1大衛受膏作猶大王這事以後,大衛求問耶和華說:“我可以上猶大的一座城去嗎?”耶和華回答:“你上去吧。”大衛又問:“我應該上到哪裡去呢?”他回答:“上希伯崙去!”
1 Woodin banda Dawda na Rabbi hã ka ne: «Ya kaaru ka koy birni fo do Yahuda ra?» Rabbi mo ne a se: «Ma kaaru.» Dawda ne: «Woofo do no ay ga koy?» Rabbi ne: «Ma koy Hebron.»
2於是大衛帶著他的兩個妻子,一個是耶斯列人亞希暖,一個是作過迦密人拿八妻子的亞比該,上到那裡去了。
2 Dawda binde kaaru ka koy noodin, nga nda nga wande hinka, Ahinowam, Yezreyel waybora, da Abigayil, kaŋ goro ka te Nabal Karmel bora se wande waato.
3大衛也把與他在一起的人,和他們各人的家眷都帶上去。他們就在希伯崙的城鎮裡住下來。
3 A kaa mo, nga nda borey kaŋ yaŋ go a do, boro fo kulu nda nga almayaaley. I goro Hebron Kawyey ra.
4於是猶大人來到希伯崙,在那裡膏立了大衛作王,統治猶大家。有人報告大衛說:“埋葬掃羅的是基列.雅比人。”
4 Yahuda borey mo kaa noodin ka ji soogu Dawda boŋ, zama a ma ciya bonkooni Yahuda kunda se. I kande Dawda se baaru ka ne: «Yabes-Jileyad borey no ka Sawulu fiji.»
5大衛就差派使者到基列.雅比人那裡去,對他們說:“願耶和華賜福給你們,因為你們厚待了你們的主掃羅,把他埋葬了。
5 Dawda binde na boroyaŋ donton i ma koy Yabes-Jileyad gorokoy do ka ne i se: «Rabbi no g'araŋ albarkandi, za kaŋ araŋ na gomni woodin cabe araŋ koyo se, danga Sawulu nooya, araŋ n'a fiji mo.
6你們既作了這事,現在就願耶和華以慈愛和誠實待你們,我也要善待你們。
6 Sohõ binde Rabbi ma gomni cabe araŋ se nda cimi. Ay mo ga gomni woodin bana araŋ se, za kaŋ araŋ na woodin te.
7現在你們要堅強,要作勇敢的人,因為你們的主掃羅已經死了;猶大家已經膏立了我作他們的王了。”
7 Sohõ binde araŋ kambey ma gaabu. Wa te alboro-teera, zama araŋ koyo Sawulu bu. Yahuda kunda mo na ji soogu ay boŋ ya ciya bonkooni ngey se.»
8伊施波設作以色列王當時,掃羅的元帥尼珥的兒子押尼珥已經領著掃羅的兒子伊施波設,把他帶過河到瑪哈念去,
8 Amma Sawulu wonkoyo Abner, Ner izo, nga no ka Is-boset, Sawulu ize sambu ka daŋandi nd'a ka koy Mahanayim.
9並且立了他作王,統治基列、亞書利、耶斯列、以法蓮、便雅憫和以色列眾人。
9 A n'a daŋ bonkooni Jileyad da Aser izey, da Yezreyel, da Ifraymu, da Benyamin da Israyla kulu boŋ.
10掃羅的兒子伊施波設作以色列王的時候,已經四十歲;他作王共兩年。猶大家卻追隨大衛。
10 Is-boset, Sawulu ize, gonda jiiri waytaaci waato kaŋ a sintin ka may Israyla boŋ. A may mo jiiri hinka. Amma Yahuda kunda na Dawda gana.
11大衛在希伯崙作王統治猶大家的時候共有七年零六個月。
11 Jirbey kaŋ Dawda goro ka te bonkooni Yahuda boŋ Hebron ra, jiiri iyye nda handu iddu no.
12以色列家與猶大家之戰爭尼珥的兒子押尼珥帶著掃羅的兒子伊施波設的僕從,離開瑪哈念,到基遍去。
12 Abner, Ner ize, da Is-boset, Sawulu ize banda borey, i fatta Mahanayim ka koy Jibeyon.
13洗魯雅的兒子約押和大衛的臣僕也出來,在基遍的水池旁邊與他們會面。大家都坐下,一隊在水池這邊,一隊在水池那邊。
13 Yowab, Zeruwiya ize mo, da Dawda banda borey fatta ka kuband'ey Jibeyon bango me gaa. I goro, woone yaŋ go bango me woone gaa, yongo waney mo go bango ya-haray meyo gaa.
14押尼珥對約押說:“讓年輕人起來,在我們面前比比武。”約押說:“好!叫他們起來。”
14 Abner ne Yowab se: «Ay ga ni ŋwaaray, arwasey ma tun ka fooru iri jine.» Yowab ne: «I ma tun me!»
15他們就起來,按著人數走過去:屬便雅憫,就是屬掃羅的兒子伊施波設的,有十二人;屬大衛臣僕的也有十二人。
15 Waato din binde i tun ka daŋandi. I lasaabey boŋ, Benyamin da Is-boset, Sawulu ize se, i boro way cindi hinka. Dawda banda borey mo ra iway cindi hinka.
16他們各人都緊緊抓住對手的頭,用刀刺進對手的肋旁,於是他們全都倒斃。所以在基遍那地方就叫作希利甲.哈素林。
16 I afo kulu mo na nga hangasino di boŋo gaa, ka nga yanjekaaro gooru nda takuba caraw ra. Yaadin cine no i kulu kaŋ d'a me folloŋ. I binde na nango maa daŋ Helkat-Hazzurim. A go noodin Jibeyon ra.
