1以色列人違背 神的惡果以色列人又行了耶和華看為惡的事,耶和華就把他們交在非利士人手中四十年。
1 Israyla izey ye ka goy laalo te Rabbi diyaŋ gaa, Rabbi n'i daŋ mo Filistancey kambe ra jiiri waytaaci.
2預告參孫出生那時有一個瑣拉人,是屬於但支派的,名叫瑪挪亞;他的妻子不能生育,沒有孩子。
2 Zora boro fo go no, Dan kunda ra. A maa ga ti Manowan. A wando ya waygunu no, a mana hay baa ce fo.
3耶和華的使者向那婦人顯現,對她說:“你向來不能生育,沒有孩子,現在你必要懷孕,生一個兒子。
3 Kala Rabbi malayka bangay wando se. Malayka ne waybora se: «A go, ni ya waygunu no, ni mana hay baa ce fo. Amma ni ga te gunde ka ize aru hay.
4現在你要謹慎,清酒或烈酒都不可喝,各樣不潔的東西也不可吃。
4 Ay ga ni ŋwaaray binde sohõ, ni ma haggoy, ni ma si duvan* wala haŋyaŋ hari kulu kaŋ ga bugandi haŋ. Ni ma si hay kulu ŋwa kaŋ si hanan.
5看哪!你必懷孕,生一個兒子;不可用剃刀剃他的頭,這孩子從在母腹開始就歸 神作拿細耳人;他必拯救以色列人脫離非利士人的手。”
5 Zama a go, ni ga te gunde, ni ga ize aru hay, kaŋ siini si dira a boŋo ra. Zama arwaso ga ciya Naziri* Irikoy se za a go gunde ra. Nga no ga sintin ka Israyla faaba Filistancey kambe ra.»
6婦人就回去,告訴她的丈夫說:“有一位神人到我這裡來,他的容貌像 神使者的容貌,非常可畏,我沒有問他從哪裡來,他也沒有告訴我他的名字。
6 Waato din gaa no waybora kaa ka ci nga kurnyo se ka ne: «Irikoy boro fo kaa ay do. A moyduma ga hima Irikoy malayka moyduma, kaŋ ga humburandi gumo. Ay mo man'a hã naŋ kaŋ a fun, nga mo mana nga maa ci ay se.
7他對我說:‘你必要懷孕,生一個兒子;現在清酒或烈酒你都不可喝,各樣不潔的東西你也不可吃,因為這孩子從在母腹開始,一直到死,都必歸耶和華作拿細耳人。’”
7 Amma a ne ay se: ‹Guna, ni ga te gunde ka ize aru hay. Sohõ binde, ni ma si duvan wala haŋyaŋ hari kaŋ ga bugandi haŋ. Ma si hay kulu ŋwa kaŋ si hanan mo, zama arwaso ga ciya Naziri Irikoy se za gunde ra ka koy hal a buuyaŋo hane.› »
8瑪挪亞就懇求耶和華,說:“啊,主啊,求你叫你派來的神人再到我們這裡吧!好指教我們要怎樣對待將要生下來的孩子。”
8 Saaya din ra Manowan na Rabbi ŋwaaray ka ne: «Ya ay Koyo, ay ga ni ŋwaaray, ma naŋ Irikoy bora din kaŋ ni donton ma ye ka kaa iri do, a m'iri dondonandi haŋ kaŋ i ga te zanka kaŋ i ga hay din se.»
9 神聽了瑪挪亞的聲音。婦人正坐在田間的時候, 神的使者又來到她那裡,她的丈夫瑪挪亞卻沒有與她在一起。
9 Irikoy maa Manowan jinda. Irikoy malayka ye ka kaa waybora do, saaya kaŋ a go taray ga goro, amma a kurnyo Manowan si no waybora do.
10婦人急忙跑去告訴丈夫,對他說:“那天到我這裡來的那人,又向我顯現了。”
10 Amma waybora waasu ka zuru ka koy ka ci nga kurnyo se, ka ne: «Bora neeya kaŋ bangay ay se, nga kaŋ kaa ay do jirbi bandey.»
11瑪挪亞起來,跟著他的妻子出去,來到那人跟前,問他:“你就是向這個婦人說過話的人嗎?”他回答:“我就是。”
11 Manowan binde tun ka nga wando gana. A kaa bora do ka ne a se: «Nin no ga ti bora kaŋ salaŋ da waybora wo?» Bora ne: «Ay no.»
12瑪挪亞說:“你的話應驗的時候,這孩子的生活方式怎樣?他要作甚麼呢?”
