1大衛給所羅門的遺訓大衛的死期近了,就囑咐他的兒子所羅門說:
1Nak ac câmc re laj David, quixbok laj Salomón riqßuin ut quixchakßrabi riqßuin li âtin aßin:
2“我現在要走世人必走的路了,你當堅強作大丈夫,
2—Lâin câmc cue joß nak nequeßcam chixjunileb li cristian saß ruchichßochß. Cauhak taxak âchßôl ut tâyal taxak âkße chixbânunquil li us.
3謹守耶和華你 神所吩咐的,遵行他的道,按摩西律法所寫的,謹守他的律例、誡命、典章和法度;這樣,無論你作甚麼,無論你往哪裡去,都可以亨通。
3Chabânu lâ taklanquil li xqßue li Kâcuaß lâ Dios. Tâbânu taxak li cßaßru naxye âcue. Bânu li cßaßru naraj aßan joß tzßîbanbil saß li chakßrab li quiqßueheß re laj Moisés. Tâbânu li cßaßru naraj li Kâcuaß re nak us tat-êlk riqßuin chixjunil li tâbânu yalak bar tatxic.
4這樣,耶和華必堅立他所說有關我的話,說:‘如果你的子孫謹慎自己所行的,一心一意、誠誠實實行在我面前,就不斷有人坐以色列的王位了。’
4Cui tatcuânk saß tîquilal chiru li Dios, li Dios tixbânu chixjunil li cßaßru quixyechißi cue. Aßan quixye cue, “Cui eb lâ cualal âcßajol teßcuânk saß tîquilal chicuu ut cui teßxbânu li cßaßru ninye chi anchaleb xchßôl ut chi anchaleb li râm, junelic eb lâ cualal âcßajol teßoc chokß xreyeb laj Israel.”
5你也要知道洗魯雅的兒子約押對我所行的,就是對以色列的兩個元帥:尼珥的兒子押尼珥和益帖的兒子亞瑪撒所行的。他殺了他們,在和平的時候流他們的血,像作戰時一樣,把戰爭的血染在他腰間所束的帶子上和腳上所穿的鞋子上。
5Lâat nacanau cßaßru quixbânu cue laj Joab lix yum lix Sarvia. Nacanau nak quixcamsiheb li cuib li queßtaklan saß xbêneb li soldados aj Israel. Quixcamsi laj Abner li ralal laj Ner ut quixcamsi ajcuiß laj Amasa li ralal laj Jeter. Incßaß yô li plêt nak quixcamsiheb re xqßuebal rêkaj li camsînc queßxbânu nak yô li plêt. Ut riqßuin li camsînc li quixbânu, quixqßue saß inbên lâin li mâc, usta aßan raj li cuan xmâc.
6所以你要憑你的智慧而行,不要讓他白髮到老,平平安安下到陰間。
6Lâat cuan ânaßleb ut tânau cßaßru us tâbânu. Abanan, tento nak camsinbil laj Joab nak tâosokß.
7但是你要恩待基列人巴西萊的眾子,使他們與你同席吃飯,因為我逃避你哥哥押沙龍的時候,他們拿食物來迎接我。
7Abanan tâbânu usilal reheb li ralal xcßajol laj Barzilai, Galaad xtenamit. Chaqßueheb chi cuaßac saß lâ mêx. Aßaneb li xeßtenkßan cue nak xinêlelic chiru laj Absalón lâ cuas.
8與你在一起的有巴戶琳的便雅憫人基拉的兒子示每;我往瑪哈念去的那天,他用狠毒的咒語咒罵我。後來他下到約旦河來迎接我的時候,我就指著耶和華向他起誓,說:‘我必不用刀殺死你。’
8Cuan âcuiqßuin laj Simei li ralal laj Gera. Aßan xcomoneb li ralal xcßajol laj Benjamín, Bahurim xtenamit. Laj Simei, aßan cßajoß nak quinixmajecua saß li cutan nak côin Mahanaim. Mokon chic cô chincßulbal saß li nimaß Jordán. Lâin xinye re saß xcßabaß li Kâcuaß nak incßaß tincamsi.
