1耶戶寫信給撒瑪利亞的領袖亞哈有七十個兒子在撒瑪利亞。耶戶寫了一批信,送到撒瑪利亞,對耶斯列的首領、長老和亞哈眾子的導師說:
1 Day Ahab gonda ize alboro wayye Samariya ra. Kala Yehu na tirayaŋ hantum ka samba i ma koy Samariya, Yezreyel mayraykoyey do, sanda arkusey da borey kaŋ yaŋ go ga Ahab izey biiri mo ka ne:
2“你們主人的兒子都在你們那裡,你們也有戰車、馬匹、設防城和武器,那麼這封信到達你們那裡的時候,
2 «Sohõ da tirey wo kaa ka to araŋ do, za kaŋ araŋ jine bora izey go araŋ banda, araŋ gonda wongu torkoyaŋ da bariyaŋ, da wongu jinayey mo, kwaara mo, birni cinari no g'a windi --
3你們就要看看在你們主人的兒子中,哪一個是最好最合適的,把他立在父親的寶座上;你們又要為你們主人的家作戰。”
3 kal araŋ ma suuban bora kaŋ gonda gaakuri da daa hanno ka bisa cindey araŋ jine bora izey ra. Araŋ m'a dake nga baaba karga boŋ ka wongu araŋ jine bora kwaara se.»
4他們就十分害怕,說:“看哪,兩個王尚且不能在他面前站立得住,我們又怎能站得住呢?”
4 Amma i humburu gumo ka ne: «Guna, bonkooni hinka din mana hin ka kay a jine, sanku fa iri mo?»
5於是內務長、市長、長老和亞哈眾子的導師送信給耶戶說:“我們是你的僕人,你吩咐我們的,我們都必照辦;我們也不會立甚麼人作王;你看怎樣好,我們就怎樣作。”
5 Kala nga kaŋ go windo boŋ da nga kaŋ go kwaara muraadu kulu boŋ da arkusey mo, da ngey kaŋ na bonkoono izey biiri, i donton Yehu gaa ka ne: «Iri ya ni bannyayaŋ no. Hay kulu kaŋ ni n'iri lordi nd'a iri ga te, iri si boro kulu daŋ koytaray ra. Kala ni ma te haŋ kaŋ kaan ni se.»
6殺盡亞哈的子孫於是耶戶寫第二封信給他們說:“如果你們是歸從我,聽我的話的,就要把你們主人的兒子們的頭顱取下,明天大約這個時候,帶來耶斯列給我。”那時,王的七十個兒子是住在撫養他們的城中的大臣那裡。
6 Alwaato din gaa Yehu na tira hantum sorro hinkanta ka koy i do ka ne: «D'araŋ go ay banda, d'araŋ ga hangan ay sanno se mo, kal araŋ ma borey din, araŋ jine bora izey, boŋey kaa. Araŋ ma kaa ay do suba mãsancine Yezreyel ra.» Bonkoono izey mo, ngey boro wayye no, i go kwaara boro beerey banda, ngey kaŋ yaŋ n'i biiri.
7這信到達他們那裡的時候,他們就拿住王的眾子,把這七十人殺了,然後把他們的頭放在盤子裡,送到耶斯列耶戶那裡。
7 A ciya mo, alwaato kaŋ tira to i do, kal i na bonkoono izey di k'i wi, i boro wayya din. I n'i boŋey daŋ cillayaŋ ra, k'i samba Yezreyel.
8有使者來告訴耶戶說:“王的眾子的頭送到了。”他說:“把它們分作兩堆放在城門口,直到早上。”
8 Kala diya fo go, a kaa ka ci Yehu se ka ne: «I kande bonkoono izey boŋey.» A ne: «W'i margu gu hinka kwaara meyo gaa, hala susubay.»
9第二天早上的時候,耶戶出來,站著對眾民說:“你們都是無罪的,看哪,是我自己背叛了我的主人,把他殺了,但這所有的人又是誰擊殺的呢?
9 A ciya mo, susuba ra a fatta ka kay ka ne borey kulu se: «Araŋ wo adilante yaŋ no. Guna, ay murte ay jine bora gaa k'a wi, amma may no ka woone yaŋ kulu wi?
10你們要知道耶和華的話,就是耶和華所說攻擊亞哈家的話,一句也沒有落空;耶和華藉著他的僕人以利亞所說的話,他都作成了。”
10 Araŋ ma bay mo sohõ kaŋ Rabbi sanno neeya, hari si no mo kaŋ ga kaŋ ganda sanno kaŋ a ci Ahab dumo boŋ din ra. Zama Rabbi goy ka te haya kaŋ a ci nga tamo Iliya do.»
11於是耶戶擊殺了亞哈家在耶斯列剩下的人,還有他所有的大臣、有關的人、祭司,沒有一個給他存留。
11 Yehu mo na Ahab windi borey kulu kaŋ yaŋ cindi Yezreyel ra wi, d'a wane boro beerey, d'a baakoy, d'a alfagey kulu, hala Yehu mana boro kulu cindi a se.
