1基甸婉言平息以法蓮人之怒以法蓮人對基甸說：“你去與米甸人爭戰的時候，沒有召我們同去，你為甚麼這樣待我們呢？”他們就與他激烈地爭辯起來。
1 Ifraymu alborey ne Jideyon se: «Ifo se no ni na woone te iri se, ni mana iri ce waato kaŋ ni koy ka Midiyan wongu?» I deeni Jideyon gaa da dungay.
2基甸對他們說：“我所行的怎能比得上你們呢？在以法蓮拾取剩下的葡萄，不是比在亞比以謝收摘的葡萄更好嗎？
2 Jideyon ne i se: «Ifo no ay te kaŋ ga deedandi araŋ wano gaa? Haba? Manti Ifraymu reyzin koobo ga bisa Abi-Ezer reyzin heemar wiyaŋ bo?
3 神已經把米甸人的兩個首領：俄立和西伊伯，交在你們的手裡了；我所行的怎能與你們相比呢？”基甸說了這話，他們的怒氣就平息了。
3 Irikoy na Midiyan mayraykoyey Oreb da Zeyeb daŋ araŋ kambe ra. Ifo no ay du ka te kaŋ i ga deedandi araŋ wano gaa?» Waato kaŋ a na sanno din ci, i futa zumbu Jideyon se.
4基甸乘勝追趕米甸王基甸來到約旦河，就過了河；他和與他在一起的三百人雖然都很疲乏，仍然追趕敵人。
4 Gaa no Jideyon kaa Urdun. A daŋandi, nga da boro zangu hinza kaŋ go a banda, kaŋ yaŋ farga, latak! Amma kulu nda yaadin i go ga ngey ibarey gana.
5基甸對疏割人說：“求你們把幾個餅給跟隨我的人吃，因為他們疲乏了，我還要繼續追趕米甸人和兩個王西巴和撒慕拿。”
5 Jideyon ne Sukkot borey se: «Ay g'araŋ ŋwaaray, w'ay banda borey no ŋwaari, zama i farga. A go mo, ay go ga Zeba da Zalmunna, Midiyan bonkooney gaaray.»
6疏割人的首領回答：“西巴和撒慕拿現在不是已經在你的手裡嗎？我們應該把餅送給你的軍隊吃嗎？”
6 Sukkot koyey ne: «Zeba da Zalmunna, i kambey go ni kambe ra no sohõ? kaŋ ga naŋ iri ma ni wongu marga no ŋwaari?»
7基甸說：“好吧，耶和華把西巴和撒慕拿交在我手裡的時候，我就必用野地的荊棘鞭打你們的身體。”
7 Jideyon ne: «Sanno din sabbay se, waati kaŋ Rabbi na Zeba da Zalmunna nooyandi ay kambe ra, saaya din ay g'araŋ gaahamey tooru da saajo karjey da tuuri kambeyaŋ.»
8基甸從那裡上到毗努伊勒，也向他們說了同樣的話；毗努伊勒人回答他也像疏割人回答的一樣。
8 Jideyon binde tun noodin ka koy Penuwel. A na nga sanni zeena te ngey mo se. Penuwel borey mo te a se sanda mate kaŋ cine Sukkot borey te d'a.
9他亦對毗努伊勒人說：“我平平安安回來的時候，我必拆毀這座望樓。”
9 Jideyon ne Penuwel borey se: «D'ay ye ka kaa baani samay, ay ga cinari kuuko wo zeeri.»
10那時，西巴和撒慕拿正在加各，與他們在一起的軍隊約有一萬五千人，就是東方人全營剩下的，因為有十二萬持刀的已經倒下了。
10 Zeba da Zalmunna binde go Karkor, ngey da ngey wongu marga, sanda boro zambar way cindi gu cine, wayna funay laabey izey; soojey kulu kaŋ cindi nooya. Zama boro zambar zangu nda waranka takubakoyyaŋ, i kulu bu.
11基甸就從挪巴和約比哈東面，順著住帳棚的人的路上去；在敵軍以為安全而不戒備的時候，擊敗了敵軍。
11 Jideyon binde ziji ka gana kuuru-fu ra gorokoy do, fonda kaŋ go Noba da Yogbeha se wayna funay haray. A na wongu marga kar, zama i go no noodin laakal kanay ra.
