneb li xakabanbileb chi c'anjelac sa' li templo.
2 «Wax nu ci ban sañ-sañ ngay defe yëf yii, walla kan moo la may boobu sañ-sañ.»
2Ut que'xye re: -¿Ani xtaklan âcue chixbânunquil li c'a'ru yôcat chixbânunquil? ¿Ani xq'uehoc âcuanquil? chanqueb.
3 Yeesu tontu leen ne: «Man itam dinaa leen laaj lenn: wax leen ma,
3Li Jesús quixye reheb: -Lâin tincuaj ajcui' patz'oc êre. Têsume li tinpatz' êre.
4 la Yaxya daan def, di sóob nit ñi ci ndox, fu mu ko jële, ci Yàlla walla ci nit ñi?»
4¿Ani quitaklan chak re laj Juan chi cubsînc ha'? ¿Ma li Dios malaj ut cuînk quitaklan chak re? chan li Jesús reheb.
5 Ñu waxtaan ci seen biir naan: «Bu nu nee: “Ci Yàlla,” dina laaj: “Lu tax gëmuleen ko kon?”
5Ut que'oc chixyebal chi ribileb rib: -¿C'a'ru takasume cui'? Cui takaye nak li Dios xtaklan chak re, a'an tixye ke c'a'ut nak inc'a' xkapâb li c'a'ru quixye laj Juan.
6 Te bu nu nee: “Ci nit ñi,” mbooloo mépp dinañu nu sànni ay xeer, ndaxte gëm nañu ne Yaxya yonent la woon.»
6Ut cui takaye nak cuînk xtaklan chak re, chixjunileb li tenamit toe'xcamsi chi pec xban nak eb a'an neque'xpâb nak laj Juan, a'an tz'akal profeta, chanqueb chi ribileb rib.
7 Noonu ñu tontu ne, xamuñu fu mu ko jële.
7Jo'can nak que'chak'oc ut que'xye re li Jesús: -Lâo inc'a' nakanau ani xtaklan chak re, chanqueb.
8 Yeesu ne leen: «Kon man itam duma leen wax ci ban sañ-sañ laay defe yëf yii.»
8Ut li Jesús quixye reheb: -Chi moco lâin tinye êre ani xq'uehoc incuanquil chixbânunquil li c'a'ru ninbânu, chan reheb.
9 Noonu Yeesu daldi wax nit ña léeb wii: «Amoon na nit ku jëmbët toolu réseñ, batale ko ay beykat, dem tukki tukki bu yàgg.
9Ut li Jesús qui-oc chixyebal reheb li tenamit li jaljôquil ru âtin a'in: Jun li cuînk quirau jun sîr li racuîmk uvas. Quixq'ue chi to' riq'uineb li cuînk aj c'alom. Ut cô sa' jalan tenamit ut najt quisach.
10 Bi tool bi ñoree nag, mu yónni surga ci ñoom, ngir jot wàllam ci meññeef gi. Waaye beykat yi dóor ko ay yar, dàq ko, mu dellu ak loxoy neen.
10Nak quicuulac xk'ehil xsic'bal ru li acuîmk, laj êchal re quixtakla jun lix môs riq'uineb li cuînk chixc'ulbal li jo' q'uial ru li racuîmk li tâtz'ak a'an. Abanan eb li cuînk que'xchap li môs ut que'xsac'. Ut quisuk'i chi mâc'a' que'xq'ue re.
11 Mu yónniwaat beneen surga, ñu dóor ko moom itam, toroxal ko, dàq ko, mu dellu ak loxoy neen.
11Laj êchal re li acuîmk quixtakla jun chic lix môs riq'uineb. Ut jo'can ajcui' que'xbânu re a'an. Que'xhob ut que'xsac' ut quisuk'i a'an chi mâc'a' que'xq'ue re.
12 Mu yónneeti ñetteelu surga, ñu gaañ ko, dàq ko.
12Ut laj êchal re li ch'och' quixtakla cui'chic jun lix môs. Ut eb li cuînk k'axal ra que'xbânu re ut que'xcut chirix li na'ajej a'an.
13 «Boroom tool ba daldi ne: “Nan laay def nag? Dinaa yónni sama doom, sama reeni xol. Xëy na ñu weg ko, moom.”
13Tojo'nak laj êchal re li ch'och' quixye: -¿C'a'ru tinbânu anakcuan? Tintakla li cualal li k'axal raro inban. Nak te'ril li cualal, mâre te'xc'ul sa' xyâlal, chan sa' xch'ôl.
