1參孫娶非利士女子為妻參孫下到亭拿,在亭拿看見了一個女子,是一個非利士人的女兒。
1 Kala Samson zulli ka koy Timna. A di wandiyo fo noodin Timna, Filistancey ize wandiyey ra.
2參孫上來告訴他的父母,說:“我在亭拿看見一個女子,是一個非利士人的女兒;現在請你們把她娶來給我作妻子。”
2 Samson kaa ka ci nga baaba da nga nya se ka ne: «Ay di wandiyo fo Timna, Filistancey ize wandiyey ra. Sohõ binde, araŋ m'a hiiji ka kand'ay se.»
3他的父母對他說:“在你兄弟的女兒中,或是在你所有的族人中,難道沒有一個女子,以致你要去從那些未受割禮的非利士人中娶妻呢?”參孫對他的父親說:“請你把她娶來給我,因為我看中她。”
3 Gaa no baabo da nyaŋo ne a se: «Wandiyo jaŋ ni nya-izey wandiyey ra, wala baa ni dumo kulu ra, hala ni ma koy ka wande hiiji Filistancey ra, kaŋ yaŋ si dambangu?» Samson ne nga baabo se: «Kala day ni ma woodin ceeci ay se, zama a ga kaan ay se gumo.»
4他的父母卻不知道這事是出於耶和華,因為他正在找機會攻擊非利士人。那時非利士人正統治著以色列人。
4 Amma baabo da nyaŋo mana bay kaŋ Rabbi do no woodin fun, zama kobay no a goono ga ceeci Filistancey gaa. Zama alwaato din Filistancey goono ga Israyla may.
5參孫殺壯獅參孫跟他的父母下到亭拿去,到了亭拿的葡萄園;忽然見一隻少壯獅子向他吼叫。
5 Kala Samson da nga baabo da nyaŋo tun ka koy Timna. I kaa ka to Timna reyzin kaley ra. A go mo, kala muusu beeri ize furo-taji fo tun Samson gaa da dunduyaŋ.
6耶和華的靈大大感動參孫,他雖然手裡沒有武器,竟把獅子撕裂,像人撕裂山羊羔一樣;他沒有把他所作的這事告訴他的父母。
6 Kala Rabbi Biya zumbu a boŋ da hin. Samson na muuso di k'a tooru danga hincin ize cine. Hay kulu si no Samson kambe ra mo. Amma a mana ci baabo wala nyaŋo se haŋ kaŋ no nga te.
7參孫下去,和那女子說話,就看中了她。
7 Gaa no a zulli ka koy ka fakaaray wandiya se, a kaan Samson se mo gumo.
8過了些日子,參孫回去迎娶那女子,他轉向一旁去看看那隻死了的獅子;看見有一群蜂子和一些蜂蜜在獅子的屍體內。
8 Jirbi kayna fooyaŋ banda Samson ye ka kaa zama nga ma wandiya hiiji. A binde kamba ka gana zama nga ma di muuso buukwa. Guna mo, yu beeri zugula go muuso buukwa ra, hala nda yu hari.
9他刮了些蜂蜜,放在手裡,就走了;他一面走,一面吃,直走到他的父母那裡去;他又把蜂蜜給了他們,他們也吃了;但是他沒有告訴他們這蜂蜜是從獅子的屍體內刮下來的。
9 A na yuwo kaa nga kambey ra. A go ga dira ka ŋwa, kal a kaa ka to baabo da nyaŋo do. A n'i no, ngey mo ŋwa. Amma a mana ci i se hala muusu buuko ra no nga na yuwo kaa.
10參孫的謎語參孫的父親下去見那女子,參孫在那裡擺設了筵席,因為青年人都慣常這樣行。
10 Baabo binde koy Samson wandiya do. Samson mo na batu te noodin, zama yaadin no arwasey doona ka te.
11眾人看見參孫,就請了三十個人陪伴他。
11 A go mo, waato kaŋ i di Samson, noodin borey kande arwasu waranza, i ma goro a banda.
12參孫對他們說:“現在讓我給你們出一個謎語,你們在七天婚宴之內,如果能猜出來,把它的意思清楚告訴我,我就給你們三十件內衣、三十套衣服。
12 Samson mo ne i se: «Wa naŋ ay ma jand'ize fo kaa araŋ se. D'araŋ n'a feerijo bay bato jirbi iyya ra, d'araŋ du a feerijo mo, kal ay m'araŋ no lin kwaay beeri waranza, da kwaay jinde waranza mo.