12西巴和撒慕拿逃跑；基甸追趕他們，捉住了米甸人的兩個王西巴和撒慕拿，使全軍都驚惶。
12 Zeba da Zalmunna zuru, Jideyon n'i gana mo. A na Midiyan bonkooni hinka din di, Zeba da Zalmunna. A n'i wongu marga kulu humburandi.
13約阿施的兒子基甸從戰場沿著希列斯的山坡回來，
13 Jideyon, Yowas izo ye ka kaa ka fun wongo do, Heres zijiyaŋo do haray.
14捉住了疏割人中的一個青年人，查問他；他就把疏割的首領和長老的名字寫給他，共七十七人。
14 A na Sukkot arwasu fo di k'a hã. Nga mo na Sukkot mayraykoyey d'i arkusey kulu maayey hantum, i boro wayye cindi iyye.
15基甸到了疏割人那裡，就說：“你看，西巴和撒慕拿，你們為了他們曾經譏笑我說：‘西巴和撒慕拿現在不是在你的手裡嗎？我們應該把餅送給你那些疲乏的人吃嗎？’”
15 Jideyon kaa Sukkot borey do ka ne: «Wa guna, Zeba da Zalmunna neeya, kaŋ yaŋ araŋ n'ay fanta i boŋ. Araŋ ne: ‹Ngo Zeba da Zalmunna go ni kambe ra no sohõ, kaŋ ga naŋ iri ma ŋwaari no ni borey kaŋ farga se?› »
16於是拿住那城的長老，又拿起野地的荊棘，用荊棘把疏割人教訓了一頓；
16 Kala Jideyon na kwaara arkusey di. A na saajo ra karjiyaŋ da tuuri kambeyaŋ sambu ka Sukkot borey gooji.
17又拆毀了毗努伊勒的望樓，殺死了那城裡的人。
17 Jideyon na Penuwel cinari kuuko mo zeeri, a na birno borey mo wi.
18基甸問西巴和撒慕拿：“你們在他泊山上所殺的人，是甚麼模樣的人？”他們回答：“他們像你一樣，每一個都像王子的模樣。”
18 Gaa no a ne Zeba da Zalmunna se: «Boro mate cine yaŋ no araŋ wi Tabor ra?» I tu ka ne a se: «Danga mate kaŋ ni go, yaadin cine no ngey mo bara. I afo kulu ga hima danga bonkooni ize.»
19基甸說：“他們是我的兄弟，是我母親的兒子；我指著永活的耶和華起誓，如果你們從前讓他們存活，我現在就不殺你們了。”
19 Jideyon ne: «Ay nya-ka-fo-sineyaŋ no; in d'ey, iri nya fo. Ay ze da Rabbi, d'araŋ na borey din fundey faaba, doŋ ay mo si araŋ wi.»
20於是對他的長子益帖說：“起來，把他們殺了吧。”但是那孩子不敢拔刀，只是害怕，因為他還是個孩子。
20 Jideyon ne nga ize hay-jina Yeter se: «Tun k'i wi!» Amma arwaso mana nga takuba foobu, zama a go ga humburu, zama nga wo arwasu no jina.
21西巴和撒慕拿說：“你親自起來殺我們吧；因為人怎樣，他的力量也怎樣。”於是基甸起來，把西巴和撒慕拿殺了，拿了他們駱駝頸項上的月牙圈。
21 Kala Zeba da Zalmunna ne: «Tun, nin din, ka kaŋ iri boŋ, zama boro karyaŋ wo, a gaabo hino me no.» Jideyon binde tun ka Zeba da Zalmunna wi. A n'i yoy jindey gaa taalam jinayyaŋ ta.
22基甸推辭不統治以色列人以色列人對基甸說：“你既然拯救我們脫離了米甸人的手，求你和你的子孫統治我們。”
22 Waato din gaa no Israyla borey ne Jideyon se: «Ma kaa k'iri may, nin da ni izo, da ni izo mo izo, zama ni n'iri faaba Midiyan kamba ra.»
