聖經新譯本 (Simplified)

Zarma

Judges

20

1以色列人讨伐基比亚
1 Kala Israyla izey kulu fatta. Jama marga kulu margu danga boro folloŋ no, za Dan gaa kal a ma koy Beyer-Seba gaa, ngey nda Jileyad laabo borey. I kaa Rabbi do Mizpa.
2全民的领袖,就是以色列众支派的领袖,都站在 神子民的会中;拿刀的步兵共有四十万人。
2 Jama kulu arkusey mo, danga Israyla kundey kulu waney, i na ngey boŋ cabe Irikoy jama marga ra, i soojey zambar zangu taaci no, takubakoyyaŋ.
3(以色列人上到米斯巴来,便雅悯人听见了。)以色列人说:“这件恶事是怎样发生的?你们说吧。”
3 Amma Benyamin izey du Israyla izey jama baaru kaŋ i ziji ka koy Mizpa. Kala Israyla izey ne: «Wa ci iri se, mate no goy laalo wo du ka sintin d'a?»
4那利未人,就是被害的妇人的丈夫,回答说:“我和我的妾到了便雅悯的基比亚,要在那里住宿。
4 Lawi bora mo, waybora kaŋ i wi din aro tu ka ne: «Ay koy Jibeya, Benyamin wano ra, in d'ay wahayo, zama iri ma zumbu.
5基比亚人民起来攻击我,在夜间包围我住的房子攻击我,有意杀害我;他们把我的妾污辱致死。
5 Jibeya borey binde tun ay se. I na windo kaŋ ra ay go din kulu windi k'a daŋ game cin. Ay mo no i ne ngey ga wi. I n'ay wahayo hasara mo kal a bu.
6我就把我的妾切成块子,送到以色列的各地业,因为基比亚人在以色列中行了极羞耻的恶事。
6 Kal ay mo n'ay wahayo sambu, ay n'a dumbu-dumbu, ay n'a samba laabo kulu me-a-me ra kaŋ Israyla tubu, zama i na goy yaamo yaŋ da saamotaray goy te Israyla ra.
7以色列人哪,你们都要说出你们的意见,也要在这里提出你们的对策。”
7 Wa guna binde, araŋ Israyla izey, araŋ kulu. Wa kande araŋ dabarey d'araŋ saawarey mo.»
8于是众人都起来如同一人,说:“我们当中谁都不回自己的帐棚,谁都不回自己的家。
8 Jama kulu tun danga boro folloŋ ka ne: «Boro fo si no iri ra kaŋ ga koy nga fuwo do. Baa afo si no iri ra kaŋ ga ye nga kwaara.
9现在我们要这样对待基比亚人:我们要照着所抽的签上去攻打他们。
9 Amma sohõ, haŋ kaŋ iri ga te Jibeya se neeya: iri ma koy k'a wongu kurne boŋ.
10我们要从以色列各支派中,每百人抽取十人,每千人抽取百人,每万人抽取千人,好为人民运送粮食;等他们到了便雅悯的基比亚的时候,就可以照着他们在以色列中所行的一切羞耻的事惩罚他们。”
10 Iri ma suuban boro way zangu ra Israyla kunda kulu ra, zangu mo zambar kulu ra, zambar fo mo koyne zambar way ra, zama i ma du jama se hindoonay. Zama waato kaŋ i to Jibeya, Benyamin wano, i ma te a se a saamotara kulu kaŋ i te Israyla ra boŋ.»
11于是以色列众人彼此联合,如同一人,聚集起来攻击那城。
11 Jama kulu binde margu zama ngey ma birno wongu, i biney mo ciya afolloŋ.
12以色列各支派打发人到便雅悯的各家去,说:“你们中间怎么发生了这样的恶事呢?
12 Kala Israyla kundey na boroyaŋ donton Benyamin kunda kulu gaa ka ne i se: «Laala woofo dumi no woone kaŋ sintin ka te araŋ do?