14 Waaye bi beykat yi gisee doom ji, ñu ne ci seen biir: “Kii moo war a donn tool bi; nan ko rey, moom ndono li.”
14Que'ril nak yô chi cuulac li ralal, ut que'xye chi ribileb rib: -A'an li tâêchanînk re li na'ajej. Kacamsihak, chanqueb, re nak lâo chic toêchanînk re.
15 Ñu génne ko tool bi nag, rey ko.» Noonu Yeesu laaj leen: «Nu leen boroom tool bi di def, nag?
15Que'risi sa' li na'ajej a'an ut que'xcamsi. ¿C'a'ru nequeye lâex? ¿C'a'ru tixbânu laj êchal re li acuîmk riq'uineb li cuînk a'in? Lâin tinye êre c'a'ru tixbânu.
16 Xanaa ñëw, rey beykat yooyu, dénk tool ba ñeneen.» Bi Yeesu waxee loolu, nit ña ne ko: «Yàlla tere!»
16Tâchâlk ut tixcamsiheb laj ilol re li racuîmk ut jalan chic aj e tixq'ue li jun sîr chi uvas, chan li Jesús. Nak que'rabi li quixye li Jesús, eb a'an que'xye: -Inc'a' taxak chic'ulmânk chi jo'can, chanqueb.
17 Waaye Yeesu ne leen jàkk, daldi ne: «Kon nag lu baat yii ci Mbind mi di tekki:“Doj wa tabaxkat ya sànni,mujj na di doju koñ.”
17Li Jesús quirileb ut quixye reheb: -¿C'a'ru naraj naxye a'in li tz'îbanbil sa' li Santil Hu, li que'xye li profeta chicuix? Li pec li que'xtz'ektâna laj cablanel, a'an li k'axal lok' li quiq'uehe' chok' xxuc li cab. (Sal. 118:22)
18 Képp ku dal ci doj woowu, dammtoo, te ku mu dal ci sa kaw, rajaxe la.»
18Li ani tât'anek' sa' xbên li pec a'in, tixtoch'i rib. Coc' puc' tâcanâk. Ut ani sa' aj bên tât'anek' li pec a'in, xujinbil tâcanâk.
19 Xutbakat ya ak saraxalekat yu mag ya ñu ngi doon wut a jàpp Yeesu ca taxawaay ba, ndaxte xam nañu ne, ñoo tax mu wax léeb woowu. Waaye ragal nañu mbooloo ma.
19Eb laj tz'îb ut eb li xbênil aj tij que'xtau ru nak reheb a'an quixye li jaljôquil ru âtin a'in ut que'raj raj xchapbal sa' li hônal a'an. Abanan inc'a' que'ru xban nak que'xucuac chiruheb li tenamit.
20 Noonu ñu koy yeeru, daldi yónni ay nit ñu mbubboo njub, sas leen ñu fexe koo jàpp ci ay waxam, ngir jébbal ko boroom réew, ma yor kilifteef ak sañ-sañ.
20Eb laj tz'îb ut eb li xbênil aj tij yôqueb chixq'uebal retal jok'e tz'akal târûk te'xchap li Jesús. Ut que'xtaklaheb aj q'uehol etal riq'uin. Laj q'uehol etal que'xbânu ribeb nak tîqueb xch'ôl yal re rilbal cui tixye junak âtin re nak târûk te'xchap ut te'xc'am riq'uin li acuabej.
21 Ñu daldi ñëw ci Yeesu ne ko: «Kilifa gi, xam nanu ne li ngay wax te di ko jàngale lu jub la. Amuloo parlàqu, waaye dangay xamle yoonu Yàlla ci bu wóor.
21Xban a'an nak que'xye re chi jo'ca'in: -At tzolonel, nakanau nak lâat yâl nacat-âtinac ut sa' xyâlal nacac'ut lix yâlal chiruheb li tenamit. Inc'a' nacasic' ru ani nacara. Sa' xyâlal nacac'ut chiruheb li c'a'ru naraj li Dios.
22 Wax nu, ndax jaadu na, nu fey buur bi Sesaar galag walla déet.»
22Ye ke c'a'ru naxye li chak'rab. ¿Ma us takaq'ue li katoj re laj César li acuabej malaj ut inc'a'? chanqueb re.
23 Waaye Yeesu xam na seen pexe ne leen:
23Li Jesús quixnau nak aj balak'eb. Jo'can nak quixye reheb: -¿C'a'ut nak nequeraj xyalbal cuix?
24 «Wonleen ma posetu denariyon. Kan lañu ci def nataalam ak turam?» Ñu tontu ko: «Sesaar.»