9現在,你不要以他為無罪,你是個聰明人,你必知道該怎樣待他,使他白髮蒼蒼流血下到陰間。”
9Abanan, lâat incßaß tâcuy xmâc. Lâat cuan ânaßleb, ut tânau chanru tâbânu re nak camsinbil nak tâosokß, chan laj David.
10大衛逝世大衛與他的列祖同睡,葬在大衛城裡。
10Laj David quicam ut coxixtauheb lix xeßtônil yucuaß. Ut quimukeß Jerusalén saß lix tenamit.
11大衛作以色列王四十年:在希伯崙作王七年;在耶路撒冷作王三十三年。
11Laj David quicuan chokß rey caßcßâl chihab. Cuukub chihab quicuan chokß rey aran Hebrón ut oxlaju xcaßcßâl chihab quicuan chokß rey aran Jerusalén.
12於是所羅門坐在他父親的王位上,他的國非常穩固。
12Chirix aßan, laj Salomón quicuan chokß rey chokß rêkaj laj David lix yucuaß. Xakxo saß xnaßaj lix cuanquil ut quiniman xcuanquil.
13亞多尼雅求娶亞比煞為妻哈及的兒子亞多尼雅去見所羅門的母親拔示巴,拔示巴問他:“你來是為和平嗎?”他回答:“是為和平來的。”
13Laj Adonías lix yum lix Haguit cô chirilbal lix Betsabé lix naß laj Salomón. Lix Betsabé quixye re: —¿Ma saß usilal xatchal chicuilbâl? chan. Ut laj Adonías quixye re: —Saß usilal xinchal châcuilbal, chan re.
14他又說:“我有話對你說。”拔示巴說:“你說吧!”
14Ut laj Adonías quixye ajcuiß re: —Cuan cßaßru nacuaj xyebal âcue, chan. Lix Betsabé quixye re: —Ye cßaßru tâcuaj xyebal, chan.
15亞多尼雅說:“你知道這國位原是我的,以色列眾人都希望我作王;不料國位反歸了我的弟弟,因為他得著國位是出於耶和華。
15Laj Adonías quixye re: —Lâat nacanau nak lâin raj xin-oc chokß rey. Chixjunileb li tenamit Israel xeßraj raj nak lâin xin-oc chokß rey. Abanan aß chic li cuîtzßin quixakabâc chokß rey xban nak joßcan quiraj li Kâcuaß saß xbên.
16現在我有一事請求你,請你不要拒絕。”拔示巴對他說:“你說吧!”
16Li cßaßru nacuaj xtzßâmanquil châcuu, aßan aßin. Usan cui tâbânu li cßaßru tintzßâma châcuu, chan. Ut lix Betsabé quixye re: —Ye cue cßaßru tâcuaj tinbânu, chan.
17他說:“求你向所羅門王說,請他把書念的女子亞比煞賜給我作妻子,因為他必不會拒絕你。”
17Ut laj Adonías quixye re: —Nintzßâma châcuu nak tat-âtinak riqßuin li rey Salomón xban nak aßan tixbânu li cßaßru tâtzßâma lâat. Tâye re nak tixqßue chokß cuixakil lix Abisag, Sunem xtenamit, chan.
18拔示巴說:“好吧,我必為你向王請求。”
18Ut lix Betsabé quixye re: —Us. Tinbânu li cßaßru xaye. Lâin tinâtinak riqßuin li rey saß âcßabaß lâat, chan.
19亞多尼雅自取滅亡於是拔示巴去見所羅門王,為亞多尼雅的事向他請求。王起來迎接她,向她下拜,然後坐在自己的王座上,又吩咐人為王的母親擺設一個座位;她就坐在王的右邊。
19Joßcan nak lix Betsabé cô chi âtinac riqßuin li rey Salomón saß xcßabaß laj Adonías. Li rey quixakli chixcßulbal lix naß ut quixxulub rib chiru. Chirix aßan quicßojla cuißchic saß lix cßojaribâl ut quixtakla xcßambal jun tem re nak lix naß tâchunlâk. Ut lix naß quichunla saß lix nim ukß.