13现在你们要把那些人,基比亚的无赖之徒,交出来,我们好处死他们,从以色列中除掉这恶。”只是便雅悯人却不肯听从他们的兄弟以色列人的话。
13 Sohõ binde, araŋ ma boro yaamey din kaŋ go noodin Jibeya nooyandi iri se zama iri m'i wi. Yaadin cine no iri ga laala dagu ka kaa d'a Israyla ra.» Amma Benyamin izey wongu ka yadda nda ngey nya-izey Israyla izey sanno.
14便雅悯人从各城出来聚集,往基比亚去,要与以色列人交战。
14 Kala Benyamin izey margu birney ra. I kaa Jibeya zama ngey ma wongu nda Israyla izey.
15那时便雅悯人,从各城里被数点的,共有二万六千拿刀的,另外被数点的,还有基比亚的居民,共有七百精兵。
15 Han din hane binde i na Benyamin izey kabu birni kulu ra, boro zambar waranka cindi iddu no takubakoyyaŋ, Jibeya gorokoy baa si. Ngey mo boro suubanante zangu iyye no i lasaabo boŋ.
16在这些人中,还有七百精兵是善用左手的,个个都能用机弦拋石,毫发不差。
16 Jama din kulu ra boroyaŋ go no, zangu iyye, suubananteyaŋ, kambu wow koyyaŋ, kaŋ afo kulu ga waani ka goy da finga-finga. I ga hin ka boŋ hamni ize folloŋ catu ka zeeri, hartayaŋ si no.
17除了便雅悯人以外,以色列人被数点的,共有四十万拿刀的,个个都是战士。
17 Israyla borey mo, Benyamin baa si, i n'i lasaabu boro zambar zangu taaci, takubakoyyaŋ. Woodin yaŋ kulu soojeyaŋ no.
18两次进攻失败以色列人就起来,上伯特利去求问 神,说:“我们之中谁应首先上去,与便雅悯人交战呢?”耶和华说:“犹大应首先上去。”
18 Israyla tun ka koy Betel ka saaware ceeci Irikoy gaa. I ne: «May no ga jin ka sintin ka dira iri se, iri ma koy ka Benyamin izey wongu?» Rabbi ne: «Yahuda no ga sintin ka dira.»
19以色列人早晨起来,对着基比亚安营。
19 Israyla izey tun za susubay ka gata sinji Jibeya wonguyaŋ se.
20以色列人出来,要与便雅悯人交战;以色列人在基比亚面前列阵等待他们。
20 Israyla alborey binde fatta ngey ma Benyamin wongu. Israyla alborey na daaga sinji i se Jibeya gaa.
21便雅悯人从基比亚出来,那一天使二万二千以色列人倒地身亡。
21 Benyamin izey mo fatta Jibeya ra. I na boro zambar waranka cindi hinka leemun parkatak han din hane Israyla izey ra.
22众民,就是以色列人,都奋勇起来,又在头一天列阵的地方列阵。
22 Israyla izey jama na ngey boŋ gaabandi. I ye ka wongu daaga sinji, nango kaŋ i na bi wano sinji.
23事前,以色列人上伯特利去,在耶和华面前哀哭直到晚上,然后求问耶和华,说:“我们再去与我们的兄弟便雅悯人交战,可以不可以?”耶和华说:“你们可以上去攻打他们。”
23 Israyla izey binde ziji ka koy ka hẽ Rabbi jine kala wiciri kambu. I na saaware ceeci Rabbi gaa ka ne: «Ay ma ye ka koy ka wongu nda ay nya-izo Benyamin izey, wala?» Rabbi ne: «Ma koy ka wongu nd'a.»
24第二天,以色列人就前去攻打便雅悯人。
24 Kala Israyla izey maan ngey ma Benyamin izey wongu se zaari hinkanta hane.
25便雅悯人第二天也从基比亚出来,迎战以色列人,又使一万八千以色列人倒地身亡,都是拿刀的。
25 Benyamin mo, Jibeya ra zaari hinkanta hane, i na Israyla wongu. I ye ka boro zambar way cindi ahakku leemun koyne Israyla izey ra, woodin yaŋ kulu mo takubakoyyaŋ no.
