1序言（參徒1:1）尊敬的提阿非羅先生，因為有許多人，已經把在我們中間成就了的事，
1 Yaw Teyofil mu tedd mi, xam nga ne, nit ñu bare sasoo nañoo bind ab nettali bu jëm ci mbir, yi xewoon ci sunu biir,
2按照起初親眼看見的傳道人所傳給我們的，編著成書；
2 li dëppook waxi seede, yi ko teewe woon li dale ca ndoorte la te ñu mujj nekk jawriñi kàddug Yàlla.
3我已經把這些事從頭考查過，認為也應該按著次序寫給你，
3 Léegi nag kon man ci sama wàll, gëstu naa ci lépp li ko dale ca njàlbéen ga, te fas naa la ko yéenee bindal, nettali la ni xew-xew yooyu deme woon tembe.
4讓你曉得所學到的道理，都是確實的。
4 Noonu dinga man a xam ne, li ñu la jàngaloon lu wér peŋŋ la.
5天使預言施洗約翰出生猶太王希律在位的日子，亞比雅班裡有一個祭司，名叫撒迦利亞，他妻子是亞倫的後代，名叫以利沙伯。
5 Ca jamonoy Erodd, mi nekkoon buur ca réewu Yawut ya, amoon na saraxalekat bu ñu tudde Sakariya te bokk ca mbootaayu saraxalekat, ya askanoo ci Abiya. Jabaram Elisabet askanoo moom itam ci Aaroona.
6他們在 神面前都是義人，遵行主的一切誡命規條，無可指摘，
6 Sakariya ak jabaram ñu jub lañu ca kanam Yàlla, di topp ni mu ware ndigal yi ak dogali Boroom bi yépp.
7只是沒有孩子，因為以利沙伯不生育，二人又都上了年紀。
7 Waaye amuñu doom, ndaxte Elisabet mënul a am doom, te it fekk ñoom ñaar ñépp ay màggat lañu.
8有一次，撒迦利亞在 神面前按著班次執行祭司的職務，
8 Benn bés nag Sakariya doon def liggéeyu saraxaleem ca Yàlla, ndaxte mbootaayam a aye keroog.
9照祭司的慣例抽中了籤，進入主的聖殿燒香。
9 Bi ñuy tegoo bant, ni ko saraxalekat yi daan defe nakajekk, ngir xam kan mooy dugg ca bérab bu sell ba ca kër Yàlla ga, ngir taal fa cuuraay, bant ba tegu ci Sakariya.
10燒香的時候，眾人都在外面祈禱。
10 Ca waxtu wa ñuy taal cuuraay la, mbooloo maa nga woon ca biti, di ñaan.
11有主的使者站在香壇右邊，向他顯現。
11 Noonu benn malaakam Boroom bi daldi feeñu Sakariya, taxaw ca féeteek ndeyjooru saraxalukaay, ba ñuy taal cuuraay ca kawam.
12撒迦利亞一見就驚慌起來，十分害怕。
12 Naka la ko Sakariya gis, fitam daldi dem, mu tiit.
13天使說：“撒迦利亞，不要怕，因為你的祈求已蒙垂聽，你妻子以利沙伯要給你生一個兒子，你要給他起名叫約翰。
13 Waaye malaaka ma ne ko: «Bul ragal dara Sakariya, ndaxte sa ñaan nangu na. Elisabet sa jabar dina la jural doom, te dinga ko tudde Yaxya.
14你必歡喜快樂，許多人因他出生，也必喜樂。
14 Sa mbég lay doon, sa xol sedd ci, te ñu bare dinañu bég ci juddoom,
15他在主面前要被尊為大，淡酒濃酒都不喝，未出母腹就被聖靈充滿。
15 ndaxte dina nekk ku màgg ca kanam Yàlla. Du naan biiñ walla dara luy màndil, te bu juddoo, Xel mu Sell mi daldi ko solu.
16他要使許多以色列人轉向主他們的 神。
16 Dina delloosi niti Israyil yu bare ci Yàlla seen Boroom.
17他必有以利亞的靈和能力，行在主的前面，叫父親的心轉向兒女，叫悖逆的轉向義人的意念，為主安排那預備好了的人民。”
17 Mooy jiitu, di yégle ñëwu Boroom bi, ànd ak xel mi ak doole, ji yonent Yàlla Iliyas amoon, ngir jubale xoli baay yi ak doom yi, ngir delloo ñi déggadi ci maanduteg ñi jub. Noonu dina waajal mbooloo muy teeru Boroom bi.»
