1击败迦南人
1 Kanaanance fo, Arad bonkoono, kaŋ goono ga goro Negeb* haray maa baaru kaŋ Israyla go fonda ra ga kaa Atarim haray. A binde na Israyla wongu k'i ra boro fooyaŋ di ka kond'ey.
2于是以色列人向耶和华许愿,说:“如果你把这民交在我手里,我就必把他们的城尽行毁灭。”
2 Kala Israyla na sarti sambu Rabbi jine ka ne: «Hala day ni na borey wo daŋ ay kambe ra, kulu ay mo g'i kwaarey tuusu k'i halaci.»
3耶和华听了以色列人的祈求,就把迦南人交给他们,于是他们把迦南人和他们的城尽行毁灭;那地方的名就叫何珥玛。
3 Rabbi maa Israyla jinda se mo ka Kanaanancey daŋ a kambe ra. Nga mo n'i tuusu, pat! ngey nd'i kwaarey. I na nango din maa daŋ Horma, _kaŋ a feerijo ga ti kurmu|_.
4火蛇与铜蛇他们从何珥山沿着到红海的路起行,要绕过以东地;众民因为这条路,心里烦躁,
4 I tun Hor tondo jarga ka dira ka koy Teeku Cira fonda boŋ hal i na Edom laabo windi. Kala jama suuro gaze fonda sabbay se.
5就反抗 神和摩西,说:“你们为什么把我们从埃及领上来,使我们死在旷野呢?这里没有粮食,又没有水,我们的心厌恶这淡薄的食物。”
5 Jama binde na Rabbi jance, nga nda Musa. I goono ga ne: «Ifo se no ni na iri fattandi iri ma fun Misira hal iri ma bu ne ganjo wo ra? Zama hawru si no, hari kaŋ ga haŋ mo si no. Woodin banda mo, iri biney ga ŋwaari yaamo wo fanta.»
6于是耶和华打发火蛇进入人民中间;蛇咬他们,许多以色列人就死了。
6 Woodin sabbay se no Rabbi na gondiyaŋ kaŋ ga futu samba borey game ra. I na boroyaŋ nama hal iboobo bu Israyla ra.
7人民来见摩西,说:“我们有罪了,因为我们出恶言攻击耶和华和你;求你向耶和华祷告,叫这些蛇离开我们。”于是摩西为众人祷告。
7 Kala jama ye Musa do ka ne: «Iri na zunubi te, za kaŋ iri na Rabbi jance, hala nda nin. Day, ni ma Rabbi ŋwaaray a ma gondey ganandi ka kaa iri game ra.» Musa mo ŋwaaray jama se.
8耶和华对摩西说:“你要做一条火蛇,挂在杆上;被咬的,一看这蛇,就必得存活。”
8 Rabbi tu Musa se ka ne: «Ni ma gondi futo himandi fo te k'a sarku beene bundu fo gaa. A ga ciya mo, boro kulu kaŋ gondi nama, bora na haya din guna, kulu bora ga funa.»
9摩西就做了一条铜蛇,挂在杆上;被蛇咬了的人,一望这铜蛇,就活了。
9 Musa binde na gondi alhaali te da guuru-say, k'a sarku beene bundu gaa. A ciya mo, da gondi na boro fo nama, d'a na mo sinji guuru-say gondi alhaalo do haray, kulu bora ga funa.
10从阿伯到毗斯迦以色列人又起行,在阿伯安营。
10 Israyla izey ye ka dira ka koy zumbu Obot.
11再从阿伯起行,在以耶.亚巴琳安营,就是摩押对面的旷野,向日出之地。
11 I tun Obot ka koy zumbu Iye-Abarim nangu fo kaŋ go ganjo ra Mowab laabo jine, wayna funay haray.
12他们又从那里起行,在撒烈谷安营。
12 I tun noodin ka dira ka koy zumbu Zered gooro ra.
13又从那里起行,在亚嫩河那边安营;这亚嫩河是在旷野,从亚摩利人的境内流出来;原来亚嫩河就是摩押的边界,在摩押与亚摩利人之间。
13 I dira noodin mo, ka koy zumbu Arnon gooro se ya-haray jabo gaa. Arnon gooro wo ganjo ra no a go, a ga kaa ka fun Amorancey hirro gaa. Zama Arnon ga ti Mowab laabo hirro, sanda a go Mowabancey da Amorancey game ra nooya.
14因此,在耶和华的战书上记着:“在苏法的哇哈伯,和亚嫩河的河谷,
14 A se no i hantum Rabbi Wongey Tira ra ka ne: «Baheb kwaara kaŋ go Sufa haray, nga nda Arnon goorey;
15以及河谷的斜坡,这斜坡伸展到亚珥城的地方,就是靠近摩押边境的。”
15 Nango kaŋ goorey goono ga gangare kaŋ yaŋ do Ara kwaara do haray, kaŋ yaŋ ga lamba Mowab hirro me gaa mo.»
16以色列人又从那里到了比珥(“比珥”意即“井”);从前耶和华对摩西说:“你要聚集众民,我好把水给他们喝”,说的就是这个井。
16 I tun noodin ka dira ka koy to Beyer (sanda Day nooya.) Dayo din ga ti wo kaŋ boŋ Rabbi ne Musa se: «Ma jama margu hal ay m'i no hari.»
17那时,以色列人就唱了这首歌,说:“井啊,涌上水来。你们要向这井歌唱。
17 Waato din no Israyla izey na dooni woone te, ka ne: «Ya dayo, ma zotti! Araŋ ma doon a se!
18这井是领袖挖掘的,是民间的尊贵人,用圭用杖挖掘的。”以色列人从旷野到了玛他拿,
18 Day no kaŋ jine borey fansi, kaŋ marga jine borey fansi. I n'a fansi nda sarjilla. I na fansi nda ngey goobey.» I dira za ganji woone gaa ka koy to Mattana.