26以色列众人,就是全体人民,又上到伯特利,坐在耶和华面前哀哭,那日禁食直到晚上,然后在耶和华面前献上燔祭和平安祭。
26 Gaa no Israyla izey da jama kulu ziji ka koy Betel. I hẽ ka goro noodin Rabbi jine, i mehaw mo zaari woodin kala wiciri kambu. I na sargayyaŋ kaŋ i ga ton da saabuyaŋ sargayyaŋ salle Rabbi jine.
27那时, 神的约柜在那里。
27 Kala Israyla izey na Rabbi hã (zama Irikoy sappa sundurko go noodin jirbey din ra.
28那时,亚伦的孙子、以利亚撒的儿子非尼哈,侍立在约柜前供职。以色列人求问耶和华,说:“我们应再出去与我们的兄弟便雅悯人交战呢?还是休战呢?”耶和华说:“你们应上去,因为明天我必把他们交在你们手中。”
28 Fineyas, Eliyezar izo, Haruna banda mo, nga no ga kay a jine jirbey din ra.) I ne: «Ay ma ye ka fatta ka wongu nd'ay nya-izo Benyamin, wala ya naŋ.» Rabbi ne: «Ma ziji, zama suba no ay g'a daŋ ni kambe ra.»
29第三次进攻得胜以色列人在基比亚四周设下伏兵。
29 Israyla na boroyaŋ daŋ i ma Jibeya windi ka koy te gumandi izeyaŋ.
30第三天,以色列人又上去攻打便雅悯人,在基比亚前面列阵,像前两次一样。
30 Israyla izey ye ka koy ka wongu nda Benyamin izey zaari hinzanta ra. I na wongu daaga sinji Jibeya se, danga mate kaŋ i doona ka te waato.
31便雅悯人也出来迎敌,他们被引出城外,在两条大路上,一条通往伯特利,一条通往基比亚,像前两次一样,动手杀敌,在田间杀死以色列人约有三十个。
31 Benyamin izey binde fatta zama ngey ma jama wongu, amma i n'i candi k'i fay da birno. Hal i sintin ka borey kar, i goono g'i wi sanda doŋ wano fondey boŋ, kaŋ afo ga koy Betel, afa mo ga koy Jibeya. Israyla boro waranza cine no i wi saajo ra.
32便雅悯人说:“他们仍像前一次一样,败在我们面前了。”以色列人却说:“我们逃跑吧,引他们离开城市出到大路上来。”
32 Kala Benyamin izey ne: «I go ga kaŋ iri jine no sanda waato.» Amma Israyla izey ne: «Naŋ iri ma zuru k'i candi, i ma fay da birno ka koy fondey gaa.»
33以色列众人都从自己的地方起来,在巴力.他玛列阵;以色列的伏兵,从基比亚西边埋伏的地方冲出来。
33 Israyla alborey kulu binde tun nangey kaŋ yaŋ i go waato ka wongu daaga sinji Baal-Tamar. Israyla izey gumandi izey, ngey mo bagu ka tun ngey tuguyaŋ nango ra, danga Maarek-Jibeya nooya.
34全以色列中的精兵,有一万人前来攻打基比亚,战争非常激烈;便雅悯人还不知道灾祸快要临到他们的身上了。
34 Israyla kulu ra boro suubanante zambar way no ka daŋandi ka kaa ngey ma Jibeya wongu se. Wongo go mo, a koroŋ, amma i mana bay hala taabi ga ba ka du ngey.
35耶和华在以色列人面前击败了便雅悯人;那天以色列人消灭便雅悯人,共二万五千一百名,都是拿刀的。
35 Rabbi na Benyamin kar mo Israyla jine. Israyla na Benyamin izey mallaka zaari woodin ra, boro zambar waranka cindi gu da zangu fo, kaŋ woodin yaŋ kulu takubakoyyaŋ no.