18撒迦利亞對天使說：“我怎麼能知道這事呢？我已經老了，我妻子也上了年紀。”
18 Sakariya daldi ne malaaka ma: «Nan laay xame ne, loolu dëgg la? Ndaxte mag laa, te sama jabar it màggat na.»
19天使回答：“我是站在 神面前的加百列，奉差遣向你說話，報給你這好消息。
19 Malaaka ma tontu ko ne: «Man maay Jibril miy taxaw ci kanam Yàlla. Dañu maa yónni ngir ma wax ak yaw te yégal la xebaar bu baax boobu.
20看吧！到了時候我的話必要應驗；因為你不信我的話，你必成為啞巴，直到這些事成就的那一天，才能說話。”
20 Léegi nag gannaaw gëmuloo li ma wax, dinga luu te dootuloo man a wax, ba kera sama wax di am, bu jamonoom jotee.»
21眾人等候撒迦利亞；因他在聖殿裡遲遲不出來，覺得奇怪。
21 Fekk na booba mbooloo maa ngi xaar, jaaxle lool ci li Sakariya yàgg ca bérab bu sell ba.
22等到他出來，卻不能講話，竟成了啞巴，不斷地向他們打手式，他們就知道他在聖殿裡見了異象。
22 Waaye bi mu génnee nag, mënul a wax ak ñoom. Noonu nit ña xam ne, dafa am lu ko feeñu ca bérab bu sell ba. Dafa luu, ba di leen liyaar.
23供職的日子滿了，他就回家去。
23 Bi Sakariya matalee liggéeyu saraxaleem ba noppi, mu daldi ñibbi.
24過了幾天，他妻子以利沙伯懷了孕，隱藏了五個月，說：
24 Bi mbir yooyu weesoo, Elisabet jabaram ëmb, di ko nëbb lu mat juróomi weer
25“主在眷顧的日子，這樣看待我，要把我在人間的羞恥除掉。”
25 te naan: «Lii mooy yiw wi ma Boroom bi defal, ba fajal ma li doon sama gàcce ci nit ñi!»
26天使預言耶穌降生到了第六個月，天使加百列奉 神差遣，往加利利的拿撒勒城去，
26 Bi Elisabet nekkee ci juróom-benni weeram, Yàlla yónni na malaakaam Jibril ca dëkku Nasaret ca diiwaanu Galile.
27到了一個童貞女那裡，她已經和大衛家一個名叫約瑟的人訂了婚，童貞女的名字是馬利亞。
27 Mu yebal ko ca janq bu ñu may waa ju bokk ci askanu Daawuda te ñu koy wax Yuusufa, waaye àndaguñu. Janq baa ngi tudd Maryaama.
28天使進去，對她說：“恭喜！蒙大恩的女子，主與你同在！”
28 Malaaka ma dikk ca moom ne ko: «Jàmm ngaam, yaw mi Boroom bi defal aw yiw; mu ngi ak yaw.»
29她卻因這話驚慌起來，反覆思想這樣祝賀是甚麼意思。
29 Waxi malaaka ma daldi jaaxal Maryaama, muy xalaat lu nuyoo boobu man a tekki.
30天使說：“馬利亞，不要怕！因你已從 神那裡蒙了恩。
30 Malaaka ma ne ko: «Bul ragal dara Maryaama, ndaxte Yàlla tànn na la ci yiwam.
31你將懷孕生子，要給他起名叫耶穌。
31 Dinga ëmb, jur doom ju góor; nanga ko tudde Yeesu.
32他將要被尊為大，稱為至高者的兒子，主 神要把他祖大衛的王位賜給他，
32 Ku màgg lay nekki, te dinañu ko wooye Doomu Aji Kawe ji. Boroom bi Yàlla dina ko jébbal nguuru Daawuda maamam.
33他要作王統治雅各家，直到永遠，他的國沒有窮盡。”
33 Noonu dina yilif askanu Yanqóoba ba fàww, te nguuram du am àpp.»
34馬利亞對天使說：“我還沒有出嫁，怎能有這事呢？”
34 Maryaama laaj malaaka ma ne ko: «Naka la loolu man a ame? Man de, janq laa ba tey.»
35天使回答：“聖靈要臨到你，至高者的能力要覆庇你，因此那將要出生的聖者，必稱為 神的兒子。
35 Malaaka ma tontu ko ne: «Xel mu Sell mi dina wàcc ci yaw, te Aji Kawe ji dina la yiir ci kàttanam. Moo tax xale biy juddu dinañu ko wooye Ku sell ki, Doomu Yàlla ji.
