¹利未人和他的妾

¹ A ciya no, jirbey din ra kaŋ bonkooni si no Israyla ra, kala Lawiti fo go Ifraymu tondey laabo ra da goray. Nga mo na wahay sambu Baytlahami Yahudiya ra.

²他的妾背夫行淫，离开丈夫，回到犹大的伯利恒她父亲的家那里去了，在那里住了四个月的日子。

² A wahayo din binde fay d'a ka te kaaruwa, ka koy nga baabo kwaara, Baytlahami Yahudiya ra. A goro noodin handu taaci.

³她的丈夫起来，带着一个仆人和两头驴去追她，用话打动她的心，叫她回来。她把丈夫带到自己父家，那少女的父亲见了那人，就欢欢喜喜迎接他。

³ Albora mo tun k'a gana zama nga m'a yaamar se, ka ye ka kand'a fu. A bannya fo go a banda da nga farkay hinka. Kala waybora na nga aro daŋ nga baaba windo ra. Waato kaŋ waybora baabo di nga izo aro, a farhã d'a diyaŋ.

⁴那人的岳父，就是女子的父亲，强留那人，那人就与他同住了三天；他们一起吃喝，在那里住宿。

⁴ Anzura, kaŋ ga ti waybora baabo n'a gaay kal a te jirbi hinza noodin anzura windo ra. I binde ŋwa ka haŋ, ka goro noodin.

⁵到了第四天，他们清早起来，那人起身要走；那女子的父亲对女婿说：“请吃点饼增添心力，然后再走。”

⁵ I go no, jirbi taacanta hane i tun za susubay da hinay, nga mo tun diraw se. Waybora baabo ne nga anzura se: «Ma ni bine kaanandi da ŋwaari koyne, gaa no araŋ m'araŋ fonda gana.»

⁶于是二人坐下，一起吃喝；女子的父亲对那人说：“请你答应再过一夜，畅快你的心。”

⁶ Kal i goro ka ŋwa ka haŋ care banda, i boro hinka kulu. Waybora baabo ne bora se: «Ay ga ni ŋwaaray, ni ma yadda ka kani, ni bina ma kaan.»

⁷那人起来要走，他的岳父强留他，他又在那里过了一夜。

⁷ Bora binde tun zama nga ma dira ka koy, amma a anzura hin a, kal a ye ka kani koyne.

⁸到了第五天，他清早起来要走；那女子的父亲说：“请吃点饼增添心力，等到日头西斜再走吧。”于是他们耽延，直到日头西斜；二人一同吃饭。

⁸ Zaari guwanta hane mo a tun da hinay ka diraw soola te. Kala waybora baabo ne: «Ay ga ni ŋwaaray, ma kay ka alciri kaa. Ma goro ne hala wayna ma yay.» I boro hinka kulu binde ŋwa.

⁹那人和他的妾，以及他的仆人起来要走的时候，他的岳父，就是那女子的父亲，对他说：“看哪，天快晚了！请再住一夜。看哪，日头西斜了！请在这里再住一夜，畅快你的心；明天可以清早起来，上路回家去。”

⁹ Waato kaŋ cine bora tun ka ne nga ga dira, nga nda nga wahay da nga bannya, kal a anzura, kaŋ ga ti waybora baabo ne a se: «Guna, sohõ wayna ga ba ka kaŋ. Ay g'araŋ ŋwaaray, wa kani, zama zaaro ga ba ka ban. Ma goro ne, zama ni bina ma kaan. Suba susubay araŋ ma tun za da hinay ka koy, ni ma to ni kwaara.»

¹⁰那人不愿再住一夜，就带着自己的妾和两头备好了的驴，起来走了，来到耶布斯对面；耶布斯就是耶路撒冷。

¹⁰ Amma bora wangu ka kani. Kal a tun ka fatta, a koy ka to Yebus kaŋ ga ti Urusalima. A banda mo farkay hinka go no da ngey lafarey. A wahayo mo go a banda.