24C'ut junak li tumin chicuu. ¿Ani aj e li jalam ûch li cuan chiru? Ut, ¿ani aj c'aba' li tz'îbanbil chiru? chan. Eb a'an que'chak'oc ut que'xye: -Re li acuabej.
25 Noonu mu ne leen: «Joxleen nag Sesaar li Sesaar moom, te jox Yàlla li Yàlla moom.»
25Ut li Jesús quixye reheb: -Tojomak re li acuabej li c'a'ru re li acuabej, ut tojomak re li Dios li c'a'ru re li Dios, chan.
26 Noonu mënuñu ko woon a jàpp ciy waxam ci kanamu mbooloo ma; ñu waaru ci tontoom, ba wedam.
26Ut mâ jun âtin que'xtau re târûk te'xye nak cuan xmâc. Ut que'sach xch'ôleb xban li âtin li que'sumêc cui' xban li Jesús. Jo'can nak mâc'a' chic que'xye.
27 Noonu ay nit, ñu bokk ci Sadusen yi, ñëw ci moom. Sadusen yi nag ñoom weddi nañu ndekkite li. Noonu ñu laaj ko ne:
27Cuanqueb cuib oxib laj saduceo que'cuulac riq'uin li Jesús. Eb a'an inc'a' neque'xpâb nak te'cuaclîk cui'chic chi yo'yo li camenak. Que'xye re li Jesús:
28 «Kilifa gi, Musaa bindal na nu ne, ku magam faatu te bàyyiwul doom ak jabaram, kooku war na donn jigéen ji, ba yékkati giiru magam.
28-At tzolonel, laj Moisés quixtz'îba jun li chak'rab chok' ke. Naxye chi jo'ca'in: Cui junak cuînk tâcâmk ut mâ jun li ralal xc'ajol tâcuânk, tâsumlâk li rîtz'in li camenak riq'uin li xmâlca'an re nak tâcuânk ralal xc'ajol sa' xc'aba' li camenak.
29 Amoon na fi nag juróom-ñaari góor ñu bokk ndey ak baay. Taaw ba takk jabar, faatu, te bàyyiwul doom.
29Que'cuan cuukub li cuînk rîtz'ineb rib. Li asbej quixc'am rixakil ut quicam chi inc'a' quicuan ralal xc'ajol.
30 Ñaareel ba takk jigéen ja, def noonu; ak ñetteel ba, ba juróom-ñaar ñépp faatu te bàyyiwuñu doom.
30Ut quic'ame' li ixk xban li rîtz'in li camenak ut quicam ajcui' li cuînk a'an ut chi moco a'an quicuan ralal xc'ajol riq'uin li ixk.
32 Gannaaw ga nag jigéen ja it faatu.
31Ut jo'can cui'chic li rox îtz'inbej. Li ixk quicuan chok' rixakil li cuukub chi cuînk ut mâ jun reheb quicuan ralal xc'ajol riq'uin li ixk a'an.
33 Ci ndekkite li nag, kan ci ñoom moo war a donn jigéen ja, fekk ku nekk ci juróom-ñaar ñi mas na koo takk?»
32Ut quicam ajcui' li ixk.
34 Yeesu tontu leen ne: «Ci àddina sii, góor ñi ak jigéen ñi dañuy séy.
33Sa' xcuaclijiqueb li camenak chi yo'yo, nak te'cuaclîk eb a'an, ¿ani aj ixakil tâcanâk cui' li ixk a'an xban nak cuukub lix bêlom quicuan? chanqueb re li Jesús.
35 Waaye ña ñu àtte ne, yeyoo nañoo bokk ci dundu ëllëg ak ci ndekkite li, kenn du am jabar, kenn du am jëkkër.
34Quichak'oc li Jesús ut quixye reheb: -Eb li cuanqueb sa' ruchich'och' anakcuan neque'sumla ut neque'sumubâc.
36 Dafa fekk ne mënatuñoo dee, ndaxte dañuy mel ni malaaka yi. Ay doomi Yàlla lañu ndaxte doomi ndekkite lañu.
35Abanan sa' eb li cutan tâchâlk, li xc'ulubeb cuaclîc cui'chic chi yo'yo sa' xyânkeb li camenak, inc'a' chic te'sumlâk chi moco te'sumubâk.
37 Te Musaa sax wone na ne, néew yi dinañu dekki, ci saarum ngarab si. Foofa Musaa wooye na fa Boroom bi: “Yàllay Ibraayma, Yàllay Isaaxa, di Yàllay Yanqóoba.”