36你看，你親戚以利沙伯，被稱為不生育的，在老年也懷了男胎，現在已是第六個月了，
36 Elisabet sa mbokk mi it dina am doom ju góor cig màggatam. Ki ñu doon wooye ku mënul a am doom, mu ngi ci juróom-benni weeram.
37因為在 神沒有一件事是不可能的。”
37 Ndaxte dara tëwul Yàlla.»
38馬利亞說：“我是主的婢女，願照你的話成就在我身上！”天使就離開她去了。
38 Maryaama ne ko: «Jaamub Boroom bi laa. Na Yàlla def ci man li nga wax.» Ci noonu malaaka ma daldi dem.
39馬利亞往見以利沙伯後來，馬利亞就起身，急忙向山地去，來到猶大的一座城，
39 Ci jamono jooju Maryaama jóg, gaawantu dem ci benn dëkk bu nekkoon ca tund ya ca diiwaanu Yude.
40進了撒迦利亞的家，向以利沙伯問安。
40 Mu dugg ca kër Sakariya, daldi nuyu Elisabet.
41以利沙伯一聽見馬利亞的問安，腹中的胎兒就跳動，以利沙伯也被聖靈充滿，
41 Naka la Elisabet dégg Maryaama di nuyoo, doomam daldi yengatu ci biiram. Noonu Xelum Yàlla mu Sell mi daldi solu Elisabet.
42就高聲說：“你在女子中是有福的！你腹中的胎兒也是有福的！
42 Elisabet wax ca kaw ne: «Barkeel nañu la ci jigéen ñi, barkeel doom ji nga ëmb!
43我主的母親竟然到我這裡來。這事怎會臨到我呢？
43 Man maay kan, ba ndeyu sama Boroom ñëw di ma seetsi?
44你看，你問安的聲音一進我的耳朵，我腹中的胎兒就歡喜跳躍。
44 Maa ngi lay wax ne, naka laa la dégg ngay nuyoo rekk, sama doom ji yengu ci sama biir ndax mbég.
45這相信主傳給她的話必要成就的女子是有福的。”
45 Barke ñeel na la, yaw mi gëm ne, li la Boroom bi yégal dina mat!»
46馬利亞尊主為大（參撒上2:1~10）馬利亞說：“我心尊主為大，
46 Noonu Maryaama daldi ne:
47我靈以 神我的救主為樂，
47 «Sama xol a ngi màggal Boroom bi,sama xel di bég ci Yàlla sama Musalkat,
48因為他垂顧他使女的卑微，看哪！今後萬代都要稱我為有福。
48 ndaxte fàttaliku na ma,man jaamam bu woyof bi.Gannaawsi tey, niti jamono yéppdinañu ma wooye ki ñu barkeel,
49全能者為我行了大事，他的名為聖；
49 ndaxte Ku Màgg ki defal na ma lu réy.Turam dafa sell.
50他的憐憫世世代代歸與敬畏他的人。
50 Day wàcce yërmandeem ci ñi ko ragal,ci seeni sët ba ci seeni sëtaat.
51他用膀臂施展大能，驅散心裡妄想的狂傲人。
51 Wone na jëf yu mag ci dooley loxoom,te tas mbooloom ñiy réy-réylu,
52他使有權能的失位，叫卑微的升高，
52 daaneel boroom doole yi ci seen nguur,yékkati baadoolo yi.
53讓飢餓的得飽美食，使富足的空手回去。
53 Ñi xiif, reggal na leen ak ñam wu neex,te dàq boroom alal yi,ñu daw ak loxoy neen.
54他扶助了他的僕人以色列，為要記念他的憐憫，
54 Wallu na bànni Israyil giy jaamam,di fàttaliku yërmandeem,
55正如他向我們列祖所說的，恩待亞伯拉罕和他的後裔，直到永遠。”
55 ni mu ko dige woon sunuy maam,jëmale ko ci Ibraayma ak askanam ba fàww.»