¹¹基比亚之行程他们走近耶布斯的时候，日头快要落了；仆人对主人说：“来，让我们转到这耶布斯人的城去，好在那里住宿。”

¹¹ Wayna yay saaya kaŋ cine i maan Yebus. Bannya mo ne nga koyo se: «Ay ga ni ŋwaaray, ma kaa iri ma furo Yebusancey birno wo ra ka kani.»

¹²主人对他说：“我们不可转到这座不是以色列人居住的外族人的城里去，我们过到基比亚去吧。”

¹² Amma koyo ne a se: «Iri si kamba ka furo mebaraw birni fo ra, kaŋ manti Israyla izey wane no, amma iri ga bisa ka koy Jibeya.»

¹³又对他的仆人说：“来吧，我们可以到这些地方其中一个去投宿，或在基比亚或在拉玛。”

¹³ A ne mo nga bannya se: «Ma kaa, iri ma maan nangey wo afo. Iri ma zumbu Jibeya ra, wala Rama.»

¹⁴于是他们走路过去；他们走近便雅悯人的基比亚的时候，日头已经落了。

¹⁴ I binde bisa ka ngey diraw te. Wayna mo kaŋ i gaa waato kaŋ i maan Jibeya, Benyamin wano.

¹⁵他们从那里转身，要进基比亚去住宿；他们进去，坐在城里的广场上，因为没有人接待他们到家里去住宿。

¹⁵ I kamba mo, zama ngey ma furo ka zumbu Jibeya. Kaŋ i furo, i goro ganda birno batama ra, zama boro kulu mana i zumandi nga windo ra.

¹⁶到晚上，有一个老年人从田间工作回来；那人原是以法莲山地的人，寄居在基比亚；那地方的人却是便雅悯人。

¹⁶ Kala alboro zeeno fo go, a kaa ka fun nga fari goy do wiciri kambu. Bora din mo, Ifraymu tondey laabo ra boro no, day a goono ga goro Jibeya. Amma nango din borey Benyamin dumiyaŋ no.

¹⁷那老年人举目，看见那个旅客在城里的广场上，就问他：“你要到哪里去？你从哪里来？”

¹⁷ Kal a na nga boŋ sambu ka guna. A di naarukwa din birno batama ra. Alboro zeena ne a se: «Man no ni goono ga koy, man no ni fun mo?»

¹⁸利未人回答他：“我们是从犹大的伯利恒过来的，要到以法莲山地的偏远地区去，我原是那地方的人；我去过犹大的伯利恒，现在我要到我的家去（“到我的家去”原文作“到耶和华的殿去”），但没有人接待我到家里去。

¹⁸ A ne albora se: «Iri goono ga naaru no. Iri fun Baytlahami-Yahudiya, ga daŋandi ka koy Ifraymu tondey laabu banda. Noodin no ay go da goray. Ay koy Baytlahami-Yahudiya. Sohõ ay goono ga koy Rabbi windo nango do. Ay mana du mo boro kaŋ g'ay zumandi nga windo ra.

¹⁹其实我有粮草、有饲料，可以喂驴；我和我的妾，以及与你的仆人在一起的那个青年人，都有饼和酒吃喝，一无所缺。”

¹⁹ A go mo, kwaari go no, d'iri farkayey ŋwaari. Buuru da duvan* mo go no in d'ay wahayo se, da arwaso wo mo kaŋ go iri, ni bannyey banda se. Iri mana jaŋ hay kulu.»

²⁰那老年人说：“愿你平安，你所缺乏的，由我负责好了；只是不可在广场上过夜。”

²⁰ Alboro zeena binde ne: «Wa kubayni, kulu nda yaadin. Hay kulu kaŋ ni ga laami, ay jaraw no, amma ma si zumbu neewo batama ra.»

²¹于是把他领到自己的家里，用饲料喂了驴，他们洗了脚，就吃喝起来。

²¹ A kand'a nga windo ra. A na farkayey no ŋwaari. I na ngey cey nyun ka ŋwa ka haŋ.