12殺盡亞哈謝的兄弟耶戶動身,往撒瑪利亞去。在路上,他經過牧羊人的伯艾吉那裡。
12 Kal a tun ka fatta ka koy Samariya. A go kurukoy banda feeji hamni hõseyaŋ windo do haray fonda boŋ.
13他遇見了猶大王亞哈謝的兄弟們。他說:“你們是誰?”他們說:“我們是亞哈謝的兄弟。我們下來要向王的眾子和太后的眾子請安。”
13 Kala Yehu kubay nda Ahaziya, Yahuda bonkoono nya-ka-fo-siney. A ne: «Araŋ wo may yaŋ no?» I tu ka ne: «Iri ya Ahaziya nya-ka-fo-sina yaŋ no. Iri kaa no zama iri ma bonkoono izey, da wayboro-koy izey mo fo.»
14他說:“活捉他們!”他的手下就活捉了他們,在伯艾吉的坑邊殺了他們;一共是四十二個人,沒有留下一人。
14 Kala Yehu ne: «Wa i sambu nda fundi.» I n'i di nda fundi mo k'i wi feeji hamni hõseyaŋ windi guuso me gaa, i boro waytaaci cindi hinka. A mana baa afolloŋ naŋ i ra.
15他又從那裡往前行,看見利甲的兒子約拿達來迎接他。耶戶向他請安,然後說:“你的心對我忠誠,就像我的心對你的心一樣嗎?”約拿達說:“是的。”耶戶說:“如果是的話,伸出你的手來。”他伸出他的手,耶戶就把他拉上他的戰車。
15 Alwaato kaŋ a tun noodin, kal a na Yonadab Rekab izo gar, a go ga kaa zama nga m'a kubay se. A n'a fo ka ne a se: «Ni bina ga saba no? A go sanda mate kaŋ cine ay bina go ni wano banda mo?» Yonadab tu ka ne: «A ga saba, ya!» Yehu ne: «Da yaadin no, m'ay no ni kamba.» Kal a n'a no nga kamba. A n'a candi ka kande nga do hala torka ra.
16耶戶說:“你和我一起去,看看我對耶和華的熱誠。”於是用自己的戰車載他同去。
16 A ne: «Kaa ay banda ka di anniya kaŋ ay gonda Rabbi se.» I n'a kaarandi mo a torka ra.
17他來到撒瑪利亞,就擊殺亞哈家所有在撒瑪利亞剩下的人,把他們完全消滅,正如耶和華對以利亞所說的話。
17 Alwaato kaŋ a kaa Samariya, a na borey kaŋ yaŋ cindi Ahab wane Samariya ra kulu wi, kal a na Ahab dumo tuusu, Rabbi sanno kaŋ a ci Iliya se din boŋ.
18設計殺盡拜巴力的人耶戶集合眾民,對他們說:“從前亞哈信奉巴力還算是少,耶戶要信奉更多。
18 Yehu mo na borey kulu margu ka ne i se: «Ahab may Baal* se kayna, amma Yehu ga may a se gumo.
19現在,所有的巴力先知、所有信奉他的和他所有的祭司都要給我召來,不要走漏一人;因為我要向巴力獻一個極大的祭,缺席的必不得活。”耶戶用詭計這樣行,是要除滅所有信奉巴力的人。
19 Sohõ mo, kal i ma Baal annabey kulu ce ay se, borey kaŋ yaŋ ga sududu a se, d'a alfagey kulu. I ra baa afo ma si jaŋ _ka kaa|_. Zama sargay bambata go ay se kaŋ ay ga te Baal se. Boro kaŋ i mana di noodin mo, i s'a naŋ da fundi.» Amma hiila no Yehu na woodin te d'a, ga miila nga ma borey kaŋ yaŋ ga sombu Baal jine din halaci.
20耶戶又說:“要為巴力召開一個嚴肅會。”於是眾人宣告召開大會。
20 Yehu ne i ma fe ka ne i ga bine saray marga te Baal sabbay se. I n'a fe mo.
21耶戶派人走遍以色列各地,所有信奉巴力的人都來了,沒有一個不來的。他們都進了巴力廟,以致巴力廟從這邊到那邊都塞滿了人。
21 Yehu mo donton nangu kulu Israyla ra, borey kaŋ ga sombu Baal se mo i kulu kaa. Boro fo si no kaŋ mana kaa. Koyne i furo Baal windo ra. Baal fuwo mo to za me woone gaa kala ya-haray meyo gaa.
22耶戶對掌管衣櫥的說:“把禮服拿出來,給所有拜巴力的人穿。”他就把禮服拿出來給他們穿上。
22 A ne mo bora kaŋ ga fuwo dabari se: «Ma Baal wane sombuyaŋ bankaarayey kulu kaa taray i se.» A fatta nda bankaarayey i se.