20拔示巴說:“我有一件小事求你,請不要拒絕我。”王對她說:“母親,你說吧,我必不會拒絕你。”
20Lix Betsabé quixye re: —Nacuaj xtzßâmanquil junak usilal châcuu. Usan cui tâbânu li cßaßru tintzßâma châcuu, chan. Li rey quixye re: —At innaß, ye cue cßaßru tâcuaj ut lâin tinbânu, chan.
21拔示巴說:“請把書念的女子亞比煞賜給你哥哥亞多尼雅作妻子。”
21Lix Betsabé quixye re: —Nacuaj raj nak tâqßue lix Abisag, Sunem xtenamit, chok rixakil laj Adonías lâ cuas, chan.
22所羅門王回答他母親,說:“你為甚麼要為亞多尼雅求書念的女子亞比煞呢?你也可以為他求這個國位,因為他是我的哥哥,又有亞比亞他祭司和洗魯雅的兒子約押擁護他。”
22Li rey Salomón quixye: —¿Cßaßut nak tâcuaj lix Abisag chokß rixakil laj Adonías? Mâre yôcat ajcuiß xcßoxlanquil xpatzßbal cue nak tinqßue lin cuanquil re yal xban nak aßan li cuas. Ut laj Abiatar laj tij ut laj Joab lix yum lix Sarvia nequeßoquen chirix, chan.
23於是所羅門王指著耶和華起誓,說:“如果亞多尼雅不因說了這話而送命,願 神懲罰我,並且加倍懲罰我。
23Ut li rey Salomón quixbânu li juramento saß xcßabaß li Dios ut quixye: —Aß taxak li Dios tinixqßue chixtojbal inmâc cui incßaß tinqßue chi câmc laj Adonías xban li cßaßru xtzßâma chicuu.
24現在,我指著永活的耶和華──那位堅立了我,使我坐在我父親大衛的王位上,又照他所應許,為我建立家室的──起誓,今天亞多尼雅必被處死!”
24Saß xcßabaß li yoßyôquil Dios li quixxakaban cue chokß rey chokß rêkaj lin yucuaß, li Dios li quiqßuehoc re li cuanquil saß inbên ut saß xbêneb li cualal incßajol, lâin ninye nak laj Adonías tâcamsîk chiru ajcuiß li cutan aßin, chan.
25於是,所羅門王差派耶何耶大的兒子比拿雅去擊殺亞多尼雅,他就死了。
25Joßcan nak li rey Salomón quixtakla laj Benaía li ralal laj Joiada chixcamsinquil laj Adonías. Ut laj Benaía quixbânu li cßaßru quiyeheß re.
26亞比亞他被革職王對亞比亞他祭司說:“你回亞拿突自己的田地去吧!你本來是該死的,但我今天不殺死你,因為你在我父親大衛面前抬過主耶和華的約櫃,又與我父親同受一切苦難。”
26Ut li rey Salomón quixye re laj Abiatar laj tij: —Ayu Anatot saß lâ tenamit. Âcßulub raj li câmc, abanan incßaß tatincamsi xban nak lâat catcßamoc re li Lokßlaj Câx nak laj David lin yucuaß quicuan chokß rey. Ut xattzßakon ajcuiß riqßuin li raylal li quixcßul lin yucuaß, chan.
27所羅門就罷免了亞比亞他,不准他作耶和華的祭司,這樣就應驗了耶和華在示羅所說有關以利家的話。
27Joßcan nak li rey Salomón quirisi laj Abiatar chokß aj tij. Arin quitzßakloc ru li quixye li Kâcuaß aran Silo chirixeb li ralal xcßajol laj Elí.
28約押被處死約押雖然沒有擁護過押沙龍,但曾擁護亞多尼雅;這消息傳到約押那裡,他就逃到耶和華的帳幕裡去,抓緊祭壇的角。
28Nak laj Joab quirabi resil quiêlelic saß junpât ut cô saß li artal ut quixchap li xucub li cuan saß xxuc. Quixucuac xban nak qui-oquen chirix laj Adonías, usta incßaß qui-oquen chirix laj Absalón.