36Jo'cakeb ban chic li ángel sa' choxa. Inc'a' chic te'câmk. Te'cuaclîk cui'chic chi yo'yo sa' xyânkeb li camenak, xban nak a'an eb li ralal xc'ajol li Dios.
38 Kon nag nekkul Yàllay ñi dee waaye Yàllay ñiy dund la, ndaxte Yàllaa tax ñépp di dund.»
37Lâex nequeye nak inc'a' te'cuaclîk cui'chic chi yo'yo li camenak. Abanan laj Moisés quixc'utbesi ajcui' chak junxil nak eb li camenak te'cuaclîk cui'chic chi yo'yo. Tz'îbanbil retalil sa' li Santil Hu li quixye nak yô chi c'atc li q'uix. Quixye nak li Dios, a'an lix Dios laj Abraham, lix Dios laj Isaac, ut lix Dios laj Jacob.
39 Ci kaw loolu ay xutbakat ne ko: «Li nga wax dëgg la, kilifa gi!»
38Li Dios, a'an moco xDioseb ta camenak; xDioseb ban li yo'yôqueb, xban nak toj yo'yôqueb chiru li Dios usta ac camenakeb, chan li Jesús reheb.
40 Ndaxte kenn ci ñoom ñemeetu koo laaj dara.
39Cuanqueb laj tz'îb que'chak'oc ut que'xye re: -At tzolonel, tz'akal re ru li xaye, chanqueb.
41 Noonu Yeesu ne leen: «Lu tax nit ñi di wax ne, Almasi bi mooy sëtu Daawuda?
40Ut mâ ani chic quiraj patz'oc riq'uin li Jesús.
42 Ndaxte Daawuda moom ci boppam moo ne ci Sabóor:“Boroom bi nee na sama Boroom:‘Toogal ci sama ndeyjoor,
41Li Jesús quixye reheb: -Neque'xye nak li Cristo laj Colonel a'an xcomoneb li ralal xc'ajol li rey David.
43 ba kera may daaneelsay noon ci sa kanam.’ ”
42Tz'îbanbil retalil sa' li Santil Hu sa' li Salmos li quixye li rey David. Quixye: Li Kâcua' Dios quixye re li Kâcua' laj Colol cue, c'ojlan sa' li nim uk'
44 Gannaaw Daawuda nag wooye na ko “Boroom bi,” nu muy nekke sëtam?»
43toj tinq'ueheb li xic' neque'iloc âcue rubel lâ cuanquil. (Sal. 110:1)
45 Bi ko nit ña fa nekkoon ñépp doon déglu, Yeesu ne ay taalibeem:
44Li rey David quixye "aj Colol cue" re li Kâcua', usta a'an xcomoneb li ralal xc'ajol, chan li Jesús.
46 «Moytuleen xutbakat yi; dañoo bëgg di doxantu, sol ay mbubb yu réy, te ñépp di leen nuyoo ñaari loxo ci pénc mi. Ci jàngu yi, toogu yu féete kanam lañuy wut, te toogu yu yiw lañuy taamu ci reeri xew yi.
45Chixjunileb li tenamit yôqueb chirabinquil nak li Jesús quixye reheb lix tzolom:
47 Ñu ngi lekk alalu jigéen ñi seen jëkkër faatu, di ñaan Yàlla ay ñaani ngistal yu gudd. Seen mbugal dina gën a tar.»
46-Mêtzol êrib riq'uineb laj tz'îb li neque'cuulac chiruheb xq'uebal li rak'eb chirixeb chi najt rok nak neque'bêc re xc'utbal nak cuanqueb xcuanquil. Eb a'an neque'cuulac chiru nak te'q'uehek' xlok'al sa' eb li be. Ut nak cuanqueb sa' li cab li neque'xch'utub cui' ribeb, neque'cuulac chiruheb c'ojlâc toj chi ubej. Ut nak neque'boke' sa' junak nink'e, neque'cuulac chiruheb chunlâc sa' li mêx li neque'chunla cui' li cuanqueb xcuanquil.Ut neque'xmak' li c'a'ru cuan reheb li xmâlca'an. Ut najt rok lix tijeb neque'xbânu nak neque'tijoc chiruheb li tenamit re xmukbal li mâusilal li neque'xbânu. Eb a'an k'axal ra te'xtoj cui' li mâc neque'xbânu, chan li Jesús.
47Ut neque'xmak' li c'a'ru cuan reheb li xmâlca'an. Ut najt rok lix tijeb neque'xbânu nak neque'tijoc chiruheb li tenamit re xmukbal li mâusilal li neque'xbânu. Eb a'an k'axal ra te'xtoj cui' li mâc neque'xbânu, chan li Jesús.