²²基比亚匪徒的罪行他们心里正畅快的时候，忽然城里有些无赖之徒，围绕房子，不住地敲门，对老房主说：“把进入你家的那个人带出来，我们要与他交合。”

²² I goono ga maa ndunnya kaani yaadin, kala birno boro yaamo fooyaŋ go, i kaa. I na windo windi ka daŋ game, i goono ga windi meyo kar. I soobay ka salaŋ da windikoyo, alboro zeena din. I ne: «Ma fatta da bora din kaŋ furo ni windo ra, zama iri ma margu nd'a.»

²³那房主出来见他们，对他们说：“我的众兄弟啊，不可这样，请你们不要作恶；这人既然进了我的家，你们就不要作这羞耻的事。

²³ Nga din, bora, windikoyo fatta ka koy i do. A ne i se: «Abada, ay nya-izey, ay g'araŋ ŋwaaray, wa si goy laalo te ya-cine. Za kaŋ boro wo go, a kaa ay windo do, wa si saamotaray goy woodin te.

²⁴这里有我的女儿，还是处女，并且有这人的妾，我把她们领出来，让你们污辱她们；你们看怎样好，就怎样待她们吧。只是对这个人，你们却不要作这羞耻的事。”

²⁴ Ay ize wandiyo neeya, da bora wahayo mo, ngey no ay ga kande araŋ se sohõ. Araŋ m'i sara ka te i se hay kulu kaŋ kaan araŋ se. Amma alboro wo kaa ay fuwo ra, araŋ ma si saamotaray zunubo din te.»

²⁵那些人却不肯听从他的话，那人就抓住自己的妾，拉出外边去交给他们，他们就与她交合，整夜污辱她；直到早晨，天色破晓的时候，才放她走。

²⁵ Amma borey din wangu ka maa a sanno. Bora binde, yawo din na nga wahayo di k'a kaa taray i se. I margu nd'a, i hanna k'a hasara kala mo bo. Waato kaŋ mo ga ba ka bo, i na waybora taŋ.

²⁶天快亮的时候，那女子回到留她主人住宿的那人的房子门口，就仆倒在那里，直到天亮。

²⁶ Waato din gaa, susubay da hinay, waybora kaa ka kaŋ bora fu meyo gaa, nango kaŋ a koyo go. A go noodin kala batama hanan.

²⁷到早晨，她的主人起来，开了房门，出去要上路的时候，就看见那妇人，就是他的妾，仆倒在门口，她的双手搭在门槛上。

²⁷ A koyo tun susuba ka fu meyo fiti. A fatta zama nga ma nga dirawo te. Kala waybora go, wahayo din kaŋ ganda fu meyo gaa. A kambey mo go fu meyo kutijo gaa.

²⁸他对那妇人说：“起来，我们走吧！”可是却没有回答。那人就把她驮在驴上，起程回自己的地方去了。

²⁸ Albora binde ne a se: «Tun! iri ma soobay ka dira.» Amma tuyaŋ si no. Kala bora n'a sambu k'a dake nga farka boŋ. Bora binde tun ka koy nga kwaara.

²⁹他到了家里，就拿起刀来，抓住自己的妾，把她的肢体切成十二块，叫人送到以色列的全境去。

²⁹ Waato kaŋ a to nga kwaara, a na zaama sambu ka nga wahayo dumbu ka fay dabey gaa, kal a to baa way cindi hinka. A n'i donton i ma koy Israyla kunda kulu do.

³⁰看见的人都说：“自从以色列人从埃及地上来的日子，直到今日，这样的事并没有发生过，也没有看见过；你们要思想，要商议，要讨论。”

³⁰ A ciya binde, boro kulu kaŋ di a kal a ma ne: «I mana goy woone dumi te baa ce fo. I mana di a mo, za han kaŋ hane Israyla izey fun Misira laabo ra ka kaa sohõ. Araŋ ma lasaabu ka saaware ka ci haŋ kaŋ go araŋ biney ra.»