17那天的戰事非常激烈,結果押尼珥和以色列人敗在大衛的臣僕面前。
17 Yanja binde koroŋ han din gumo. I na Abner da Israyla borey ŋwa Dawda banda borey jine.
18洗魯雅的三個兒子約押、亞比篩和亞撒黑都在那裡。亞撒黑的腿輕快如野地的羚羊一般。
18 Zeruwiya ize hinza mo go noodin: Yowab da Abisay da Asahel. Asahel mo ce daguyaŋ ga waasu sanda jeeri cine.
19亞撒黑追趕押尼珥,緊緊地跟著他,不偏左,也不偏右。
19 Asahel binde na Abner gana. A dirawo ra mo a mana kamba kambe ŋwaari wala kambe wow Abner ganayaŋo gaa.
20押尼珥往後瞧著,說:“你是亞撒黑嗎?”他回答:“我正是。”
20 Gaa no Abner zagu ka ne: «Nin no Asahel?» A tu ka ne: «Ay no.»
21押尼珥對他說:“你或轉左或轉右,抓住一個年輕人,奪去他的武器吧!”可是亞撒黑不願意離開不追趕他。
21 Abner ne a se: «Ma bare kambe ŋwaari wala kambe wow haray, ka afo di arwasey din ra, k'a guuru kwaayo ta.» Amma Asahel wangu ka fay d'a ganayaŋ.
22押尼珥再一次對亞撒黑說:“你離開,別追趕我!我為甚麼要把你砍倒在地上呢?以後怎麼還有臉見你的哥哥約押呢?”
22 Abner ye ka ne Asahel se: «Ma bare ka fay d'ay ganayaŋ. Ifo se no ay ga ni kar ka ni zeeri hala ganda? Yaadin gaa, mate no ay g'ay boŋo tunandi nd'a ni beero Yowab do?»
23亞撒黑不肯離開,所以押尼珥就用槍的尾端刺入了他的肚子,槍從他的背後穿出。亞撒黑仆倒在那裡,當場死了。所有來到亞撒黑倒斃的地方的人,都站住不動。
23 Kulu nda yaadin Asahel wangu ka yadda ka fay d'a ganayaŋ. Woodin se no Abner n'a kar d'a yaajo azulo. A na Asahel fun k'a korab hala yaajo fatta banda. A kaŋ ka bu noodin. A ciya binde borey me-a-me kaŋ yaŋ kaa ka to nango kaŋ Asahel kaŋ ka bu din, i ye ka kay tak!
24約押和亞比篩卻繼續追趕押尼珥。日落的時候,他們來到亞瑪山,就在通往基遍曠野的路旁,基亞的對面。
24 Amma Yowab da Abisay na Abner gana. Wayna mo kaŋ waato kaŋ i to Amma tudo gaa haray kaŋ go Jiya jine Jibeyon saajo fonda gaa.
25便雅憫人集結在押尼珥後面,站在一座山頭上,列成一個隊伍。
25 Benyamin izey mo margu Abner banda ka ciya jama folloŋ. I kay tudo boŋ.
26押尼珥對約押喊叫,說:“刀劍要不停地殺人嗎?你不知道結局是痛苦的嗎?你要等到甚麼時候才吩咐人民轉去,不追趕自己的兄弟呢?”
26 Waato din gaa, Abner na Yowab ce ka ne: «Takuba ga ŋwa hal abada no? Ni mana bay kaŋ kokor banda a ga ciya bine forti no? Waati fo no ni ga ni borey lordi ka ne i ma bare ka fay da ngey nya-izey ganayaŋ?»
27約押說:“我指著永活的 神起誓,如果你們沒有說過比武的話,大家必在早晨的時候離去,不再追趕自己的兄弟。”
27 Yowab ne: «Ay ze da Irikoy fundikoono, da manti kaŋ ni salaŋ, doŋ haciika borey kulu ga tun susubay za da hinay, ka soobay ka ngey nya-izey cey gana.»
28於是約押吹響號角,眾人就站住,不再追趕以色列人,也不再打仗了。
28 Yowab binde na hilli kar, borey kulu kay mo. I mana ye ka Israyla gana, i mana ye ka yanje mo.
29押尼珥和屬他的人,整夜走過亞拉巴,渡過約旦河,又走過畢倫,才回到瑪哈念。
29 Abner da nga borey hanna ka dira, i goono ga Gooru Beero gana. I na Urdun daŋandi, ka Bitron kulu gana, ka kaa Mahanayim.
30約押追趕押尼珥回來,集合所有人的時候,發現在大衛的臣僕中,除了亞撒黑以外,還少了十九個人。
30 Yowab ye mo, ka fay da Abner ganayaŋ. Waato kaŋ a na borey kulu margu, kal i jaŋ boro waranka afo si Dawda banda borey ra, ngey da Asahel.
31但大衛的臣僕擊殺便雅憫人和跟隨押尼珥的人,共有三百六十人死了。
31 Amma Dawda banda borey na Benyamin waney da Abner borey kar hala boro zangu hinza da waydu bu.
32他們把亞撒黑抬回去,埋葬在伯利恆他父親的墳墓裡。約押和屬他的人走了一整夜,天亮的時候才回到希伯崙。
32 I na Asahel sambu ka fiji nga baabo saara ra, kaŋ go Baytlahami ra. Yowab da nga borey hanna ka dira. Wayna fun i se Hebron.