29有人告訴所羅門王約押逃到耶和華的帳幕裡去了,現在就在祭壇的旁邊。於是所羅門差派耶何耶大的兒子比拿雅去說:“你去把他殺死。”
29Li rey Salomón quirabi resil nak laj Joab quiêlelic ut cô saß li artal chixcolbal rib. Joßcan nak laj Salomón quixbok laj Benaía li ralal laj Joiada ut quixye re: —Tatxic ut tâcamsi laj Joab, chan.
30比拿雅來到耶和華的帳幕那裡,對約押說:“王這樣吩咐說:‘你出來!’”約押說:“我不出去!我要死在這裡。”於是比拿雅回覆王說:“約押這樣說,他這樣回答我。”
30Laj Benaía cô cuan cuiß li artal ut quixye re laj Joab: —Li rey Salomón quixye nak tat-êlk arin, chan. Abanan laj Joab quixye: —Incßaß tinêlk. Arin tincâmk, chan. Ut laj Benaía cô cuißchic chixyebal re li rey cßaßru quixye laj Joab.
31王對比拿雅說:“你照著約押的話行吧!殺死他,把他埋葬,好叫約押所流無辜人的血,從我和我父的家除去。
31Ut li rey Salomón quixye re laj Benaía: —Camsi aran joß xye âcue ut tâmuk re nak tâêlk saß inbên li mâc li quixbânu laj Joab nak quixcamsiheb li cuînk chi mâcßaßeb xmâc. Ut tâêlk ajcuiß li mâc aßin saß xbêneb li ralal xcßajol laj David lin yucuaß.
32耶和華必使約押流無辜人的血的罪歸到他自己頭上,因為他擊殺了兩個比他又公義又良善的人,就是用刀殺了以色列的元帥尼珥的兒子押尼珥,和猶大的元帥益帖的兒子亞瑪撒,這事我的父親大衛一點都不知道。
32Li Dios tâqßuehok re chi câmc laj Joab xban nak laj Joab quixcamsiheb li cuib chi cuînk li kßaxal tîc xchßôleb ut châbileb xnaßleb chiru laj Joab. Quixcamsiheb chi incßaß quixnau laj David lin yucuaß. Aßaneb laj Abner, li quitaklan saß xbêneb lix soldados laj Israel, ut laj Amasa, li quitaklan saß xbêneb lix soldados laj Judá.
33願流這二人的血的罪歸到約押和他後裔的頭上,直到永遠;但大衛和他的後裔,他的家和他的國卻要從耶和華那裡得享平安,直到永遠。”
33Lix tojbal rix li mâc aßan tâtßanekß saß xbên laj Joab ut saß xbêneb li ralal xcßajol. Abanan li Kâcuaß târosobtesiheb li ralal xcßajol laj David lin yucuaß. Ut xakxôk saß xnaßaj junelic lix cuanquilal li ralal xcßajol laj David li teßoc chokß xreyeb laj Israel, chan laj Salomón.
34於是耶何耶大的兒子比拿雅上去擊殺他,把他殺死,葬在曠野約押自己的家中。
34Joßcan nak laj Benaía cô saß li artal. Quixcamsi laj Joab ut quixtakla xmukbal saß lix naßaj saß li chaki chßochß.
35王任命耶何耶大的兒子比拿雅取代約押統領軍隊;又任命撒督祭司取代亞比亞他的職位。
35Ut li rey Salomón quixqßue laj Benaía li ralal laj Joiada chi taklânc saß xbêneb li soldados chokß rêkaj laj Joab. Ut quixqßue laj Sadoc laj tij chi cßanjelac chokß rêkaj laj Abiatar.
36示每違命與死亡王派人去把示每召來,對他說:“你要為自己在耶路撒冷建造一座房屋,住在那裡,不可從那裡出來到任何別的地方去。
36Chirix aßan li rey quixtakla xbokbal laj Simei ut quixye re: —Tâyîb lâ cuochoch arin Jerusalén. Tatcanâk arin ut mâ bar tat-êlk.