13如果你們不能告訴我,你們就要給我三十件內衣、三十套衣服。”他們對他說:“請你把謎語說給我們聽。”
13 Amma d'araŋ mana hin k'a feerijo ci ay se, yaadin gaa, araŋ no g'ay no lin kwaay beeri waranza, da kwaay jinde waranza.» I ne a se: «Ci ni jand'izo, iri ma maa.»
14參孫對他們說:“可吃的從吃者出來;甜的從強者出來。”他們過了三日都不能說出謎語的意思。
14 Samson ne i se: «}waari kaŋ fun ŋwaako ra, da kaani kaŋ fun gaabikooni ra.» Amma kal a to jirbi hinza i mana hin ka jand'izo kaajo bay k'a ci.
15到了第四天,他們對參孫的妻子說:“你要引誘你的丈夫,使他把謎語的意思告訴我們,否則我們用火燒你和你的父家。難道你們請了我們來,是要奪取我們所有的嗎?”
15 A ciya binde, zaari iyyanta hane, i ne Samson wando se: «Ma ni kurnye faali-faali zama a ma jando feerijo ci iri se, iri ma si ni ton da danji, nin da ni baaba windo. Araŋ n'iri ce neewo no zama araŋ m'iri arzakey ta, wala manti yaadin no?»
16參孫的妻子在丈夫面前哭哭啼啼,說:“你只是恨我,不是愛我;你給我的族人設謎語,卻沒有把謎語的意思告訴我。”參孫對她說:“連我父母我都沒有告訴,怎能告訴你呢?”
16 Samson wando mo hẽ Samson jine ka ne: «Ni ga konna ay day no, ni si ba ay. Ni na jand'izo ci ay dumey izey se, amma ni man'a feerijo ci ay se.» Samson ne a se: «A go, ay man'a ci ay baaba wala ay nya se. May ci nin hala y'a ci ni se?»
17在那七天婚宴期內,她在丈夫跟前常常哭哭啼啼;到了第七天,因為她催逼著參孫,參孫才告訴她;於是她把謎語的意思告訴她的族人。
17 Amma wando soobay ka hẽ a jine yaadin hala jirbi iyya din, bato alwaato me-a-me ra. A ciya binde, jirbi iyyanta hane, a na jand'izo ci wando se, zama a na Samson kankam da cimi. Gaa no nga mo na feerijo ci nga dumey izey se.
18到了第七天太陽未落以前,城裡的人就對參孫說:“有甚麼比蜂蜜還甜呢?有甚麼比獅子還強呢?”參孫對他們說:“你們若不是用我的母牛犢耕田,你們就不會猜出我的謎語的意思來。”
18 Jirbi iyyanta, hala wayna ga kaŋ, kwaara borey ne Samson se: «Ifo no ga bisa yu kaani? Wala mo ifo no ga bisa muusu beeri gaabi?» Amma a ne i se: «Da manti kaŋ araŋ n'ay haw zano daŋ ka far d'a, doŋ araŋ s'ay jand'izo wo kaa taray.»
19耶和華的靈大大感動參孫,參孫就下到亞實基倫,擊殺了他們中間三十個人,拿了剝下來的衣服,把三十套衣服給了那些把謎語的意思說出來的人;參孫怒氣沖沖地上自己的父家去了。
19 Rabbi Biya kaa a gaa da hin. A zulli ka koy Askelon. A na boro waranza wi a ra k'i daabirey ta. A na kwaay beeri waranza no borey kaŋ yaŋ n'a sanno feeri se. Amma Samson bine tun ka koroŋ kal a koy nga baabo kwaara.
20參孫的妻子卻歸了一個陪伴參孫的人,就是作過他伴郎的。
20 Amma i na Samson wando ye k'a no a naanay bora se, nga kaŋ te Samson se arhiiji coro.