23基甸回答他們：“我不統治你們，我的子孫也不統治你們，唯有耶和華統治你們。”
23 Jideyon ne i se: «Ay si araŋ may, ay ize mo s'a te. Rabbi no g'araŋ may.»
24基甸又對他們說：“我有一個要求：請把你們各人奪得的耳環給我。”原來敵人都戴金耳環，因為他們是以實瑪利人。
24 Jideyon ne i se mo: «Ay ga ba ya hay fo ceeci araŋ gaa. Araŋ boro fo kulu m'ay no nga hanga korbayey kaŋ a du wongu arzaka ra.» (Zama i gonda wura hanga korbayyaŋ ngey hangey gaa, zama se ngey ya Isumeylanceyaŋ no.)
25他們回答：“我們願意給你。”於是鋪開一件外衣，各人把奪得的耳環丟在上面。
25 I tu ka ne: «Daahir iri g'i no ni se.» I na kwaay daaru. Boro fo kulu na nga wongu arzaka korbayey catu kwaayo boŋ.
26基甸所要的金耳環，共重約二十公斤金子，此外還有米甸王身上的月牙圈、耳墜和紫紅色的衣服，另外還有駱駝頸項上的鍊子。
26 Wura hanga korbayey kaŋ Jideyon ŋwaaray, i neesiyaŋ tiŋay to kilo waranka cine, wura wane, kaŋ taalam jinayey sanda handu taji himandey si a ra, da jinde haw, da bankaaray moni, kaŋ yaŋ go Midiyan bonkooney jindey gaa. Taalam jinayey kaŋ go i yoy jindey gaa ga sarku, ngey mo baa si.
27基甸用這些金子做了一個以弗得，安置在他的城俄弗拉；後來以色列眾人都在那裡隨從以弗得行了邪淫，因此這就成了基甸和他全家的網羅。
27 Jideyon na efod* kwaay te da hanga korbayey k'a daŋ nga kwaara ra, danga Ofra nooya. Israyla kulu soobay ka kaaruwataray* te d'a noodin, hal a ciya Jideyon se hirrimi, nga nda nga windo.
28基甸逝世這樣，米甸人在以色列人面前就被制伏了，不能再抬起頭來；基甸在世的日子，國中太平了四十年。
28 Yaadin cine no Midiyan ye d'a Israyla kambe mayray cire. I mana ye ka ngey boŋ tunandi koyne. Laabo mo du fulanzamay jiiri waytaaci Jideyon zamana ra.
29約阿施的兒子耶路．巴力回去，住在自己家裡。
29 Yerub-Baal, Yowas izo koy ka goro nga bumbo windo ra.
30基甸有七十個兒子，都是他親生的，因為他有很多妻子。
30 Jideyon gonda ize aru wayye, nga bumbo gaahamo hayyaŋ, zama a gonda wande boobo.
31他在示劍的妾，也給他生了一個兒子，他給他起名叫亞比米勒。
31 Wahayo kaŋ go Jideyon se Sekem ra, nga mo na ize aru hay Jideyon se. Jideyon na nga izo din maa daŋ Abimelek.
32約阿施的兒子基甸壽數滿足而死，埋葬在亞比以謝族的俄弗拉，在他父親約阿施的墳墓裡。
32 Jideyon, Yowas izo bu zeenay hanno ra. I n'a fiji nga baabo Yowas saara ra, kaŋ go Ofra, Abi-Ezer borey wano ra.
33基甸死了以後，以色列人又轉去隨從眾巴力，行邪淫，並且以巴力．比利土作他們的神。
33 A ciya mo, waato kaŋ Jideyon bu, Israyla izey ye ka bare ka Baalyaŋ gana kaaruwataray ra. I na Baal-Berit ciya ngey de-koy*.
34以色列人忘記了耶和華他們的 神，就是曾經拯救他們脫離四圍仇敵之手的那位；
34 Israyla izey mana fongu Rabbi ngey Irikoyo, nga kaŋ n'i faaba hal i fun ngey ibarey kulu kambe ra kuray kulu.
35也沒有照著基甸向以色列人所施的一切恩惠，恩待耶路．巴力，就是基甸的家。
35 I mana Yerub-Baal windo cabe suuji mo, sanda Jideyon nooya, gomney kulu kaŋ a cabe Israyla se boŋ.