37你必須知道,你哪一天出來,越過汲淪溪,你哪一天就要死。你流人血的罪必歸到你自己的頭上。”
37Cui tat-êlk saß li tenamit ut tatnumekß jun pacßal li haß Cedrón, relic chi yâl ninye âcue nak tatcamsîk. Ut lâat cuânk âmâc cui tatcamsîk, chan.
38示每對王說:“這話很好,我主我王怎麼說,你僕人就照著行。”於是示每在耶路撒冷住了很久。
38Ut laj Simei quixye: —Us. Mâcßaß naxye, at rey. Lâin tinbânu li cßaßru xaye, chan. Ut laj Simei najt quicuan Jerusalén.
39三年以後,示每的兩個僕人逃到迦特王瑪迦的兒子亞吉那裡。有人告訴示每說:“你的僕人在迦特。”
39Nak ac xnumeß chic oxib chihab, cuibeb lix lokßbil môs laj Simei queßêlelic ut queßcôeb riqßuin laj Aquis li ralal laj Maaca. Laj Aquis, aßan li rey aran Gat. Quiyeheß resil re laj Simei nak eb lix môs cuanqueb Gat.
40於是示每起來,預備好自己的騾子,就往迦特亞吉王那裡去尋找他的僕人。示每去了,又把他的僕人從迦特帶回來。
40Joßcan nak laj Simei quixyîb rix lix bûr ut cô riqßuin laj Aquis aran Gat chixsicßbaleb lix môs. Nak quixtauheb, quixcßameb cuißchic Jerusalén.
41有人告訴所羅門示每離開耶路撒冷往迦特去,又回來了。
41Li rey Salomón quirabi resil nak laj Simei qui-el Jerusalén ut cô Gat ut ac xsukßi chak cuißchic.
42王就派人把示每召來,對他說:“我不是叫你指著耶和華起誓,並且警告你:‘你必須知道,你哪一天出去到任何別的地方,你哪一天就要死’嗎?你也對我說過:‘這話很好,我必聽從。’
42Tojoßnak li rey Salomón quixtakla xbokbal laj Simei ut quixye re: —¿Ma incßaß ta biß xinye âcue saß xcßabaß li Dios nak tatcamsîk saß li cutan nak tat-êlk arin Jerusalén? Ut lâat xaye cue, “Us, mâcßaß naxye. Tinbânu li cßaßru xaye,” chancat.
43現在你為甚麼不遵守你向耶和華所起的誓,和我吩咐你的命令呢?”
43¿Cßaßut nak xakßet li cßaßru xinye âcue? ¿Cßaßut nak xakßet li juramento li xabânu chiru li Kâcuaß?
44王又對示每說:“你自己知道你心裡的一切惡事,就是你向我父親大衛所行的;現在耶和華要把你的罪歸到你的頭上。
44Lâat nacanau chanru nak xatmâcob chiru laj David lin yucuaß. Anakcuan li Kâcuaß tixqßue saß âbên chixjunil li mâusilal li xabânu.
45所羅門王卻要蒙福,大衛的王位必在耶和華眼前得堅立,直到永遠。”
45Abanan li Dios tâosobtesînk cue lâin ut aßan tixxakab saß xnaßaj lix cuanquileb li ralal xcßajol laj David chi junelic kße cutan, chan.Ut chirix aßan, li rey Salomón quixtakla laj Benaía li ralal laj Joiada chixcamsinquil laj Simei. Joßcan nak lix cuanquil laj Salomón quicana chi xakxo saß xnaßaj.
46於是王命令耶何耶大的兒子比拿雅,比拿雅就出去擊殺示每,示每就死了。這樣,所羅門就鞏固了他的國。
46Ut chirix aßan, li rey Salomón quixtakla laj Benaía li ralal laj Joiada chixcamsinquil laj Simei. Joßcan nak lix cuanquil laj Salomón quicana chi xakxo saß xnaßaj.