36这样,便雅悯人就看出自己被击败了。原来以色列人倚靠在基比亚前面设下的伏兵,就对便雅悯人诈败。
36 Benyamin izey binde bay kaŋ i na ngey kar ka zeeri, zama Israyla izey na Benyamin izey no batama zama i goono ga de ngey gumandi izey gaa, kaŋ yaŋ i tugu Jibeya se.
37伏兵急忙冲入基比亚,用刀击杀了全城的人。
37 Kala gumandi izey tun da cahãyaŋ ka daabu Jibeya boŋ. Gumandi izey binde sasare care gaa ka feeri. I na birno kulu kar da takuba.
38以色列人与伏兵预先约定,就是从城里放火,以烟气上升为号。
38 Seeda neeya kaŋ i soola gumandi izey da Israyla izey game ra: i ma dullu boobo tunandi birno ra.
39以色列人在战场上撤退的时候,便雅悯人就动手杀人,刺死以色列人约三十个,心里说:“他们真的像头一次战阵一样,在我们面前被击败了。”
39 Israyla borey mo bare wongo ra. (Amma Benyamin sintin ka Israyla borey kar, sanda boro waranza cine kaŋ i wi. I ne: «Haciika, i taabi iri jine sanda mate kaŋ cine i jin ka te sintinay wongo ra»).
40当烟柱信号从城中上升的时候,便雅悯人就转身观看,只见全城烟火冲天。
40 Amma saaya kaŋ cine dullo sintin ka ciciri ka tun birno ra, sanda sari salleyaŋ cine, Benyamin dumey zagu, i di birno kulu go, a goobara go ga ziji beene.
41那时,以色列人又转身回来,便雅悯人就非常惊慌,因为看见灾祸临到自己身上了。
41 Israyla borey mo bare, Benyamin borey biney mo pati, zama i faham kaŋ ngey furo kambe.
42他们在以色列人面前转身,向旷野的路上逃走,战争却紧随着他们;那些从各城里出来的人也在他们中间消灭他们。
42 Woodin se no i na banda no Israyla borey se ka saajo fonda gana. Amma wongo n'i haabu ka gaaray. Borey kaŋ yaŋ ga fun birney ra mo n'i daŋ bindi. I n'i mallaka parkatak!
43以色列人包围了便雅悯人,追赶他们,在他们歇息之地,直到基比亚对面日出之处,践踏他们。
43 I na Benyamin windi nangu kulu, i n'i haabu ka gaaray. I n'i to fulanzamyaŋo do, ka koy hala wayna funay hara, Jibeya jarga.
44便雅悯人中倒毙的共有一万八千人,全都是勇士。
44 Benyamin wane alboro zambar way cindi ahakku no ka bu, woodin yaŋ kulu mo yaarukomyaŋ no.
45其余的人转身,向着旷野逃跑,到了临门的磐石那里;以色列人在大路上除灭了他们五千人,追赶他们直到基顿,又击杀了他们二千人。
45 I bare ka zuru ka koy saajo ra hala Rimmon tondo do haray. I ra Israyla na boro zambar gu kumna-kumna fondey boŋ. I n'i haabu ka gaaray kala Jidom k'i boro zambar hinka wi koyne.
46所以那一天便雅悯人倒毙的,共有二万五千人,都是拿刀的,全部是勇士。
46 Han din hane Benyamin wane kaŋ yaŋ bu, i timmanta boro zambar waranka cindi gu no, takubakoyyaŋ, kaŋ woodin yaŋ kulu yaarukomyaŋ no.
47剩下的六百人转身,向着旷野逃跑,到了临门的磐石那里,就在临门的磐石那里住了四个月。
47 Amma boro zangu iddu bare ka zuru ka koy ganjo ra, kala Rimmon tondo ra. I goro Rimmon tondo ra handu taaci.
48以色列人又回到便雅悯人那里,把全城的人和牲畜,以及一切遇见的,都用刀杀尽;又把他们碰见的一切城市放火烧毁了。
48 Kala Israyla izey bare ka fay da Benyamin izey. I n'i kar da takuba, birno kulu da hawey da hay kulu kaŋ i gar. Birney kulu kaŋ i gar mo, i na danji daŋ i gaa.