56馬利亞和以利沙伯同住約有三個月，就回家去了。
56 Noonu Maryaama toog fa Elisabet lu war a tollook ñetti weer, sog a ñibbi.
57施洗約翰出生以利沙伯的產期到了，生了一個兒子。
57 Gannaaw loolu jamono ji Elisabet war a mucc agsi, mu daldi jur doom ju góor.
58鄰里親戚，聽見主向她大施憐憫，都和她一同歡樂。
58 Dëkkandoom yi ak mbokkam yi yég ne, Boroom bi won na ko yërmande ju réy, ñu ànd ak moom bég.
59到了第八天，他們來給孩子行割禮，要照他父親的名字，叫他撒迦利亞。
59 Bi bés ba dellusee, ñu ñëw xarafalsi xale ba, bëgg koo dippee baayam Sakariya.
60但他母親說：“不可，要叫他約翰。”
60 Waaye yaayam ne leen: «Déedéet, Yaxya lay tudd.»
61他們說：“你親族裡沒有叫這名字的。”
61 Ñu ne ko: «Amoo menn mbokk mu tudd noonu.»
62他們就向孩子的父親打手式，看他要叫他甚麼。
62 Ñu daldi liyaar baayam, ngir xam nan la bëgg ñu tudde xale ba.
63他要了一塊寫字版，寫上說：“他的名字是約翰。”眾人都希奇。
63 Sakariya laaj àlluwa, bind ci ne: «Yaxya la tudd.» Ñépp daldi waaru.
64撒迦利亞的口舌立刻開了，就出聲稱頌 神。
64 Ca saa sa Yàlla dindi luu gi, Sakariya daldi waxaat, di màggal Yàlla.
65住在周圍的人都害怕，這一切事傳遍了整個猶太山地，
65 Waa dëkk ba bépp jaaxle, xew-xew yooyu siiw ca tundi Yude yépp.
66凡聽見的就把這些事放在心裡，說：“這孩子將會成為怎樣的人呢？因為主的手與他同在。”
66 Ñi dégg nettali, bi jëm ci mbir yooyu, dañu koo denc ci seen xol te naan: «Nu xale bii di mujje nag?» Ndaxte leeroon na ne, dooley Boroom baa ngi ànd ak moom.
67撒迦利亞的預言他的父親撒迦利亞被聖靈充滿，預言說：
67 Sakariya baayu Yaxya daldi fees ak Xel mu Sell mi. Noonu mu wax ci kàddug Yàlla ne:
68“主，以色列的 神，是應當稱頌的，因他眷顧自己的子民，施行救贖，
68 «Cant ñeel na Boroom bi, Yàllay Israyil,ndaxte wallusi na mbooloom, ba jot leen!
69在他僕人大衛家中，為我們興起救恩的角，
69 Feeñal na nu Musalkat bu am doole,bi soqikoo ci askanu Daawuda jaamam,
70正如主自古以來藉聖先知口中所說的，
70 ni mu yéglee woon bu yàggjaarale ko ci yonentam yu sell yi.
71救我們脫離仇敵，和恨我們的人的手；
71 Dina nu musal ci sunuy noon,jële nu ci sunu loxoy bañaale.
72向我們列祖施憐憫，記念他的聖約，
72 Yàlla wone na yërmandeem,ji mu digoon sunuy maam,te di fàttaliku kóllëre, gi mu fas ak ñoom,
73就是他對我們祖先亞伯拉罕所起的誓，
73 di ngiñ, li mu giñaloon sunu maam Ibraayma naan,
74把我們從仇敵手中救拔出來，叫我們可以坦然無懼，用聖潔公義，在他面前一生一世敬拜他。
74 dina nu teqale ak sunuy noon,ngir nu man koo jaamu ci jàmm,
75
75 nu sell te jub ci kanamam sunu giiru dund.
76孩子啊，你要稱為至高者的先知，因為你要行在主的面前，預備他的路，
76 Yaw nag doom, dinañu lay wooye yonentu Aji Kawe ji,ndaxte dinga jiitu, di yégle ñëwu Boroom bi,di ko xàllal yoon wi.
77使他的子民，因罪得赦，就知道救恩。
77 Dinga xamal mbooloom,ni leen Boroom bi man a musale,jaare ko ci seen mbaalug bàkkaar,
78因我們 神的憐憫，使清晨的陽光從高天臨到我們，
78 ndaxte Yàlla sunu Boroom fees na ak yërmande,ba tax muy wàcce ci nun jant buy fenk,
79光照那坐在黑暗中死蔭裡的人，引導我們的腳，走上平安的路。”
79 ngir leeral ñi toog ci lëndëm,takkandeeru dee tiim leen,ngir jiite nu ci yoonu jàmm.»
80這孩子漸漸長大，心靈健壯，住在曠野，直到他在以色列人中公開露面的日子。
80 Noonu Yaxyaa ngi doon màgg, te xelam di ubbiku. Mu dëkk ca màndiŋ ma, ba bés ba muy feeñu bànni Israyil.