12 Manowan mo ne: «Da ni sanno wo to binde, mate no koociya baafuna ga ciya? Ifo mo no a ga te?»
13耶和華的使者對瑪挪亞說:“我對婦人所說的一切話,她都要謹守。
13 Rabbi malayka ne Manowan se: «Hay kulu kaŋ ay ci waybora se, kal a ma haggoy d'a.
14從葡萄樹所產的,她都不可吃;清酒或烈酒,她都不可喝;各樣不潔的東西,她也不可吃;我吩咐她的,她都要謹守。”
14 A ma si hay kulu kaŋ fun reyzin* tiksa gaa ŋwa, ma si naŋ mo a ma duvan wala baji haŋ. A ma si hay kulu ŋwa mo kaŋ si halal. Hay kulu kaŋ ay n'a lordi nd'a mo, a m'a gaay ka haggoy d'a.»
15瑪挪亞對耶和華的使者說:“請留下,好讓我為你預備一隻山羊羔。”
15 Manowan ne Rabbi malayka se: «Ay ga ni ŋwaaray, naŋ iri ma ni gaay, zama iri ma hincin ize ham soola ni se.»
16耶和華的使者對瑪挪亞說:“你雖然要我留下,我卻不吃你的食物;如果你預備燔祭,就當獻給耶和華。”原來瑪挪亞還不知道他是耶和華的使者。
16 Rabbi malayka ne Manowan se: «Baa ni n'ay gaay, ay si ni ŋwaaro ŋwa. Da ni ga sargay kaŋ i ga ton soola, kala ni m'a salle Rabbi se.» (Zama Manowan mana bay hala Rabbi malayka no bo.)
17瑪挪亞問耶和華的使者:“你叫甚麼名字?到你的話應驗的時候,我們好把尊榮歸你。”
17 Manowan ne Rabbi malayka se: «Mate ni maa, zama saaya kaŋ ni sanno to, iri ma ni beerandi?»
18耶和華的使者對他說:“你為甚麼問我的名字呢?我的名是奇妙的。”
18 Rabbi malayka ne a se: «Ifo se no ni g'ay maa hã, za kaŋ gundu hari no?»
19瑪挪亞取了一隻山羊羔和素祭,在磐石上獻與那行奇事的耶和華;瑪挪亞和他的妻子一直在觀看。
19 Kala Manowan na hincin ize da hamni sargay sambu k'i sarga Rabbi se. Malayka mo na dambara goy te, Manowan da nga wando go ga guna.
20火燄從祭壇上往天升起的時候,耶和華的使者在祭壇上的火燄中也升上去了;瑪挪亞和他的妻子看見了,就俯伏在地。
20 A ciya no, saaya kaŋ danji beela go ga tun feema boŋ ka ziji beene, kala Rabbi malayka ziji ka kaaru sargay feema danjo bindi ra. Manowan da nga wande go ga guna, i gande biri ganda.
21耶和華的使者沒有再向瑪挪亞和他的妻子顯現,那時瑪挪亞才知道他是耶和華的使者。
21 Amma Rabbi malayka mana ye ka bangay Manowan wala nga wando se. Saaya din gaa no Manowan bay kaŋ bora din ga ti Rabbi malayka.
22瑪挪亞對他的妻子說:“我們必定要死,因為我們看見了 神。”
22 Manowan ne nga wando se: «Daahir iri ga bu, zama iri di Irikoy.»
23他的妻子卻對他說:“如果耶和華有意要殺我們,就必不從我們的手裡接納燔祭和素祭,也必不會把這一切事指示我們,更不會在這個時候向我們宣布這些事啊。”
23 Amma wando ne a se: «Da Rabbi ga ba nga m'iri wi, doŋ a si sarga kaŋ i ga ton da ŋwaari sarga ta iri kambe ra. Doŋ a si hayey wo kulu cabe iri se, doŋ mo a si muraadey wo dumi ci iri se alwaati woone ra.»
24後來那婦人生了一個兒子,她就給他起名叫參孫;孩子漸漸長大了,耶和華賜福給他。
24 Wando na ize aro hay mo k'a maa daŋ Samson. Arwaso beeri mo. Rabbi n'a albarkandi.
25在瑪哈尼.但(“瑪哈尼.但”意即“但的軍營”),就是在瑣拉和以實陶中間,耶和華的靈開始感動參孫。
25 Rabbi Biya mo sintin k'a nyooti Mahane-Dan ra, Zora da Estayol game ra.