23耶戶和利甲的兒子約拿達來到巴力的廟中。他對信奉巴力的人說:“搜查看看,這裡不要有信奉耶和華的人和你們同在一起,只可以有信奉巴力的人。”
23 Yehu mo kaa, nga nda Yonadab Rekab izo, ka koy Baal windo ra. A ne mo borey kaŋ yaŋ ga sombu Baal se: «Wa guna, wa ceeci. I ma si gar boro kaŋ ga may Rabbi se, baa afo, kala ngey kaŋ yaŋ ga sombu Baal se hinne.»
24他們進去獻祭和獻燔祭。耶戶布置了八十個人在外面,說:“如果我帶來交在你們手中的人,有一個從他們中間逃脫了,你們就要以命抵命。”
24 I furo sargay salleyaŋ se, da sargay kaŋ i ga ton mo, amma Yehu jin ka boro wahakku daŋ taray. A ne i se: «Da borey kaŋ ay daŋ araŋ kambey ra yana, baa afo, bora kaŋ n'a naŋ din fundo ga ciya boro fa din fundo banandi.»
25耶戶獻完了燔祭,就對衛兵和軍長說:“你們進去,殺死他們,一個也不讓他們出來。”衛兵和軍長於是用刀擊殺他們,又把他們的屍體拋出去,然後往巴力的城去了。
25 I go no, saaya kaŋ i na sargay kaŋ i ga ton no ka ban, a banda kala Yehu ne nga doogarey da nga soojey se: «Wa furo k'i kulu wi, baa afolloŋ ma si fatta.» I n'i kar mo nda takuba. Doogarey da soojey n'i furu taray. I furo hala Baal fu-izo ra.
26他們又把巴力廟內的神柱搬出去燒了。
26 I fatta nda toorey kaŋ go Baal fu-izo ra k'i ton mo.
27他們毀壞了巴力的神柱,又拆毀了巴力廟,作為廁所,直到今日。
27 I na Baal cinaro bagu, i na Baal windo mo bagu k'a ciya salanga hala ka kaa sohõ.
28這樣,耶戶從以色列中消滅了巴力。
28 Yaadin cine no Yehu na Baal dagu Israyla ra k'a halaci nd'a.
29耶戶仍拜金牛犢只是耶戶沒有離棄尼八的兒子耶羅波安的罪,就是他使以色列人陷於罪中的那些罪,敬拜在伯特利和但的金牛犢。
29 Amma Yehu mana fay da Yerobowam Nebat izo zunubey bo, naŋ kaŋ a na Israyla daŋ a ma zunubi te, danga wura handayzey kaŋ go Betel ra da wo kaŋ go Dan ra.
30耶和華對耶戶說:“因為你辦好了我看為正的事,照我的一切心意對付亞哈家,你的子孫要坐在以色列的王位上,直到第四代。”
30 Rabbi ne Yehu se mo: «Za kaŋ ni na ciiti hanno kaŋ ay miila te, mate kaŋ cine ni te haŋ kaŋ saba ay diyaŋ gaa, ni te mo Ahab dumo se hay kulu kaŋ go ay bina ra, yaadin gaa ni banda hal a ma to zamana taaci ga goro Israyla karga boŋ.»
31可是耶戶沒有盡心遵行耶和華以色列 神的律法,離棄耶羅波安使以色列人陷於罪中的那些罪。
31 Amma Yehu mana saal nga ma dira Rabbi, Israyla Irikoyo asariya boŋ da nga bina kulu bo. A mana fay da Yerobowam zunubey, naŋ kaŋ a na Israyla daŋ i ma zunubi te.
32哈薛入侵以色列地在那些日子,耶和華開始削弱以色列,哈薛在以色列各處的邊境攻擊他們:
32 Jirbey din ra Rabbi sintin ka Israyla zabu. Hazayel n'i kar Israyla hirrey kulu me gaa,
33從約旦河以東,基列的全地,迦得人、流本人和瑪拿西人之地,從靠近亞嫩河的亞羅珥起,至基列和巴珊。
33 Urdun hala ma koy wayna funay haray, da Jileyad laabo kulu ka koy Gad da Ruben da Manasse kundey, za Arower kaŋ go Arnon gooro meyo ra, kaŋ ga ti Jileyad da Basan.
34耶戶其餘的事蹟和他所行的一切,以及他的一切英雄事蹟,不是都寫在以色列諸王的年代誌上嗎?
34 Yehu goy cindey mo, da haŋ kaŋ a te kulu, d'a yaarutaray, manti i n'i hantum Israyla bonkooney baaru tira ra bo?
35耶戶逝世耶戶和他的祖先同享安息,葬在撒瑪利亞,他兒子約哈斯接續他作王。
35 Yehu mo kani nga kaayey banda. I n'a fiji Samariya. A izo Yehowahaz te bonkooni a nango ra.
36耶戶在撒瑪利亞作王統治以色列共二十八年。
36 Jirbey kaŋ Yehu na Israyla may Samariya ra ga ti jiiri waranka cindi ahakku.