19从玛他拿到拿哈列,从拿哈列到巴末,
19 Mattana banda i koy to Nahaliyel. Nahaliyel banda i koy to Bamot.
20从巴末到摩押地的谷,又到了俯瞰荒野的毗斯迦山顶。
20 Bamot banda i koy ka to gooro kaŋ go Mowab laabo ra, Pisga tondo cire, naŋ kaŋ ga guna saaji bambata do haray.
21击败亚摩利王和巴珊王(申2:26-3:11)以色列人派使者去见亚摩利人的王西宏说:
21 Israyla na diya fooyaŋ donton Amorancey bonkoono Sihon do. I ne:
22“求你容我们从你的地经过;我们不偏入田间和葡萄园,也不喝井里的水;我们只走大路,直到过了你的境界。”
22 «Ay ga ni ŋwaaray, ma yadda ay ma gana ka bisa ni laabo ra. Iri si kamba ka koy fari fo ra wala reyzin kali ra. Iri si dayey hari haŋ mo. Bonkoono fondo beero day no iri ga gana, kal iri ma bisa araŋ ya-haray hirro gaa.»
23西宏不容以色列人从他的境界经过,反而聚集了自己的人民,出到旷野去攻击以色列人,西宏到了雅杂,与以色列人交战。
23 Amma Sihon wangu ka naŋ Israyla ma nga hirro daaru. A na nga soojey kulu margu ka fatta ka kande wongu marga Israyla gaa. A fatta mo ka kaa hala ganjo ra Yahaz batama ra. Noodin no a wongu nda Israyla.
24以色列人用刀击杀了他,占领了他的地,从亚嫩河到雅博河,直到亚扪人那里,因为雅谢是亚扪人的边界。
24 Israyla n'a kar da takuba k'a laabo ŋwa za Arnon gooro gaa kal a koy to Yabok gooro gaa, danga Amonancey hirro nooya. Amonancey hirro gonda gaabi gumo.
25以色列人夺取了这一切城,也住在亚摩利人的各城,就是希实本,与属于希实本的一切村庄。
25 Yaadin no Israyla na kwaarey wo kulu di d'a ka goro Amorancey kwaarey kulu ra, Hesbon kwaara d'a kawyey kulu nooya.
26这希实本是亚摩利人的王西宏的京城;西宏曾经与摩押以前的王交战,从他手中夺去了所有的地,直到亚嫩河。
26 Zama Hesbon no ga ti Amorancey bonkoono Sihon birno. Nga no ka koy ka wongu nda Mowab laabu doŋ bonkoono, k'a laabo kulu ŋwa hal a koy ka to Arnon gooro gaa.
27因此诗人说:“你们来到希实本!愿西宏的城被重建,愿西宏的城坚立。
27 A se no jasarey ga ne: «Wa kaa Hesbon! I ma Sihon birno sinji k'a cina.
28因为有火从希实本发出,有火焰从西宏的城冒出,吞灭了摩押的亚珥,烧毁了亚嫩河的高冈。
28 Zama danji fatta ka fun Hesbon, danji beele fo zotti ka fun Sihon birno ra. A na Ara kwaara ŋwa Mowab laabo ra, a na tudey boŋ gorokoy ŋwa, Arnon gooro ra waney.
29摩押啊,你有祸了,基抹的民哪,你们灭亡了;基抹使自己的男子逃亡,使自己的女子被掳,交给了亚摩利人的王西宏。
29 Kaari nin, ya Mowab! Ya Kemos ganakoy, araŋ halaci, a naŋ nga ize arey ma ciya zurante yaŋ, a ize wayey mo ma koy tamtaray, sanda Amorancey bonkoono Sihon kambe ra nooya.
30我们射击他们,希实本就毁灭,直到底本。我们使地荒凉,直到挪法,挪法直伸到米底巴。”
30 Iri n'i hay da hangawyaŋ. Hesbon halaci mo hal a koy to Dibon. Iri na laabo ŋwa ka koy hala Nofa, kaŋ hirro ga ti Medeba.»
31这样,以色列人就住在亚摩利人的地。
31 Yaadin cine no Israyla goro nd'a Amorancey laabo ra.
32摩西派人去窥探雅谢,以色列人就占领了雅谢的村镇,把那里的亚摩利人赶走。
32 Waato din gaa Musa donton ka ne i ma Yazer kwaara guna. I n'a kawyey di ka Amorancey kaŋ go noodin gaaray.
33以色列人回头,沿着到巴珊的路上走;巴珊王噩和他的众民都出来迎着以色列人,在以得来与他们交战。
33 Waato din gaa no i bare ka gana fonda kaŋ ga ziji Basan haray. Basan bonkoono Ogo mo fatta i gaa, nga nda nga soojey kulu ka kand'i gaa tangami, Edrey kwaara haray.
34耶和华对摩西说:“不要怕他,因为我已经把他和他的众民,以及他的地都交在你手里;你要待他,像从前待那住在希实本的亚摩利人的王西宏一样。”
34 Kala Rabbi ne Musa se: «Ma si humbur'a, zama ay n'a daŋ ni kambe ra, nga nda nga borey d'a laabo kulu. Ni ma te a se mate kaŋ cine ni jin ka te Amorancey bonkoono Sihon se, nga kaŋ goro Hesbon kwaara ra doŋ.»
35于是,他们杀了噩和他的儿子,以及他的众民,没有留下一个,就占领了他的地。
35 I na Og mo wi, nga nda nga izey d'a borey kulu, kala baa afo mana cindi a se. Israyla izey mo n'a laabo ŋwa.